Палеолит
Ерте және орта тас ғасыры(б.з.б.2 млн 500 мың-40 мың жыл
Кейінгі тас ғасыры-б.з.б.40-12 мың жыл
|
Маңғыстау түбегіндегі-Шақпақата
Қаратаудағы Арыстанды өзені (бифас,пышақ,жарғыш сынатас,
қырғыштар)
Жамбыл облысындағы Бөріқазған,Шабақты (5000-ға жуық тас құралдар)
Шығыс Қазақстан-Шульбинка;
Оңтүстік Қазақстан-Арыстанды (өте жақсы өнделген қырғыштар –б.з.б. 25 мың ж.)
Орталық Қазақстан – Семізбұғы (қырғыштар жүзі түзу,қайқы тас пышақтар)
Орталық Қазақстандағы ең көрнектісі Батпақ (300-ге таяу тас құрал,б.з.б.30-25 мың.жыл
|
Қазғыш таяқ,шоқпар,
Қашау,бифас,
жұмыртас
Ретушь әдісі
Найза,гарпун,қыр
ғыш
|
Терімшілік,
Аңшылық
Аңшылық,
терімшілік,
балық аулау
|
Ертедегі адамдар
Адамдар тобыры
«Саналы адам»
Рулық қауымдар
|
Табиғаттан
тыс құбылыстарға сенудің пайда болуы
Анимизм,
тотемизм
|
Мезолит
(орта тас ғасыры )-
Б.з.б.12-5 мың жыл
|
20-дан астам
Есіл өзеңі ( 40-60 шаршы метр баспана)
|
Микролит,садақ пен жебе,балта,
тесе,орақ
|
Аңшылық,терімшілік,
балық аулау,
тесемен
жер өндеу,
жануарларды қолға үйрету
|
Рулар мен тайпалар
|
Қолайлы климат,мұз еріді,қазіргіге ұқсас өсімдіктер мен жануарлар түрі
қалыптаса бастады
Бағыштау
(инициация)
|
Неолит (жаңа тас ғасыры)-б.з.б.5-3 мың жыл
Энеолит (мыс-тас ғасыры)
Б.з.б. 3000-2800 ж.
|
500-ден астам тұрақ бар, ең көнесі б.з.б. 5 мың тән
Шығыс Қазақстан- Усть-Нарым;
Орталық Қазақстан- Қарағанды,Зеленая Балка (үй малының сүйектері бар);
Солтүстік Қазақстан –Пеньки селосы (тас шапқылар, жалпақ пышақтар ,жаңқадан жасалған қырғыштар);
Арал өнірі ( найзаның тас ұштары,жалпақ пышақтар,екі жүзі өңделген жебе ұштары);
Балқаштың солтүстігі (шақпақ тастан жасалған ұсақ құралдар:
тілікшелер,жаңқалар,нуклеустар,жебе ұштары)
Жезқазған өнірі (150 –ге жуық тұрақ,кен шығару,жерлеу
орындары)
Қызылорда облысы- Сексеуіл (80 пайызы қой мен жылқы,қалғандары жабайы жылқы)
Солтүстік Қазақстан-Ботай тұрағы б.з.б.3-2 мың жыл
( 15 га жерде,158 үй, жылқының сүйегі көп табылған )
Маңғыстауда – Шебір (ыдыстар түбі жұмыртқа тәрізді)
|
Соқа,қола және мыс құралдар
Мыс,тас құралдар
|
Аңшылық,
терімшілік балық аулау
Тесемен және соқамен жер өндеу,мал өсіру,
қолөнер
Аңшылық,
егіншілік,
мал шаруа-шылығы
|
Рулық қауымның ыдырауы Көршілер қауымы
Аталық ру
|
Табиғи-климат бүгінгі күнгіге ұқсас болды
Егіншілік пен мал шаруашылығы қалыптаса бастады
Адамдар артық өнім өндірді
Қыш құмыра жасады
Еңбек бөлінісі –егіншілік пен мал шаруашылығы болып бөлінді
|
