Қалмақ қырғынын айтпағанда, басқа соғыстарды айтпағанда, Ресей империясынан да не құқай көрмеді бұл қазақ?
жүктеу/скачать 3,6 Mb.
|
Тар кезең
|
Қалмақ қырғынын айтпағанда, басқа соғыстарды айтпағанда, Ресей империясынан да не құқай көрмеді бұл қазақ?! Мәселен, Қажығали Мұханбетқалиұлының қаламына арқау болған Ресейдің отарлау саясатын, Сырым Датұлының тәуелсіздікті аңсаудан бастау алған көтерілісін алайық. Қазақ даласының батыс пен орталық бөлігі Ресейге қарағанына жарты ғасырдай уақыт өткенде, империя енді өзінің отаршылдық бет-бейнесін ашықтан ашық көрсете бастаған болатын. Қазақтар Елек пен Жайық бойындағы шұрайлы жерінен ысырылып, онымен қоймай, біресе Жайық казак-орыстарының, енді бірде башқұрттар мен Еділ қалмақтарының талауына тап болды. Ел басындағы хан Нұралы ел басына күн туғанда осы істердің бір де бірін орнықты шеше алмай дағдарысқа түсті. Міне, осындай қилы кезеңде ел тағдырына деген жауапкершілікті өз мойындарына алған – Байбақты Сырым бастаған қазақтың білікті билері мен батырлары еді. Қазақ даласының Батыс және Орталық бөлегі Ресей протекциясына қарағанына жарты ғасырдай уақыт өткенде, империя енді өзінің отаршылдық бет - бейнесін ашықтан – ашық көрсете бастаған болатын. Әсіресе, Алаш баласы Елек пен Жайық бойындағы өріс – қоныстарынан ысырылып; онымен қоймай, біресе Жайық казак – орыстарының, енді бірде башқұттар мен Еділ қалмақтарының талауына ұшырап, жан – жақты қысым көре бастады. Ел басындағы хан Нұралы болса, бұл істердің бірде – бірін орнықты шеше алмай, ел билігі де дағдарысқа түсті. Міне, осындай қилы кезеңде ел тағдырына деген жауапкершілікті өз мойындарына алған – Бейбақты Сырым бастаған қазақтың білікті билері мен батырлары, ақсақалды ағалары еді... Белгілі жазушы Қажығали Мұханбетқалиұлының «Тар кезең» аталатын романы халық тағдыры таразыға түскен осынау қиын кезеңнің оқиғаларын кең тыныспен, аса байыпты да байсалды көрсете білген, шын мәніндегі көркем туынды екеніне оқыған жұрттың көзі анық жетер деп ойлаймыз. https://www.youtube.com/watch?v=sf4fAYIGhjc Материалды көшіріп жариялау үшін редакцияның немесе автордың жазбаша, ауызша рұқсаты қажет және «Әдебиет порталына» гиперсілтеме берілуі тиіс. Авторлық құқық сақталмаған жағдайда ҚР Авторлық құқық және сабақтас құқықтар туралы заңымен қорғалады. Эл. пошта: Adebiportal@gmail.com 8 (7172) 79 82 06 (ішкі – 112) © adebiportal.kz https://adebiportal.kz/kz/books/view/tar_kezen__2727 Источник: https://e-history.kz/kz/news/show/3396/ © e-history.kz жүктеу/скачать 3,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|