Күкірт. Алынуы, қасиеттері, қолданылуы. Қосылыстары

Күкіртте 3d-орбиталі болғандықтан, IV, VI валенттіліктерін де көрсетеді. Күкірт атомдары арасындағы байланыс өте берік, жер бетінде 0,05%: бос күйінде, сульфидтер FeS₂-пирит, PbS-галенит, сульфаттар CaSO₄-ангидрит, BaSO₄-барит күйлерінде кездеседі. Минералды су көздерінде – H₂S газ күйінде болады.

2H₂S + О₂ → 2S + 2Н₂О

SО₂ + 2СO → S + 2СO₂

Физикалық қасиеттері: бөлме температурасында ромбалық (α-күкірт), сары түсті, суда ерімейді. S-ромбалық → 94⁰С температурада моноклинді, ß- күкірт (S₈), тәж сияқты. sp³ – гибридтелу. Сонымен күкірттің аллотропиялық түр өзгерістері бір-біріне температураға байланысты ауыса алады.

S₈ ↔ 450⁰C ↔S₆ ↔650⁰C ↔ S₄ ↔ 900⁰C ↔ S₂ ↔ 1500⁰C ↔ S

S₂ парамагнитті О₂ сияқты, қалғандары диамагнитті. Күкірт химиялық активті. Кәдімгі жағдайда фтормен тез, сынап пен күміспен баяу, ал қыздырғанда көптеген элементтермен әрекеттеседі:

S + Me → t⁰ сульфидтер Ме₂S_n металл валенттілігіне байланысты түзіледі.

Оттегімен, галогендермен әрекеттесіп, диоксид және дигалогенид түзеді:

S + О₂ → SО₂ ; S + Г₂ → SГ₂.

Сілтінің ыстық ерітінділерінде күкірт диспропорцияланады.

3S + 6NaOH = 2Na₂S + Na₂SO₃ +3H₂O диспропорциялану реакциясы.