Алғы сөз психология ғылымы қазақ елінің өткен дәуірлерінде жеке ғылы- мы пән


§ 4. Темперамент типтерінің сипаты



Pdf көрінісі
бет52/133
Дата03.03.2023
өлшемі0,87 Mb.
#170897
түріОқулық
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   133
Байланысты:
Ә,Алдамұратов Жалпы психология

§ 4. Темперамент типтерінің сипаты
Психологияда жүйке жүйесінің белгілі типі адамның қылығынан, іс-әрекеті мен еңбегінен,
оку
әрекеті мен
ойынынан, сөйлеген сөзі мен спортпен щұғылдану әрекетінен белгі беріп, меншікті дара өзгешелігін көрсеуі не
байланысты сангвиник, холерик, флегматик, меланхолик деп төртке бөліп сипаттаймыз.
Сангвиниктің
эмоциялық қозуы шапшаң, күшті, бірақ тұрақсыз. Көңіл-күйі әп-сәтте өзгереді. Ол — әсершіл
адам. Ұнатқан, сүйген нәрсесіне елігіп әуестенуі де оңай, жеңсігінің басылуы да жылдам. Төңірегінде уақиғаларға,
нәрсенің мән-жайына елең етіп, көнілде де, басқа нәрсеге ауып кетуі де тез. Көңілі көтеріңкі болып келеді. Ұзақ уақыт
мұңайып жүрмейді. Бастаи кешкен сезім күйлері санасында елеулі із қалдырмай. Шапшан, да икемді, қозғалғыш та
кызу, еті тірі, серіген. Сезім күйлерін сыртқы қимылдары әйгілеп тұрады. Кө-теріңкі, мәнерлі сөйлейді, мимика қимылы
көп. Ақжарқын, ашық. Мұндай адам басқалармен жылдам жақсы дасады, бірақ қатынас-байланысында үстірттік болады
қызықтырған іске бейімділігі, талабы, талпынуы көп, бірақ оп-оңай солғындап қала береді, бастаған ісіне тыңғылықты
болмай, жұмысы аяқсыз қалады. Уәде береді бірақ оны орындай алмайды. Ойынға қызу қатысады,ойын процесінде
рөлін өзгертіп отырады, өкпелеп қалу оңай, өкпелесе, жылап жібереді, алайда, ренжігенін лезде ұмытады, көзінің жасы
кеппей-ақ, күле бастайды
Холериктің 
эмоцияға берілуі шапшаң. Сезім күйлі оқыс ауытқып, құмарта көтеріліп кететін шыдамсыз күйгелек
кісі. Әп-сәтте қызып кетіп, күйіп-піседі. Ашуланса, бұрқ-сарқ етіп, қызу екпіні сарқылып барьш басылады, бастан
кешкен сезімі санасында терең із қал-дырады, қимыл-қозғалысы шапшаң.. Икемсіз оқыс қылып тарына қарамастан,
қызулы, жігерлі, пысық және іс-әркет атқаруға бейімді келеді. Жұмысқа құмарта беріліп екпінмен істейді, анық, әсерлі,
мәнерлі сөйлейді. Сезім күйлері сөзінен, мимика, пантомикасынан білініп тұсды.
Холерик бала белсенді, батыл келеді, іске шапші кіріседі, бастаған іс-әрекетін аяқтап шырады. көп адам қатысқан
ойындарға құмар. Өзі де ұйымдастырып, аяғына дейін белсене қатысады, шыдамсыз, күйгелек, лезде өкпелейді, әп-сәтте
ашуланады және ашуын ұзақ сақтайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   133




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет