«Армысың, әз Наурыз!» ертеңгілігінің сценарийі

Залдың ортасында түрлі-түсті ленталармен әшекейленген шаңырақ ілулі тұрады. Киіз үй, жайылған дастархан, суреттер көрмесі.

Келе жатыр жылымыз,

Мейрамдаймыз мұны біз.

Жас балаша нұрланып, жадырайық бәріміз.

Күннің жаңа нұры бар, мұнын ғажап сыры бар,

Халық сүйген мейрамды қарсы алайық - Наурыз!

Бұл күні ата-аналарымыз бен әжелеріміз үй-үйді аралап, наурыз көжеден дәм татады, баталарын береді.Тойдың көркі ән дейді халқымыз.

Сіздерге арнап дайындаған балалаларымыздың жылы лебіздерін қабыл алыңыздар.

Балалардың орындауында «Наурыз» әні (хор)

Уа, халайық, халайық!

Ақ сандықты ашайық.

Бұл мереке, бұл тойдың

Шашуларын шашайық.

Орындайтын «Ботақан» тобының биші қыздары.

Қыста өтті, қар кетті,

Ұлыс мейрамы жетті.

Жақсылыққа кенелген,

Наурыз-мейрам ежелден.
Жансая:

Салтымен ата-бабаның,

Жаңғырды қайта заманым.

Жаңа жыл басы-бұл Наурыз,

Қайырлы болсын қадамың.
Ельназ:

Наурыз келді құс болып,

Мына бізге сүт болып.

Аққа аузымыз толады,

Бар жақсылық болады.
Алихан:

Наурыз келді тамаша,

Ән айтады таласа.

Атам, әжем той тойлап,

Қуанып жүр балаша.
Жарқынай:

О, ағайын, ағайын,

Думанға толы маңайың.

Мереке болып келіп тұр,

Наурыз айы-бал айы.
Жүргізуші:

Ұлы тойда әдемі

Әннен шашу шашады.

Мың бұралып, қыздарымыз

Наурыз биін бастайды.

Мың бұралған биші қыздарымыздың орындауында «Домбыра» биін тамашалаңыздар.

Салт-дәстүріміздің бірі - «Атқа мінгізу». Ұл баланы атқа мінгізген кезде оған садақ, қамшы сыйлап ер бол, батыр бол, үлкен азамат бол деген тілек айтылады. Осы атқа мінгізу дәстүрін бүгін бізде көрсетейік деп ойладық.

Аманжанды атқа мінгізіп, қолына қамшы ұстатып, ауылды аралатамыз. (Музыка әуенімен Аманжан шапқылап бір шеңбер жасап аралап шығады.

Ауылды аралап жүрген кезде шашу шашылады).

Тойларда шашу-шашу салты елімнің.

Уа халайық,теріп ал шашуыңды,

Қабыл қылсын халқымның ақ тілеуін.

Батамен ел көгерер

Жаңбырмен жер көгерер-дегендей, Қыдыр ата, өзіңізден бата күтеміз.

(Ата батасын береді)

Жүргізуші:

Шалқып мерекеде ән салайық,

Өнерпаз өрендерге тамсанайық.

Ән: «Наурыз біздің жаңа жыл». (хор)

Жүргізуші:
Күлімдеп қарап күміс күн,

Шуағын шашар.

«Адай»биін билейік,

Күнінде Ұлы Ұлыстың.

Келіңіздер,келіңіздер,

Қазақтың ұлттық ойыны болады.

«Арқан тартыс пен «Теңге ілуді»

Тамашалап көріңіздер.
Ойын: «Арқан тартыс», «Теңге ілу».

Балалар, мінеки, Наурыз мерекесінің шаңырағы да көтерілді, өзінің сыйлығын да әкелді (табақта бауырсақ).

Дастарқаны халқымның тола берсін,

Барысы:
1 - жүргізуші: Құрметті ұстаздар, ата - аналар, қонақтар. Бәріміздің көптен күткен Наурыз мерекесі келіп қалды. Мерекелеріңіз құтты болсын!

1 - жүргізуші: Көктем жетті көл - көсір шуақ құрып,

2 - жүргізуші: Қайырлы күн, мейрамға жиналған барша қауым. Бүгінгі Ұлыстың ұлы күні - ата - баба сөзімен айтқанда ақ түйенің қарны жарылған күн. Наурыз мейрамы - бұл көктем мен еңбектің мерекесі, күн мен түн теңесетін күн. Бұл мейрам 22 наурыздан 19 сәуірге дейін тойланатын ұзақ мейрам. Көктем мен Жаңа күн мерекесі.

ІІ жүргізуші:

1 - жүргізуші: Алқа - жұртым, той - думан,

2 - жүргізуші: Наурыз мейрам жүректерге нұр сепкен,

Туа сала атандым Қожанасыр,

1 - жүргізуші: Наурызда әндер шырқайық,

І жүргізуші:

7-8 сынып оқушыларының биі

5-6 сынып оқушыларының «Беуайдай» әні

ІІ жүргізуші:

Алдар көсе Наурыз бата беру

І жүргізуші: Барлықтарыңыздың наурыз көжеден дәм татуға шақырамыз! Мереке құтты болсын!

1-жүргізуші: Ар ма, ағайын! Қайырлы күн, құрметті ұстаздар, ата-аналар, оқушылар! Жер жүзіндегі халықтардың бәрінің де түрлі мейрамдары бар. Шығыс халықтарының сондай ерекше мейрамдарының бірі – Наурыз.

2- жүргізуші: Дәстүрімізге айналған Ұлыстың Ұлы күні – Наурыз құтты болсын! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жер әлемді жайнатып, әнші құстарды сайратып, Наурыз тойын тойлатып Жаңа Жыл келеді. Ендеше, той құтты болсын! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын! Ұлы мереке сіздерге тек жақсылық әкелсін! Наурыз келді, жайраң қақты таң күліп, Жап-жасыл болып кетті дүние жаңғырып. Жақсылыққа жаршы болған Наурызым! Сен өмірдің көктемісің мәңгілік!

1-жүргізуші: Уа, халайық, халайық! Ақ сандықты ашайық, Бұл мереке, бұл тойдың Шашуларын шашайық! (Шашу шашылады). («Қош келдің, Жаңа жылым!» әні орындалады)

2- жүргізуші: Концерттік бағдарламаны бастамас бұрын оқушылардың аузынан Наурыз мерекесінің қалай тойланатыны туралы сұрайық:

1-оқушы: Жаңа жылда Қызыр баба үйге кірсе, ол үй ауру-сырқаудан, пәле-жаладан аман болады деген сеніммен Наурызға дейін адамдар үйін қағып-сілкіп, тазартып қоятын болған.

2-оқушы: Ел арасында 21 наурыз түні даланы Қызыр баба аралайды деген аңыз бар. Осыған сенген халық дәулет дарып, бақ қонсын деген мақсатпен есіктерін ашып қояды.

3- оқушы: Бұл күні ауыл бойжеткендері өздері ұнатқан жігіттеріне соғымның етінен пісірілген «Ұйқыашар» деп аталатын дәм дайындаған. Ал жігіттер қыздарға айна, тарақ, иіссудан тұратын сыйлықтар сыйлаған. Оны «Селтеткізер», «Діреткізер» деп атаған.

4- оқушы: Наурыз мейрамы негізінен адамдардың көрісуінен басталады. Жігіттер төңіректегі бұлақтардың көзін ашып, бұлақ басына тал еккен. Жаңа шыққа күнге иіліп сәлем берген. Ренжіскен ағайындар татуласқан.

5- оқушы: Ұлыстың ұлы күні кем дегенде жеті түрлі дәмнен тұратын  Наурыз көже дайындалады. Наурыз көжеге соғымнан қалған сүр ет, қойдың басы,  қатық, сүт, бидай, тұз, су қосылады. Дәл осы кезде төмендегі видеоларды интерактивті тақтаға қою керек: 2-жүргізуші: Мереке қарсаңында бәріміз бірге «Қаражорға» биін билейік! Бір топ қыз-жігіттер ортаға шығады, басқалары да қосылып билейді. 1-жүргізуші: Құтты болсын әр күнің, Сыйла, бақыт баршаға. Сәбидің әсем шат үнін Тыңдат абзал анаға. Наурыз – достық, Наурыз – күн. Барша халық бірлігі. Тағы келді ұлыс күн. Жалғасып ғалам тірлігі. (Осы жерде «Көрісу» дәстүрі сахналанады). Артынан күй тартылады. 2-жүргізуші: Наурыз ұлттық мереке болғандықтан, қазақтың салт-дәстүрлері туралы айтып кету де дұрыс деп санаймыз. Ендеше тақтаға назар аударыңыздар(интерактивті тақтадан төмендегі видео көрсетіледі): «Қамажай» биі биленеді. 1-жүргізуші: Құрметті, оқушылар енді сіздерді қазақтың ұлттық ойындарын ойнауға шақырамыз. Жеңімпаздарға бағалы сыйлықтарымыз бар. Ойын бастамас бұрын әділ-қазылармен таныстыра кетейік. (Мектеп мұғалімдері арасынан қазылар тағайындалады). 1. Асық ойынынан жарыс 2. Арқан тартыстан жарыс 3. Қол күрестен жарыс 4. Наурыз көже ішуден жарыс. Қазылар жеңімпаздарды анықтап, сыйлықтар табыс етіледі. "Алға, қазақ жігіттері" әні орындалады. 2-жүргізуші: Ерітіп қарын даланың, Жинатып гүлін саланың. Жетелеп жұмсақ самалын, Келді Наурыз – жыл басы. Күлімдеп қарап күміс күн, Аспаның бүркіп пүліш түн. Ұлы күні Ұлыстың, Келді Наурыз – жыл басы! Кезекті қазақша күйге берейік. Ән-шашу. «Наурыз думан» әні орындалады. 1-жүргізуші: Шашу! Шашу! Көп шашайық шашуды, Жауғандай кеп аспаннан нөсер жаңбыр. Уа, жамағат, теріп ал несібіңді, Ризығың болсын көл – көсір! 2 -жүргізуші: Қашанда құт – береке орнасын деп, Тойларда шашу шашу - салты елімнің. Уа, халайық! Теріп ал несібіңді, Қабыл болсын, жамағат, ақ тілеуің! (Кеш соңында ата-аналар дайындап келген наурыз көже таратылады

"Достық" алаңы мерекеге сай безендірілген. Сахна үстінде «______» фольклорлық ансамблі (жүргізушілер, салтанатты кештің құрметті қонақтары). Алаң ортасында би ансамблдері жетекшілерімен сап түзеп тұрады.  (Музыка ойналады. Шашу шашылады).

1. 
   жүргізуші: Қайырлы күн, қасиетті ел, Жерұйығы _____ жайсандары.
   

1-жүргізуші: Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесі халқымыздың ежелден желісі үзілмей келе жатқан дәстүрлері мен әдет–ғұрыптары, мәдени және адамгершілік дүниеміздегі қымбат қазыналарымыздың бірі болып саналып келеді.

2-жүргізуші: Қазақ халқы маусымдық мерекелерге бай халық. Ол мерекелерді атап өтсек: Жыл басы тойы – Наурыз, Жаз тойы – Қымыз мұрындық, Күз мейрамы – Мизам, Қыс тойы – соғым. Сондай-ақ, бие бау, тулақ шашар, шашыратқы, сірге тағар, сірге жияр, қоныс тойы, күйек байлау, күйек шешу сияқты қазақ халқының көнеден келе жатырған дәстүрлі мерекелері де бар.

1жүргізуші: Біз дәл осы жерде 29 желтоқсан күні жаңа жылдың бастауы - шыршамыздың ашылу салтанатына жиналған болатынбыз. Ал бүгін қадірлі жамағат! Жыл басы көрісу айттан басталып, «Ұлыстың ұлы күні Наурыз» ұлттық мерекеміздің ашылу салтанатында  бас қосып отырмыз.

2-жүргізуші: Ұлыстың ұлы күні Наурыз мейрамының ашылу рәсімі жылма жыл жалғасын тауып келеді. Мейрамның ашылу салтанатын құттықтау үшін сөз ауыл әкімі  __________ беріледі.

1-жүргізуші:     Үш жүз алпыс бес баласы                             Он екі ауыл шамасы,                              Отыз ор дуадақ,                              Бес балақ сан,                              Елу екі қарақшы, – деп халық жұмбағында айтылғандай қазақтар бір жылды әрқайсысы отыз күннен тұратын он екі айға бөлген. Жыл соңындағы санатқа кірмей қалған бесінші күн "Бес қонақ" деп аталған екен

. 1-жүргізуші:     Малдар төлдеп қой қоздап,                             Сүттен бұлақ ағызған.                             Жаңа жылдың сипаты                             Молшылаққа аңыз боп,                             Басталыпты Наурыздан – демекші, көшпелілер де жыл басын Наурыздан бастаған екен. Ендеше сахнаға  "Аластау" рәсімін жасау үшін "______" әжелер клубын шақырамыз. 2-жүргізуші: Күн менен түн теңелді,                          Жер шуаққа кенелді,                          Қуанышта ел енді.                          Наурыз келді салтымыз:                          Көгерсін деп халқымыз,                          Көшеге тал егеді.                          Наурыз тойы - береке,                          Наурыз тойы – жыр – аңыз.  Қазақтар Ұлыс күнін "Жыл басы" деп санайды. Тілімізде Наурызға қатысты "Жер бетінде жақсылық ұялаған күн", "Ұлыстың ұлы күні - Ұлыс күн", "Ұзақ ұшып келген күн", "Жыл басы – жылқышы торғай келген күн", "Көк құт көзін ашқан күн", "Жылдың жерге түскен күні" - деп бет қойып, айдар таққан. 1-жүргізуші: "Жер ананың тоң кеудесі жібіп, тас емшегі иіген күн, Самарқанның көк тасы еріген күн" деп халықымыз бұл мерекені ерекше қастер тұтқан. Ендеше бәріміз ұлыстың ұлы күніне орай көктем аруларымен бірге келе жатқан, халқына ақ батасын жолдар Қыдыр атаны қарсы алайық! Ұлыстың ұлы күні Қыдыр атамыз еңбек жане соғыс ардагері ________ атамыздың шаңырағында, аудандық орталық ауруханада және биылғы жылы отау тіккен жас жұбайлардың шаңырағында болып келе жатқанын қатерлеріңізге береміз. Қыдыр ата халыққа бата береді: Құтты болсын Жаңа жыл! Басталды бүгін мереке. Жана жылда тілейміз, Халқымызға молшылық. Жеріміз биыл көркейіп, Болсын дейік молшылық. Бақыт қонып еліме, Жауын жауып жеріме, Аулақ болсын қуаншылық. Бәле-жала алыстап, Қауіп-қатер қалыс қап, Ортақ дінде бас қосып, Барша ұлттың баласы, Көтерілсін қарыштап. Әумин! Сонымен бірге Аудандық мәдени демалыс орталығының _______ клубының мүшелері ұлыстың ұлы күнімен құттықтап, шашу шашады.

2- жүргізуші:     Домбырам, қасиеттісің сен не деген.                             Үнің шықса халық қазақ елеңдеген.                             Сан ғасырды түсіресін сен есіме.                       Қыл құйрықтың тұяғы дүбірлеген, - демекші _________ өңірінде небір дауылпаз, дарабоз күйшілер өткені баршаға аян. Олай болса «__________» фольклорлық  ансамблінің мерекелік сазды сәлемін қабыл алыңыздар.

1. Сейтектің күйі «Тойбастар».

2. Халық әні «Көш қызығы». Орындайтын: _____

3. Құрманғазының күйі «Балбырауын».

1-жүргізуші: Қадірлі Алаш жұрты! Баршаңызды Ұлыстың ұлы күнімен құттықтаймыз. Мемлекетіміз –тұғырлы. Тәуелсіздігіміз – ғұмырлы болсын!

2-жүргізуші: Әз Наурыз әр шаңыраққа құт береке ырыс әкелсін! 

22-наурыз мерекесіне сценарийі

1-жүргізуші: Уа, жарандар, жарандар,

Бәрің бері қараңдар! Наурыз думан басталды

, Бір сәт зейін салайық. Ұштасқан оймен мәңгілік

Біздерде бар сан ғұрып,

Ғасырлардан ғасырға Келе жатқан жаңғырып.

Бермен жақын тұрыңдар, Сөзіме көңіл бұрыңдар.

Жауқазындай наурыздың Жарапазан жыры бар.  

2-жүргізуші: Ассалаумағалейкум, ағайын! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын!   1-жүргізуші: Ұлыс күні кәрі-жас Құшақтасып көріскен. Жаңа ағытқан қозыдай Жамырасып өріскен. Ұлыс күні қар еріп, Сай-салалар гүрілдер. Көк шөбі шығып желкілдеп, Дүние біткен күлімдер.   2-жүргізуші: Наурыз тойын жұп жазбай Қошеметпен қарсы алайық. Досқа құшақ ашайық. Өлең-жырға басайық. Қазақтың бір салты деп Тойға шашу шашайық.

1-жүргізуші: Қадірлі ағайын, біз бүгінгі мерекелік кешімізді сайыс түрінде өткізуді жөн көріп отырмыз. Алдарыңызда 4 киіз үй тігіліп, яғни, төрт ауыл салтанат құрып отыр. Бүгін осы төрт ауыл мынадай сайыстар бойынша сынға түседі: І. Ұлттық киім ІІ. Ұлттық тағамдар ІІІ. Ұлттық өнер ІV. Наурызға байланысты сұрақтарға жауап беру. V. Салт-дәстүрді сахнада көрсету.  

2-жүргізуші: Ауылдарымызға «Бәйшешек», «Наурызша», «Қызғалдақ», «Рауғаш» деген аттар бердік.   1-жүргізуші:  Уа, ағайын! «Наурызым – бабамның сөзі, Наурызым – анамның сөзі, Ғасырдан ғасырға жеткен Даламның сөзі» демекші, тойды бастамас бұрын үш биімізден бата сұрап алайық:

Төле би рөлінде: Сұрасаң бата берейін, Үстем болсын мерейің! Ықыласпен қол жайсаң, Ақ тілекті төгейін. Дастарханың мол болсын, Абыройың зор болсын!

Қазыбек би рөлінде: Өрендерің ер болсын, Көре алмаған бағыңды, Сындыра алмаған сағыңды Бетін басып жер болсын!

Әйтеке би рөлінде: Жарылқа, Алла, қабыл ет, Жарылқаудың қамын ет! Ізет, абырой, бақ-дәулет, Қызыр қарап бақ қонып, Жақсылық үшін қызмет ет!  

2-жүргізуші: Баталарыңыз қабыл болсын дейміз! Алдарыңызда «Наурыз думан» әнімен Бақбергенова Арайлымды шақырамыз.  

1-жүргізуші: Алғашқы кезеңімізді бастаймыз. Әрбір ауыл өздері дайындағын киім үлгілерін ортаға шығарса екен (қазақ күйлері қойылады)

Көрініс. (Күн мен түн ортаға шығады) Күн: Сәулесі мол күнмін. Түн: Жұлдызы көп түнмін. Екеуі: Бірдей болып біздер Теңелеміз бүгін. Түн: Ал ертең күн ұзақ, Күн: Түн қысқарар бірақ. Екеуі: Ұйқы қанбай қалып Жүрмеңдер тек жылап.  

2-жүргізуші: Бауырласқан тәнтіміз, Бұзылмаған салтымыз. Өзге ұлттай біздің де Бар дәстүр менен салтымыз, - дей отырып келесі кезеңді бастайық. Әділ-қазы алқасы әрбір ауылды аралап, ұлттық тағамдарға баға қояды. Олар өздеріне берілген тапсырманы орындап болғанша өнерпаздарымыздың өнерін тамашалайық: «Наурыз көктем», «Наурыз тойы» әндері орындалады.

  1-жүргізуші: Тойла бүгін, тауларым мен боз далам, Тойла бүгін, қарттарым мен бозбалам. Қайта оралған намысымдай Наурызым, Жаңа жыл боп қош келіпсің, Наурызым!

  2-жүргізуші: Жақындатып өткенге, кеткенге енді, Көктем келді балбырап, көктем келді. Суық сорған жаныма шуақ құйған, Осы еді ғой күткенім көптен бері.

  1-жүргізуші. Ауылдарымыз өз өнерлілерін бәйгеге қосады! Бірге тамашалайық! (Төрт ауыл би, ән, күй өнерін көрсету керек)  

2-жүргізуші: Жыр сыйлаған, нұр сыйлаған тірлікке, Қастерледік, қадіріңді білдік те. Құтты болсын, ұлыс күні жұмылдыр Бәрімізді Ынтымақ пен Бірлікке!  

1-жүргізуші: Енді ортаға әрбір ауылдың басшыларын шақырайық. Олар Наурыз мерекесіне қатысты сұрақтарға жауап береді. Жыл басында алғаш жауған қар қалай аталады? (Ақша қар) Жыл басының алғашқы күні? (Ұлыс күні) Жыл басының алғашқы желі? (Алтын күрек) Жыл басының алғашқы төлі? (Дүбір аяқ) Жыл басының алғашқы сүті?(Уыз) Жыл басының алғашқы көгі? (Бәйшешек) Жыл басының алғашқы асы (Наурыз көже) Жыл басының алғашқы белгісі (Көрісу) Жыл басының алғашқы сый тамағы (Ұйқыашар) Жігіттердің қыздарға беретін сыйы (Селтеткізер) Наурыз айында ұшып келетін көктем құсы (Наурызек) Наурыз айында өсетін жапырақты, қауашақты түрлі гүл (Наурыз шешек) Келесі кезеңде ауылдар белгілі бір салт-дәстүрді көрініс етіп қояды: «Бесікке салу», «Тұсау кесер», «Келін түсіру», «Бата беру» т.б.  

2-жүргізуші: Барлық кезеңнің тапсырмаларын сәйкесінше орындадық деп ойлаймыз, ендеше әділ-қазылардың бағасын білейік.  

1-жүргізуші:  Шыға келді сыланып сылаң келер, Қияңдағы қиылды қыранға ерлер. Қызғалдақты кешіп жүр қыр астында Мың бұрала жүгірген бұраң белдер.  

2-жүргізуші: Арда өсіп, адал емген ақ уызың, Қалдырған ғасырларға нәрлі ізін. Көк бөрілі байрағын желбіретіп, Көк түріктер тойлаған Наурызым!  

1-жүргізуші: Наурыз мерекесі құтты болсын! Келесі жылы амандықта жүздескенше!

Тақырыбы: Әз Наурыз, берекелі болсын!

 

Наурыз мерекесіне арналған концерттік іс шараның сценарийі

 

Жүргізуші :

Армысыздар, құрметті көрермен қауім. Наурыз- бұл ежелгі түркі халықтарының жаңа жыл мейрамы. Парсы тілінен аударғанда наурыз сөзі жаңа күн деген мағынаны білдіреді.  Оны барлық түркі халықтары: қазақтар, қырғыздар, өзбектер, тәжіктер, тағы  басқалар атап өтеді. Бұл мейрам күн мен түннің теңелген мерзімі. Қазақ елі бұл күнді «Ұлыстың ұлы күні» деп атаған. Наурыз  көктемнің ең көркем  айларының бірі. Наурыз айын қазақ халқы ерекше құрметтейді. Себебі, наурыз қыстан шығып, күн нұрына бөленіп, жаңа жылды қарсы алу мерекесі.

Баршаңызды ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесімен шын жүректен  құттықтаймыз. Жер жаһанға шуағын ала келген наурыз мейрамы елімізге береке мен құт болып дарысын. Дүниені жандандырып жарқыраған кезі ұлыстың ұлы күнімен барша адамзатты қуана құттықтаймыз.
Оркестр «Наурыз- біздің жаңа жыл»

2- оркестр

 

жүргізуші:

Наурыз келді ал тойлаңдар жарандар

Келген мына мерекеге қараңдар

Шашу шашып ақ жаулықты әжелер

Тойда бүгін ойнап күліп тараңдар

Тойла бүгін тауларым мен боз далам

Тойла бүгін қарттарым мен бозбалам

Қайта оралған намысымдай наурызым

Жаңа жыл боп қош келіпсің наурызым

Наурыз мерекесімен құттықтау сөзін мектебіміздің директоры  Тлеужанов Т Б береміз

 

Ән 6 сынып «Наурыз»

Бір анадан туғандай,

Қуаныш бақ тілеп еліме

Мереке құт тілеп жеріме

Әлемді аралап шарқ ұрып

Келдің бе Әз бабам төріме, деп біздің наурыз мейрамымызға алыстан ат терлетіп қыдыр атамыз келіп қалыпты.

қыдыр ата (Нұрдәулет)

армысыңдар халайық

Наурыз құтты болсын

Көктем келді наурыз келді

Жер көгерді тал гүлдеді

Дастарханын жайып дархан

Жақсылық пен бақыт шашқан

Наурыз келді тойға ұласқан

Наурыз тойы  құтты болсын

Жер көгеріп малға толсын

Мінгендерің балалар,
Жорға-жорға тай болсын!
Жорғалатып келгенде,

Көптің көңілі жай болсын!

қыдыр ата, қош келдіңіз, рахмет, тілегіңіз қабыл болсын, бүгінгі осы мерекенің қадірменді қонағы  болып төрге жайғасыңыз.

Биылғы  2015 жыл ерекше жыл.  Биылғы Наурыз тойымыздың өзі ерекше сән салтанатпен, ерекше құрметпен өтіп жатыр. Олай айтуымыздың себебі Қазақ хандығының құрылғанына 550 жыл толуымен қатар , тағы да бірнеше атаулы мерейтойлар өтілгелі отыр.

Осы қазақ хандығының 550 жылдығы мерейтойына, батыр бабаларымызға  арнап мектеп ұжымы ұйымдастырған көрмені назарларыңызға ұсынамыз.

Наурыз тойын жұп жазбай

Досқа құшақ ашайық

Өлең жырға басайық

Қазақтың бір салты деп

Тойға шашу шашайық

(Шашу)  шашу шашылады.

 

Би «Домбыра»

Ендігі мерекеге құттықтау тілегін ылғи мектеп өмірімен тығыз байланыста жүретін, мектепішілік іс- шаралардан тыс қалмайтын, әрқашанда қандай істе де мектеп ұжымын қолдап, ұстаздарға, оқушыларға қолдау көрсетіп отыратын  ата аналарымыз білдірсін.

 

Жүргізуші:

Ұлыс тойы басталды.

Ақыл адам көрігі, ақылдың сабыр серігі. Ал басқаға  демеу болу – жомарттық.  Жақсылық жасау қолыңнан келіп тұрса, қуаныш сыйлауға мүмкіншілігің жетіп тұрса, неге қол ұшын созбасқа?!

Енді назарларыңызыға жас ақындарымыздың айтысын ұсынамыз.

2 жұп Арман мен Айпірім

Ұлттық киімдерін киген балалар бір-бірлеп сахнаға көтеріліп, той бастаған ақын атасына тостаған толы наурыз көже ұсынады.
Қыдыр ата:  Әп, бәрекелді, жасың ұзақ болғыр! – деп риза болған ақсақал микрофон арқылы баршаға естірте
жүргізуші:
Наурыз мейрам жүректерге нұр сепкен,
Маңдайымнан сүйіп жатыр күн көктем.
Жарығыңмен, шуағыңмен Күн-Ана,

Алып келдің жер бетіне гүл көктем.

Бәрімізді Ынтымақ пен бірлікке.

күн:

Түн:

Екеуі:

Теңелеміз бүгін

Түн:

Ал ертең күн ұзақ

Түн қысқарар бірақ

Ұйқы қанбай қалып, жүрмеңдер тек жылап

Ал балалар,  біз сендердің жыл басы туралы қаншалықты білімдерің бар екенін көрейік.

1.Жыл басының алғашқы күні (Ұлыс күні)

2.Жыл басының алғашқы төлі(дүбір аяқ)

3. 
   алғашқы сүті(уыз)
   
4. 
   алғашқы гүлі(бәйшешек)
   
5. 
   алғашқы асы(наурыз көже)
   

7. 
   жігіттердің қыздарға беретін сыйы(селт еткізер)
   
8. 
   ұшып келетін құс(наурызек)
   

(Түн  алдымен, аспанның біресе оң жағына, біресе сол жағына дүрбісін салып, жыл қарайды.)

Күн:Түн, сен не қарап тұрсың? Көңілің басқа  жақта тұр ғой.

Түн:  тоқта Күн мен бір жұлдызшыны көріп тұрмын, бізге қарай жақындап келе жатқан сияқты.

Күн: иә, иә солай екен ғой

Күн: жүр қарсы алайық жұлдызшыны

 

жүргізуші:
он екі жыл бір мүшелді құраған,
Бұрынғылар «жылың не» деп сұраған.
Әрбір жылдың өзіне тән сыйы бар,
Ниет қойып білу керек мұны адам.

жұлдызшы: (Еламан)
— Ә-ә, көрдім, көрдім. Биылғы жыл иесі – қой екен, жерге қонуға жақындап қалыпты.

жүргізуші:
— Әрбір Жаңажылдың адамзатқа әкелер өзіндік жаңалығы, сый-сияпаты болады емеспе, жұлдызшы? Қой жылының қадір-қасиеті жайында мына жиналған барша қауымға көрген-білгеніңізді айтып берсеңіз
жұлдызшы:
— Әлбетте, қарағым, — деп, киіз кітабын парақтап жіберіп, — Егер Жаңа жыл иесі қой болса, онда туар жылдың жазы – ыстық, қысы – суық болады. Көктемде кейбір жеміс-жидектерді үсік шалады.
— Бірақ соған қарамастан халқымыздың дастарқаны берекелі боп, ел ішін тоқшылық жайлайды.

жүргізуші:
— Жұлдызшы, қой  жылы туғандардың тал бойындағы мінез-құлқының ерекшелігін айтып жіберіңізші.

жұлдызшы:
Ұлыс күні не сұрасаң да жарасады,  — деп, киіз кітабының беттерінен әрі-бері аударыстырып жіберіп, — биыл дүниеге келген ұл балардың көзі үлкен, мінезі ашық-жарқын, кез-келген кісімен тіл табыса білетін әңгімешіл болады. Жастары ұзақ боп, дәулетті болады.
Ал қой  жылы туған әйел затының бет жүзі аппақ, көзі қарақаттай қара, тұлға бітімі сымбатты болып келеді. Туыстары көп болып, тұрмыс тауқыметін көрмейді, — деп оқыған соң, дүрбісімен аспанға қарайды.

жүргізуші:
— Жыл иесі – қой , бақыт әкел еліме,
Құт, береке, молшылық дари берсін жеріме.
Тарылмасын табиғаттың тынысы,
Тазалықты тарту ет, өзендер мен көліме.
Құт иесі қой, суыңды әкел көгіме,
Көлдерімді толтырып, Бақыт сыйла еліме.
ЖҰЛДЫЗШЫ:
— Бүгін жер бетіне жақсылық ұялаған күн.

— Бүгін – көк құт көзін ашқан күн:

 

жүргізуші:

Жәнібектің сардары

Әскер бас сардары

Сарыайшықтың ақ тағын

Ұлытауға қағады

Басын қосып қазақтың

Шекараны  таңдады

Қазақ хандық елінің

Ұлы ханы сұлтаны

Биыл кірген қой жылы

550 жыл толады.

Әз Жәнібек Керейлер

Әділ өмір сүргендер

Қазақ атты хандықтың

Қасіретін білгендер

 Көрініс: «Абылай ханның түсі»

 

Би  (0,3,4 сыныптар)  дәстүрлі «Ұршық» биі биленеді

 

Жүргізуші:

Алтын күні шуақ шашып аспаннан

Жаңа жылым жыр думанмен басталған

Ақ дастархан жайып қазақ төріне

Ақ ниетпен үлкендерден бата алған, Уа ағайын «наурызым- бабамның сөзі, наурызым- анамның сөзі, ғасырдан ғасырға жеткен даламның сөзі» демекші, қыдыр ата өзіңізден бата сұраймыз

 

Бата беру үшін  Қыдыр атаға сөз беріледі.

Ал, тыңдаңдар батамды

Ардақтаңдар атаны

Тойсаңдар тасып бөспеңдер

Топастықты кешпеңдер

Ананың  сүтін ақтаңдар

Арларыңды сақтаңдар

Жалқаулық жаудан жаманды

Жеңіңдер оны күреспен

Жеңіске жетер бірлескен

Кең пейіл дархан халқымыз

Кеңейді дәстүр салтымыз

Дәстүрін елдің сыйлаңдар

Дәстүрлі салтты тойлаңдар

Орындалсын ойларың

Тойға ұлассын тойларың Әумин

 

Жүргізуші:

Батаңыз қабыл болсын.

Өлкеме наурыз келді  көктем келді

Құлпырып, гүлге орап көк пен жерді

Халқымның салт дәстүрін аялаған

Арманы асқақтады көптен бергі

 

Жүргізуші:

Қазағым наурызың құтты болсын

Көтерген шаңырағың биік болсын

Тілектері ұлтымның қабыл болып

Жақсылығын бір алла иіп тұрсын

Жүргізуші: осымен наурыз мейрамына арналған мерекелік іс шарамыз  аяқталды. Мына Ұлыстың Ұлы күні әрбір отбасына қуаныш, бақыт әкелсін! Ұлыс оң болсын! Ақ мол болсын. Жанарларыңыздан жылу, жүздеріңізден күлкі кетпесін! Зейін қойып тыңдағандарыңызға РАХМЕТ! Қош сау балыңыздар!

 

Көтермек: 3,4,5 сынып ұлдары Ортаға екі бала шығып, бір- бірлерін арқаларын тіреп, қолдарын шынтақтастырады. Жүргізуші белгісінен кейін жерден қайсысың бұрын екіншісін көтеріп аласыңдар,  ұтқан болып есептесесіңдер. Жеңіске жеткенше ортада қалып, келесі баламен сайысқа түсесіңдер.

 

Оқтау  тартыс: 6,7,8,9 сынып ұлдары

 

Атбақыл: ойынға екі бала қатысады. Біреуі сақаны иіріп, екіншісің сол сақаны атыңдар. Егер сақаға тигізсеңдер, атқан бала сол жерден сақа жатқан жерге дейін екінші баланы көтеріп апарады. Біріңнің сақаңды бірің атып екеуің алға қарай жылжи бересіңдер. 6,7,8,9 сынып ұлдары

 

Мақтау қағаздарымен марапаттау.

Бекітемін

Мектеп директоры

Тлеужанов Т Б

 

№	Іс-шаралар	Уақыты	Өткізілетін орны	Жауапты
1	«Наурыз тойы – дәстүрлі мереке» салтанатты линейка	12 наурыз 2018 ж	2 қабат	ТЖО Шокаева С Б
2	«Қош  келдің, Әз Наурыз!»плакаты	13 наурыз 2018 ж.	2 қабат	7 сынып жетекшісі
3	«Ұлттық дәстүр» көрмесі	14 наурыз 2018 ж	1 қабат	«Жас суретші», «Шебер қолдар» үйірмелері жетекшісі
4	«Ұлттық ойындар» қол күресі, күрес, кір көтеру, арқан тарту.	15-17 наурыз 2018 ж.	спортзал	«Күрес» үйірмесінің жетекшісі, дене шынықтыру пәні мұғалімі
5	Сахнаны безендіру (ұлттық нақышта)	18 наурыз 2018 жыл	2 қабат	7, 9 сыныптар және сынып жетекшілері.
6	«Ұлыс оң болсын, ақ мол болсын!».Тәрбие сағаттар,	19 наурыз 2018 жыл	2 қабат СОМ	сынып жетекшілер
7	«Наурыз той думан!»  мерекелік іс-шара ,	20 наурыз 2018 ж	Мектептің салтанат ордасы	ТЖО Шокаева С Б

 

 

Тәрбие ісінің меңгерушісі:                        Шокаева С Б