37-Ми сауыты сүйектерінің қосылыстары жіктердің түрлері. Еңбектер Ми сауытының суйектеріне-маңдай,төбе,сына,самай,шүйде,тор суйектер жатады. Шүйде сүйегі-os occipitale,ми саутының артқы қапталында орн.сыртқа беті-дөңестеу,ішкі беті-ойыстау келген тақ сүйек.Шүйде сүйектің артқы жағында ми сауытын омыртқа өзекшесімен жалғастырушы шүйделік үлкен тесік-foramen magnum,бүйір қапталында сигма тәрізді қойнаудың жүлгесі-sulcus sinus sigmoideus,орналасқан. Шүйде сүйегі денесі-pars basilaris, Шүйде сүйектің бүйір бөліктері-pares lateralis, Шүйде сүйегінің қабыршақтық бөлігі-pars sqamosa occipitalis,ми сауытына қараған беті-,арtқы шүйделік бүрышы-angulus occipitalis,артқы еміздік атты бұрышы-angulus mastoideus,ми сауытына қараған бетінде крест тәрізді көтеріңкі-eminentia cruciformis,орн. Төбе сүйек-os parietale,Бас сүйек қақпағының жоғарғы бүйір қабырғасын құраушы жұп қаыршақтық сүйек.Пішіні жалпақ,4бұрышты-2беті,4қыры,4бұрышы ажыратылады.Тісшеленген 3қыры,1қабыршақтық қыры ажыратылады.
1Алдыңғы,маңдайлық қыр-margo frontales,тәждік жік-suturs coronalis,арқылы маңдай сүйекке жалғасады. 2Артқы шүйделік қыры-margo occipitalis,тісшеленіп ламбда атты жік арқылы-sutura lamboidea,шүйде сүйегімен шектелген. 3Сагиталды қыры-margo sagitalis,сагитальды жік арқ.-sutura sagitalis,2жақтық бөлігі өзара шектелген. 4Самайлық,қабыршақтық қыры-margo sqamosa,тегістеу,қабыршақтық жік арқ.самай сүйектің қабыршақтық бөлігімен байланысқан. Бұрыштары 1Маңдайлық б.-ang.frontalis,төбе сүйектің маңдайлық қыры мен сагиталды қырдың түйіскен жерінде орн. 2Сына сүйектің бұрыштары-ang.sphenoidalis,төбе сүйектің маңдайлық қыры мен қабыршақтық қырымен түйіскен жерінде орн.Қан тамырлар жүлгесі айқын көрінеді. 3Шүйделік бұрыш-ang.occipitalis,сагиталды қыр мен шүйделік қыр түйіскен жерінде. 4Еміздіктік бұрыш-ang.mastoideus,төбе сүйектің қабыршақтық қыры мен шүйделік қырының түйіскен жерінде орн.
Еңбектердің маңызы: • Еңбектер бас сүйегінің бір-біріне еңбектеуіне (жорғалауына) әсер етеді. Ол туу актысы кезінде бас сүйегінің көлемінің кішірейуіне әсер етеді, соның нәтижесінде бас сүйегі туу жолынан еш кедергісіз өтеді. Сүйектердің бір-біріне қабатталуын оппозиция деп атайды. • Традициялық жерлерге дәрі-дәрмектерді иньекциямен бере алмаған жағдайда үлкен еңбекке береді. (мысалы ауызға, бұлшықетке, венаға бере алмағанда екі жасқа дейін беруге болады). • Ұрықтың организмінде әлі бас ішкі қысым қалыптаспаған, сондықтан еңбектер бас ішкі қысымның реттелуіне әсер етеді. Қысымның жоғарлауында, еңбектер шығыңқы, керісінше төмендегенде еңбектер басыңқы. Соңғы факт жиі балаларда сұйықтықтың көлемінің жоғалуына байланысты (іш өткенде, құсқанда, күйік ауруы кезінде). • Егер үлкен еңбек 2 жасқа дейін бекітілмесе, онда минеральды алмасудың бұзылғаны деп есептеуге болады. Соның салдарынан организмге фосформен кальций нашар сіңіріледі, ол Д- витаминінің жетіспеушілігінен. Бұл витамин организмде күннің көзіндегі ультрафиолет сәулелерінің әсерінен түзіледі. (Д-витаминінің жетіспеушілігі-рахит ауруы). 3. Кәрі адамдардың бас сүйегінде ауа өткізетін ұяшықтар пайда болады, олар бас сүйегін жеңілдетеді және вертикальды жазықтықта ұстауына көмектеседі. 4. Нәрестелердің жақтарында тістер жоқ, сондықтан альвеолярлық өсінділер жетілмеген, шайнау мускулатурасы дамымаған. Соған орай төменгі жақ бұрышы сүйір. Бұндай жағдай кәрі кісілерде де кездеседі, бірақ олардың тістері түскен, бұлшықеттердің тарту қимылы жоқ, соған байланысты олардың да төменгі жақтары сүйір келеді.Ал ересектерде мускулатура жақсы дамыған, ол сүйектерге тарту қимылымен әсер етеді, соның әсерінен төменгі жақ бұрышы тік келеді. 5. Нәрестелер мен кәрі кісілерде жақтарындағы альвеолярлық өсінділер нашар дамыған және де альвеолярлық шұңқырлары да жетілмеген. 6. Кәрі кісілердің бас сүйектері жіңішке, кальций тұздарының сүйектен жуылуы. Соның нәтижесінде сүйектер сынғыш және нәзік болады. 7. 99 % сүйектердің арасындағы жіктер жазылып, бітіледі. Жас ұлғайған сайын оларды анықтауға қиын. Бірақта кейбір сүйектерде ортаңғы маңдай жігі сақталады, ол сүйектің шығу тегіне екі бөліктен қалыптасуына байланысты