Асанбаи асқаров үлы түраннын үлдары «НҮрлы әлем»
сүріп, туындылар жазды. Х-ғасырдан бастау алатын Қарахан мемлекеті 300
жүктеу/скачать 27,11 Mb. Pdf көрінісі
|
ҰЛЫ ТҰРАННЫҢ ҰЛДАРЫ
| сүріп, туындылар жазды. Х-ғасырдан бастау алатын Қарахан мемлекеті 300
жыл түрды /О сы кезеңде бұл мемлекет экономикалық, әлеуметтік ж әне мәдени жағынан дамудың шыңына жетті. Осы жағдайда Махмұд Қашқари халықтық фольклордың түйінін философиялық тұрғыдан ашып, әлемге де ген өз көзқарасын білдіреді. Ә лемнің м әңгілік екенін, ал бұл әлем де адамнан бастап бәрінің де уақытша, өткінші екенін айтады. Махмұд Қашғари еңбегін зерттеуш ілер, оның түркілердің этикасын, м әдениетін, философиясы н, тұрмысын үлкен білімдарлықпен жазғанын айтып, (тек өз заманын емес, онан да ерте уақыттың) еңбектің өте құнды екеніне бізді сендіреді. “Түркі тілдерінің с ө зд іг ін ” орта ғасырдағы түркілердің халықтык өм ірін ің шынайы энциклопедиясы деп атауға болады. М ахмуд әл - Қашқаридің бұл шығармасын көрнекті А .Н .Кононов былай деп бағалайды. “XI ғасырдағы түркілер өмірінен толыққанды мәлімет беретін бірден-бір бірегей негізгі дерек. Мүнда тұрмыс-тіршілігі мен рухани мәдениеті, этно ним мен топонимдер, аталас-тайпаға жіктелу, туыс-жақындыққа бөліну, әртүрлі атақ-дәреже мен лауазымдар, ас-су, тагам аттары, үй құс-жануар- лары мен оның жабайы түрлері, өсімдіктер мен зиянкестер, астрономиялык терминдер, халық күнтізбелері, ай, күн, аттары, географиялық атаулар тер- минологиясы мен қала мен елді мекендер, түрлі ауру аттары мен емдік дәрілер, анатомиялық, әртүрлі тарихи ж әне этникалық терминдер, тіпті ба- 58 ________ Асанбай АСҢАРОВ_________ лалардың ойыны-оспағы, т.б. жайлы тәптіштеп түсіндірілген” Ортағасырлық түркі ғылымының туындысындағы ең құндысы картогра- фиялық материалдар. Онда өзіндік ерекшелігі бар дөңгелек әлем картасы жүктеу/скачать 27,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|