Тақырыбы: Заттардың түзілуі және алынуы

бағытталған бағдаршамен белгілеңіз.

• 
  табиғи жолмен алынған заттарды белгілейді;
  

• 
  жасанды жолмен алынған заттарды белгілейді.
  

 Зертханалық жағдайда заттарды бөліп ала алу

1. 
   Тәжірибе жасау. Картоптан крахмалды бөліп алу.
   

1. 
   Қажетті құрал-жабдықтар мен реактивтерді таңдаңыз:
   

6. 
   Дәке
   

b. Нұсқаулық.

Ұқсақталған таза картопты суға салыңыз. Біршама уақыттан кейін крахмал ыдыстың түбінде жиналады. Суды төгіңіз. Крахмалды кептіру үшін кәрлен табақшаға салып аздап қыздырыңыз.

3. 
   Бақылау кестесін толтырыңыз.
   

жабдықтарды таңдайды;

 Өлі табиғатта болатын үдерістерді сипаттайды

1. 
   Мәтінді мұқият оқып шығыңыз.
   

үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу Ата қостаған салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан орман-тоғайларды сақтап, қоршаған ортаның, өзен мен көлдердің ластанбауына ерекше мән берген. «Су ішкен құдығыңа түкірме», «Бұлақ көрсең, көзін аш» – деп, жас ұрпақтың бойына табиғатты қорғаудың тәрбиесін сіңірген.

Табиғатта үздіксіз өзгерістер болып жатады. Мысалы, жанартаудың атқылауы, найзағайдың жарқылы, судың мұзға айналуы сияқты құбылыстар табиғаттағы өзгерістерді көрсетеді. Аспан денелерінің қозғалысы, гүлдердің шешек атуы, ағаштың жайкалып өсуі, өзеннің тасуы немесе көлдердің тартылып суалуы – осылардың барлығы да қоршаған ортадағы өзгерістер.

1. 
   Мәтін ішінен өлі табиғатта болатын үдерістерді анықтаңыз.
   

2. 
   Осы үдерістерді қай аймақта кездестіруге болады?
   

• 
  мәтінді оқиды;
  

• 
  өлі және тірі табиғатты ажыратады;
  
• 
  өлі табиғатта болатын үдерістерді жазады.
  

1. 
   Кестеде көрсетілген табиғатта болатын үдерістердің себеп-салдарын анықтап жазыңыз.
   

2. 
   a) Табиғаттағы су айналымын бейнелеңіз.
   

• 
  желдің себебі мен салдарын жазады;
  

• 
  найзағайдың себебі мен салдарын жазады;
  
• 
  қардың жауу себебі мен салдарын жазады;
  

• 
  су айналымы үдерісінің суретін салады;
  
• 
  су айналым үдерісінің әр кезеңінің маңыздылығын түсіндіреді;
  

• 
  су айналым үдерісіндегі кезеңдердің себебі мен салдарын сипаттайды.
  

 Тірі ағзаларға тән қасиеттерді атайды және

1. 
   а) Суреттерге қарап, тірі ағзаларға тән қасиеттердің атауын және сипатын кестеге толтырыңыз.
   

2. 
   Кестеде көрсетілмеген тірі ағзаларға ортақ қасиеттерді жазыңыз.
   

• 
  суретке қарап, қасиеттердің атауын жазады;
  

• 
  тірі ағзаларға тән қасиеттерді сипаттайды;
  
• 
  кестеде көрсетілмеген қасиеттерді анықтайды.
  

 Тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерін

1. 
   Тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерін анықтаңыз және сипаттаңыз.
   

• 
  тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерінің атауын жазады;
  

• 
  тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерін сипаттайды.
  

1. 
   Атқаратын қызметіне қарай микроскоп бөлімдерін кестеге толтырыңыз.
   

2.Төмендегі сөйлемдерді оқып, тұсындағы торкөздің ішіне сандарды микроскоппен жұмыс жасау ережелерінің ретімен орналастырыңыз.

Жұмыс аяқталғаннан кейін микроскопты құндағына салып қояды.

Жұмысқа кірісер алдында оны шүберекпен сүртіп алу қажет.

Жұмыстың соңына дейін микроскопты орнынан қозғамайды.

Микроскоппен орындықта отырып жұмыс істеу шарт.

Микроскопты химиялық реактивтермен қатар қоюға болмайды, ол таза шкафта бөлек сақталуы тиіс.

Препаратқа айнамен жарық түсіреді.

Препаратты дайындап болған соң оны заттық үстелшеге қояды.

Реттегіш тетіктің көмегімен микроскоптың мойыны - тубусты заттың бейнесі анық көрінгенге дейін қозғайды.

• 
  микроскоп бөлімдерінің атауын қызметімен сәйкестендіреді;
  

• 
  микроскоппен жұмыс істеу ережелерінің ретін анықтайды.