Саясат түсінігі. Саясатты анықтаудағы негізгі әдістер.
Саясат-бұл жазбаша заңдарға негізделген және саяси билікке негізделген үлкен әлеуметтік қауымдастықтар (массалар, таптар, ұлттар) арасындағы қатынастарды реттеудің ерекше тәсілі.
Саясат-бұл өте әртүрлі әлеуметтік құбылыс, оны бір анықтамада "орналастыру" қиын. Сондықтан біз берген анықтама алдын-ала берілген. Төменде біз саясат туралы әртүрлі идеяларды қарастырамыз және зерттелетін құбылыстың мәнін анықтауға тырысамыз.
"Қоғамдық саясат" және "көлеңкелі саясат"сияқты ұғымдар бар.
Жария саясат жоғары деңгейдегі ашықтықты (жариялылықты) және саяси шешімдерді әзірлеу мен қабылдаудың объективтілігін, әртүрлі саяси күштер арасындағы, билік пен оппозиция арасындағы, қоғам мен мемлекет арасындағы тұрақты диалогты; бүкіл қоғамның, барлық әлеуметтік топтардың мүдделері мен құндылықтарын білдіру және қорғауды көздейді.
Көлеңкелі саясат, әдетте, билеуші таптың корпоративтік мүдделерін қорғайды, сондықтан ол қабылданған саяси шешімдерді жарнамаламауға тырысады.
"Саясат" ұғымдарының жоғарыда келтірілген талдауы осы құбылысқа тән кілт сөздерді бөліп көрсетуге мүмкіндік береді:
қоғамдық қатынастарды реттеу процесі;
қоғамды (мемлекетті) басқару);
саясатқа болжамдылықты беретін құқықтық нормалар (заңдар);
билік пен бағынуға қатысты қатынастар;
конфликт-консенсустық қатынастар;
саяси қызметтің акторлары ретінде саясат субъектілері.
Саясат мемлекетті басқару өнері ретінде.
Саясат өнер ретінде - саясат өзін жүзеге асырушы партиялардан, топтар, мемлекеттік мекемелерден және т.б. жақсы дайындықты, жоғары тәжірибелікті, асқан шеберлікті, халыққа қуатты ықпал ете білуді қажет етеді. Саясатта әр түрлі тәсілдер пайдаланылуы мүмкін. Онда келісім де, қысым да, қулық та, алдап-арбау да кездесіп жатады. Саясатты өнерге теңеуі де сондықтан. Дегенмен, басқарушы саясат адамгершілік өлшемдеріне сай келсе ғана айтарлықтай жемісті бола алады.
