Істей берсін қолдарынан келгенін. Қазағымды, қалың елді сағындым, Сарыарқаны, сайран жерді сағындым, — деп абақтыда ай мен жылдан жаңылған күндерін шерлі жүрекпен жырлайды. Оның басқан ады- мы андулы болды. Сонда да рухы таза ақынның жан сыры, арман үміті, “Шолпы”, “Сағындым”, “Сүйемін”, “Сүй, жан сәулем” секілді өлендері, өзі айтқандай, “сұлулықтың асығы жыршылығын, жүректің сырын шешер сыр- шылдығын” айқындайды. Табиғат тылсымын Мағжандай таныған ақындар аз. Бір ғажабы, нәзік сырлы, жыр иесі Мағжанның ұлттық тәлім-тәрбие ту- ралы да қалам тербеп, оқулықтар жазуы азаматтық үлкен іс. Үстаздык психологияны жетік білуі, оған тән қазақи терминдерді төл тілімізден іздеп табуы ақыл-ойдың кемелі екені анық. Бұл бүгінгі психологиялық қисында- рға түп қазық болары сөзсіз. 1922 жылы “Педагогика” (Орынбор, Ташкент) атты кітабы жарық көрді. Ол халықтың тәлім-тәрбиесін, Абайдың ақыл- өси етін, Қорқыттың ойларын, шығыс ф илософ иясы ны ң, Еуропа мәдениетінің үлгі өнегесін өзінше тұжырымдап, топшылайды. Бұл — асқан білімділіктің бір сарасы. Әсіресе, ұлттық сана мен дәстүрлерге барынша көңіл бөліп, бәрім ізді әлдилеген бесік жыры үнін, оның әрбір дыбысын ақындық көкірегімен терең ұға білген. Бұл Мағжан жырларының сұлулык сырын аша түсетін алғашқы әліппе сықылды. Сұлулық сезімдерге тәрбие- леп, жамандық пен жеркеніш нәрседен сақтауға, жауыздықтан тыйылуға, ерік-жігерді қайраттандыруға үндейді. Дүниеде теңіз терең емес, адам жаны
150 Асанбай АСҢАРОВ терең деп түйіндейді. Сондай-ақ ұлы ақынның қазақ мектептері үшін дай- ындаған оқулықтары мен жазған ғылыми педагогикалық мақалалары да
