Сауат ашу жұмысы оқушылардан оқуға, ой еңбегіне қажет белгілі бір қабілет, бейімділікті талап етеді. Осыған орай, алғашқы оқу барысында мынадай ерекшеліктер ескеріледі:
оқу жылының бірінші жартысы тұтасымен сауат ашуға беріледі;
сабақ үстінде әрбір 10-15 минут сайын қимылды ойын түрінде сергіту минуттары өткізіліп тұрады;
үйге тапсырма берілмейді; алайда сабақтан тыс уақытта ата-ананың көмегімен сурет салу, графикалық ойындар өткізу, қима әріпті кубиктерден сөз құрату тәрізді сызу жұмыстарына жаттықтыру арқылы оқушылардың қолын жазуға даярлауға арнайы көңіл бөлінеді;
апта ортасындағы бір күн жеңілдетілген сабақтарға арналады.
Сауат ашу - аса күрделі де жауапты жұмыс. Оны ойдағыдай жүзеге асыру үшін мұғалімдер атқаратын міндеттер көп әрі сан алуан. Олардың негізгілерінен мыналарды айтуға болады:
балалардың сөйлеу тілін жетілдіру, сөздігін байыту, сөйлемдерді дұрыс құрып, ойын айқын да дәл жеткізе білуге үйрету;
сөзді жеке дыбыстардан құрап, ежіктеп оқымай, түсініп, дұрыс буындап оқуға, одан әрі біртіндеп сөзді тұтас оқуға дағдыландыру;
дыбыстарды әріптермен дұрыс таңбалауды жете меңгерту арқылы жазудың каллиграфикалық талаптарын орындауға, әріптерді үзбей және сөз ішіндегі олардың байланысу тәсілдерін сақтап, сөзді тұтастыра жазуға үйрету; жеке сөздерді, сөйлемдерді көшіріп және есту бойынша жаза білуді жетілдіру;
сөйлемдегі сөздердің айтылу мен жазылу ережелерін меңгерту: сөйлемді оқығандағы дауыс ырғағы, соңына дауыс үзілісінің жасалуы; сөйлемнің бірінші сөзі бас әріптен басталып,
сөйлем соңына нүкте қойылуы; сөйлемдегі бас әріппен жазылатын сөздер (кісі, жер-су аттары).