№6 - Дәріс. Тақырыбы
: Қайталау операторлары. while типті цикл
While цикл операторы
Сандардың қосындысын есептеу
Do
while цикл операторы
Сандардың тізбегінің қосындысын берілген дәлдікпен есептеу
While цикл операторы
.
Шарты алдын ала тексерілетін цикл
схемасы
while
цикл операторының негізгі жазылу формасы:
While (шарт-өрнек) оператор;
мұндағы
оператор
– қарапайым, құрамды немесе бос оператор.
Цикл шарттың мәні «ақиқат»
болып тұрса, яғни жақшаның ішіндегі өрнектің мәні
нөлге тең болмаса қайталана береді. Бұл дейін шартты циклде алдымен шарт тексеріледі де,
операторлар кейін орындалады. Сондықтан шарттың есептелінген
нәтижесі нөлге тең
болатын жағдайларда while циклі бір рет те орындалмайды
Мұнда шарт ретінде шартты өрнек немесе кез келген
типтегі өрнек пайдаланылуы
мүмкін. Оператор қарапайым немесе құрама болуы мүмкін.
While
операторы
орындалғанда, алдымен жақша ішіндегі өрнек есептеліп тексеріледі. Егер өрнек мәні
ақиқат болса немесе жалпы жағдайда 0-ге
тең болмаса, онда
оператор
атқарылады.
Содан соң жақшадағы өрнек тағы да есептеледі. Егер өрнек мәні жалған болса (немесе
жалпы жағдайда 0-ге тең болса), онда
while
цикл операторы өз жұмысын аяқтайды.
Мұнда шарт-өрнекке кіретін айнымалы цикл ішінде өзгеріп отырады.
/* Таблица функции у при изменении х с постоянным шагом,
значения х - х0, хk и шаг - dx вводятся с клавиатуры */
#include
#include
main ()
{
float x,y,x0,xk,dx;
int k; /* параметр цикла */
int n; /* кол-во вычисляемых значений у */
clrscr();
printf("введите начальное и конечное значения х: ");
scanf("%f%f",&x0,&xk);
printf("введите шаг изменения аргумента dх: ");
scanf("%f",&dx);
printf("----------------------\n");
printf(" x | y\n");
printf("----------------------\n");
x=x0;
while (x<=xk)
while
жоқ
иә
шарт?
оператор
{
y=-2.4*x*x+5*x-3; /* вид функции */
printf("%6.2f | %6.2f\n",x,y);
x=x+dx;
}
printf("----------------------\n");
printf("\nДля завершения нажмите Enter");
getch();
}
/* сумма чисел от 1 до 100 */
#include
#include
#include
main ()
{
int s=0,k;
clrscr();
printf("сумма чисел от 1 до 100 \n");
k=1;
while (k<=100)
{ s+=k;
k++;
}
printf("s= %d",s);
printf("\nДля завершения нажмите Enter\n");
getch();
}
Бақылау сұрақтары:
1.
Программалау теориясында кез келген күрделі программаны қанша құрылымнан
құрастыруға болатыны дәлелденген?
2.
Бірінен кейін бірі орындалып тізбектеле орналасқан бірнеше операторлардан тұратын
құрылым қалай аталды?
3.
Шартқа байланысты екі оператордың бірінің орындалуы қанадай құрылымға жатады?
4.
Операторлар бөлігінің бірнеше рет қайталана орындалуы қанадай құрылымды анықтайды?
5.
Оператор қандай таңбамен аяқталады?
6.
Программа жұмысын басқару операторларын қалай атайды?
7.
Таңдау операторлары дегеніміз не?
8.
Шартты оператордың толық және қысқа түрі қалай жазылады?
Әдебиеттер:
1 нег. /50-60/, 4 қос. /50-60/