Тақырыбы: Материктер мен мұхиттар

1. 
   Сипатына қарай мұхиттардың атауларын жазыңыз.
   

1. 
   Мұхиттардың ішіндегі ауданы және көлемі жағынан ең үлкені, ең тереңі –
   

2. 
   Солтүстіктен оңтүстікке дейін 92 млн. км созылып жатқан ұзын мұхит, батыс жарты шарда орналасқан - .................;
   

3. 
   75 млн. км жерді алып жатыр, көп бөлігі оңтүстік жарты шарда орналасқан -
   

4. 
   Ауданы, көлемі жағынан ең кішкентайы, солтүстік жарты шарда орналасқан -
   

2. 
   Топтық жұмыс. Картаны пайдаланып, мұхиттарды сипаттаңыз.
   

2 топ – Атлант мұхиты

• 
  мұхиттың атауын жазады;
  

• 
  мұхиттың географиялық орнын жазады;
  
• 
  мұхиттың ауданын жазады;
  

• 
  зерттеушілерін жазады;
  
• 
  мұхиттағы аралдар мен архипелагтарды жазады;
  
• 
  шекаралас мұхиттар, бұғаздар мен материктерді жазады.
  

нәсілдер мен нәсіларалық топтардың таралу аймақтарын анықтау

 Дүниежүзі халқының нәсілдік құрамын және

анықтайды

Адам Антарктидадан басқа барлық материктер мен аралдарда қоныстанған. Еуропоидтық нәсіл өкілдерінің терісінің түсі ақ қыр мұрынды, шашы толқынды не біркелкі, ерні жұқа болып келеді. Бұл нәсіл өкілдері Еуропа, Солтүстік ,Оңтүстік Америкада,Аустралияда, Азияның біраз аймақтарында қоныстанған. Монғолоидтық нәсіл өкілдерінің терісінің түсі сары шашы қайратты, көздері қысыңқы, жақ сүйегі шығыңқы келеді. Монғолоидтық нәсіл өкілдері Азияның көп бөлігіне, Америкада таралған. Негроидтық нәсіл өкілдерінің терісі қара , шаштары бұйра ,мұрны жалпақ жақ сүйегі шығынқы келеді, ерні қалың болып келеді. Олар негізінен Африкада, Аустралияда қоныстанған.

Сурет пен мәтінді пайдаланып, нәсілдерді анықтаңыз және қоныстанған аймақтарын кестеге жазыңыз.

1

3

• 
  мәтін және сурет бойынша нәсілдер атауын жазады;
  
• 
  нәсілдердің қоныстаған аймақтарын жазады.
  

• 
  негроидтық нәсілдердің сыртқы ерекшеліктерін жазады;
  
• 
  еуропоидтық нәсілдердің сыртқы ерекшеліктерін жазады;
  
• 
  монғолоидтық нәсілдердің сыртқы ерекшеліктерін жазады;
  

• 
  нәсілдік белгілердің қалыптасу факторлары мен себептерін жазады.
  

 Нәсілдер теңдігіне дәлелдер келтіреді

Берілген мәтінді мұқият оқыңыз.

Ғалымдардың дәлелдеулерінде, әр адамның қабілеті нәсіліне байланысты емес делінген. Әр нәсілдің мықты танымал өкілдері жетерлік. Нәсілдер теңдігін дәлелдеуде зор үлес қосқан Николай Миклухо-Маклай (1846-1888 гг.). Ол орыс саяхатшысы, антрополог, этнограф және биолог. Ғылымда тұңғыш меланезия антропология типін сипаттап жазады, адамзат нәсілдерінің түр жағынан біртұтастығын және бір-бірімен туыстас екендігін, “төменгі” және “жоғарғы” нәсілге бөлудің ғылыми негізсіз екендігін дәлелдеген. Сұраққа жауап беріңіз:

1. 
   Николай Миклухо-Маклайдың зерттеулері адамзат үшін қаншалықты маңызды?
   

• 
  мәтін бойынша ғалымның зерттеулерінің маңызын тұжырымдайды.
  

1.Cурет арқылы сұйықтықта бөлшектердің таралуын түсіндіріңіз.

2.Суреттегі сұйық және газ бөлшектерін анықтаңыз.

• 
  қант молекулаларының таралуын түсіндіреді;
  
• 
  сұйық бөлшекті көрсетеді;
  
• 
  газ бөлшекті көрсетеді.
  

 Заттардың қатты, сұйық және газ күйіндегі

 Заттардың қатты, сұйық және газ күйіндегі

салыстырады

1.Суретте су молекуласының әр түрлі агрегаттық күйлері көрсетілген.

1. 
   Сәйкес агрегаттық күйді белгілеңіз.
   

1_______________ 2_____________ 3______________

2. 
   Заттардың қасиеттерін оның агрегаттық күйлерімен байланыстырыңыз. Сәйкес бағанға « » қойыңыз.
   

• 
  сурет арқылы су молекуласының агрегаттық күйлерін анықтайды;
  

• 
  молекулалардың орналасуын ажыратады;
  
• 
  молекулалардың өзара әрекеттесу күшін ажыратады.