Шыны тәрізді дененің бұлдырлануы. Шыны тәрізді дененің бұлдырлануының бірінші себебі кірпікті дененің, тамырлы және торлы қабықтардың қабынулары. Екінші себебі шыны тәрізді денеге қан құйылу. Үшінші себебі шыны тәрізді дененің бүлінуіне (дегенерация) әкелетін оның қоректенуінің бұзылуы. Соңғы жағдайда шыны тәрізді дененің негізінің (строма) фибрилдері семіп, бірігіп, айқасып, шоғырланып шыны тәрізді дененің мөлдірлігін жоғалтады, бұлдырландырады. Зат алмасуы бұзылып, онда холестерин, тирозин, фосфор, кальций тұздары жиналады.
Белгілері. Көзді сырттай қарағанда аурудың клиникалық белгілері онша байқалмайды. Көздің көруі де көп төмендемейді. Көзді офтальмоскоппен орташа жарықта зерттегенде (аса жарықта бұлдырлану нашар байқалады) шыны тәрізді денеде жүзіп жүрген жіпшелерді, ұлпаларды, түйірлерді, қабықшаларды байқауға болады. Олар көбіне шыны тәрізді дененің шет жағында орналасады. Оның себебі көз қысымының шыны тәрізді дененің шет жағында төмендігінде. Мал басын, көзін қозғаса немесе басты ақырын соққыласа олар шыны тәрізді дене ішінде шашырап, жүзе бастайды. Ал бұршақ дене күңгірттенсе мұндай қозғалыс байқалмайды.
Емі. Себебіне байланысты. Егер бұлдырлану қан құйылудан болса емі жоғарыда баяндалған шыны тәрізді денеге қан құйылуындағыдай. Ал торлы қабық, тамырлы қабық, кірпікті дене қабынса оларды емдейді. Көзге жылу басып, жылы орау керек. Көзге антибиотиктер қосып ретробульбарлық новокаин блокадасын жасаған тиімді. В және С витаминдері егіледі. Көздің қан және лимфа айналысын жақсарту үшін көзге алғашында 0,5% - ды содан соң 5 - 8% - ды дионин ерітіндісі тамызылады.
