Академик Темірбай Байбосынұлы Дарқамбаев атындағы Әйет орта мектебі” мм. Қазақ тіліне тән дыбыстар мен әріптерді оқыту

жүктеу/скачать 0,53 Mb.

бет	2/3
Дата	25.12.2016
өлшемі	0,53 Mb.
	#4894

1 2 3

Сиқырлы буындар.

Ғарышта бар Қолымда шалғы –

Жұлдызда жоқ. Қарайық,

Ғалымда бар, Ұқсайды оған қай әріп? (Ғ)

Менде жоқ. (Ғ)
Анада жоқ,

Ағада бар.

Шегеде жоқ,

Тағада бар. (Ғ)

Лақтырып бөркін басынан, Ағайынды бәрі:

Бүйірі қызса, тасыған. Шықса – көк,

(Құман) Түссе – сары.

(Жапырақтар)

Ұшқанда өлең айтады,

Қонғанда жер қазады.

Мұны да ойлап көрейін,

Шешуін кім табады?

(Қоңыз)
Ң

Таңда бар, кеште жоқ. Өмірде жоқ, өңірде бар.

Жаңбырда бар, нөсерде жоқ. (Ң) Ауырда жоқ, жеңілде бар. (Ң

Н – нан Ң – ның қарашы, Сырты қандай қатты,

Айырмасы бар қандай? Дәні сондай тәтті.

Бейне бір аяққа Шығып қара таңдап,

Тұзақ іліп қойғандай. (Ң) Оның аты - ... (Жаңғақ)

Инесі жоқ, жібі жоқ,

Шілтер тоқыр міні жоқ. (Өрмекші)

Ұ

Тыпырлаған сайын толысқан, Тал басында тамаша үй.

Секеңдеген сайын семірген. (Ұя)

(Ұршық)

Ұнда бар, үнде жоқ. Құманда бар, суда жоқ.

Құнда бар, күнде жоқ. (Ұ) Тұманда бар, бұлтта да бар. (Ұ)

Әжемнің қолында шыр айналар.

Шыр айналса, өзіне шыр байланар.

(Ұршық)
Ү

Күндіз соқыр не деген? Сыпырғыш бұл – қарайық,

Түнде қандай көреген Ұқсайды оған қай әріп? (Ү)

(Үкі)
Керексіз болып қалғанша,

Адамға қызмет етеді.

Шылбырынан байланса,

Табаны қызып кетеді.

(Үтік)
Һ

Көп басты, бір құйрықты, Қатарда жоқ,

Лапылдап ауызынан от шықты. Қаһарда бар. (Һ)

(Айдаһар)
Қалада жоқ,

Шаһарда бар. (Һ)

Тізде бар, тазда жоқ. Мен кетемін,

Тісте бар, тыста жоқ. (І) Ол қалар. (Із)
Босағадан табылған,

Кейде перде жамылған.

Бұйымның бас әрпі не?

Киімге арнай қағылған.

(Ілгіш)

Сиқырлы буындар.

МІР

КЕ ЖЕ

ЛЕМ РІП

СЕМ ТЕШ

КЕЛ

А

ТА ҚО

ЖА ДО

ҚАР

СЫҚ

ЗЫ ЛАМ

ЛА РА

ЙМАҚ
ЗЫ

ҢЫР СУ

С Л

Ю Й

ЯН

МЫРСҚА
С РТ

М РАЛ

ДАЙ РЫС

РАМ

ША

ШЫ
А Ң

ТА
ТЫ

ЗЕН

МІР

РІС

Ө НЕР
РЕН
ЗЕК
ГІЗ
РІК

КІМЕТ

ТІР

МІТ

Ү ЛЕС
ГІТ
ЗУ
КІ

РАН

ЛАН

Ұ ЛУ
ШАҚ
САҚ

НІ

РІМШІК

І ЗЕТ
Н
РІ

ЖИ АЗ

ҚА АРЛЫ

АЙДА Һ АР
ГАУ АР
ҚА АР

Жоғалған әріп.
Ә

... Н, ...КЕ, ...ТЕШ, ...ЙНЕК, ...ҢГІМЕ, С...ЛЕМ, Д...СТҮР, ...ЛЕМ, ...РІП, ...ЖЕ, ...СЕМ, ...СЕЛ.
Ғ

ҚАР...А, ҚАРЛЫ...АШ, ТОР...АЙ, А...А, СА...АТ, ...АЛЫМ, ҚОР…АН, ...АРЫШКЕР, ҚАНА..АТ, ҚАРА…АЙ.
Қ

...У, ...АЗ, ...АЛА, ...АЛАМ, ...АРБЫЗ, ...ОҢЫРАУ, ...ОЛШАТЫР, ЛА..., ...ЫЗЫЛ, ...ҰЙРЫ..., ...АС...Р.

Ң

ТА..., ТЕ...ІЗ, ЖА...ҒАҚ, ДӨ...ГЕЛЕК, ЖА...БЫР, ҚО...ЫР, ША..., А..., ТЫ..., Ө...ІР, ЖЕ...ІЛ, ШЫ..., ТЕ..., ҚО...ЫРАУ.
Ө

...РТ, ...ЗЕН, ...РНЕК, ...РІК, ...ТІНІШ, ...РМЕКШІ, ...МІР, ...НЕР, ...СЕК, К...К, К...П, К...ПІР, К...БЕЛЕК, Т...РТ, ...З, ...Ю.
Ұ

...РАН, ...Л, ...ҚЫШ, ...ШАҚ, Қ...ЛАҚ, Қ...ЛЫС, Қ...МАН, ...Н, М...З, Т...З, ...Я, Қ...РТ, Қ...МЫРСҚА, Қ...Н.
Ү

Ж...Н, К...Н, С...Т, Т...С, Т...Р, ...Й, ...ЙРЕК, ...ЗІЛІС, К...Й, Г...Л, Т...Н, ...ТІР, ...ТІК, ...Ш, К...Ш, ...ЛКЕН, К...Л.
Һ

МӘШ…УР, АЙДА…АР, ҚА…АРМАН, ҚА…АРМАНДЫК, ЖА...АН, ЖА...АТ, ЖИ...АЗ, ҚА...АР, ҚА...АРЛЫ, ЖИ...АНГЕРЛІК.
І

…Л, …ЗЕТ, …ЛГЕК, …ЛМЕК, …ЛТИПАТ, …ЛГ…Ш, …Н…, Т…Л, СЕГ…З, КИ…М.

Өлеңдер.
Ә

Әтеш тұрып азанда, Әрекеті баршаның,

Оятады әндетіп. Басталады осылай,

Әжем шайын әзірлеп, Ерте тұрған әр жанның

Әкем жұмыс қамында. Несібесі осындай.
***
“Мәә - мәә” деген әні бар, “Мөө - мөө” деген әні бар,

Жібек тоны – сәні бар: Үй маңынан табылар.

Қошақаным момақан Мөңірегіш бұзауым -

Сүйкімді бір жануар. Маған үйір жануар.

***
Әукім - әукім, сиырым,

Сүтіңді сауып алайын.

Кілегей тартып, май шайқап,

Дастарқанға салайын.

Әй - әй қозым.
Әй - әй қозым, әй, қозым, Әй - әй қозым, әй, қозым,

Шәй – шәй, қозым, шәй қозым! Жерім майса, май, қозым.

Ойнақтайсың күн ұзақ, Жасыл шөпке тойынып,

Теуіп кетер тай, қозым. Жайылып кел, әй, қозым!

Ғаламат ерлік көп қандай, Ғалым болсаң ғылымда

Ғажайып неткен ел еді! Ғажайыптар аша біл,

Ғарышты кезген Тоқтардай Ғарыштың да, тыңның да

Ғарышкер болғым келеді. Ғылым дәнін шаша біл.
Қ

жүктеу/скачать 0,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3