- тоқсан Бөлім 8.2А Зат мөлшері

• Қосылыстардың молярлық массасын есептейді

Берілген қосылыстардың молярлық массасын есептеңіз.

• 
  молекула құрамына кіретін атомның салыстырмалы атомдық массаларын анықтайды;
  
• 
  қосылыстың молярлық массасын есептейді;
  
• 
  молярлық массаның өлшем бірлігін жазады.
  

• Химиялық реакция теңдеуі бойынша заттың

• Зат мөлшерін есептейді

Натрий – күмістей ақшыл түсті, жұмсақ сілтілік металл, табиғатта бос күйде кездеспейді. Ауада оңай тотығатындықтан керосин астында сақтайды. Сумен шабытты әрекеттеседі. (а) Натрийдің сумен әрекеттесу реакция теңдеуін жазыңыз, теңестіріңіз

2. 
   Массасы 34г натрий сумен әрекеттескенде түзілетін сутегінің массасын есептеңіз.
   

(с) Реакция нәтижесінде (b) тапсырмасындағы түзілген өнімдердің зат мөлшерін есептеңіз.

• 
  реакция теңдеуін жазып, теңестіреді;
  
• 
  есептеуге қажетті қосылыстардың молярлық массасын есептейді;
  
• 
  массасы белгісіз заттың массасын анықтайды;
  
• 
  өнімдердің зат мөлшерін есептейді.
  

• Газдардың салыстырмалы тығыздығын есептейді

• Салыстырмалы тығыздық бойынша газдың

(а) Күкіртсутек - шіріген жұмыртқаның иісіндей иісі бар газ.

Күкіртсутектің сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығын есептеңіз .

2. 
   Пропан - табиғи газдың құрамында кездесетін түссіз, иіссіз газ. Мұнай өнімдерін крекингілеу кезінде түзіледі.
   

Пропанның ауа бойынша салыстырмалы тығыздығы 1,51-ге тең. Пропанның молярлық массасын есептеңіз.

• 
  салыстырмалы тығыздықты табудың формуласын жазады;
  
• 
  газдың сутегі бойынша салыстырмалы тығыздығын есептейді;
  
• 
  белгілі салыстырмалы тығыздық бойынша пропанның молярлық массасын есептейді.
  

• Парниктік эффектті жою жолдарына мысалдар келтіреді

(а) Берілген сурет негізінде парниктік эффекттің пайда болуының кем дегенде 3 себебін жазыңыз.

(а) сурет (b) сурет

Жерден жылу сәулесінің шағылуында қандай ерекшелік бар екенін (а) және (b) суреттері бойынша түсіндіріңіз. Оның салдары қандай болуы мүмкін?

3. 
   Парниктік эффектті жоюдың 3 жолын ұсыныңыз.
   

• 
  Жер бетінде парниктік эффекттің пайда болуының үш себебін анықтайды;
  
• 
  парниктік эффекттің салдарын болжайды;
  
• 
  парниктік эффектті жоюдың тиімді үш жолын ұсынады.
  

• Эндотермиялық және экзотермиялық реакцияларды

1. 
   Реакциялардың қайсысы эндотермиялық, қайсысы экзотермиялық екенін « » белгісімен көрсетіңіз.
   

2. 
   Кестені толтырыңыз.
   

• 
  экзотермиялық, эндотермиялық реакцияны анықтайды;
  
• 
  экзотермиялық, эндотермиялық реакция кезіндегі температура өзгерісін жазады;
  
• 
  экзотермиялық, эндотермиялық реакция кезіндегі энергия өзгерісін жазады;
  
• 
  экзотермиялық, эндотермиялық реакцияларға белгіні дұрыс қояды.
  

• Сутекті алу жолын анықтайды

• Сутектің физикалық және химиялық қасиеттерін

• Сутектің қолданылу саласын зерттейді

(а) (i) Сутекті зертханада төмендегі қондырғы арқылы алуға болады. Сутекті алу үшін қажет реагенттерді болжаңыз.

1-реагент

2-реагент

2. 
   а) (i) тапсырмасында анықтаған реагенттерді пайдаланып реакция теңдеуін жазыңыз.
   

2. 
   (i) Сутегіні жинау барысында неліктен пробирканы төңкеріп ұстау қажет екенін түсіндіріңіз.
   

2. 
   Пробирканың сутегі газына толғандығын қалай тексеруге болатынын түсіндіріңіз.
   

(с) (i) Р заты сұйылтылған тұз қышқылымен газ түзе әрекеттеседі. Бұл газ қатты, қара түсті Q затын қызыл түске айналдырып әрекеттеседі. Р және Q заттарын анықтаңыз.

Жауабын белгілеңіз.

2)

4. 
   Суретке қарай отырып, сутекті не үшін қолданатынын жазыңыз.
   

• 
  зертханада сутегі газын алуға болатын реагенттерді анықтайды;
  
• 
  анықталған реагенттермен реакция теңдеуін жазады;
  
• 
  сутек газын жинау және анықтау әдісін жазады;
  
• 
  Р және Q заттарын анықтайды;
  
• 
  Р және Q заттары негізінде реакция теңдеулерін жазады;
  
• 
  сутектің қолданылу саласын жазады.
  

• Оттекті алу әдісін зерттейді

• Оттекке тән қасиетті анықтайды

• Оттектің қолданылуын зерттейді

1. 
   Суретте зертханада оттекті алу жолы көрсетілген.