Ахметжанов о. Н. Жануарлардың КӨз аурулары оқу құралы семей, 2012 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі



бет62/147
Дата06.02.2022
өлшемі7,92 Mb.
#79188
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   147
Байланысты:
7e7b7439-84b7-11e3-9ea3-f6d299da70eeкоз-3

КӨЗДІҢ АҚ ҚАБЫҒЫНЫҢ АУРУЛАРЫ
Көздің ақ қабығы (склера) көздің артқы жағына қарай орналасқан және қабақтармен жақсы қорғалған. Осыған байланысты оның механикалық әсерлерден жарақаттануы сирек. Көздің басқа құрылымдарының (конъюнктива, қасаң қабық, тамырлы қабық, көз бұлшық еттері мен дәнекер ұлпаларының) әртүрлі қабынуларының ауысуынан болатын көздің ақ қабығының аурулары жиі кездеседі. Дегенмен, көздің ақ қабығы қан тамырларының аздығынан және ұлпасының тығыздығынан қабынуға онша ұшырамайды.
Ақ қабықтың жарақаты (жыртылуы) – (vulnera et rupurae sclerae). Көздің ақ қабығы қабақ жақтан болған қатты соққыдан тікелей немесе көз шарасының сынған сүйегінен жарақаттанады. Бұл жарақаттар беткейлі және терең болуы мүмкін. Қатты соққыдан, көз шарасының сынған сүйегінен ақ қабықпен қоса көздің басқа құрылымдары да (тамырлы қабық, бұршақ дене, шыны тәрізді дене, торлы қабық) жарақаттанады және ол ауыр өтеді.
Белгілері. Егер жарақат беткейлі, жеңіл болса көзден жас ағады, жарықтан жасқану болады. Қабақты көтеріп ақ қабықты қарағанда оның ұсақ қан тамырларының жарылғаны және ноқатты қан құйылулар байқалады. Ал терең жарақатта мұнымен қоса ақ қабықтың жыртылуы мүмкін. Ақ қабық көбіне қасаң қабыққа ұласатын тұсынан (лимба) және орта тұсынан (экватор) жыртылады. Өйткені ақ қабықтың бұл тұстары жұқалау. Арнайы зерттеулер арқылы (офтальмоскопия) көздің жоғарыда аталған құрылымдарының жарақаттанғаны анықталады. Терең жарақаттану кезінде көз аумағы аса аурушаң, көп жас ағады, жарықтан жасқану болады. Малдың көзін зерттегенде оның алдыңғы камерасына және шыны тәрізді денеге қан құйылғаны, кейде бұршақ дененің орнынан тайғаны, қарашықтың кішірейгені анықталады. Көз түбі көрінбейді.



10 – шы сурет. Көздің ақ қабығына қан құйылу.




Емі. Ақ қабықтың беткейлі жарақаты қауіпті емес. Көзді антисептикалық дәрілердің бірінің ерітіндісімен шайып, алғашқы күні суық басып емдеу тиімді.
Конъюнктиваға көз тамшы дәрілерін тамызып, көзге арналған антисептикалық майлар жағады. Көзге стерильді мәрлі – мақта жастықша қойып, сәл қысып таңғыш салған дұрыс. Ақ қабықтың терең жарақатында және ақ қабық жыртылғанда көбіне ем тиімсіз. Мұндай ауыр жарақаттан соң малдың көзі көрмей қалады. Құнсызданады, лажысыз етке сойылады. Дегенмен инфекция түсіп асқынуларға қарсы антисептикалық дәрілер қолданып емдейді. Жарақат аса ауыр және біржақты болғанда көзді операция арқылы алып тастайды (панофтальмитті қараңыз).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   147




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет