Аналитикалық, физикалық және коллоидтық химия пәні бойынша ОҚУ-Әдістемелік кешен

Химиялық әдістер зерттелетін үлгі мен арнайы дайындалған реактивтің арасында жүретін реакцияларға негізделген. Жұмсалған реактивтің немесе реакция өнімдерінің мөлшеріне байланысты зерттелетің заттың құрамын есептейді. Химиялық әдістің гравиметриялық және титриметриялық анализ түрлері белгілі.

• 
  анықталатын затты қоспадан айдап, түзілген заттың массасын өлшейді;
  
• 
  анықталатын затты айдап, оны белгілі бір сіңіргішке (сорбент, ерітінді және т.б.) сіңіреді де өлшейді, сіңіргіштің бастапқы массасымен салыстырғандағы массасының қосылуы бойынша айдалған заттын массасы анықталады;
  
• 
  анықталатын затты дәл өлшендіден айдап, айдау аяқталған соң оны қайтадан өлшейді де массаларының айырмасы бойынша айдалған заттың мөлшерін анықтайды.
  

1. 
   тұнбаның тұндыру формасы – ерітіндіні лайықты реагентпен әрекеттестіргендегі ерітіндіде түсетін тұнба;
   
2. 
   тұнбаның гравиметриялық формасы – ерітіндіден арнайы операциялармен бөлінген, сүзілген, массасы тұрақтанғанша қатты қыздырылған, өлшену түрінде алынған тұнба.
   

1. 
   орташа татпаны іріктеу (алғашқы, лабораториялық және анализдік татпалар);
   
2. 
   орташа татпадан өлшендіні өлшеу;
   
3. 
   өлшендіні сәйкес еріткіште еріту;
   
4. 
   арнайы реактивпен анықталатын компонентті тұнбаға толық тұндыру (тұндырушы реагенттің мөлшері есептелген мөлшерінен 1,5 есе артық алыну керек);
   
5. 
   тұнбаны сүзіп алу (майда тұнбаны алдын ала центрифугалау), тұнбаны түріне қарай сүзуде үш түрлі фильтр қағаздары қолдану мүмкін: қара (қызыл) жолағы бар фильтрмен аморфты түнбаларды сүзеді (тығыз күлсіз сүзгілер), ақ жолағы бар фильтрмен кристалды тұнбаны (орташа тығыздықты сүзгілер), ал көк жолағы бар фильтрмен ұсақ кристалды тұнбаларды сүзеді (тығыз «баритті» деп аталатын сүзгі);
   
6. 
   тұнбаны шаю, жуу;
   
7. 
   тұнбаны кептіру және қатты қыздыру;
   
8. 
   гравиметриялық түрдегі тұнбаны өлшеу;
   
9. 
   анализ нәтижелерін есептеп шығару.
   

1. 
   тұнбаның ерігіштігіне – тұнба толық тұну үшін оның ерігіштік көбейтіндісінің (ЕК) мәні өте төмен болу қажет;
   
2. 
   тұнбаның құрамына – тұнбаның құрамы тұрақты болып, яғни өзгермеу қажет;
   
3. 
   тұнбаның құрылысына – тұнба оңай сүзіліп, қоспалардан жеңіл жуатындай болу қажет;
   
4. 
   тұнбаның тұндыру формасы гравиметриялық формасына толық ауысу қажет.
   

1. 
   өлшенетін тұнбаның құрамы белгілі химиялық формулаға сәйкестігі;
   
2. 
   гравиметриялық формадаға тұнба ауада химиялық тұрақты және температураға төзімді болу қажет;
   
3. 
   өлшенетін тұнбаның құрамында анықталатын ионның немесе элементтің мөлшері аз, ал салыстырмалы молекулалық массасы үлкен болғаны жөн.