Арман пв баспасы
жүктеу/скачать 3,91 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдебиет ҚГБ ДО
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиеттеориясы Қарасөз
- Міне,қызық!
| Білгенгемаржан
Абай дың көр кем дік, әлеу мет тік гу ма нис тік жә не дін ге көз қа рас та ры те рең бі лін ген ең бе гі – қарасөздері . Абай дың қа ра сөз де рі (Ғақ лия) – ұлы ақын ның сөз өне рін де гі көр кем дік қу атын, фи ло со фия да ғы да на лық дү ни ета ны мын да ра лап көр се те тін клас си ка лық стиль де жа зыл ған про за лық шы ғар ма сы. Жал пы са ны қы рық бес бө лек шы ғар ма дан тұ ра тын қа расөз де р та қы ры бы жа ғы нан бір ба ғыт та жа зыл ма ған, әр алу ан. Оның ал тыже ті үл гі сі қыс қа бол са, қай сы бі реуі маз мұн, та қы рып жа ғы нан өз ге ше леу, ау қым ды бо лып ке ле ді. Абай өзі нің қа ра сөз де рін де шы ғар ма ның ажа ры на ға на на зар ау да рып қой май, оның те рең ді гі не, ло ги ка лық мә ні не зер сал ған. «Абай» энциклопедиясы Әдебиеттеориясы Қарасөз (про за) – көр кем әде би ет тің үл кен бір са ла сы. Өлең сөз ден (поэ зия дан) ай ыр ма сы – мұн да сөз ыр ға ғы ер кін ке ле ді, өлең өл ше мі, шу мақ, тар мақ бол май ды. Қа зақ та қа ра сөз ертегі,аңыз,әпсана,хикаят тү рін де ту ған. Қа зір роман,повесть,әңгіме,эссе тү рін де да мып отыр. Ал Абай дың қа расөз де рі жал пы са ны 45 бө лік тен тұ ра ды. Жанр лық тұр ғы дан ал ған да Абай қа расөз де рі не пуб ли цис ти ка жә не эс се та би ға ты (Бі рін ші, Отыз се гі зін ші) тән. Эссе (фр. essai – тә жір ибе, лат. exagium – құ рау) – фи ло со фия лық, әде би, та ри хи, пуб ли цис ти ка лық, әлеу мет та ну лық, сая си жә не та ғы бас қа са ла да ғы ғы лы ми емес, ав тор дың же ке көз қа ра сын біл ді ре тін про за лық шы ғар ма. Әпсана (пар с. аңыз, араб. хи каятәң гі ме) – ер те за ман да ғы оқи ға лар ға, пай ғам бар дың, та ри хи тұл ға лар дың, әу лиеән бие лер дің ға жай ып іс те рін ба ян дай тын ді ни сю жет тер ге не гіз дел ген фольклор лық про за жан ры. «Әдебиеттануғакіріспе» Абай дың қа расөз де рінің өзіңе әсері ту ра лы эс се жаз. Міне,қызық! Абай дың қа расөз де рі нің бір не шеуін ең ал ғаш М.Әуе зов 1918 жы лы Се мей де шық қан «Абай» жур на лын да жа рия ла са, 1933 жы лы қа ра сөз дер ді то лық қам тып, екі том дық жи на ғын құ рас тыр ды. Бұл ака де мия лық тұң ғыш жи нақ ла тын әр пі мен жүктеу/скачать 3,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|