Ауыз сыртылық аппараттарға жатады



бет18/49
Дата04.06.2024
өлшемі1,2 Mb.
#203143
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   49
Байланысты:
НЦНЭ ПОИСКОВИК ОБЩИЙ АНАС

193. 13 жастағыбалаыстықтағамәсеріненжәнетүндеауруыныңкүшеюінен 4.7 тістіңсолқылдапауруынашағымданды.ОбъективтітүрдеқарағандаГИ-2,0, КПУ-2. 4.7 тісініңшайнаубеткейіндетереңкариоздықуысбар, зондтаукезіндетістіңтүбітүгелдейауырсынады, перкуссиякезіндедеауырсынады. Қосымша әдіс жүргізіңіз:

жалпы қан анализі, электроодонтометрия

электроодонтометрия, термометрия

рентгенография, термометрия

флуоресценция, трансиллюминация

жалпы қан анализі, витальді бояу

194. Периодонттың күшәлә улануын немен тоқтатуға болады

Ұлпаның экстирапациясымен және сол қабылдауда өзектерді пломбылаумен

Ұлпаны ампутациялау және ауру сезімін басатын дәрісі бар тампонды уақытша таңғышпен қалдыру

Ұлпаны алу, өзектерді медикаментозды өңдеу, түбір өзектеріне құрамында йод немесе унитол бар дәрілік заттар енгізіледі

Ұлпаны алу, резорцин-формалин бар тампонды салу

Ұлпаны алу, тісті 24 сағатқа ашық қалдыру

195. 9 жасар бала. Обьективті қарағанда фронтальді тістердің, вестебулярлы бетінде бор тәрізді сызықтар байқалады, аймағында ішетін суда, фтор құрамы 2,5 мг/л. Диагноз құрыңыз:

штрих пішінді флюороз

ақшыл- тарғыл пішінді флюороз

деструктивті пішінді флюороз

эрозивті пішінді флюороз

ошақты одонтодисплазия

196. 11 жасар бала дәрігер-стоматологқа қаралды. 6 күн бұрын футбол ойнаған кезде жарақат алған. Тіс түсіп қалған, ата-анасынан қорыққанынан көмекке жүгінбеген. Қарап тексергенде:беті симметриялы, тері жабындысы өзгеріссіз.Ауыз қуысында 1.1 тіс жоқ.Түсіп қалған тістің орны жартылай эпителизацияланған.Шырышты қабат өзгеріссіз. Дәрігер –стоматолог қандай болжамды диагноз қойған?

1.1 –ші тістің біріншілік адентиясы

1.1 –ші тістің екіншілік адентиясы

1.1-ші тістің толық шығуы

1.1-ші тістің шығып кетуі

1.1-ші тістің сауытының сынуы

1.​Пациент, химиялық кәсіпорнының жұмысшысы. Жоғарғы жақтың тістерінде ақаулардың пайда болуына шағымданып келген. Объективті көрінісі: 1.1, 1.2, 2.1, 2.2 тістердің вестибулярлы беткейінде эмаль және дентиннің жоғарғы қабаттың ішінде сопақ пішінді ойықтар анықталады. Ойықтардың қабырғалары мен табаны тегіс және тығыз. Шұқып тексергенде эмаль-дентин шекарасында сәл ғана ауру сезімі бар. Температуралық тітіркендіргіштерге реакциясы қысқа мерзімді. Дәрігер пациентке жұмыс уақытында міндетті түрде жеке қорғаныс затты қолдануға кеңес берді. Осындай ақаулар кезінде қандай қосымша ем жүргізу керек:
​А)Реминералдау терапия курсы
​-Б)Қуыстарды егеп, композициялық материалмен пломбылау
​В)Ақау бар тістерді жылтырататын пастамен өңдеу
​Г)Реминералдау терапия курсын жүргізіп, композиттік материалмен пломбылау, кейін ремтерапия курсын қайталау
​Д) Ақау аумағын «Белак» құралмен жабу


2.​18 жастағы пациент тістердегі ақ және ал қоңыр түстес дақтардың болуына шағымданып келген. Анамнезінен – тістер түсінің өзгеруі бала кезінен анықталады, тістердің түсінің сондай өзгеруі туыстарында да кездеседі. Қарап тексергенде – жоғарғы және төменгі жақ тістер кіреукесінде көптеген бор тәрізді, кейбір аймақтарда ал қоңыр түстес дақтар анықталады, олар тістердің бүкіл беттерінде орналасқан. Дақтар аймағындағы кіреуке тегіс, жылтыр, зонд зақымдалған аймақ бетінен сырғиды, 2% метилен көгінің ерітіндісімен боялмайды. Осы аурудың себебі не болуы мүмкін:
​А) ауыз қуысы гигиенасын сақтамау
​ Б) көмірсуларды артық қолдану
​- В) ас суында фтор құрамының шамадан артық болуы
​ Г) ас суында фтор құрамының аз болуы
​ Д) бала жасындағы аурулар (3 жасқа дейін)


3. 24 жастағы пациент стоматологиялық клиникаға жоғарғы жақ тістеріндегі косметикалық ақауға шағымданып келген. Анамнез - тістердің түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахитпен ауырған. Қарап тексергенде: жоғарғы жақтың ортаңғы мен бүйір күрек тістердің вестибулярлы беткейінде және бірінші азу тістердің төмпешіктерінде көлемдері бірдей, симметриялы орналасқан бор тәріздес дақтар анықталады. Дақтардың беті тегіс, жылтыр, шекаралары айқын. Ауру диагнозын дәлелдеу үшін қосымша қолданатын тексеру әдіс:
​-А) дақтарды 2% метилен көгінің ерітіндісімен бояу
​Б) электроодонтодиагностика
​В) тістер рентгенографиясы
​Г) тістер перкуссиясы
​Д) тістердің температуралық тітіркендіргішке реакциясы


4.​30 жастағы пациент жоғарғы сол жақ тістің тамақ ішкен кезде қысқа уақытпен ауырып басылатын ауратынына шағымданып келген. Қарап тексергенде: 2.7 тістің дистальды бетінде үлкен емес, бірақ терең тісжегі қуысы бар, мөлшері көп, ақ түсті, жұмсарған дентинмен толы. Шұқып тексергенде қуыстың табанында ауру сезімі бар, қағып тексергенде ауру сезімі жоқ. Суық температураға ауру сезісі қысқа, тітіркендіргішті алып тастағаннан кейін тез басылады. Диагноз қойыңыз:
​А) баяу дамыған терең тісжегі
​ Б) тез дамыған орта тісжегі
​В) созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы
​ Г) жедел ошақты ұлпа қабынуы
​-Д) тез дамыған терең тісжегі
5.​Пациент Н. стоматологиялық клиникаға алдын ала тексеру мақсатымен келген. Пациентті қарап тексергенде, 3.6 тістің шайнау бетінде тамақ қалдығымен толы терең келген тісжегі қуысы анықталды. Қуыстың түбі мен қабырғаларында қатты пигменттелген дентин анықталады. Шұқып тексергенде қуыстың табанында аздап ауру сезімі бар. Суықтан әлсіз, қысқа мерзімді ауру сезімі пайда болады. ЭОД – 5 мкА. Көрсетілген объективті мәліметтер қандай аурудың клиникасына сәйкес келеді:
​-А) баяу дамыған терең тісжегі
​Б) жедел ошақты ұлпа қабынуы
​В) тез дамыған терең тісжегі
​Г) созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы
​Д) баяу дамыған орта тісжегі


6.​37 жастағы пациент ауыз қуысын сауықтыру мақсатында стоматологқа келген. Қарап тексергенде: 3.7 тістің шайнау бетінде іші жұмсарған дентинге толы, орташа көлемді тісжегі қуыс анықталған. Зондпен шұқып тексергенде кіреуке-дентин байланысы аймағында ауру сезімі байқалады, түбі бойы - ауырмайды. Қағып тексергенде тіс ауырмайды. Қандай диагноз қоюға болады:
​ А) беткей тісжегі
​-Б) орта тісжегі
​В) терең тісжегі
​Г) созылмалы периодонтит
​Д) сына тәрізді ақау


7.​Пациентті қарап тексергенде 1.4 тістің мойын бөлігінде тісжегі қуыс анықталған. Қуыстың табаны дентин-кіреуке шекарасынан тереңірек орналасқан. Тістің түсі өзгермеген. Шұқып тексергенде табаны ауырмайды, қабырғаларында ауру сезімі бар. Қағып тексергенде ауру сезімі жоқ. Салыстырмалы диагностикасы қандай аурумен жүргізіледі?
​А) Беткей тісжегі
​ -Б) Терең тісжегі
​ В) Созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы
​ Г) Жедел ошақты ұлпа қабынуы
​Д) Жергілікті гипоплазия


8.​46 жастағы пациент төменгі оң жақ тістің суық және ыстық тамақ ішкен кезде қысқа уақытпен ауырып басылатын ауратынына шағымданып келген. Қарап тексергенде: 4.6 тістің медиальды бетінде үлкен емес, бірақ терең тісжегі қуысы бар, мөлшері көп, ақшыл түсті, жұмсарған дентинмен толы. Шұқып тексергенде қуыстың табанында ауру сезімі бар, қағып тексергенде ауру сезімі жоқ. Суық температураға ауру сезісі қысқа, тітіркендіргішті алып тастағаннан кейін тез басылады. Салыстырмалы диагностикасы қандай аурумен жүргізіледі?
​-А) Жедел ошақты ұлпа қабынуы
​ Б) Беткей тісжегі
​ В) Созылмалы фиброзды ұлпа қабынуының өршуі
​ Г) Созылмалы фиброзды периодонт қабынуы
​ Д) Жедел диффузды ұлпа қабынуы


9.​39 жастағы пациент қышқыл, қантты тағамдарды жеген кезде жоғарғы оң жақ тістің қысқа уақытпен ауырып басылатын ауратынына шағымданып келген. Қарап тексергенде: 1.5 тістің мойын бөлігінде кіреуке деңгейінде орналасқан тісжегі қуыс анықталады. Шұқып тексергенде қуыстың табанында ауру сезімі жоқ. Суыққа әлсіз, қысқа мерзімді ауру сезімі бар. Салыстырмалы диагностикасы қандай аурумен жүргізіледі?
​ -А) тістің қатты тіндерінің эрозиясы
​Б) бастапқы тісжегі
​В) флюороз, жолақтәрізді түрі (штрихті)
​Г) терең тісжегі
​Д) гипоплазия, дақты түрі


10.​27 жастағы пациент жоғарғы сол жақ тісте дақтың пайда болуына шағымданып келген. Анамнезі бойынша - дақ шамамен 1 ай бұрын пайда болған. Объективті: 2.2 тістің мойын бөлігінде жекелеген бортәрізді дақ анықталады. Дақ беті тегіс, күңгірт, жылтырлығы жойылған. Дақ 2% метилен көгінің ерітіндісімен боялады. Қандай ем жүргізу қажет?
​А) Дақты егеп-тазалап, композиттік материалмен пломбылау
​Б) Дақты абразивті жылтырататын пастамен өндеу
​ В) Дақты егеп-тазалап, шыныиономерлі цементпен пломбылау
​ -Г) Реминералдаушы терапия курсы
​Д) Дақты бор көмегімен егеп-тазалау


11.​22 жастағы пациент жоғарғы оң жақ тісте қара дақтың пайда болуына шағымданып келген. Анамнезі бойынша - дақты шамамен 2 ай бұрын байқаған. Объективті: 1.6 тістің медиалды бетінде жекелеген пигменттелген қарақошқыл түстес дақ анықталады. Дақтың көлемі шамамен 2,5 мм2, беті сәл кедір-бұдыр, шекарасы айқын. Дәрігер-стоматологтың тактикасы?
​А) Реминералдаушы терапия курсын тағайындау
​-Б) Пигментация ошағын егеп-тазалап, кейін оны пломбылау
​В) Дақты бор көмегімен егеп-тазалап, бетіне 1 рет фторлак жағу
​Г) Дақты абразивті жылтырататын пастамен өндеу
​Д) Дақты бор көмегімен егеп-тазалау


12.​27 жастағы пациент ауыз қуысын сауықтыру мақсатында стоматологқа келген. Қарап тексергенде: 3.6 тістің шайнау бетінде іші жұмсарған дентинге толы, орташа көлемді тісжегі қуыс анықталған. Зондпен шұқып тексергенде кіреуке-дентин байланысы аймағында ауру сезімі байқалады, түбі бойы - ауырмайды. Қағып тексергенде тіс ауырмайды. Электроодонтодиагностикасының мүмкін болатын көрсеткіштері:
​ А) 0-2 мкА
​ -Б) 2-6 мкА
​ В) 7-9 мкА
​ Г) 10-12 мкА
​ Д) 15-18 мкА


13.​29 жастағы пациент стоматологиялық клиникаға жоғарғы оң жақ тістің өз бетімен сыздап ұзақ мерзімімен ауратынына (ауырсынусыз аралықтары сирек байқалады), тістен жағымсыз шіріген иістің шығуына шағымданып келген. Анамнезі бойынша: тіс бұрында қатты ауырған. Тіс дәрігеріне бармаған. Объективті: 1.7 тісте тіс қуысымен байланысқан терең тісжегі қуысы бар. Зондпен тереңірек шұқып тексергенде ауру сезімі пайда болады, перкуссияда тіс аздап ғана ауырады. ЭОД – 85 мкА. Көрсетілген клиникалық көрінісі қандай ауру диагнозына сәйкес:
​А) Жедел периодонт қабынуы, улану сатысы
​Б) Созылмалы фиброзды периодонт қабынуының өршуі
​В) Жедел диффузды ұлпа қабынуы
​Г) Созылмалы фиброзды ұлпа қабынуының өршуі
​-Д) Созылмалы гангренозды ұлпа қабынуының өршуі


14.​34 жастағы науқас жоғарғы сол жақ тістің ұстамалы өздігінен ауыратынына шағымданады. Ауру сезімі самайға қарай тарайды. Тіс барлық тітіркендіргіштерден ұзақ ұстамалы ауырсынады. Тіс бұрын ауырған. Объективті: 2.6 тістің шайнау-медиалды беткейінде тіс қуысымен байланысқан терең жегіленген қуыс, ашылған ұлпа мүйізін зондтау қатты ауру сезімін тудырады. ЭОМ – 45 мкА. Алғашқы диагнозды қойыныз:
​ А) Жедел түбір ұшы периодонтиті
​Б) Жедел диффузды ұлпа қабынуы
​ В) Өршу сатысындағы созылмалы периодонт қабынуы
​ Г) Созылмалы гангренозды ұлпа қабынуының өршуі
​-Д) Созылмалы фиброзды ұлпа қабынуының өршуі


15.​55 жастағы науқас жоғарғы сол жақ тісінің ұстамалы, өзімен-өзі ауратынына шағымданады. Тіс 2 күн бойы мазалайды. Объективті: 2.4 тістің сауыты бүтін, бұзылмаған, аздап қозғалмалы (1 дәрежелі). Тіс аймағындағы қызыл иегі қызарған, ісінген, тістің дисталды жағынан пародонт қалтасы бар, ішінен ірің бөлінеді. Суық суды пародонт қалтасына жіберген кезде, тіс қатты аурады. ЭОД- 50 мкА. Бұл қандай ауру:
​А) Жедел периодонтит, улану сатысы
​-Б) Ретроградтық ұлпа қабынуы
​В) Созылмалы фиброзды ұлпа қабынуы
​Г) Конкрементозды ұлпа қабынуы
​Д) Созылмалы гангренозды ұлпа қабынуы


16.​Пациент 46 жаста. 4.5 тістің мойын бөлігіндегі терең тісжегіні емдеген кезде, тіс сауытының кездейсоқ ашылуы байқалды. Пациент қант диабетімен дәрігерлік тіркеуде тұрады және анамнезінде жергілікті анестетиктерге аллергиясы бар. Тістің емдеу әдісін таңдаңыз:
​А) биологиялық әдіс
​Б) виталды ампутация
​В) виталды экстирпация
​Г) девиталды ампутация
​-Д) девиталды экстирпация


17.​24 жастағы пациент К. 2 күн бойы төменгі оң жақ тісінің өз бетімен басталып ұстама тәрізді, ұзақ ауратынына (ауырсынусыз аралығы қысқа мерзімді) шағымданады. Ауру сезімі шүйдеге қарай тарайды және кешкі уакытта күшейе түседі. Тіс барлық тітіркендіргіштер әсерінен ұстама тәрізді ауырады. Осыған дейін тістегі ауру сезімі тітіркендіргіштер әсерінен қысқа мерзімді ауратын. Қосалқы аурулары және аллергиясы жоқ. Объективті: 4.6 тістің шайнау бетінде тіс қуысымен байланыспаған терең тісжегі қуыс. Зондпен шұқып тексергенде ауру сезімі түбі бойы байқалады. Температуралық тітіркендіргіштер әсерінен ұзақ мерзімді, тез басылмайтын ауру сезімі пайда болады. Қағып тексергенде сәл ауырсынады. Тиімді емдеу әдісін таңдаңыз:
​-А) витальді экстирпация
​Б) биологиялық әдіс
​В) девитальді экстирпация
​Г) витальді ампутация
​Д) аралас әдіс


18.​26 жастағы пациент жоғарғы сол жақ тісте тез өтетін ұстамалы ауырсынуға шағымданады. Анамнез: тіс кешегі кешкілік уақыттан бері мазалай бастады. Іліспелі аурулары жоқ. Қарап тексерген кезде: 2.1 тістің медиалды – жанасу бетінде жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс. Тіс қуысы ашылмаған, зондпен шұқып тексергенде қуыс түбіндегі ұлпа мүйіз аймағы ауырсынады. Салқыннан ұзақ ауырсыну. ЭОД - 30 мкА. Перкуссия ауырсынусыз. Қандай емдеу әдісі тиімді:
​-А) виталды ампутация әдісі
​Б) консервативті әдіс
​В) девиталді ампутация әдісі
​Г) виталді экстирпация әдісі
​Д) аралас әдіс


19.​Науқас У., 27 жаста, жансыздандыру өткізгеннен кейін оң жақ ұрт аймағында ісіну пайда болды. Стоматолог-хирург 1.8 тісті жұлды, суық басуды ұсынды. 3 куннен кейін жоғарғы жақ аймағында құлаққа және самайға таралатын ауырсыну пайда болды, дене қызуы көтерілді. Қараған кезде – құмды сағат симптомы бар. Ауыздың ашылуы шектелген, ІІІ дәрежелі контрактура. 1.6, 1.7, 1.8 тістердің өтпелі қатпары аймағында күрт ауырсыну анықталады. 1.8 тістің ұяшығы қан ұйындысымен жабылған. Алғашқы диагнозды қойыңыз:
​А) самайасты, қанат таңдай аймақтарының гематомасы
​-Б) самайасты, қанат таңдай аймақтарының флегмонасы
​В) самайасты, қанат таңдай аймақтарының абсцесі
​Г) ұрт-бет аймағының гематомасы
​Д) самай және самайасты аймақтарының гематомасы


20.​Науқас, 49 жаста, шағымы ауыздан жағымсыз иістің болуы, әлсіздік, . Анамнезінен: 1 ай бұрын 3.6 тіс жұлынды және периостотомия өткізілді. Жергілікті қараған кезде: сол жақасты аймағы жұмсақ тіндерінің ісінуі есебінен беттің асимметриясы. Сол жақ төменгі еріннің жансыздануы анықталады. Ауыздың ашылуы ауырсынады, 3.6 тістің ұяшығы грануляциялық тінмен толған, ұяшық айналасында кілегей қызарған. Қандай жансыздандыру арқылы 3.6 тіс ұяшығының ревизиясы көрсетілген?
​А) туберальды- аппликационды жансыздандыру
​Б) мандибулярлы- аппликационды жансыздандыру
​-В) Берше-Дубов бойынша жансыздандыру-инфильтрациялық
​Г) инфраорбитальды- инфильтрациялық жансыздандыру
​Д) интралигаментарлы- аппликациялық жансыздандыру


21.​Науқас А., 32 жаста қараған кезде - 2.7 тістің сауыты толық бұзылған, түбірлері қызылиек жиегі деңгейінде. Кілегей қабық қызарған, ісінген. Анамнезінде – 27 апта жүктілік. Анестетикті таңдаумен емдеу тактикасын анықтаңыз:
​А) анестезинмен 2.7 тісті жұлу
​-Б) ультракаинмен 2.7 тісті жұлу
​В) прокаинмен 2.7 тісті жұлу
​Г) тримекаинмен 2.7 тісті эндодонтиялық емдеу
​Д) дикаинмен 2.7 тісті эндодонтиялық емдеу


22.​Стоматологиялық кабинетке науқас М., 19 жаста анасымен ауыз қуысын сауықтыру мақсатында келді. Анамнезінен - қыз бала невропатологта Даун ауруы диагнозымен диспансерлік тіркеуде тұр. Қараған кезде жоғарғы және төменгі жақта көптеген бұзылған тістер (түбірлер) анықталды. Кілегей қабық ашық-қызыл түсті. Регионарлы лимфа түйіндері ерекшеліксіз. Жансыздандыру әдісін таңдаңыз?
​-А) жалпы жансыздандыру
​Б) инфильтрациялық
​В) нейролептаналгезия
​Г) аппликациялық
​Д) атралгезия


23.​Клиникаға әскери қызметкер Д, 28 жаста ұрт аймағында ауырсыну және ісіну шағымымен түсті. Анамнезінен - 3 күн бұрын ұртында «безеу» пайда болған. Ауруды суық тиюмен байланыстырады. Пальпаторлы ұрт аймағында анық шекаралары бар ауырсынулы инфильтрат анықталады, оның ортасында іріңді қабыршақпен жабылған, іріңді-некроздалған өзек бар. Үстіндегі тері қызарған, ісінген. Регионарлы лимфа түйіндері ұлғайған, ауырсынулы. Жансыздандыру әдісін таңдаңыз:
​А)нейролептаналгезия
​Б) атралгезия
​-В) инфильтрациялық
​Г) аппликациялық
​Д) интралигаментарлы


24.​Клиникаға науқас Л., 18 жаста, тиген кезде күшейетін фронтальды тістерінің ауырсынуына шағымданып келді. Анамнезінен - жарыста жарақат алған. Объективті - беті симметриялы. Беттің терісінде сызаттар. Ауыз қуысында – 1.1 тіс таңдай жаққа ығысқан. Кілегей қабық жыртылған. Дентальды рентгенограммада - тістің түбірі қысқарған, тіс түбірінің бүйір және ұшты бөліктерінде периодонтальды саңылаудың кеңеюі. Жансыздандыру әдісін таңдаңыз:
​-А) күрек тістік-инфраорбитальды
​Б) нейролептоаналгезия
​В) туберальды-күрек тістік
​Г) аппликациялық-инфраорбитальды
​Д) атралгезия


25.​Клиникаға науқас С., 32 жаста, сөйлеу және тағам қабылдау кезінде күшейетін төменгі жақ аймағында ауырсыну шағымымен түсті. Анамнезінен – танымайтын адамдар соғып кеткен. Есін жоғалтпаған, құсу болмаған. Беті асимметриялы. Беттің терісінде жырықтар мен қанталаулар. Тістесуі бұзылған. Төменгі орталық күрек тістер арасында кілегей жыртылған. Күштеме симптомы оң. Рентгенограммада – орталық сызық бойымен сүйек тіні тұтастығының бұзылысы. Жансыздандыру әдісін таңдаңыз:
​-А) ментальды
​Б) мандибулярлы
​В) аппликациялық
​Г) инфильтрациялық
​Д) интралигаментарлы


26.​Науқас С., 32 жаста клиникаға төменгі оң жақ тісіндегі ауырсыну шағымымен келді. Екі тәулік бойы ауырады. Беті симметриялы. Беттің терісі қалыпты түсті. Ауыздың ашылуы ауырсынулы. Ретромолярлы және қанатжақ қатпарының кілегейі қызарған және ісінген. Төменгі оң жақ «ақыл» тістің медиальды төмпешіктері көрінеді, дистальды кілегейдің астында. Регионарлы лимфа түйіндері үлкейген, ауырсынулы. Рентгенограммада – төменгі «ақыл» тістің горизонтальды орналасуы, ретромолярлы кеңістік 0,5 см-ден кіші. Жансыздандыру тәсілін анықтаңыз:
​А) инфильтрациялық -туберальды жансыздандыру
​-Б) Берше-Дубов бойынша жансыздандыру - инфильтрациялық
​В) туберальды - аппликационды жансыздандыру
​Г) инфильтрациялық - интралигаментарлы жансыздандыру
​Д) ментальды - аппликационды жансыздандыру
27.​Клиникаға науқас Г., 25 жаста, 3.4 тісті жұлғаннан кейін төртінші тәулікте төменгі жақ аймағында жедел, солқылдаған ауырсыну; әлсіздік және бас ауруы шағымымен келді. Дене қызуы 36,80С. 3.4 тістің ұяшығында қан ұйындысы жоқ, түбі және қабырғасы лас-сұр қақпен жабылған. Ұяшық айналасында кілегей қызарған, ісінген. Тиімді жансыздандыруды таңдаңыз:
​-А) торусальды жансыздандыру
​Б) туберальды жансыздандыру
​В) инфраорбитальды жансыздандыру
​Г) интралигаментарлы жансыздандыру
​Д) инфильтрациялық жансыздандыру


28.​Науқас К., 28 жаста, қараған кезде ұрттың кілегейі аймағында ауырсынулы инфильтрат анықталады. Үстіндегі кілегей қызарған, ісінген. Флюктуация симптомы оң. Жансыздандыру түрін таңдаңыз:
​-А) инфильтрациялық жансыздандыру
​Б) интралигаментарлы жансыздандыру
​В) аппликационды
​Г) мұздату
​Д) эндотрахеальды наркоз


29.​Клиникаға науқас А., 42 жаста, жоғарғы жақта тіс аймағында мерзімді ауырсыну шағымымен келді. Қараған кезде - 2.7 тіс толық бұзылған, түбірлері қызылиек жиегі деңгейінде. Тиімді жансыздандыру әдісін таңдаңыз:
​А) инфраорбитальды-күрек тістік
​ Б)инфильтрациялық
​В) нейролептаналгезия
​-Г) туберальды-таңдайлық
​Д) интралигаментарлы


30.​Клиникаға науқас Д., 35 жаста, ауыз қуысында ауырсыну, ауыздың шектелген ашылуы шағымымен келді. Қараған кезде – жақ-тіл науашығы көтерілген, үлкейген, ауырсынулы. Флюктуация симптомы оң. Үстіндегі кілегей қызарған, ісінген. Регионарлы лимфа түйіндері үлкейген, ауырсынулы. Жансыздандыру әдісін таңдаңыз:
​А) нейролептаналгезия
​Б) атралгезия
​-В) Берше-Дубов бойынша жансыздандыру -инфильтрациялық
​Г) аппликационды-мандибулярлы
​Д) интралигаментарлы -торусальды


31.​Клиникаға 38 жастағы Ю. науқас ауыздан жағымсыз иіс шығу шағымымен келді. Ауыз қуысын қараған кезде: 1.6 тістің аймағында альвеолярлы өсіндінің кілегей қабығы физиологиялық түсті. 1.6 тістің сауыты композиционды материалдан пломбамен қалпына келтірілген. Рентгенограммада: 1.6 тістің медиальды ұрттық түбір ұшы аймағында және түбірлердің бифуркациясы аймағында анық тегіс контурлары бар дөңгелек формалы сүйек тінінің деструкция ошақтары анықталады. Клиникалық диагнозды қойыңыз және емдеу тактикасын анықтаңыз:
​А) созылмалы пульпит, 1.6 тісті жұлу
​Б) созылмалы периодонтит, 1.6 тісті жұлу
​В) созылмалы пародонтит, 1.6 тісті емдеу
​Г) дентиннің тіс жегісі, 1.6 тісті жұлу
​Д) цементтің тіс жегісі, 1.6 тісті емдеу
32.​36 жастағы А. науқасқа 3.6 тісті жұлу операциясы көрсетілген. Тісті жұлу кезінде дәрігер айналмалы байламды толық ажыратпады. Тісті ұяшықтан шығару кезінде тілдік жағынан кілегей қабықтың таспа тәрізді формалы ажыратылуы жүрді. Тісті жұлу кезінде дамыған асқынуды анықтаңыз:
​А) гематома
​Б)тістің сынығы
​В) тістің орнынан таюы
​Г) альвеолит
​Д) қан кету


33.​Науқас И., 21 жаста, ауыз қуысын сауықтыруды өткізу жоспарлануда. Екі жақта бірнеше тістерді жұлу және емдеу көрсетілген. Қосалқы диагнозы: эпилепсия. Әрекетті өткізуге жансыздандырудың қандай түрі қажет?
​А) гипноз
​Б) атаралгезия
​В) аудио жансыздандыру
​-Г) жалпы жансыздандыру
​Д) өткізгіштік жансыздандыру


34.​23 жастағы науқас Л. Клиникаға 1.2 тістің түбір ұшы резекциясы операциясына келді. Операцияны өткізу үшін жансыздандырудың түрін таңдаңыз:
​А) инфраорбитальды-инфильтрациялық
​-Б) инфраорбитальды-күрек тістік
​В) туберальды-таңдайлық
​Г) инфильтрациялық-таңдайлық
​Д) туберальды-күрек тістік


35.​Клиникаға науқас А., 38 жаста төменгі жақасты аймағында ауырсыну және ісіну шағымымен келді. Осы аймақта анық шекаралары бар мөлшері 3,0*3,0см түзіліс бар. Анамнезінде – 1 ай бұрын қабынуға қарсы терапия курсынан өтті, аурудың рецидивін атап өтеді. Дәрігер биопсияны өткізуді жоспарлайды. Операцияны өткізу үшін жансыздандырудың қандай түрі көрсетілген?
​А) мандибулярлы
​Б) торусальды
​-В) инфильтрациялық
​Г) септальды
​Д) туберальды


36.​Науқас Н., 42 жаста, жоғарғы оң жақ аймағында ауырсыну және ісіну шағымымен келді. Тексеруден кейін бет доғасының сынығы диагнозы қойылды. Дәрігер бет доғасының репозициясы операциясын өткізуді жоспарлайды. Операцияны өткізу үшін жансыздандырудың қандай түрі көрсетілген?
​А) инфильтрациялық жансыздандыру
​Б) өткізгіштік жансыздандыру
​В) аудио жансыздандыру
​Г) атаралгезия
​-Д) жалпы жансыздандыру


37.​40 жастағы науқас стоматологиялық емханасына шағымданып келді. Ауыз қуысын тексеріп қараған уақытта 23 тістің сауытты бөлігінің «ТОББИ индексі В.Ю.Миликеевич бойынша 0,9 (90%) бұзылған». Рентген суретінде түбір өзегі түбір ұшына дейін бітемеленген. Қабыну көріністері жоқ. Металлдыкерамикалық қаптаманы қолданғанда қандай штифті тұқылды құрылым көрсетілген.
​А) Шыныталшықты штифт және композиттен тұқыл.
​Б) Стандартты анкерлі титанды штифт және композиттен тұқыл.
​В) Стандартты анкерлі қола штифт және композиттен тұқыл.
​Г) Стандартты анкерлі титанды штифт тот баспайтын болаттан және композиттен тұқыл.
​-Д) Толық құйылған металлды штифті- тұқылды салма.


38.​35 жастағы науқаста жақ сүйектердің панараммды суретінде: Сауытты бөлігі 55%-ға бұзылған 46-ші тістің қабырғасы сақталған түбі тегіс . Тіс қуысын толық құйылған салмаға қалыптастыру үшін фальцті мынадай бұрышпен жасайды.
​А) 15 градус
​Б) 30 градус
​-В) 45 градус
​Г) 60 градус
​Д) 90 градус


39.​25 жастағы науқаста 11-ші тісте сауытты бөлігінің ақауы. Блэк бойынша 4 класс. Металлокерамикалық қаптама дайындаудың 1-ші клиникалық кезеңіне жатады.
​А) Тексеру, диагноз қою, протез құрылымын таңдау, тісті егелеу, жансыздандыру, қос қабатты үлгі алу
​-Б)Тексеру, рентген суретін қарау, дигноз қою, құрылым таңдау, жансыздандыру, егелеу, кертпе жасау, қызыл иек жиектерін ретракциялау, қос қабатты үлгі алу
​В) Диагноз қою, құрылымды таңдау, жансыздандыру, қос қабатты үлгі алу
​Г) Тексеру, диагноз қою, құрылымды таңдау, тісті егелеу, үлгі алу
​Д) Тексеру, үлгі алу, тісті егелеу


40.​54 жастағы науқасты ортопедиялық емдеу барысында доғалы протездің құрылымын таңдағанда тірек тістердің аралық сызығын қандай аппаратта жүргізеді?
​А) Артикуляторда
​Б) Окклюдаторда
​-В) Параллелометрде
​Г) Ғанышты модельде
​Д) Отқа төзімді модельде


41.​46 жастағы науқасты 12,21 тірек тістерге металлдыкерамикалық көпіртектес протез жасағандааралық бөлігінің пішіні қандай болады?
​-А) Жанаспалы
​Б) Ер тәрізді
​В) Орақ тәрізді
​Г) Жуылмалы
​Д) Қызыл иектің жағдайына байланысты


42.​52 жастағы науқастың ортопедиялық қабылдауда ауыз қуысын тексеру барысында төменгі жақ сүйегінің бір жақты шектелген ақауы байқалды. Бұл Кеннеди жіктемесі бойынша қай классқа жатады?
​А) 1
​-Б) 2
​В) 3
​Г) 4
​Д) 7
43.​55 жастағы науқасты металлдыкерамикалық көпіртектес протезбен протездеу барысында қандай тіс техникалық әдістер қолданылды?
​А) штамтау
​Б) созу
​-В) құю
​Г) соғу
​Д) иію


44.​68 жастағы науқасты қарау кезінде дәрігер ортопед- стоматолог диагноз қойды: «Төменгі жақсүйек тіс қатарының деффектісі, Кеннеди бойынша III-класс». Құрылым таңдалды: 37 және 33 тістерге тірек болатын алынбалы көпір тектес протез. Қандай себепке байланысты көпір тектес протез құрылымы таңдалды?
​А) тірек тістердің қозғалғыштығынан,ақау әсерін азайту
​Б) бүйір тістердің ақауының әсерінен
​ -В) тістер қатарының үлкен ақауының әсерінен
​ Г) терең тістемнен, тістердің ығысуынан
​Д) тістердің үлкен конвергенциясынан, ақау әсерін азайту


45.​Науқас 50 жаста ортопедиялық қабылдауда ауыз қуысын қарағанда тіс қатарында ақау байқалады, тіс формуласы. 1817161501211/2122232425000. Диагноз қойыңыз және Агапов бойынша шайнау әсерін анықтаңыз?
​А) Кеннеди бойынша ІІІ класс ІV подкласс, 20 %
​Б) Кеннеди бойынша,І класс ІІІ подкласс ,40 %
​В) Кеннеди бойынша ІІІ класс 1 подкласс, 50 %
​Г) Кеннеди бойынша ІІІ класс ІV подкласс, 60 %
​-Д) Кеннеди бойынша ІІ класс ІІІ подкласс, 26 %


46.​Ортопед-стоматолог дәрігер 52 жастағы науқасты қарау кезінде төменгі жақсүйегіне бюгельді протезді ұсынды. Параллелометрияда ғанышты үлгіні анализдеуде, Нея жүйесі бойынша 5 типті тірек-ұстаушы кламмерді ұсынды. Науқастың тіс қатарындағы ақауды көрсетіңіз?
​А) екіжақты шектелген ақау- премолярлармен шектелген
​Б) біржақты шектелген ақау- премолярлармен шектелген
​ -В) бүйір бөлігіндегі шектелген ақаумен жалғыз тұрған молярлармен
​Г) алдыңғы бөлігіндегі шектелген ақаумен жалғыз тұрған премолярлармен
​Д) төменгі және жоғарғы жақсүйекте жалғыз тұрған премоляр


47.​3.7 тіске металл штампталған сауытты өлшеу кезінде, сауыт окклюзияда кедергі жасады. Тіс цилиндр пішінде егелген, окклюзиялық беті мен антагонист тістер арасында 0,3 мм қалыңдықта горизонтальды саңылау бар. Көрші тістер арасынан зонд емін-еркін өтеді. Қай кезеңде, қандай қателік жіберілген:
​-А) 1-клиникалық кезең, тіс дұрыс егелмеген
​Б) 2-клиникалық кезең, орталық окклюзия дұрыс анықталмаған
​В) 1-лабораториялық кезең, қалып дұрыс алынбаған
​Г) 1-лабораториялық кезең, тіс дұрыс мүсінделмеген
​Д) 1-лабораториялық кезең, тістің клиникалық мойны дұрыс анықталмаған


48.​Науқас Е., 37 жаста, штамталған металл сауытты тіске шақтап көру кезеңінде қызылиекке дұрыс орналасуы:
​А) Тістің анатомиялық мойыны деңгейінде
​Б) Тістің клиникалық мойыны деңгейінде
​В) Қызылиек астына 0,4 мм – ге енеді
​-Г) Қызылиек астына 0,2-0,Змм – ге енеді
​Д) Қызылиек астына 0,1-0,2мм – ге енеді


49.​Науқас А., 25 жаста. Эстетикалық ақаудың болуына шағымданып келді. Анамнезінен 21 тісін бірнеше мәрте емдеген, бірақ пломба бірнеше рет түсіп қалған. Қарап тексергенде: 21 тістің кесу-дистальды бетінде терең тіс жегі қуысы бар, ол тіс сауытының 2\3 көлемін алып тұр. Қуыс түбінде пломбалық материалдың қалдықтары көрінеді. Сіздің тиімді іс-әрекетіңіз:
​-А) Металлокерамикалық сауыт
​Б) Металокерамикалық көпір тектес протез
​В) Дәнекерленген-штамптталған көпір текес протез
​Г) Консольді протез
​Д) Доғалы протез


50​25 жастағы науқас ортопедиялық стоматология клиникасына үнемі пломбаның түсе беретініне шағымданып қаралды. Тексеру кезінде 2.6 тісте тіс сауытының 1/3 бөлігі бұзылған, тіс пломбаланған, антагонист тістермен түйіспейді. Дәрігер 1-клиникалық кезеңде 2.6 тісті егеп, жоғарғы жақтан жартылай анатомиялық үлгі алды. 2.6 тіске металл штампталған сауыт жасалды. Сауытты өлшеп тексеруде сауыт окклюзияны көтеріп тұр. Қай кезеңде қателік жіберілді, тістем неге көтерілді?
​-А) 1-лабораториялық кезең, тіс дұрыс мүсінделмеген
​Б) 1-лабораториялық кезең, сауыт дұрыс штампталмаған
​В) 1-клиникалық кезең, қалып дұрыс алынбаған
​Г) 1-клиникалық кезең, тіс дұрыс егелмеген
​Д) 1- лабораториялық кезең, модель дұрыс алынбаған


51.​Металлокерамикалық сауыт дайындаудың 2-клиникалық кезеңінде металл қаңқа тіс тұқылына жеңіл орнатылады, саты бойымен дұрыс орналасқан, антагонист – тістермен окклюзия аралық саңылау 0,5 мм, металл қалпақшаның қалыңдығы 0,8 мм тең. Қандай асқыну болуы мүмкін:
​А) сауыт нашар бекиді
​-Б) керамикалық масса сынып кетеді
​В) металл қалпақша тесіліп қалады
​Г) сауыт цементтен босап, түсіп қалады
​Д) сауыттың эстетикалық ақауы болады


52.​Науқастың 2.2,2.3,2.4,2.5,2.6 тістері жоқ, 1.1, 2.1, 2.7 тістері сау, патологиялық өзгерістер анықталмаған, дәрігер науқасқа тірегі 1.1,2.1 және 2.7 тістер болатын металлокерамикалы көпірлі протез жасауды ұсынды. Протез конструкциясы дұрыс таңдалды ма, неге?
​А) Дұрыс – көпіртектес протез шайнау қысымын толығымен қалыптастырады.
​Б) Дұрыс емес – тірек тістер ұлпасы алынбаған
​В) Дұрыс емес – тірек тістерге көп күш түседі
​Г) Дұрыс – эстетикалық жағынан қолайлы, протезге жылдам бейімделеді
​-Д) Дұрыс емес - тірек тістер саны жеткіліксіз


53.​70 жастағы науқасқа жартылай алынбалы пластиналы протезбен протездеу барысында 1-ші клиникалық кезеңінде альгинатты массамен толық анатомиялық үлгі алынған. Анатомиялық үлгінің сапасына кандай талаптар қойылады?
​А) Үлгі стандарттық қасыққа жақсы орналасып протез орнын толық көрсетеді. Жиектері тегістелген, бетінде көпіршіктері жоқ қасықтан 1,5-2 см шығып тұрады.
​Б) Үлгіде протез орнының рельефі жақсы көрінеді, тістің мойындары айқын үлгінің қалыңдығы 6 мм. көпіршіксіз.
​В) Протез орнының микро рельефін, өтпелі қатпарды, тіс рельефтерін, тіс аралық кеңістіктер мен мойнын айқын көрсетеді. Көпіршіксіз, ауа кеуектері жоқ үлгінің қалыңдығы 2 мм.
​Г) Үлгіде протез орнының рельефі жақсы айқындалған жиектері тегіс, дөңгелектенген.
​-Д)Үлгі бір-бірімен тығыз байланысқан улгіде протез орнының рельефі өтпелі қатпар айқын көрінеді. Үлгінің қалыңдығы стандартты қасықтан 3-4 мм –ге шыққан жиіектері тегіс.


54.​45 жастағы науқас стоматологиялық емханасына 12,11,22,21 тістерге металлокерамикалық қаптама жасау мақсатымен келді. Металлокерамикалық каптама дайындаудың клиникалық кезеңдерінң реттілігін атап көрсету керек.
​-А) Тексеру, жансыздандыру, тісті егелеу, үлгі алу, қалпақшаны шақтап келтіру, түсін анықтау, сауытты шақтап келтіру, тапсыру.
​Б) Тексеру, үлгі алу, егелеу, түсін анықтау, тапсыру.
​В) Үлгі алу, қалпақшаны шақтап келтіру, жансыздандыру, сауытты тапсыру.
​Г) Тісті егелеу, тексеру, шақтап келтіру, түсін анықтау, тапсыру.
​Д) Тексеру, егелеу, жансыздандыру, қаптаманы цементке бекіту


55.​Бала 6 жасар. Жұтыну кезінде тіс қатарлары арасына тілін итеру әдеті пайда болды. Қажетті ортодонтиялық емсіз қандай аномалия пайда болуы мүмкін?
​А) терең тістесу
​-Б) ашык тістесу
​В) прогнатиялық тістесу
​Г) ортогнатиялық тістесу
​Д) тік тістесу


56.​Бала 8 жаста. Ауыз қуысында: тіс қатарының қабысуы кезінде, 6мм сагитальды саңылау анықталады, тіссауыттары 6/6 бұзылған. Диагноз қойыңыз:
​-А) терең күрек тістік
​Б) айқасқан тістесу
​В) прогнатиялық тістесу
​Г) ортогнатиялық тістесу
​Д) тік тістесу


57.​Бала 4 айлық. Объективті: альвеолярлы өсінді мен ерін аймағындағы ақау ені 22 мм. Мұрын түбі жоқ. Тіл әрдайым жоғары қалыпта болады. Ақау қатты таңдай мен жұмсақ таңдайға жайылады. Диагноз қойыңыз:
​ -А) туа біткен қатты таңдай мен жұмсақ таңдайдың ақауы
​Б) айқасқан тістесу
​В) прогнатиялық тістесу
​Г) ортогнатиялық тістесу
​Д) тік тістесу


58.​Бала, 10 жас. Ауыз қуысында тіс қатарының және апикальды базистің тарылуы байқалады. Тарылу сатысын анықтайтын зерттеу әдісін атаңыз?
​-А) Снагина
​Б) Тон
​В) Пон
​Г) РМА
​Д) КПИ


59.​Бала, 5 жаста, дұрыс емес тістем мен жоғарғы еріннің батыңқылуына . Ауыз қуысын тексеру кезінде, балада сүт тістер мен бірінші тұрақты молярлары бар екені анықталды. Тіс доғалары жартылай дөңгелек формалы, фронтальды тістер арасында трема анықталмаған. Кері күрек тістік жабылу белгіленді, улкен азу тістердің түйісуі дұрыс. З.И. Долгополова бойынша модельдерде антропометриялық зерттеу, жоғарғы тіс қатарының 5.2 және 6.2 арасында 1 мм-ге, 5.3 және 6.3 арасында 3 мм-ге тарылуын анықтауға мүмкіндік берді. Тіс қатары 3,5 мм-ге қысқарған. Төменгі тіс қатары сүйір тістер мен бірінші уақытша үлкен азу тістердің тарылуы 1 мм-ге жуық, алдыңғы бөлігінде 2 мм-ге қысқарған. Бұл патологияны емдеуге арналған әдісті таңдаңыз:
​-А) жоғарғы жақ тіс қатарының кеңеюі
​Б) жоғарғы жақ тіс қатарының ұзаруы
​В) төменгі жақ тіс қатарының кеңеюі
​Г) жоғарғы және төменгі жақ тіс қатарларының ұзаруы
​Д) жоғарғы және төменгі жақ тіс қатарларының кеңеюі


60.​Науқас 14 жаста. Ауыз қуысында: Тіс доғасында орын жетіспеушілігінен жоғарғы сүйір тістердің протрузиясы.Ортогнатиялық тістем. Жақсүйек модельдерін Пон индексі бойынша биометриялық зерттеу кезінде: премолярлы – 80; молярлы – 64. Бұл патологияны емдеу үшін жүргізеді:
​А) ортодонтиялық аппараттың көмегінсіз 13 және 23 тістерді жұлу
​Б) ортодонтиялық аппараттың көмегінсіз 14 және 24 тістерді жұлу
​-В) ортодонтиялық аппараттың көмегімен 14 және 24 тістерді жұлу
​Г) ортодонтиялық аппаратты хирургиялық әдіссіз қолдану
​Д) 13 және 23 тістерді келешекте протездеу мақсатында жұлу


61.​Қыз бала 18 жаста. Бастың формасы - долихоцефаликалық . Ауыз қуысында жоғарғы және төменгі фронтальды тістер тығыз қалыпта. Жақсүйектің апикальды базисін биометриялық өлшеу II дәрежелі ені мен ұзындығының кішіреюін көрсетті. Қандай ортодонтиялық ем қолданған ең қолайлы?
​А) апроксимальаралық сепарация
​Б) тіс қатарларының кеңеюі
​В) тістерді протрагирлеу
​Г) тістердің дистализациясы
​-Д) жеке тістерді жұлу


62.​Бала, 10 жас. Фотометриялық зерттеу кезінде "құс тәрізді бет" анықталды. Диагноз қойыңыз
​А) мезиальды тістем
​Б) ашық тістем
​В) терең тістем
​-Г) дистальды тістем
​Д) айқасқан тістем


63.​Бала, 9 жас. Антропометриялық зерттеу кезінде жіңішке бет анықталды. Биометриялық зерттеу кіші азу тістер аймағында тарылуды көрсетті. Ем үшін қажет?
​А) пропульсор
​Б) кинетор
​В) ретейнер
​Г) амортизатор
​-Д) кеңейткіш


64.​Науқас Ф. 16 жас, дәрігер - ортодонтқа ге бүйірлік күрек тістің тіс доғасынан вестибулярлы шығып тұруына шағымданып келді. Объективті: жоғарғы сүйір тіс окклюзия доғасынан тіс қалыңдығының ½ бөлігіне дейін шығып тұр.Ем үшін қандай аппарат қолданған жөн?
​А) Хургина
​Б) Лури
​В) Башарова
​-Г) Эйнсворт
​Д) Нэнси


65.​Бала, 12 жас. Антропометриялық зерттеу кезінде жіңішке бет анықталды. Биометриялық зерттеу тіс доғасының кенеттен тарылуын көрсетті. Ем үшін қандай аппарат қажет?
​А) Френкель
​-Б) Дерихсвайлера
​В) Гашимов
​Г) Леон
​Д) Брюкль


66.​10 жастағы науқаста, телерентгенограммада жоғарғы жақ негізінің жазықтығына қатынасы бойынша жоғарғы күрек тістердің еңкею бұрышы 71 градусқа тең. Сіздің диагнозыңыз?
​-А) күрек тістер протрузиясы
​Б) күрек тістер ретрузиясы
​В) прогениялық тістем
​Г) трема
​Д) диастема


67.​Бала 10 жаста, мектеп тіс дәрігерінің жолдамасы бойынша келген. Бірінші тұрақты молярлар аймағында қабысуы Энгльдың III классы бойынша. Клиникалық сынаманы жүргізген кезде тістерін тік қабыстыра алмайды. Аномалияның себебін анықтау үшін қосымша әдістердің қайсысын қолданған жөн?
​А) Ортопантомография
​Б) Фотометрия
​В) Антропометрия
​Г) Биометрия
​-Д) Телерентгенография


68.​Науқас 11 жаста. Алдыңғы тістердің дұрыс емес орналасуына шағымданады. Объективті зерттеу кезінде – жоғарғы жақтың фронтальды бөлімінде тістердің шоғырланып орналасуы, 16,26 тістердің мезиальды ығысуы, сөйлеудің, жұтынудың бұзылысы, еріндерінің қабыспауы. Сіздің ем жоспарыңыз:
​-А) панорамная рентгенография
​Б) томография
​В) аксиография
​Г) реография
​Д) электромиография


69.​Бала 14 жаста. КСКТ және ТРГ-да жоғарғы жақтың сүйір тістері тіс доғасында орын жетіспеушілігінен вестибулярлы орналасқан. Емдеу әдісін таңдаңыз?
​-А) сүйір тістерді жұлі
​Б) бірінші кіші азу тістерді жұлу және сүйір тістердің дистальды ығысуы
​В) жоғарғы ерін үзбесінің пластикасы
​Г) улкен азу тістерді жұлу
​Д) Хургинна аппараты көмегімен жоғарғы жақты кеңейту
70.​Науқас 11 жаста. Диагноз – таңдай орналасуы 2.1, антагонист тістермен шектелген. 3 ай бойы табақшалы секторальды распилді, бұранданы, бүйір тістердің арасын ашуды қолданды. Қандай ортодонтиялық аппарат элементтері тіс аралығын ашуға қолданады?
​А) секторальды распил
​Б) итермелегіш кламмер
​В) тірек – ұстаушы кламмер
​-Г) окклюзиялық бастырма
​Д) ортодонтиялық бұранда


71.​Науқас 12 жаста. Объективті: 1.3 және 2.3 тістері тіс доғасынан тыс орналасқан, вестибулярлы қалыпта. 1.3 және 2.3 сауыттарына вестибулярлы доғасына М – тәрізді кламмерлермен кеңейткіш табақша жасалған. Тістердің орын ауыстыру сипатын көрсетіңіз:
​А) сауытты орын ауыстыру
​-Б) корпусты орын ауыстыру
​В) бойлық осі бойымен орын ауыстыру
​Г) вертикальды орын ауыстыру
​Д) тіс түбірінің орын ауыстыруы


72.​Бала 7 жаста. Бірінші тұрақты улкен азу тістердің қатынасы Энгль бойынша 1 классқа сәйкес келеді. Жоғарғы алдыңғы тістердің протрузиясы. Олардың арасында трема, диастема. Аппаратты атаңыз:
​А) Эйнсворт
​-Б) Шварц
​В) Лури
​Г) Айзенберг
​Д) Энгль


73.​Бала 12 жаста. Тістерінің ұсқынсыздығына шағымданады. Ауыз қуысында 14 13 12 11 21 22 23 тістер бор тәріздес түсті, жылтыры жоқ. Кіреукеде қоңырқай түсті дақтар бар. Дақтардың орта тұсында дөңгелек пішінді диаметрі 1,5мм кіреуке ақаулары анықталды. Ақау түбінде қоңыр түс қоюлана түседі. Диагноз қойыңыз.
​А) беткейлік кариес, декомпенсациялық түрі
​-Б) флюороз, бортүстес теңбілді (меловидно-крапчатая) түрі
​В) жүйелік гипоплазия, дақты түрі
​Г) флюороз, дақты түрі
​Д) жүйелік гипоплазия, эрозиялық түрі


74.​Бала 12 жаста. Тістерінің ұсқынсыздығына шағымданады. Ауыз қуысында 14 13 12 11 21 22 23 тістер бор тәріздес түсті, жылтыры жоқ. Кіреукеде қоңырқай түсті дақтар бар. Дақтардың орта тұсында дөңгелек пішінді диаметрі 1,5мм кіреуке ақаулары анықталды. Ақау түбінде қоңыр түс қоюлана түседі. Ем тағайындаңыз.
​А) кальций препаратымен рем.терапия, реставрация
​-Б) ағарту, кальций препаратымен рем.терапия, реставрация
​В) рем.терапия, стеклоиономерлі цементпен ақауды жабу
​Г) ақауды егелеу, күміс нитратымен импрегнация
​Д) ақауды егелеу, кальций, фтор препаратымен рем.терапия


75.​4 жастағы балада кариес белсенділігі І дәрежелі. 8.4 тістің шайнау беткейінде қуыс бар, қырлары тегіс, дентині пигменттелген тығыз, құрғақ, сүңгілегенде кіреуке-дентин шекарасында ауырады. Қандай пломбалық материалды қолданылады?
​А) химиялық қататын композит
​Б) емдік төсем, силидонт
​-В) шыныиономерлі цемент
​Г) фосфат-цемент
​Д) компомер


76.​Бала 12 жаста. Шағымы: төменгі жақтың оң бөлігіндегі тіс термиялық тітіркенгенде аз мерзімді ауырсынады. Тексерген кезде: 4.6 тістің шайнау бетінде терең кариозды қуыс, дентині пигменттелген тығыз, сүңгілегенде қуыс түбі бойы ауырады. КПУ=2. Қандай емдеу әдісі тиімді?
​А) ЩИЦ пломбалау
​-Б) емдік төсем, пломбалау
​В) химиялық композитпен пломбалау
​Г) емдік төсем, уақытша пломбалау
​Д) сәулемен қататын композитпен пломбала


77.​Бала 5 жаста. Шағымы: тағам қабылдағанда тісі ауырады. Тексерген кезде: 7.4-тістің шайнау бетінде қуыс, дентині пигменттелген, қатты, кіреуке-дентин шекарасында ауырсыну. кп=3. Ем жүргіз.
​-А) аралық төсем, тұрақты пломба
​ Б) емдік төсем, уақытша пломба
​В) тіс шұңқырларын мөрлеу, пломбалау
​Г) реминералдаушы терапия
​Д) уақытша пломба


78.​Бала 4 жаста. 8.5 тістің шайнау бетінде қуыс, кіреуке мен дентинді қамтыған, тіс қуысымен байланыспаған. Дентин ылғалды, дымқыл, ақ сары түсті. Сүңгілеу, перкуссия ауырсынусыз. Температуралық қоздырғышқа реакциясы оң. Айналасындағы сілемейі ақшыл-қызғылт түстес. Пломбалық материал таңдаңыз және оның әсер ету механизмі қандай?
​А) силикаттық цемент, сілекейде нашар еритін болғандықтан
​Б) силикофосфаттық цемент, тіс тіндеріне жақсы жабысатын болғандықтан
​В) галлодент, мықтылығы жоғары қасиетке ие
​Г) композиттік материал, түсін таңдап алуға мүмкіншілік бар
​-Д) шыныиономерлік цемент, реминерализдеуші қасиеті болғандықтан


79.​Бала 1,5 жаста. Анасы жоғарғы күрек тістердің мойыны тұсында түсі өзгеше дақтарды байқаған. Анамнезде: бала шала туылған, ана сүтін ембеген, жасанды сүтті қорек еткен. 1 сатылы рахитке, орта дәрежелі диспепсияға шалдыққан. Ауыз қуысында: күрек және ит тістердің мойыны тұсында кіреуке жылтыры жоқ, бұлдыр. Сүңгімен тексергенде түсі өзгерген аймақтардың беті кедір – бұдырлы. Диагноз қойыңыз.
​А) бастапқы кариес, компенсациялық түрі
​Б) беткейлік кариес, компенсациялық түрі
​В) бастапқы кариес, декомпенсациялық түрі
​-Г) беткейлік кариес декомпенсациялық түрі
​Д) жүйелік гипоплазия, дақты түрі


80.​Бала 1,5 жаста. Анасы жоғарғы күрек тістердің мойыны тұсында түсі өзгеше дақтарды байқаған. Анамнезде: бала шала туылған, ана сүтін ембеген, жасанды сүтті қорек еткен. 1 сатылы рахитке, орта дәрежелі диспепсияға шалдыққан. Ауыз қуысында: күрек және ит тістердің мойыны тұсында кіреуке жылтыры жоқ, бұлдыр. Сүңгімен тексергенде: түсі өзгерген аймақтардың беті кедір – бұдырлы. Ем тағайындаңыз.
​А) ағарту, кальций препаратымен рем.терапия
​Б) рем.терапия, стеклоиономерлі цементпен ақауды жабу
​В) ақауды егеу, кальций препаратымен рем.терапия
​-Г) күміс нитратымен импрегнация
​Д) кальций, фтор препаратымен рем.терапия


81.​Бала 4 жаста. Қарау кезінде: 8.5 тістің шайнау беткейінде қуыс, дентин ақшыл түсті, дымқыл, жеңіл алынады. Сүңгілегенде: кіреуке-дентин шекарасы ауыршаң, кп=7. Қандай емдеу әдісі жүргізіледі?
​А) аралық төсем, тұрақты пломба
​-Б) емдік төсем, уақытша пломба
​В) шұңқырларды мөрлеу, пломбалау
​Г) реминералдаушы терапия
​Д) уақытша пломба


82.​Бала 13 жаста. Шағымы: тістері жылдам бұзылады, ауырсыну шамалы. Ауырсыну тіс тазалағанда, суық және тәтті ас қабылдағанда болады. КПЖ=14. Жоғарғы және төменгі тіс қатарындағы фронталды тістердің мойын бөлігінде тісжегі қуыстары бар. Емделген және емделмеген тістердің вестибулярлы беті мен мойын бөлігінде бор тәріздес дақтар анықталды. Қандай емдеу әдісі тағайындалады?
​А) ауыз қуысын сауықтыру
​Б) Са және F препараттарын ішке қабылдау
​В) рационалды протездеу
​Г) ауыз қуысының рационалды гигиенасы
​-Д) ауыз қуысын сауықтыру және ішке Са, F препараттарын қабылдау


83.​Бала 14 жаста. Ауыз қуысын сауықтыру кезінде 1.4, 1.3, 1.2, 1.1, 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5 тістерде вестибулярлы бетінің мойын тұсында бортәріздес дақтар байқалған. Кіреуке беті күңгірт, кеуекті(пористый). КПЖ= 9. ГИ= 1,4. Бала уақытында дүниеге келген, өз жасына сәйкес өсіп жетілген. 1 жасқа дейін 2 рет отитпен, жедел респираторлық аурумен ауырған: Балаға ең алдымен тағайындау қажет:
​-А) Са және F препараттарымен реминералдаушы терапия
​Б) емдік-алдын алу тіс сықпалары көмегімен ауыз қуысы тазалығын сақтау
​В) эмальдің зақымдалған бөлігін алу
​Г) емдік тамақтану
​Д) Са, Р және F препараттарын ішке қабылдау


84.​Бала 5 жаста. Жоспарлы тексеру кезінде кп=8. 7.4-тісте қуыс, дентині ашық түсті, ылғалды, жұмсарған. Сүңгілегенде эмаль-дентин шекарасында ауырсыну бар. Эмаль жиегі жұқарған, морт сынғыш. Диагнозды болжаңыз.
​А) орташа кариес субкомпенсация түрі
​Б) терең кариес декомпенсация түрі
​В) созылмалы периодонтит субкомпенсация түрі
​-Г) орташа кариес декомпенсация түрі
​Д) орташа кариес компенсация түрі


85.​Бала 4 жаста. Шағымы: 8.5 тіс өздігінен себепсіз қатты ауырады, ауырмайтын кезеңі қысқа мерзімді. Ыстық және суық тамақ ішкенде, тістерін түйістергенде ауырсыну күшее түседі. Баланы қарағанда: кариестің декомпенсация түрі, 8.5 тісте терең қуыс, тағам қалдықтарына толы, дентин жұмсарған. Жұмсарған дентинді экскаватормен алып, қуыс түбін сүңгілегенде ауырсыну. Перкуссияда күрт ауырады. 8.5 аймағындағы қызыл иек аздап қызарған, пальпацияда ауырады. Ұлпадағы жедел қабынудың бастапқы механизм болып не табылады?
​А) пролиферация
​-Б) альтерация
​В) экссудация
​Г) секреция
​Д) некротизация


86.​Бала 3 жаста. Жоспарлы тексерілу кезінде 85 тістің шайнау бетінде терең қуыс бар. Жұмсарған дентинді алғаннан кейін, сүңгілеу кезінде қуыс тіс қуысымен қатысатыны және ұлпанын ауырсынуы мен қанағыштығы анықталды. кп=5. Диагноз қойыңыз.
​А) жедел серозды пульпит
​ -Б) созылмалы фиброзды пульпит
​ В) созылмалы гранулиялық периодонтит
​Г) созылмалы гангреналық пульпит
​Д) созылмалы гипертрофиялық пульпит


87.​Анасы 3 жастағы баласымен келді. Баланың дене қызуы 2 күннен бері 39.8º С дейін көтерілген, жоғарғы алдыңғы тісте ауырсыну бар. Ауыз қуысында: 5.1–тісте қуыс, дентині жұмсарған пигменттелген, сүңгелеген кезде тіс қуысымен қатысады, қатты ауырсыну. Перкуссияда ауырады, тістің айналасындағы шырышты қабаты қызарған, ісінген. кп = 2. Диагноз болжаңыз.
​А) жедел периодонтит
​Б) жедел іріңді пульпит
​В) жедел сірлі периодонтит
​Г) созылмалы периодонтиттің асқынуы
​-Д) периодонтитпен асқынған жедел іріңді пульпит


88.​Бала 1 жас 8 айлық. 2 күннен бері мазасыз, ұйықтамайды. Тіс сауыттары бортәріздес түсті. 51,61 тістердегі бұзылған тіндерді алғанда қанағыш ұлпа ашылды. Диагноз қойыңыз:
​А) жедел ошақты пульпит
​Б) жедел диффузды пульпит
​-В) созылмалы фиброзды пульпиттің асқынуы
​Г) созылмалы гипертрофиялық пульпиттің асқынуы
​ Д) созылмалы гангреналық пульпиттің асқынуы


89.​Бала 4 жаста. Тексерген кезде: 75 – тістің шайнау бетінде қуыс, дентині жұмсарған, пигменттелген. Сүңгілегенде тіс қуысымен қатысады, ауырсыну және қанау бар. Перкуссия ауырмайды. кп-5. Емдеу әдісін таңдаңыз.
​А) Девитальды экстирпация
​-Б) Девитальды ампутация
​В) Биологиялық әдіс
​Г) Витальды ампутация
​Д) Витальды экстирпация


90.​Анасы 4 жастағы баласымен келді. Шағымы: оң жағындағы жоғарғы тісте ауыру сезімі бар. Ауыз қуысында: 5.4–тісте қуыс, дентині жұмсарған пигменттелген, сүңгелеген кезде тіс қуысы ашылды, іріңді эксудат бөлінді, терең сүңгілегенде ауырсыну бар. кп = 2. Диагноз болжаңыз.
​А) жедел периодонтит
​Б) жедел сірлі пульпит
​-В) жедел іріңді пульпит
​Г) созылмалы пульпиттің асқынуы
​Д) созылмалы периодонтиттің асқынуы


91. Бала Д., 14 жаста, клиникаға сол жақта жоғарғы жақ аймағындағы ауырсыну және ісіну шағымдарымен келді. Анамнезінен: 2 күн бойы ауырды, 1,1 тіс ауырған кезде ісіну пайда болды. Объективті: сол жақта жоғарғы жақта жұмсақ тіндердің ісінуіне байланысты бет асимметриясы. Пальпация ауырсынады. Ауызды ашу ауыртпалық тудырады. 1,1 тістің сауыты 1/3 бұзылған. Перкуссия ауыру сезімі бар. Өтпелі қатпар тегістелген, қызарған, ісінген, тырысқан, пальпация ауырады. Рентгенограммада: түбір ұшының аймағында периодонтальды саңлауы кеңейген және 0,2х0,2 см дөңгеленген ошақ байқалады. Алдын ала диагноз қойып, хирургиялық ем көлемін анықтаңыз.
- а) жедел іріңді периостит, периостеотомия, 1,1 тісті емдеу
б) жедел іріңді периодонтит, 1.1 тісті жұлу
в) жедел іріңді остеомиелит, остеоперфорация, 1.1 тісті жұлу
г) жедел іріңді пульпит, 1.1 тісті емдеу
д) созылмалы периодонтиттің өршуі, периостеотомия, 1.1 тісті жұлу




92. Бала Л., 8 жаста, клиникаға оң жақтағы төменгі жақ аймағындағы ауырсыну, мазасыздық шағымдарымен келді. Объективті: оң жақта төменгі жақтың жұмсақ тіндерінің ісінуіне байланысты ассимтрия. Бұл аймақта 2,0х1,0 см инфильтрация байқалады, сол аймақтағы тері қабат қызараған. Ауызды ашу ауыртпалық тудырады. 8.5 тістің сауыты ½ бұзылған, перкуссиясы ауырады. 8.4; 8,5; 4.6 тіс деңгейіндегі өтпелі қатпар тегістелген, қызараған, ісінген, тырысқан, пальпация ауырсынады. Алдын ала диагноз қойып, хирургиялық ем көлемін анықтаңыз.
а) 8,5 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі, 8,5 тісті жұлу
б) 8,5 тістің жедел іріңді периодонтиті, түбір ұшының резекциясы
в) 8,5 тістің жедел іріңді остеомиелиті, остеоперфорациясы
г) 8,5 тістен жақ асты аймағының флегмонасы, абсцессті дренаждау
- д) төменгі жақтың жедел іріңді периоститі, периостеотомия, 8.5 тісті жұлу




93. Сыртқы артериялды қанкетудің қандай сипатымен белгісі
а) баяу қан кету
б) қан тамшылаа ағуы
в) баяу және тұтқыр қан кету
г) қою қызыл қан
-д) жылдам және пульсирленген қан кету




94.Клиникалық өлімнің негізгі белгісі
-а) ұйқы артериясында импульстің болмауы
б) көз қарашығынығ тарылуы
в) терінің бозаруы
г) мәйіт дақтарының пайда болуы
д) қан қысымының төмендеуі


95. АШ тоқтату үшін дексаметазонмен гормоналды терапияның дозасы қандай?
1. 2-4 мг в/в реактивті
2. 3-5 мг в / в тамшы
3. -8-32 мг в/в тамшы
4. 6-8 мг в / в тамшы
5. 2-3 мг болюс




96.Ересектерге тиімді реанимация үшін кеуде қуысының қысылу жиілігі болуы керек
а) минутына 60-80
-б) минутына 100-120
в) минутына 120-дан астам
г) минутына 80-120
д) минутына кемінде 90




97.Науқаста жөтел кезінде ал-қызыл түсті қақырықтың пайда болуы нені көрсетеді
а) өкпе ісінуі
-б) өкпеден қан кету
в) асқазаннан қан кету
г) өкпе рагы
д) бронхоэктаз ауруы




98. Дифференциалды диагноз қоюға мүмкіндік беретін диагностикалық зерттеуді анықтаңыз. 6 жастағы баланың әлсіздігі, іштің ауыруы, жүрек айнуы құсу, шулы тыныс алу, дем шығарған кезде ацетонның иісі бар.
а) жалпы қан анализі
б) зәрді жалпы талдау
-в) қандағы қант деңгейін анықтау
г) ультрадыбыстық зерттеу
д) компьютерлік томография


99. Бағалау үшін Глазго шкаласы қолданылады:
- а) сананың қысымшылық деңгейі
б) шоктың ауырлығы
в) комадағы тыныс алу бұзылыстарының ауырлығы
г) жаңа туған нәрестенің жағдайы
д) кома түрі




100. Егде жастағы науқаста кенет төс сүйегінің артында қатты ауру сезімі, кейін құрғақ жөтел, бас айналу пайда болды. Біраз уақыттан кейін инспираторлы ентігу және диффузды цианоз дамыды, тері бозарған. Эпигастрий аймағындағы патологиялық пульсация визуалды түрде анықталады. Перкуссия – жүректің оң жақ шекарасының кеңеюі, аускультативті – II тонның акценті және оның өкпе артериясы үстінде бифуркациясы байқалады. Науқастың жағдайын келесідей анықтауға болады:
а) спонтанды пневмоторакс
- б) өкпе томбоэмболиясы
в) қақпақшалы пневмоторакс
г) жедел коронарлық синдром
д) құрғақ плеврит


Клиникаға 37 жастағы Е.есімді науқас сол жақ төменгі жақаймағындағы ісінуге шағымданып қаралған. 3.6 тісінің ауырғанына 12 тәулік өткен. Объективті: сол жақ төменгі жақтың тығыздануыәсерінен беті асимметриялы, терісінің түсі өзгермеген. Пальпация ауырсыну туындатады. Аузын еркін ашады. 3.6 тістің тіс сауыты 2/3-не дейін бұзылған. Перкуссия ауырсыну туындатады. Ауыспалы қатпарбозғылт-қызғылт түсті, жазылған. Пальпация аздап ауыртады. Рентгенограммада 3.6 тістің периодонталды саңылауының кеңеюібайқалады, түптер бифуркациясы аймағында деструкция ошағы. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. хронический периодонтит 
 
B. хронический одонтогенный периостит 
 
C. хронический одонтогенный остеомиелит
 
D. хронический пародонтит 
 
E. радикулярная киста 
 
Науқас М., 25 жаста, сол жақ тіасты аймағының ауырсынуы мен ісінуіне шағымданып қаралған. Тексеру кезінде: сол төменгі жақаймағының астындағы жұмсақ тіндердің ісінуі әсерінен бетініңасимметриясы. Ұлғайған лимфа түйіндері пальпацияланады. Аузынашу 1,5 см-ге дейін шектелген. Тіл асты аймағында 4.6 тістің түбіріпроекциясында 2,5*2,0см көлемдегі инфильтрат бар, үстіндегісілемейлі қабығы гиперемиялы, ісінген, кернеулі. 4.6 тістіңтіссауытының 2/3- бұзылған, перкуссия ауырсыну туындатады, 4.6 тістің айналасындағы иегі гиперемиялы, ісінген, пальпация ауырсынутуындатады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. төменгі жақ асты аймағындағы абсцесс 
 
B. қанат тәрізді-жақтық кеңістіктегі абсцесс 
 
C. жақ-тіл астаушасының абсцессі
 
D. жұтқыншақ маңы кеңістігіндегі абсцесс
 
E. тілдегі абсцесс
 
38 жастағы Р.есімді науқастың 2.6 тісін алып тастау операциясыкезінде жоғарғы жақ синусының перфорациясы пайда болды, таңдайтүбірі жоғарғы жақ синусына кіріп кетті. Дәрігіер жоғарғы жақсинусын шайды, шайылған су таза, ірің жоқ. Компьютерліктомографияда таңдай түбірі сағалар қосылысыныан (соустье) оңғаорналасқан. Хирургиялық емдеу көлемін анықтаңыз:
 
A. 2.6 тістің түбірін алып тастау және периостотомия
 
B. гайморотомия
 
C. 2.6 тістің түбірін алып тастау, сағалар қосындысынапластика жасау
 
D. 2.6 тістің түбірін алып тастау
 
E. сағалар қосындысына пластика жасау
 
Науқас Д., 35 жаста, дәрігер келесі диагнозды қойды: 4.7 тістен бастаптөменгі жақтың созылмалы одонтогенді остеомиелиті. Осы аурудыңнегізгі жергілікті симптомы қандай:
 
A. қиын тыныс алу, тахикардия
 
B. температура жоғарылау, шайнағанда ауырсыну
 
C. тахикардия, ауызды ашу шектелген
 
D. саңылаулық өтістің болуы
 
E. жұтынған кездегі ауырсыну, тахикардия 
 
Клиникаға 30 жастағы Я.есімді науқас сол жақ құлақ маңы, самайаймағындағы ауырсыну мен ісінуге шағымданып қаралды. Тексерукезінде: сол жақ құлақ маңы, самай аймағындағы ісінуге байланыстыбеті асимметриялы. "Құм сағат" симптомы бар. Көздің сыртқы жиегіарқылы және құлақтың ұшымен 60 градус бұрыш жасай жүргізілгенекі тура сызықтың қиылысқан нүктесін басқанда ауырсынуанықталады. Ауызды ашу 1,5 см-ге шектелген. 2.7 тістің тіссауытының2/3-сі бұзылған, перкуссия ауырсыну туындатады. Ауыз ұуысыныңкіреберіс дөңесінің сілемейі жазылған, гиперемиялы, ісінген, кернеулі. Пальпация ауырсыну туындатады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. сол жақ самай асты аймағындағы флегмона
 
B. сол жақ көз асты аймағындағы флегмона
 
C. сол жақ бет сүйегі аймағындағы флегмона
 
D. сол жақ құлақ маңы-шайнау аймағындағы флегмона
 
E. сол жақ ұрт аймағындағы флегмона
 
Науқас Р., 39 жаста, сол жақ ұрт, көз асты аймағындағы ауырсынуғажәне ісінуге, мұрнының бітеліп қалуына, бас ауруына, денетемпературасының 38,0С-ге дейін жоғарылауына шағымданыпқаралды. Ауру сезімі маңдай, самай аймақтарына таралады. Тексергенкезде: сол жақ ұрт, көз асты аймақтарының ісінуі әсерінен бетіасимметриялы. Жоғарғы жақ денесінің алдыңғы қабырғасы бойыншапальпация ауырсыну туындатады. Ауызды ашу ауыртады. 2.7 тістіңтіссауытының 2/3-сі бұзылған, перкуссия ауырсыну туындатады. 2.7 тістің айналасындағы иегі гиперемиялы, ісінген. 2.7 тістің иектікжиектерінің астына іріңді экссудат бөлінеді. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қанат-таңдай, самай асты аймақтарындағы флегмона
 
B. көз асты, ұрт аймақтарындағы флегмона
 
C. жоғарғы жақтың жедел іріңді остеомиелиті
 
D. жоғарғы жақтағы жедел іріңді синусит
 
E. жоғарғы жақтағы жедел іріңді периостит 
 
Науқас Н., 28 жаста, басының ауырсынуы мен аузынан іріңніңбөлінуіне шағымданып қаралған. 2 апта бұрын 1.6 тісін жұлдырған, тісін жұлу күрделі өткен. Тексеру кезінде: беті симметрилы. Аузынеркін ашады. 1.6 тістің ұяшығы грануляциямен жабылған, оныңастынан іріңді экссудат бөлінеді. Зондтау жасағанда зонд сол жақжоғарғы жақ синусы қуысына еркін кіреді. Диагнозды нақтылау үшін диагностика әдіісн анықтаңыз:
 
A. визиография
 
B. ортопантомография
 
C. магниттік-резонансты томография
 
D. электроодонтометрия
 
E. компьютерлік томография 
 
Науқас А., 19 жаста, аузын ашудың шектелгеніне, оң жақ бетініңдеформациясына, шайнаудың бұзылысына шағымданып қаралған. Анамнезінен: 5 жыл бұрын науқас травма алған - оң жақ төменгіжақтың буындық өсіндісі басы сынған. Консервативті ем өткізілген. Жарақат алғаннан кейін 1 жылдан соң аузын ашу шектелген жәнетөменгі жағы толығымен қозғалыссыз қалған. Біртіндеп бетініңдеформациясы пайда болған. Объективті: сол жақ бетінің жазылуыәсерінен бетінде асимметрия. Төменгі жақ бұрышындағы аймақтыпальпациялағанда "тегеурін (шпора)". анықталады. Оң жақ төменгі жақденесінің көлемі және тармақтары сол жаққа қарағанда кішірек. Аузынашу ,5 см-ге дейін шектелген. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. травмадан кейінгі анкилоз
 
B. деформациялық остеоартроз
 
C. склероздаушы остеоартроз
 
D. неоартроз
 
E. травмадан кейінгі артрит 
 
Науқас Ч., 32 жаста, құлақ маңы-шайнау аймағындағы ауырсыну жәнеісінуге, аузының құрғауына, дене температурасының 38,0С-ге дейінжоғарылауына шағымданып клиникаға қаралды. 3 тәуліктен беріауырады, жөтел, мұрнынан су ағу пайда болған. Объективті: құлақмаңы-шайнау аймағындағы ісінудің әсерінен екі жағынан да бетіндеасимметрия. Тері жабынының түсі өзгермеген. Пальпация кезіндекелесі аурулық нүктелер анықталады: құлақ ұшының алдында, емізіктәрізді өсіндінің ұшындағы аймақты басқанда, төменгі жақ кесіндісіаймағында. Сілекей бездері өзегінің тесігінен сілекей бөлінбейді. Болжамды диагноз қойыңыз: 
 
A. вирустық сиаладенит
 
B. созылмалы сиаладениттің өршуі
 
C. жедел іріңді сиаладенит
 
D. калькулезді сиаладенит
 
E. сілекей бездеріндегі кисталар
 
Клиникаға 19 жастағы К. есімді науқас таңдай аймағындағы ақауға, тамақтануының, тынысының, сөйлеуінің бұзылысына шағымданыпқаралды. Анамнезінен: туа біткен патология. Жергілікті тексергенде: бетінің ортаңғы бөлімінің қысқаруы әсерінен бетінде асимметрия. Аузын еркін ашады. Қатты және жұмсақ таңдай аймақтарында күректістік тесікті қамтыған ақау бар, жұмсақ таңдайы қысқарған, ауызжұтқыншақтың ортаңғы бөлімі кеңейген. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қатты таңдайдың туа бітті жартылай жырығы
 
B. жұмсақ таңдайдың туа бітті толық жырығы
 
C. қатты таңдайдың туа бітті толық жырығы
 
D. қатты және жұмсақ таңдайдың туа бітті толық жырықтары
 
E. жұмсақ таңдайдың туа бітті жартылай жырығы
 
Клиникаға 43 жастағы З.есімді науқас сол жақ құлақ маңы-шайнауаймағында ісік тәрізді түзіліске шағымданып қаралды. Жаңа түзілістіңпайда болғанына 9 ай болған, біртіндеп өскен. Объективті: құлақ маңысілекей безі аймағында диаметрі 5,0*4,0см болатын ісік тәріздітүзілістің болуы әсерінен бетінде асимметрия. Пальпация кезіндетығыз-эластикалық түзіліс анықталады. Ісік үстіндегі тері түсіөзгермеген, пальпация кезінде ауырмайды. Гистологиялық зерттеудешеміршек тәрізді құрылымдардан тұратын мезенхимаға ұқсасучаскелермен эпителиалды жасушалар анықталған. Клиникалықдиагноз қойыңыз:
 
A. плеоморфты аденома
 
B. сиалоденоз
 
C. онкоцитоз
 
D. аденолимфома
 
E. аденокарцинома
 
Клиникаға 29 жастағы Ш.есімді науқас ауыз қуысының ауырсынуынашағымданып қаралған. 6 сағат бұрын ыстық шай ішкен. Тексерукезінде: ауыз қуысының сілемейі гиперемиялық, ісінген. Жоғарғы жәнетөменгі еріндердің сілемейлі қабықтарында сары түсті көпіршіктербар, пальпацилау кезінде ауырады. Жоғарғы және төменгі еріндердіңсілемейлі қабықтарының күю дәрежелерін анықтаңыз:
 
A. І дәреже
 
B. ІІ дәреже
 
C. ІІІ-а дәреже
 
D. ІІІ-б дәреже
 
E. ІV дәреже
 
Науқас С., 27 жаста, қойылған диагноз: 4.7 тістің созылмалыпериодонтитінің өршуі. 4.7 тісті жұлып алып тастау операциясынжасау керек. Дәрігер жасалған жергілікті анестезиядан кейін тістіжұлуға кірісті. Дәрігер 4.7 тіске қысқашты қойды, оларды қозғады, бекітті, тісті тартып ұяшықтан шығарды. Ұяшықтан шығару кезіндеиегі жыртылып қан кету басталды. 4.7 тісті жұлу кезінде дәрігержасамаған операция кезеңін анықтаңыз:
 
A. тістің жұмыр жалғамасын қабаттандыру
 
B. қысқашты бекіту
 
C. қысқаштармен ұртты қозғау
 
D. тісті люксациялау
 
E. тісті эктракциялау
 
Науқас Ф., 32 жаста, 4.7 тісті жұлу операциясы өткізілді. Дәрігер 4.7 тісті элеватормен жұлу операциясын өткізу кезінде альвеолярлықөсіндіні сол қолының саусағымен басқан жоқ. Тістің шығып тұрғантүбірі төмені жақтың альвеолярлы бөлімінің сілемейлі қабығыныңастына тіл жағына ығысып кетті. Тіс түбірінің жұмсақ тінге кіріп кету себебін анықтаңыз:
 
A. қанның көптеп кетуі
 
B. альвеоланың жұқа ішкі қабырғасы
 
C. альвеоланың тығыз сыртқы қабырғасы
 
D. тіс түбірінің қисықтығы
 
E. иннервация ерекшелігі
 
Науқас У., 35 жаста, төбелес кезінде иек асты аймағында пышақпенжарақат алды. Жарақат жиегі тегіс, аздап қанталап тұр, жарақат өлшемі3,0*1,0см. Жарақатқа біріншілікті хирургиялық өңдеу өткізген кездетігістер арасы қанша болу керек:
 
A. 0,3см
 
B. 0,4см 
 
C. 0,6см
 
D. 0,8см
 
E. 1,0см
 
Клиникаға 49 жастағы Ц.есімі науқас қаралды, аузын жаба алмауға, құлақ маңы аймағының жоғарғы бөлігінің ауырсынуына шағымданады. Анамнезінен: есінеген кезде бір нәрсе сырт ете қалып науқас аузынжаба алмай қалған. Объективті: бетінің төменгі үштен бірінің ұзаруыәсерінен және иектің алға ығысунан бетінде асимметрия. Аузынансілекей көптеп бөлінеді, бірақ тілі құрғақ. Сол және оң жақтан құлақұшындағы алдыңғы тіндері түсіп кеткен, бет сүйегі доғасының астындабуын өсіндісінің басы сезіледі. Тістеуі ашық. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. самай-төменгі жақ буынының артынан шығып кетуі
 
B. буындық өсіндінің сынуы
 
C. самай-төменгі жақ буынының алдынан шығып кетуі
 
D. анкилоз 
 
E. деформациялық остеоартроз
 
Науқас Д., 42 жаста, 3.4,3.5,3.6 тістерге имплантация операциясыжасалған, операциядан кейін 3-ші тәулікте төменгі еріннің және солжақ ұрт аймағында парестезия пайда болған. Парестезияның пайдаболу себебін анықтаңыз:
 
A. асептика ережесін сақтамау
 
B. жүйке бағанын имплантатпен қысу
 
C. альвеолярлық өсінді қабырғасындағы перфорация
 
D. сайманның сүйек тінінен тыс шығып кетуі
 
E. анестетиктің дұрыс емес таңдалған мөлшері
 
Клиникалық қабылдауға 39 жастағы науқас тамақ шайнауына, сөйлеу, төменгі жақтың ортаңғы күрек тістірінің жоқтығына шағымданыпкелді. Ауыз қуысын тексеру барысында төменгі жақ тіс қатарыныңалдынғы бөлігінде шектелген кетік анықталды. 41,31,32 тістерінжоғалткан. Осы кетікті жабу үшін протез түрін анықтаңыз:
 
A. алынбайтын көпір тәрізді протез
 
B. жартылай көпір тәрізді протез
 
C. толық алмалы протез
 
D. адгезивті көпір тәрізді протез
 
E. жартылай алмалы протез
 
Клиникалық қабылдауға 49 жастағы науқас У. тамақ шайнауына, төменгі жақтың шайнау тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ауыз қуысын тексеру барысында төменгі жақ тіс қатарының бүиір солжақ бөлігінде шектелген кетік анықталды. 35,36 тістерін жоғалткан. Осы кетікті жабу үшін протез түрін анықтаңыз: 
 
A. жартылай көпір тәрізді протез
 
B. алынбайтын көпір тәрізді протез
 
C. толық алмалы протез
 
D. адгезивті көпір тәрізді протез
 
E. жартылай алмалы протез
 
Клиникалық қабылдауға 29 жастағы науқас Г. тістірінің жоқтығынашағымданып келді. Ауыз қуысын тексеру барысында жоғарғы жақ тісқатарының сол жақ бөлігінде 22 тістін жоқтығы анықталды. Осы кетікті жабу үшін протез түрін анықтаңыз: 
 
A. толық алмалы протез
 
B. алынбайтын көпір тәрізді протез
 
C. жартылай көпір тәрізді протез
 
D. адгезивті көпір тәрізді протез
 
E. жартылай алмалы протез
 
Клиникалық қабылдауға 32 жастағы науқас Е. Тіс имплантациясыоперациясынаң кейын келді. Науқасқа уақытша протез дайындаукөрсетілген. Ауыз қуысын тексеру барысында төменгі жақ тісқатарының бүиір оң және сол жақ бөлігінде кетік анықталды. 34,35,36,45,46,47 тістері тұсында имплантаттар орыналастырылған. Осы кетікті жабу үшін уақытша протез түрін анықтаңыз: 
 
A. толық алмалы протез
 
B. алынбайтын көпір тәрізді протез
 
C. жартылай көпір тәрізді протез
 
D. адгезивті көпір тәрізді протез
 
E. жартылай алмалы протез
 
Клиникалық қабылдауға 62 жастағы науқас Н.,тамақ шайнауына, толық тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ұрт және ерініңсалбырауыларына байланысты беттің ассиметриясы. Мұрын-ерінқатпарлары айқын, ауыз бұрышы салбыраңқы. Төменгі жақ сүйегіжоғары және алға ығысқан, беттін төменгі жақ бөлігінің биіктігітөмендеген. Ауыз ашуы еркін, тістердін толық болмауы, жоғарғы жақальвеолярлы өсіндінін вестибулярлы бетінін атрофиясы және төменгіжақ альвеолярлы өсіндінін тіл жақ бетінін атрофиясы. Толықтістірінін болмау кезіндегі тістем түрін аныктаңыз.
 
A. ювениальды дизокклюзиясы
 
B. ювениальды мезоокклюзиясы
 
C. карттык микрогениясы
 
D. карттык прогнатиясы
 
E. карттык прогениясы
 
Клиникалық қабылдауға 65 жастағы науқас Ф.,тамақ шайнауына, толық тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ұрт және ерінің салбырауыларына байланысты беттің ассиметриясы. Мұрын-ерін қатпарлары айқын, ауыз бұрышы салбыраңқы. Төменгі жақ сүйегі жоғары және алға ығысқан, беттін төменгі жақ бөлігінің биіктігі төмендеген. Ауыз ашуы еркін, төменгі жақ тістердін толық болмауы, альвеолярлы өсіндісі айқың, өтпелі қатпар альвеолярлы өсінді қырынан алшақ орналасқан. Келлер бойынша төменгі тіссіз жақтынатрофия түрін аныктаңыз.
 
A. 1-й тип
 
B. 2-й тип
 
C. 3-й тип
 
D. 4-й тип
 
E. 5-й тип
 
Клиникалық қабылдауға 67 жастағы науқас О.,тамақ шайнауына, толық тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ұрт және ерініңсалбырауыларына байланысты беттің ассиметриясы. Мұрын-ерінқатпарлары айқын, ауыз бұрышы салбыраңқы. Төменгі жақ сүйегіжоғары және алға ығысқан, беттін төменгі жақ бөлігінің биіктігітөмендеген. Ауыз ашуы еркін, төменгі жақ тістердін толық болмауы, альвеолярлы өсіндісі орташа семген, өтпелі қатпар альвеолярлы өсінді қырынан жақын орналасқан. Келлер бойынша төменгі тіссіз жақтынатрофия түрін аныктаңыз. 
 
A. 1-й тип
 
B. 2-й тип
 
C. 3-й тип
 
D. 4-й тип
 
E. 5-й тип
 
Клиникалық қабылдауға 57 жастағы науқас З.,тамақ шайнауына, толық тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ұрт және ерініңсалбырауыларына байланысты беттің ассиметриясы. Мұрын-ерінқатпарлары айқын, ауыз бұрышы салбыраңқы. Төменгі жақ сүйегіжоғары және алға ығысқан, беттін төменгі жақ бөлігінің биіктігітөмендеген. Ауыз ашуы еркін, төменгі жақ тістердін толық болмауы, альвеолярлы өсіндісі алдыңғы бөлігінде айқын, бүйір бөлігінде толық семген, өтпелі қатпар альвеолярлы өсінді қырынан жақынорналасқан. Келлер бойынша төменгі тіссіз жақтын атрофия түрінаныктаңыз.
 
A. 1-й тип
 
B. 2-й тип
 
C. 3-й тип
 
D. 4-й тип
 
E. 5-й тип
 
Клиникалық қабылдауға 66 жастағы науқас Я.,тамақ шайнауына, толық тістірінің жоқтығына шағымданып келді. Ұрт және ерініңсалбырауыларына байланысты беттің ассиметриясы. Мұрын-ерінқатпарлары айқын, ауыз бұрышы салбыраңқы. Төменгі жақ сүйегіжоғары және алға ығысқан, беттін төменгі жақ бөлігінің биіктігітөмендеген. Ауыз ашуы еркін, төменгі жақ тістердін толық болмауы, альвеолярлы өсіндісі алдыңғы бөлігіндетолық семген, бүйір бөлігіндеальвеоларлы өсінді жақсы сақталған. Келлер бойынша төменгі тіссізжақтын атрофия түрін аныктаңыз.
 
A. 1-й тип
 
B. 2-й тип
 
C. 3-й тип
 
D. 4-й тип
 
E. 5-й тип
 
Қарама қарсы тістердің және тіс қатарларының окклюзиялық қарымқатынасына, беттің төменгі бөлігінің жаңа биіктігіне бұлшық еттердіңқайта құрылуы қанша уақыт алады:
 
A. 1ай
 
B. 2 ай
 
C. 3 ай
 
D. 5 ай
 
E. 6 ай
 
Тістердің қатты тіндерінің қажалуы, периодонта өзгерістердің болуы, шайнау бұлшық еттердің қызметтерінің бұзылу процестері кездеседі:
 
A. жоғары дәрежеде қажалу
 
B. егеу кезінде
 
C. эрозия
 
D. кетік
 
E. деформация (пішін өзгеру)
 
Тістердің қатты тіндерінің қажалу процессі реставрация кезінде немесе бөгде заттардың механикалық әсерінен тістің мойын немесеокклюзиялық беткейлерінде кездеседі:
 
A. жоғары дәрежеде қажалу
 
B. егеу кезінде
 
C. эрозия
 
D. кетік
 
E. деформация (пішін өзгеру)
 
Тістердің қатты тіндерінің қажалу процессі беткейдеминерализациялау, қышқылдар әсерінен, тістің вестибулярлы, мойын немесе ауыз қуысы беттерінде және окклюзиялықбеткейлерінде кездеседі:
 
A. жоғары дәрежеде қажалу
 
B. егеу кезінде
 
C. эрозия
 
D. кетік
 
E. деформация (пішін өзгеру)
 
Клиникалық қабылдауға 47 жастағы науқас Р., оң жақ самай-төменгіжақ буынының сықыры мен ауру сезіміне,құлағындағы шу мен естудің төмендеуіне шағымданып келді. Науқас тітіркенулі. Қараптексергенде: бет әлпеті симметриялы, ауызын ашу еркін.Аузын ашубарысында төменгі жақтың девиациясы байқалады.Оң жақ шайнаубұлшық етті пальпация жасау барысында керленуі анықталады . КТ-да төменгі жақтың оң буын басы шыққан. СТЖБ дисфункциясыныңқиындық дәрежесін анықтаңыз.
 
A. орта 
 
B. ауыр
 
C. орташа-ауыр
 
D. жеңіл
 
E. өте - ауыр
 
Клиникалық қабылдауға 45 жастағы науқас Л., сол жақ самай-төменгіжақ буынының сықыры мен ауру сезіміне,құлағындағы шу, бас ауруы, естудің төмендеуіне және бет аймағының ауыруна шағымданыпкелді. Науқас тітіркенулі. Қарап тексергенде: бет әлпеті симметриялы, ауызын ашуы 3.0 см дейін. Аузын ашу барысында төменгі жақтыңдевиациясы байқалады.Сол жақ шайнау бұлшық етті пальпация жасаубарысында керленуі анықталады . КТ-да төменгі жақтың сол буынбасы шыққан. СТЖБ дисфункциясының қиындық дәрежесінанықтаңыз.
 
A. орта 
 
B. ауыр
 
C. орташа-ауыр
 
D. жеңіл
 
E. өте - ауыр
 
Клиникалық қабылдауға 37 жастағы науқас Д., оң жақ самай-төменгіжақ буынының сықыры мен ауру сезіміне, құлағындағы шу, бас ауыруы мен айналуына, естудің төмендеуіне және бет аймағыныңауыруна шағымданып келді. Науқас тітіркенулі. Қарап тексергенде: бет әлпеті симметриялы, ауызын ашуы 2,5 см дейін. Аузын ашубарысында төменгі жақтың девиациясы байқалады.Сол жақ шайнаубұлшық етті пальпация жасау барысында керленуі анықталады . КТ-да төменгі жақтың оң буын басы шыққан. СТЖБ дисфункциясыныңқиындық дәрежесін анықтаңыз.
 
A. орта 
 
B. ауыр
 
C. орташа-ауыр
 
D. жеңіл
 
E. өте - ауыр
 
Клиникалық қабылдауға 46 жастағы науқас Р., имплантациядан кейінпротез салдыру мақсатында келді. Дәрігер-ортопед алынбайтынпротездің тірек ретінде имплантанты және тісті пайданалуға шешімқабылдады. Остеоинтеграцияланған сүйекішілік имплантаттардынтұрақтылығына кері әсер ететін себебін анықтаныз:
 
A. имплантатка салмақ түсіру
 
B. тірек тістерге салмақ түсіру
 
C. тістердін физиологиялық қозғалғыштығы
 
D. қызылиек шырышты қабығының жағдайы
 
E. альвеолярлық өсінді биіктігінің жағдайы
 
Клиникалық қабылдауға 26 жастағы науқас В., 16,17 тістерінінорналасуының өзгеруыне, шайнау қызметінің бұзылуына шағымданыпкелді. 5 жыл бұрын 46,47 тістері жұлынған. 16,17 тістер вертикальдіығысқан, тіс-альвеолярлық ұзару байқалады. Гаврилов бойынша тісқатарының деформация тобын анықтаңыз
 
A. V
 
B. IV
 
C. III
 
D. II
 
E. I
 
10 жастағы А.есімді бала дәрігер-ортодонтқа қаралды. Анамнезінде: жұдырығын ұртына қойып сол бүйірімен жатып ұйықтау әдетке айналған. Объективті: бетінің оң және сол жақ жартысы симметриялы емес, бетінің жоғарғы, ортаңғы және төменгі үштен бірі пропорционалды, мұрын-ерін, иек асты қатпарлары орташа дамыған, профилі тура. Трансверзаль бойынша шайнау тістерінің жақындасуы: сол жақтан - төменгі шайнау тістерінің ұрт төмпектері жоғарғы ұрт төмпектерін жабады, оң жақтан – төменгі шайнау тістерінің ұрт төмпектері жоғарғы ұзына бойы фиссурада орналасқан. Төменгі және жоғарғы орталық күрек тістердің арасындағы ортаңғы сызық 2 мм оңға ығысқан. Аузын ашу көлемі 39 мм, аузын ашқан кезде девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Г., 8 жаста, бетінің деформациясы шағымымен қаралған. Объективті: иек астының оңға ығысуы әсерінен бетінің асимметриясы. Мұрын-ерін, иек асты қатпарлары орташа дамыған, профилі тура. Трансверзаль бойынша шайнау тістерінің жабылуы: сол жақтан - төменгі шайнау тістерінің ұрт төмпектері жоғарғы тістердің таңдайтөмпектерімен байланысады, оң жақтан – төменгі шайнау тістерініңұрт төмпектері жоғарғы тістің ұрт төмпектерін жабады. Төменгі жәнежоғарғы орталық күрек тістердің арасындағы ортаңғы сызық 4 мм оңғаығысқан. Аузын жапқанда төменгі жақ оңға ығысады, аузын ашқандақалыпты жағдайға қайта келеді. Ауызды ашу көлемі 39 мм. Болжамдыдиагноз қойыңыз:
 
A. мезиалды окклюзия
 
B. қиылысқан окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Е., 15 жаста, ортодонтқа тістерінің дұрыс жабылмауына жәнежағымсыз профильге шағымданып қаралған. Өмір анамнезінде: әкесімен атасында көлемді төменгі жақ болған. Объективті: жоғарғы, ортаңғы және төменгі үштен бірі пропорционалды, иек астықатпарлары жазылған, иегі алға шығып кеткен. Төменгі жаақ тістерініңарасында диастема және тремалар. Трансверзаль бойынша шайнаутістерінің жақындасуы: оң және сол жақтан - төменгі шайнау тістерініңұрт төмпектері жоғарғы ұрт төмпектерін жабады. Төменгі жәнежоғарғы орталық күрек тістердің арасындағы ортаңғы сызық сәйкескеледі. Төменгі фронталды тістер жоғарғы тістердің 1/3-ін жабады, керісагиталды саңылау 3 мм. Аузын ашу көлемі 39 мм. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. төменгі микрогнатия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Ж., 8 жаста, баланың аузымен демалуына шағымданыпқаралған. Анамнезінде: аузын ашып жүру әдетке айналған. Объективті: бетінің төменгі үштен бірі ұзарған, мұрын-ерін және иек астықатпарлары жазылған, иегі шығып кеткен. Жоғарғы фронталды тістерівестибулярлы қисайған. Трансверзаль бойынша шайнау тістерініңжабылуы: оң және сол жақтан жоғарғы және төменгі тістердіңвестибулярлық және оральды төмпектері өзара байланысқан. Орталықтістердің арасындағы ортаңғы сызық сәйкес келеді. Күрек тістердіңарасындағы вертикалды саңылау 2 мм. Аузын ашу көлемі 39 мм. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. дисталды окклюзия
 
C. мезиалды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас О., 13 жаста, ортодонтқа алдыңғы тістерінің "қисықтығына" шағымданып қаралған. Анамнезінен: емізікті 3 жасқа дейін сорған. Объективті: бетінің төменгі үштен бірі қысқарған, мұрын-ерінқатпарлары жазылған, иек асты қатпарлары анық көрінеді, иегіқисайған. Жоғарғы фронталды тістері вестибулярлы қисайған, төменгіфронталды тістер тығызданған, ауызға қарай қисая иілген. Трансверзаль бойынша шайнау тістерінің жабылуы: оң және солжақтан төменгі тістердің вестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердіңұзына бойы фиссурасында орналасқан. Орталық тістердің арасындағыортаңғы сызық сәйкес келеді. Күрек тістерінің жабылу тереңдігі 2/3. Аузын ашу көлемі 39 мм, аузын ашқанда девиация байқалады. Жұтынған кезде тіл тістер арасында төселе орналасады. Болжамдыдиагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. дисталды окклюзия
 
C. мезиалды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас К., 9 жаста, ортодонтқа қаралды. Анамнезінен: созылмалысинусит. Объективті: беті қушық, созылыңқы, қатпарлары жазылған, иегі қисайған, еріндері күшпен жабылады. Уақытша тістерінің арасытығыз байланыста. Трансверзаль бойынша шайнау тістерінің жабылуы: оң және сол жақтан төменгі тістердің вестибулярлы төмпектеріжоғарғы тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасқан. Төменгібірінші азу тістің мезиалды төмпегі ауызды жапқанда жоғарғы біріншіазу тістің аталмыш төмпегімен қатынаста болады. Орталық тістерарасындағы ортаңғы сызық сәйкес келеді. Күрек тістіердің жабылутереңдігі 1/3, аузын ашу көлемі 39 мм, аузын ашқанда девиация байқалады. Артикуляциялық қимылдың бұзылысы байқалады. Әдеттегі ауызбен демалу. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
D. дисталды окклюзия
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Л., 12 жаста, ортодонтқа қаралған. Объективті: мұрын-ерін, иекасты қатпарлары орташа дамыған, профильі тура. Төменгі фронталдытістердің тығыздана орналасуы байқалады. Сагитал бойынша: оң жәнесол жақтан жоғарғы бірінші тұрақты азу тістің медиалды ұрттықтөмпегі төменгі бірінші тұрақты азу тістің төмпекаралықфиссурасында орналасқан. Орталық күрек тістер арасындағы ортаңғысызық 2 мм солға ығысқан. Күрек тістердің жабылу тереңдігі 1/3, сагиталды саңылау 3 мм. Төменгі фронталды тістер аймағындағыауыздың сілемейлі қабығы гиперемиялы, ісінген. Ауызы ашу көлемі 39 мм, ауызды ашқанда девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Г, 12 жаста, ортодонтқа қаралды. Анамнезінен: хейло-уранопластикадан кейінгі жағдай. Объективті: мұрынның екіншіліктідеформациясы анық емес. Қатпарлары орташа дамыған. Жоғарғыфронталды тістері тығыз орналасқан, 22-ші тіс жоқ. Жоғары жақтықтіс қатарының фронталды бөлімі қысқарған, пішіні трапеция тәрізді. Төменгі тістер қатары парабола түрінде. Сагитал бойынша: оң жәнесол жақтан жоғарғы бірінші тұрақты азу тістің медиалды ұрттықтөмпегі төменгі бірінші тұрақты азу тістің төмпекаралықфиссурасында орналасқан. Орталық күрек тістер арасындағы ортаңғысызық 2 мм солға ығысқан. Күрек тістік кері жабылу, жабылу тереңдігі1/3, ауызды ашу көлемі 39 мм, ауызды ашқанда девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. күрек тістік кері жабылу
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
7 жастағы В.есімді науқастың анасы баласында "үлкен" алдыңғы тістіңжарып шығуына шағымданып ортодонтқа қаралды. Объективті: бетісимметриялы, пропорционалды, қатпарлары орташа дамыған. Профиль түрі тура. Оң және сол жақтан жоғарғы II және III тістерден басқауақытша тістер арасындағы тремалар, жоғарғы тұрақты орталық күректістер аса үлкен. Трансверзаль бойынша шайнау тістерінің жабылуы: оң және сол жақтан төменгі тістердің вестибулярлы төмпектеріжоғарғы тістің ұзына бойы фиссурасында орналасқан. Күрек тістердіңжабылу тереңдігі 1/3, күрек тістер арасындағы орталық сызық сәйкескеледі, ауызды ашу көлемі 39 мм. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. 11,21 тістердің микродентиясы
 
B. 11,21 тістердің макродентиясы
 
C. тістер қатарының деформациясы
 
D. тістеу деформациясы
 
E. тістер қатарының ақауы
 
Науқас Б., 13 жаста, алдыңғы тістерінің жабылауы шағымдарыменортодонтқа қаралды. Объективті: бетінің төменгі үштен бірі үлкейген, иек асты және мұрын-ерін қатпарлары жазылған. 14, 15, 24, 25 тістертаңдайлық орналасқан. Жоғарғы тістер қатарының пішіні ер-тоқымтәрізді, төменгі тістер қатары парабола пішіндес. Трансверзальбойынша шайнау тістерінің жақындасуы: азу тістер аймағында төменгітістердің вестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердің ұзына бойыфиссурасында орналасқан, азу тіс алдыңғы (премоляр) аймағындатөменгі тістердің вестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердің аталмыштөмпектерінде вестибулярлы орналасқан. Фронталды бөлімде: вертикалды саңылау 4 мм. Ауызды ашу көлемі 39 мм, ауызды ашқандадевиация байқалады. Жұтыну кезінде тіл тістердің арасында қалыпқояды. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас А., 15 жаста, ортодонтқа жоғарғы орталық тістерарасындасаңылаудың болуына шағымданып қаралды. Объективті: бетініңтөменгі үштен бірінің қысқаруы нәтижесінде бетінің асимметриясыбайқалады. Мұрын-ерін қатпарлары жазылған, иек асты қатпарларыанық. Төменгі фронталды тістердің тығыздығы байқалады. Тістердіңфронталды бөлімді жабылуы кезінде ортаңғы сызық 4 мм солғаығысқан. Жоғарғы орталық күрек тістері төменгі тістерді тіссауыттың½ биіктігінде жауып тұрады. 13,12,11 тістер аймағында сагиталдысаңылау орталық күрек тістер бағытына қарай 3 мм-ге дейінкішірейген. Аузын ашу көлемі 41 мм, аузын ашқанда девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. күрек тістің терең дизокклюзиясы
 
Науқас И., 7 жаста, ортодонтқа қаралды. Объективті: бетісимметриялық, мұрын-ерін және иек асты қатпарлары орташадамыған. Жоғарғы фронталды тістері ауызға қарай қисайған, тығыздана орналасу байқалады. 55,54 тістер аймағында тістер-альвеолярлық ұзарған. Трансверзаль бойынша: қалған шайнау тістерідұрыс фиссуралық-төмпектік жабылады, сагитал бойынша 26 және 36 тістердің төмпектік жақындасуы байқалады, 16-шы тістің медиалдыұрттық төмпегі 46-шы тістің дисталды төмпегімен жақындасады. Күрек тістің жабылу тереңдігі, орталық күрек тістер арасындағыорталық сызық сәйкес келеді. Ауыздың ашу көлемі 42 мм, буындағықимылдар симметриялы емес, ауызды ашқанда девиация байқалады. Болжамды диагноз қйыңыз:
 
A. дисталды окклюзия
 
B. тістер қатарының ақауы
 
C. тістеу деформациясы
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
7 жастағы А.есімді науқастың анасы баласының тістерінің қисықөскеніне шағымданып ортодонтқа қаралды. Объективті: мұрын-ерінжәне иек асты қатпарлары орташа дамыған. 12-ші тіс жарып шықпаған, ол тіске шығатын орын жоқ, төменгі фронталды тістер аса тығызорналасқан: 43-ші тіс вестибулярлы қисайған, 42-ші тістің тілге қарайжарып шығуы, 32-ші тіс тортоорналасқан. Тістер қатарының пішініжартылай дөңгелек. Бүйір бөліктерде тістердің жақындасуы кезіндетрансверзаль бойынша оң және сол жақта, төменгі тістердіңвестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердің ұзына бойы фиссурасындаорналасқан. Күрек тістердің жабылу тереңдігі тіссауытының 1\3 -інқұрайды, 11,21 тістердің жоқ 12-ші тіс жаққа ығысуы әсерінен ортаңғысызық оңға ығысқан. Ауызды ашу көлемі 39 мм, жұтынған кезде тілтістер арасында қалып қояды. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. тістер оналасуының аномалиясы
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас Е, 14 жаста, тістерін дұрыс жақындата алмауға және сөйлеуініңбұзылуына шағымданып ортодонтқа қаралды. Объективті: мұрын-ерінжәне иек асты қатпарлары орташа дамыған. Тілі үлкен, тілдің бүйірбеткейінде мезиалды қисаюмен 37 мен 47 тістердің таңбалануысақталған. 44 пен 45, 34 пен 35 тістер арасында тремалар. Жоғарғыжәне төменгі фронталды тістері ретрузия жағдайныда, төменгі бүйіртістері ауызға қарай қисайған. Фронталды бөлімде жақындағандакүрек тістердің кері жабылуы, ортаңғы сызық сәйкес келеді. Сагиталбойынша тістер жақындасқанда жоғарғы тұрақты бірінші азу тістердіңмедиалды ұрттық төмпектері алтыншы және жетінші төменгі тістерарасында орналасқан. Ауызды ашу көлемі 38 мм, буындар қимылысимметриялы емес, девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас К., 15 жаста, қисық өскен тістеріне шағымданып ортодонтқақаралды. Анамнезінен: 15 және 25 тістері 11 жасында ортодонтиялықкөрсеткіштер бойынша жұлыпып тасталған. Объективті: бетініңтөменгі үштен бірі кішірейген, иекасты қатпары анық. Төменгіфронталды тістердің тығыздануы байқалады. Жоғарғы тістер қатарыазу тістер алды (премоляр) және азу тістер аймағында тарылған, төменгі тістер қатары асимметриялық, оң жақ премоляр аймағындатарылу анағұрлым анық білінеді. Трансверзаль бойынша дұрысфиссуралық-төмпектік жақындасу байқалады, 13/44 тістер аймағында– кері жабылу, 14/45– 45 тістер ауызға қарай ығысқан. Күрек тістердіңжабылу тереңдігі тіссауыттың 2/3-ін құрайды, орталық сызық сәйкесемес. Ауызды ашу көлемі 38 мм, буындағы қимыл симметриялық емес, девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. 2-ші дәрежедегі терең окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. сагиталды күрек тістер дизокклюзиясы
 
Науқас О., 15 жаста, 2 жылдан бері брекет-жүйемен ортодонттықемдеуде болған, белсенді емдеу кезеңі науқастың талабыментоқтатылып брекетті алып тастаған. Объективті: беті симметриялық. Мұрын-ерін және иек асты қатпарлары орташа дамыған. Жоғарғытістер қатарының пішіні жартылай эллипс түрінде, төменгі тістерқатарының пішіні парабола. Тістер қатары жақындасқанда күректістердің жабылу тереңдігі тіссауытының 1/3 биіктігінде, ортаңғысызық сәйкес келеді, трансверзаль бойынша дұрыс фиссуралық-төмпектік қатынас, сагитал бойынша азу тістер және азу тістер алды(премоляр) аймағындатөмпектік жақындасу байқалады. Ауызды ашукөлемі 38 мм, буындағы қимыл симметриялық емес, девиация байқалады. Жоғарғы және төменгі фронталды тістердің ауызға қарағанбеткейінде шыны талшықты ретейнер бекітілген. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. қиылысқан окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. күрек тістік терең окклюзия
 
D. Энгль 2 класы бойынша шайнау тістерінің жақындасуы
 
E. Энгль 3 класы бойынша шайнау тістерінің жақындасуы
 
Науқас М., 14 жаста, тістерінің қисықтығына шағымданып дәрігер-ортодонтқа қаралды. Объективті: басының пішіні долихоцефалдық, мұрын-ерін және иек асты қатпарлары орташа дамыған. Жоғарғы және төменгі фронталды тістердің тығыздығы байқалады, 12 және 22 тістердің пішіні тікен тәрізді. Жоғарғы тістер қатары азу тістер алды (премоляр) және азу тістер аймағында бірдей кішірейген, төменгі тістер қатарының пішіні парабола. Күрек тістердің жабылу тереңдігі тіссауыттың 1/3-ін құрайды, ортаңғы сызық сәйкес келмейді, сагитал бойынша тістердің жақындасуы кезінде дұрыс фиссуралық-төмпектік қатынас анықталады, трансверзаль бойынша төменгі шайнау тістерінің вестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердің сәйкесінше төмпектерінен сыртқа орналасады. Ауызды ашу көлемі 38 мм, буындағы қимыл симметриялық емес, девиация байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. күрек тістік терең окклюзия
 
B. мезиалды окклюзия
 
C. дисталды окклюзия
 
D. вертикалды күрек тістер дизокклюзиясы
 
E. двусторонняя палатиноокклюзия
 
5 жастағы З.есмді баланы анасы ортодонтқа алып келді. Объективті: мұрын-ерін және иек асты қатпарлары орташа дамыған. Төменгі фронталды тістердің арасында 1-2 мм аралықтар байқалады, жоғарғы орталық күрек тістер ось бойынша аздап бұрылыс жасайды. Уақытша тістердің тіссауыты тіссауыттың 1/3 биіктігінде ашылып қалған. Тістер қатарының пішіні жартылай дөңгелек. Трансверзаль бойынша тістер қатарының жақындасуы кезінде төменгі шайнау тістерінің вестибулярлы төмпектері жоғарғы тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасқан, сагитал бойыншаи соңғы азу тістің дисталды беткейі мезиалды баспалдақ құрайды. Ауызды ашу көлемі 38 мм, ауызды ашқан кезде буындағы қимылдар симметриялық. Болжамды диагноз қойыңыз:J113
 
A. 51,61 тістердегі тортаномалия
 
B. 51,61 тістердегі макродентия
 
C. тістеу деформациясы
 
D. тістер қатарының ақауы
 
E. тістер қатарының деформациясы
 
Науқас У., 2 жаста, оң жақ жақ асты аймағының ісінуіне жәнеауырсынуына шағымданып қаралған. Сәби 1 апта бұрын баспаменауырған. Тексеру кезінде: жақ асты аймағында ауырсынатынинфильтрат пальпацияанады, қозғалмалы, терімен жәнеайналасындағы тіндермен бірікпеген, өлшемі 2.5х2.0см. Оныңүстіндегі терінің түсі өзгермеген, қатпарларға жинақталған. Аузынеркін ашады, аңқасы гиперемиялы, оң жағы ісінген. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. мойындағы бүйірлік киста
 
B. созылмалы гиперпластикалық лимфаденит
 
C. жедел серозды лимфаденит
 
D. жедел іріңді лимфаденит
 
E. жедел серозды сиалоденит
 
6 жастағы Н.есімді бала, клиникаға оң жақ төменгі жақтың жұмсақтіндері аймағындағы ауырсынуға және ісінуге, әлсіздікке, дімкәстіккешағымданып қаралды. Объективті: оң жақ төменгі жақтың жұмсақтіндерінің ісінуі әсерінен бетінде асимметрия. Ісік үстіндегі терісігиперемиялы, ісінген. Аузын ашу ауыртады. 8.5 тістің тіссауытың ½-ы бұзылған, перкуссия ауырсыну туындатады. 8.4, 8.5 тістер деңгейіндегіауыспалы қатпарлар жазылған, гиперемиялы, ісінген, кернеулі. Болжамды диагноз қойыңыз және диагностика әдісін анықтаңыз:
 
A. 8.5 тістегі созылмалы периодониттің өршуі, қаның жалпыталдауы
 
B. 8.5 тістің жедел іріңді периодонтиті, телерентгенография
 
C. 8.5 тістен бастап жедел іріңді периодонтит, компьютерліктомография
 
D. 8.5 тістің жедел іріңді пульпиті, электроодонтометрия
 
E. 8.5 тістен бастап жедел іріңді периостит, рентгенография
 
9 жастағы Р.есімді бала, клиникаға сол жақ жоғарғы жақтың жұмсақ тіндерінің ауырсынуына және ісінуіне, дене температурасының 380С-ге жоғарылауына шағымданып қаралған. Үш күннен бері ауырады. Объективті: сол жақ жоғарғы жақтың жұмсақ тіндерінің ісінуі әсерінен бетінде асимметрия. Ісік үстіндегі терісі гиперемиялы, ісінген, пальпация ауырсыну туындатады. Аузын ашу ауыртады. 6.4 тістің тіссауытың 2/3-сі бұзылған, перкуссия ауырсыну туындатады, 7.4 тістің қозғалысы II-III дәрежеде. 6.3,6.4,6.5 тістер деңгейіндегі ауыспалы қатпарлар гиперемиялы, ісінген, кернеулі. Пальпация ауыртады. Болжамды диагноз қойыңыз және диагностика әдісін анықтаңыз:
 
A. 6.4 тістің жедел іріңді периодонтиті, телерентгенография
 
B. 6.4 тістен бастап жедел іріңді остеомиелит, компьютерліктомография
 
C. 6,4 тістен батап ұрт аймағының одонтогенді флегмонасы, коагуллограмма
 
D. 6.4 тістің жедел іріңді пульпиті, электроодонтометрия
 
E. 6.4 тістен бастап жедел іріңді периостит, рентгенография
 
Емханаға 8 жастағы Ж.есімді бала қаралды, сол жақ жоғарғы жақ аймағындағы ауырсынуға және ісінуге шағымданады. Анамнезінен: 6.5 тісінің ауруы 2 тәулік бұрын басталған, сол тісті 6 ай бұрын жедел пульпит жөнімен емдеген. Ауық-ауық 6.5 тіс мазасыз алатын, алайда қайтадан медициналық көмек алуға келмеген. Ісіну пайда болған. Дәрігер-стоматолог тексеру және рентгенография негізінде келесі диагнозды қойды: созылмалы периодонтиттің өршуі және 6.5 тісті жұлу операциясын өткізуге шешім қабылдады. 6.5 тісті жұлу үшінанестезия және сайман түрін таңдаңыз:
 
A. ментальды анестезия, тура қысқаштар
 
B. көз астына анестезия, тура элеватор
 
C. тубералды анестезия, тұмсық тәрізді жинақталатын қысқаштар тікенектері бар жинақталмайтын қысқаштар
 
D. инфильтрациялық анестезия, S-тәрізді тікенектері бар жинақталмайтын қысқаштар
 
E. мандибулярлық анестезия, тікенектері бар тұмсық тәрізді қысқаштар 
 
Клиникаға 16 жастағы Я.есімді жасөспірім қаралды, оң жақ төменгі жақ аймағындағы ауырсынуға және ісінуге шағымданады. Анамнезінен: 4.6 тістің ауырғанына 2 тәулік болған. Ісіну пайда болған. Тексеру мен рентгенография негізінде дәрігер-стоматолог келесі диагнозды қойды: 4.6 тістегі созылмалы периодонтиттің өршуі және 4.6 тісті жұлу операциясын өткізуге шешім қабылдады. 4.6 тісті жұлу үшін операция өткізу кезіндегі анестезия түрін және дәрігердің орналасуын таңдаңыз:
 
A. тубералды және таңдайлық; алдына-оңға
 
B. менталды және инфильтрациялық; алдына-солға
 
C. мандибулярлық және инфильтрациялық; артына-оңға
 
D. көздің астына және таңдайлық; артына-солға
 
E. күрек тістік және таңдайлық; ортасында
 
Емханаға 12 жастағы Ж.есімді бала қаралды, сол жақ жоғарғы екіншікүрек тісі аймағында тұрақты түрдегі сыздап ауырсынуғашағымданады, ауру сезімі тістеу кезінде күшейе түседі және сол жақкөзге таралады. "Өсіп кеткен" тіс сезімн байқаған. 2 тәуліктен беріауырады. Объективті: беті симметриялық. Аузын еркін ашады. 2.1 тістің тіссауытының таңдайлық беткейінде тісжегілік терең қуыс бар, оның іші жұмсартылған дентинмен толған, зондтау ауыртпайды, вертикалды және көлденең перкуссия ауырсыну туындатады, 2.1 тістіңайналасындағы иегі гиперемиялы, ісінген, пальпация ауыртады. Рентгенограммада 2.1 тістің түбірінің ұшы аймағында ағарғангомогенді ошақ анықталады, пішіні дөңгелек, диаметрі 0,5*0,5 см, шекаралары анық. Клиникалық диагноз қойыңыз және емдеу әдісінанықтаңыз:
 
A. жедел іріңді периодонтит, 2.1 тісті жұлу
 
B. созылмалы гранулематозды периодонтиттің өршуі, 2.1 тістіэндодонтиялық емдеу
 
C. созылмалы грануляциялық периодонтит, 2.1. тістің түбірінің ұшын резекциялау
 
D. созылмалы гангренозды пульпит, 2.1. тісті эндодонтиялық емдеу 
 
E. созылмалы фиброзды периодонтит, 2.1 тісті эндодонтиялық емдеу
 
Дәрігер-стоматолог қабылдауына балалар церебралды салдануы деген диагнозымен 7 жастағы Д.есімді баласын анасы алып келді. Ауыз қуысын тексергенде: кп + КПУ= 7. Балада тісті емдеуге қатысты ырық бермейтін негативті көзқарас қалыптасқан. Баланың тісін емдеу үшін және тісті жұлуға қатысты көрсетілетін жансыздандыру түрін анықтаңыз: 
 
A. аппликациялық анестезия
 
B. инфильтрациялық анестезия
 
C. өткізгіштік анестезия
 
D. сүйекішілік
 
E. жалпы жансыздандыру
 
Клиникаға 13 жастағы Г.есімді жасөспірім сол жақ құлақ маңы-шайнау аймағының ауырсынуына және ісінуіне, аузындағы кермек дәмге шағымданып қаралды. Анамнезінен: 2 жылдан бері ауырады, сол кезде ауық-ауық сол жақ құлақ маңы-шайнау аймағында ісіну пайда болған. Аудандық емханада ем жасалған: қабынуға қарсы, гипосенсибилизациялық терапия, спирттік компресстер. Өткізілген ем нәтижесінде құлақ маңы-шайнау аймағындағы ісіну басылған, алайда кейін қайта пайда болған. Контрастылы сиалографияда: құлақ маңы сілекей безінің паренхимасында "жүзім шоғыры" түрінде II-III тәртіптік өзектердің кеңеюі және IV-V тәптіптік өзектердің тарылуы анықталады. Клиникалық диагноз қойыңыз:
 
A. жедел вирустық сиалоденит
 
B. созылмалы паренхиматозды сиалоденит
 
C. созылмалы паренхиматозды сиалодениттің өршуі
 
D. созылмалы интерстициалды сиалодениттің өршуі
 
E. жедел іріңді силоденит
 
Клиникаға 2 айлық О.есімді баласын анасы алып келді, сол жақжоғарғы еріндегі ақауға, тамақтануының, тынысының бұзылысынашағымданады. Патология туа бітті. Тексеру кезінде: сол жақ жоғарғыеріннің ақауының нәтижесінде бетінің асимметриясы, ақау мұрынөтісінің түбін қоса қамтиды, жоғарғы еріннің ортаңғы бөлімініңқысқаруы, сол жақтан мұрынның тері-шеміршектік бөлімініңдеформациясы:
 
A. оң жақтан жоғарғы еріннің туа бітті толық жырығы
 
B. сол жақтан жоғарғы еріннің туа бітті жартылай жырығы
 
C. сол жақтан жоғарғы еріннің туа бітті жасырын жырығы
 
D. сол жақтан жоғарғы еріннің туа бітті толық жырығы
 
E. оң жақтан жоғарғы еріннің туа бітті жартылай жырығы
 
Емханаға 10 айлық И.есімді баласын анасы алып келді, баланың шағымы - тамақ ішкісі келмейді. Анасының айтуы бойынша, жүктіліктің бірінші жартысында өзінде токсикоз болған. Баласын жасанды жолмен тамақтандырады.Түнде анасы қоспасы бар бөтелкені баланың кереуетіне қалдырады. Ауыз қуысын тексергенде: ұрттық аймақтағы 5.2, 5.1, 6.1, 6.2 тістердің вестибулярлы және таңдайлық беткейлерінде орташа тереңдіктегі тісжегілік қуыстар анықталған. Қуыс шеттеріндегі эмаль жылтыр, тегіс. Дентин пигментті, тығыз. Дентинді экскаватормен алып тастағанда эмаль-дентин шекарасы аймағында ауырсыну байқалады. Болжамды диагноз қойыңыз жәнетісжегілік процестің белсенділік дәрежесін анықтаңыз:
 
A. орташа тісжегі, 5.2,5.1,6.1,6.2 тістердің компенсациялық түрі
 
B. беткейлі тісжегі, 5.2,5.1,6.1,6.2 тістердің субкомпенсациялық түрі
 
C. терең тісжегі, 5.2,5.1,6.1,6.2 тістердің компенсациялық түрі
 
D. орташа-тереңдеген тісжегі, 5.2,5.1,6.1,6.2 тістердіңсубкомпенсациялық түрі
 
E. түбі мен тіссауытындағы тісжегі, 5.2,5.1,6.1,6.2 тістердіңдекомпенсациялық түрі
 
Клиникаға 14 жастағы Г.есімді науқас қаралды, қатты және суық тамақішкен кезде пайда болатын 1.6 тістің ауырсынуына шағымданады. Анамнезінен: 1.6 тіс тісжегі жөнімен емделген, 2 ай бұрын пломба жартылай түсіп қалған, температуралық және механикалықтітіркендіргіштерге ауру сезімі пайда болған. Ауыз қуысынтексергенде: беті симметриялық. Аузын еркін ашады. 1.6 тістің шайнаубеткейінде тісжегілік терең қуыс бар, жұмсартылған дентинмен жәнеамальгамнан тұратын пломба қалдықтарымен толған, тісжегілікқуыстың түбін зондтау кезінде жанға бататын ауырсыну, суыққарекция қысқа уақытқа, перкуссия ауыртпайды, ЭОД =10 мкА. Болжамды диагноз қойыңыз және диагностика әдісін анықтаңыз:
 
A. 1.6 тістің орташа тісжегі, рентгенография және пальпация
 
B. 1.6 тістің беткейлі тісжегі, перкуссия және ЭОД
 
C. 1.6 тістің терең тісжегі, термодиагностика және ЭОД
 
D. 1.6 тістің орташа-терең тісжегі, бояу және рентгенография
 
E. 1.6 тістің түбі мен тіссауытындағы тісжегі, зондтау және рентгенография
 
Клиникаға 15 жастағы К.есімді науқас қаралды, 3.3 тістің түбі мен тіссауыты аймағында ақ дақтың пайда болуына шағымданады. Анамнезінде: дақ жарты жыл бұрын пайда болған, уақыт өткен сайын көлемі үлкейген. Ауыз қуысын тексергенде: 3.3 тістің түбі мен тіссауыты аймағында күңгірт реңкті жылтыр дақ анықталады. Эмаль күңгірт тартқан. Дақ метилен көктің 2% ерітіндісімен боялады. Температуралық тітіркендіргіштерге реакциясы жоқ. Болжамдыдиагноз қойыңыз және емдеу әдәсін анықтаңыз:
 
A. 3.3 тістің орташа тісжегісі, пломбылау
 
B. 3.3 тістегі басталған тісжегі, реминерализациялық терапия
 
C. 3.3 тістің терең тісжегісі, пломбылау
 
D. 3.3 тістің орташа-терең тісжегісі, реставрация
 
E. 3.3 тістің түбі мен тіссауытындағы тісжегі, аппликации
 
Балалар стоматологиялық емханасына анасы 5 жастағы О.есімдібаласын профилактикалық тексеруден өткізуге алып келді. Ауызқуысын тексергенде: сілемейлі қабығы бозғылт-қызғылт, орташаылғалды, көзге көрінетін патологиялық өзгерістері жоқ. ИГ =1,9. 8.4 және 8.5 тістердің қатынастық беткейлерінде тісжегілік қуыстар эмаль мен дентин шегінде, эмальды-дентинді байланыс бойынша зондтауаздап ауыртады, перкуссия кезінде ауру сезімі жоқ. Болжамды диагноз қойыңыз және тісжегілік процестің белсенділік дәрежесін анықтаңыз:
 
A. 8.4,8.5 тістердің орташа тісжегісі, компенсациялық түрі
 
B. 8.4,8.5 тістердің беткейлі тісжегісі, субкомпенсациялық түрі
 
C. 8.4,8.5 тістердің терең тісжегісі, декомпенсациялық түрі
 
D. 8.4,8.5 тістердің орташа-терең тісжегісі, субкомпенсациялық түрі
 
E. 8.4,8.5 тістердің түбі мен тіссауытындағы тісжегі, субкомпенсациялық түрі
 
Клиникаға 9 жасар Д.есімді баласын алып анасы келді, бала тістерініңкосметикалық ақауларына шағымданады. Ауыз қуысын тексергенкезде: 1.6, 1.5, 2.5, 2.6, 3.6, 4.6 тістердің шайнау төмпектерінің пішінітікенек тәрізді, тіл мен ұрттың сілемейлі қыбқтарын жарақаттайды. Көрсетілген тістердің эмальдары жұқарған, кетіктері бар. Барлықтісінің тістейтін шеттерінде көлденең жүретін, тістейтін жиектергепараллель жатқан жүлгелер көрінеді. Жүлгелердің түбі мен қабырғасытегіс, тығыз, терең жүлгелер түбінде жұмсақ тіс өңезін круге болады. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. тіс жегі дақ сатысында
 
B. флюороз, жылтыр-теңбілді пішін
 
C. флюороз, штрих тәрізді
 
D. жүйелі гипоплазия, жүлгелік түр
 
E. жүйелік гипоплазия, дақтық түр
 
Стоматологиялық клиника сайтында анонимді науқас төмендегідейсұрақ қойды: «Құрметті дәрігер! Менің сегіз жасар ұлымның жоғарғыорталық тістерінің пішіні бөшке тәрізді. Тістейтін жиектеріндежартылай ай тәрізді ойыс бар. Тіс иектері жиегінен қарағанда үлкенсияқты көрінеді. Осындай тістер неліктен балада пайда болды және не істеуімізге болады?» Болжамды диагноз қойыңыз және анасыныңжүктілік кезінде ауырған ауруын анықтаңыз:
 
A. эмаль гиперплазиясы, анасында анемия
 
B. флюороз, жылтыр-теңбілді пішін, анасында гиповитаминоз
 
C. флюороз, штрих тәрізді, анасында гистоз
 
D. Турнер тісі, анасында травма
 
E. Гетчинсон тісі, анасында мерез
 
Стоматологиялық емханаға 4 жасар Ж.есімді баласын алып анасы келді, сол жақ төменгі жақтағы тістің өздігінен ауыратынына шағымданады, 1,5 күннен бері түндегі ауырсыну аздап ауырмай қалатын кезеңдермен ауысып отырады, ауру сезімі суықтан күшейе түседі. Ауыз қуысын тексеру кезінде: 7.5 тіс аймағындағы сілемейлі қабық гиперемиялы. 7.5 тістің шайнау беткейінде тісжегілік терең қуыс бар, жұмсартылған дентинмен толған. Экскаватормен дентинаді алып тастағаннан кейін қуыстың түбін зондтау ауырсыну туындатады, суыққа реакция ұзақ, перкуссия ауыртпайды. Тісжегілік белсенділіктің3-ші дәрежесі (кп = 9). Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. 7.5 тістің жедел жалпы пульпиті
 
B. 7.5 тістің жедел жартылай пульпиті
 
C. 7.5 тістің жедел периодонтиті
 
D. 7.5 тістің созылмалы пульпитінің өршуі
 
E. 7.5 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі
 
Клиникаға 12 жастағы Т.есімді бала 2.6 тістің сыздап ауруышағымымен қаралды. Ауыз қуысын тексергенде: 2.6 тіс аймағындағысілемейлі қабық бозғыл-қызғылт түсті. 2.6 тістің мезиалды-шайнаубеткейінде тісжегілік терең қуыс бар, жұмсартылған дентинмен толған, тіс қуысы ашық, зондтау ауыртады, суыққа реакциясы ұзақ, перкуссия ауырсыну туындатады, ЭОД = 20 мА. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. 2.6 тістің жедел жалпы пульпиті
 
B. 2.6 тістің жедел жартылай пульпиті
 
C. 2.6 тістің жедел периодонтиті
 
D. 2.6 тістің созылмалы пульпитінің өршуі
 
E. 2.6 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі
 
Клиникаға 15 жастағы К.есімді жасөспірім қаралды, 2.4 тістегіпломбасының түсіп қалуына және оның түсінің өзгеруінешағымданады. Анамнезінен: 2.4 тісті бұрынырақ тіс жегі жөніменемдеген, пломбасы 1 апта бұрын түсіп қалған. Ауыз қуысын тексерукезінде: 2.4 тіс аймағындағы сілемейлі қабық бозғылт-қызғылт түсті. 2.4 тістің шайнау беткейінде терең жатқан тіс қуысымен байланысатынтісжегілік қуыс бар. Тістің пульпасы некрозданған, тістің ашылғанқуысын зондталған, перкуссия және температуралықтітіркендіргіштерге реакциялар ауру сезімінсіз. ЭОД=100мкА. Болжамды диагноз қойыңыз және диагностика әдісін таңдаңыз:
 
A. 2.4 тістің созылмалы фиброзды пульпиті, одонтометрия
 
B. 2.4 тістің созылмалы гранулематозды периодонтиті, сиалография
 
C. 2.4 тістің созылмалы фиброзды периодонтиті, рентгенография
 
D. 2.4 тістің созылмалы грануляциялық периодонтиті, реопародонтография
 
E. 2.4 тістің созылмалы периодонтитінің өршуі, миография
 
Клиникаға 26 жастағы С. науқас тістердің дұрыс емес орналасуы, шайнау кезінде оң самай-төменгі жақ буынында (СТЖБ) ауырсынушағымымен келді. Қарағанда: төменгі жақ тіс доғасының ортаңғысызығы 2,5 мм оңға ығысқан. 4.6 тісі жоқ, 1.2, 2.2, 3.3, 3.4 тістервестибулярлы орналасқан. Компьютерлік томографияда – сол самай-төменгі жақ буынында төменгі жақ басының мезиальды ығысуы. Клиникалық диагнозды қойыңыз және емдеу техникасын анықтаңыз:
 
A. 1.2, 2.2, 3.3, 3.4 тістердің тілдік орналасуы, СТЖБ тыртықты анкилозы
 
B. терең тістесу, СТЖБ сүйекті анкилозы
 
C. айқасқан тістесу, СТЖБ артрозы
 
D. 1.2, 2.2, 3.3, 3.4 тістердің вестибулярлы орналасуы, СТЖБ дисфункциясы
 
E. тіке тістесу, ретрогения
 
Клиникаға 13 жастағы А. науқас бет эстетикасының бұзылысы, әдеміемес тістер шағымымен келді. Объективті: беті симметриялы. Ауызашылуы еркін. Жоғарғы жақтың күрек тістері төменгі жақтың күректістерін 8 мм-ге жабады, күрек тістер арасында сагиттальды саңылау11 мм, тіс қатарларының бүйір бөлімдерінде дистоокклюзия. Жоғарғыжақтың алдыңғы тістері арасында тремалар. Жоғарғы жақ алдыңғытістердің вестибулярлы беткейінде эмальдың жегілік емес зақымдануыбар. Алғашқы диагнозды қойыңыз:
 
A. 1.2, 2.2, 3.3, 3.4 тістердің тілдік орналасуы, цементтің тіс жегісі
 
B. мезиоокклюзия, жедел іріңді пульпит
 
C. айқасқан тістесу, жедел іріңді периодонтит
 
D. ашық тістесу, дентиннің тіс жегісі
 
E. терең күрек тістік жабылу, эмальдың гипоплазиясы
 
Клиникаға 25 жастағы К. науқас тістердің дұрыс емес орналасуы, шайнау кезінде оң самай-төменгі жақ буынында (СТЖБ) ауырсыну шағымымен келді. Қарағанда: оң жақ құлақмаңы-шайнау бұлшықетінің ұлғаюы есебінен беттің асимметриясы. Төменгі жақ тіс доғасының ортаңғы сызығы 1,5 мм оңға ығысқан. 4.6 тісі жоқ, 1.2, 2.2, 3.3, 3.4 тістер вестибулярлы орналасқан. Жазба талдауы өзгерістің себептері тіс қатарлары жымдасуының ауытқулары, СТЖБ және шайнау бұлшықеттері қызметінің бұзылыстары екендігін көрсетті. Компьютерлік томографияда – сол самай-төменгі жақ буынында төменгі жақ басының мезиальды ығысуы. Ортодонтиялық емдеутехникасын анықтаңыз:
 
A. алынбайтын вестибулярлы техника
 
B. алмалы ретейнерлер
 
C. «тіке доға» алынбайтын ортодонтиялық техникасы
 
D. W. Clark аппараттары трансфорстары
 
E. Spring jet аппараттары
 
Клиникаға 8 жастағы И. бала шайнау бұзылысы шағымымен келді. Анамнезінен: хейло-урано-стафиллопластикадан кейінгі жағдай. Қарағанда: келбеті бұзылған – омыртқаның қисаюы бар. Жоғарғыжақтың толық дамымауы есебінен беттің асимметриясы. Ауыздыңашылуы еркін, сол жақ жоғарғы бүйір күрек тіс жоқ. Тіл ұшыныңтісаралық орналасуы бар. Қол ұшының рентгенограммасындақаңқаның 2 жылға кеш оссификациясы орнатылды. Диагноздықойыңыз және ортодонтиялық емдеу техникасын анықтаңыз:
 
A. мезиоокклюзия, ІІІ типті Френкельдің қызметін реттеушісі
 
B. дистоокклюзия, съемные ретейнеры
 
C. открытый прикус, несъемная ортодонтическая техника «прямая дуга»
 
D. перекрестный прикус, аппараты трансфорсы W. Clark
 
E. терең тістесу, Spring jet аппараттары
 
Айқын тісжақ ауытқулары мен деформацияларын ортодонтиялықемдеуді жылдамдату үшін, сонымен қатар тиімді және тұрақтынәтижелерді алу үшін алдын-ала хирургиялық кірісу көрсетілген:
 
A. остеосинтез
 
B. компактостеотомия
 
C. остеоперфорация
 
D. периостотомия
 
E. артропластика
 
Қалыпты окклюзия және алдыңғы тістердің айқын тығыз орналасуыкезінде жоғарғы жақтың үш сегменттерінің (алдыңғы, ортаңғы, артқы) 6,7 ± 0,84 мм-ге, дистоокклюзия кезінде 6,4 ± 0,93 мм-ге, мезиоокклюзия кезінде 6,3мм ± 0,91 мм-ге қысқаруы келесі жолменауытқулы тістесуді емдеуге көрсеткіштердің бірі болып табылады:
 
A. бөлек тістерді емдеу
 
B. бүйір күрек тістерді емдеу
 
C. ит тістерді жұлу
 
D. бөлек тістерді жұлу
 
E. молярларды жұлу
 
Қалыпты окклюзия және алдыңғы тістердің айқын тығыз орналасуыкезінде жоғарғы жақтың үш сегменттерінің (алдыңғы, ортаңғы, артқы) 6,7 ± 0,84 мм-ге қысқаруы келесі жолмен ауытқулы тістесуді емдеугекөрсеткіштердің бірі болып табылады:
 
A. бөлек тістерді емдеу
 
B. бүйір күрек тістерді емдеу
 
C. ит тістерді жұлу
 
D. бөлек тістерді жұлу
 
E. молярларды жұлу
 
Дистоокклюзия кезінде жоғарғы жақтың үш сегменттерінің (алдыңғы, ортаңғы, артқы) 6,4 ± 0,93 мм-ге қысқаруы келесі жолмен ауытқулы тістесуді емдеуге көрсеткіштердің бірі болып табылады:
 
A. бөлек тістерді емдеу
 
B. бүйір күрек тістердің емдеу
 
C. молярларды жұлу
 
D. ит тістерді жұлу
 
E. бөлек тістерді жұлу
 
Мезиоокклюзия кезінде жоғарғы жақтың үш сегменттерінің (алдыңғы, ортаңғы, артқы) 6,3мм ± 0,91 мм-ге қысқаруы келесі жолмен ауытқулы тістесуді емдеуге көрсеткіштердің бірі болып табылады:
 
A. бөлек тістерді жұлу
 
B. бүйір күрек тістерді емдеу
 
C. ит тістерді жұлу
 
D. бөлек тістерді емдеу
 
E. молярларды жұлу
 
Жоғарғы жақтың үш сегменттерінің (алдыңғы, ортаңғы, артқы) 6,7 ± 0,84 мм-ге қысқаруы, күрек тістік каналдың алдында ит тістерұрықтарының орналасуы және төменгі жақта ретромолярлы кеңістіктіңкішіреюі сәйкес жақта жұлу жолымен тістесуді қалпына келтіругекөрсеткіштер болып табылады:
 
A. екінші уақытша молярларды және бірінші молярлардың ұрықтарын
 
B. бірінші уақытша молярларды және бірінші премолярлардың ұрықтарын
 
C. уақытша ит тістерді және екінші молярлардың ұрықтарын
 
D. уақытша орталық күрек тістерді және бірінші молярлардың ұрықтарын
 
E. уақытша бүйір күрек тістерді және үшінші молярлардың ұрықтарын
 
Қыздарда 11 жасында және балаларда 13 жасында гнатикалық түрдегі мезиальды тістесуде ұқсас жоғарғы тістердің адентиясы кезінде төменгі тіс қатарының дамуын тоқтату мақсатында жұлу қажет:
 
A. кіші мектеп жасында бірінші молярлар ұрықтарын
 
B. жоғары мектеп жасында бірінші премолярлар ұрықтарын
 
C. препубертатты кезеңде төменгі үшінші молярлар ұрықтарын
 
D. орташа мектеп жасында екінші премолярлар ұрықтарын
 
E. мектепке дейінгі жаста екінші молярлар ұрықтарын
 
Клиникаға 14 жастағы А. бала келді. Диагнозы: хейло-урано-стафиллопластикадан кейінгі жағдай, мезиальды тістесу. Сол жақжоғарғы еріннің, альвеолярлы өсіндінің және таңдайдың тікебітіспеуімен негізделген мезиальды тістесуде жұлу қажет:
 
A. препубертатты кезеңде үшінші молярлар ұрықтарын
 
B. жоғары мектеп жасында бірінші премолярлар ұрықтарын
 
C. кіші мектеп жасында бірінші молярлар ұрықтарын
 
D. орташа мектеп жасында екінші премолярлар ұрықтарын
 
E. мектепке дейінгі жаста екінші молярлар ұрықтарын
 
Екінші уақытша молярдың дистальды түбір аймағындағы созылмалы қабыну үрдістері, тістің кесе көлденең иілу бұрышының өзгерісінің себебі болып табылады
 
A. екінші молярдың оның жарып шығуына дейін
 
B. үшінші молярдың оның жарып шығуына дейін
 
C. бірінші молярдың оның жарып шығуына дейін
 
D. екінші премолярдың оның жарып шығуына дейін
 
E. бірінші премолярдың оның жарып шығуына дейін
 
Тістердің корпусты және иілмелі ығысуы, тіс қатарының қысқаруы, тіс доғасының жіңішке бөлігіне тұрақты бірінші молярдың мезиальды ығысуы олардың физиологиялық ауысу кезеңіне 1 жылға дейін жұлу нәтижесінде дамиды:
 
A. уақытша ит тісті
 
B. уақытша бүйір күрек тісті
 
C. уақытша орталық күрек тісті
 
D. уақытша премолярларды
 
E. уақытша молярларды
 
Төменгі жақтың альвеолярлы доғасы ұзындығының 4 мм-ден жоғары сәйкес еместігі, бүйір күрек тістердің жарып шығуы және ортаңғы сызықтың осы жағына ығысуы кезінде жұлуға көрсеткіш болып табылады:
 
A. уақытша күрек тістерді
 
B. уақытша молярларды
 
C. уақытша ит тістерді
 
D. тұрақты күрек тістерді
 
E. тұрақты молярларды
 
Науқас 17 жаста. Эстетикалық шағыммен және 1.2, 1.1, 2.1, 2.2 тістеріаймағындағы шырышты қабат жарақатына, СТБЖ ауырсынуынашағымданады. Беттік параметрлер бағасы: беттің асимметриясы жоқ, беттің төменгі бөлігінің биіктігі физиологиялық тыныштықжағдайында – 66 мм, орталық окклюзия кезінде – 60 мм, төменгі жақбұрышының шамасы – 125 гр.Объективті ауыс қуысын қарау: жоғарғытіс қатары толық, төменгі тіс қатарында 3.6 3.5 4.6 тістер жоқ. Алдыңғы бөлікте күрек тістік жабылу терең -2/3 төменгі күрек тістерсауыттарының жабылуы, 2.1, 1.2 тістері аймағындағы шырышты қабатгиперемирленген, ісінген, ұстағанда қанайды, тіс-қызылиектіктіркемелер бұзылмаған.Алғаш азу тістер қатынасы: бірінші жоғары азу тістің медиальды төмпешігі бірінші және екінші азу тіс арасындаорналасқан, азу тістердің бүдірлік жақындасуы. Сіздің диагнозыңыз:
 
A. мезиальды бітелу, терең күрек тістік дизбітелу
 
B. дистальды бітелу, терең тістесу
 
C. ортогнатикалық тістесу
 
D. трансверсальды бітелу
 
E. ашық бітелу
 
Бала 7 жаста. Тексеру кезінде ерін үзбесі кең тісаралық бүртіккебекігені анықталды. Орталық күрек тістер арасында 2 мм-ге дейінсаңылау бар. Емдеу әдісі қандай?
 
A. хирургиялық
 
B. аппаратуралық
 
C. миогимнастика
 
D. хирургиялық + аппаратуралық
 
E. миогимнастика + аппаратуралық
 
Бала 8 жаста. Ауыз қуысында: тіс қатарының қабысуы кезінде, 6мм сагитальды саңылау анықталады, тіссауыттары 6/6 бұзылған. Диагноз қойыңыз:
 
A. терең күрек тістік
 
B. айқасқан тістесу
 
C. прогнатиялық тістесу
 
D. ортогнатиялық тістесу
 
E. тік тістесу
 
Жасөспірім 15 жаста, алдыңғы тістер аралығында саңылаудыңбарлығына шағымданады. Сырт қарағанда еріндері күшпен түйіседі, иегінде – «оймақ» симптомы анықталады. Ауызқуысындаа:фронтальды бөлімде вертикальды саңылау - 3 мм. Төмендекөрсетілген емдеу әдістерінің қайсысын ең бірінші жүргізу керек?
 
A. Күрек тістік жабылуды қалыптастыру
 
B. Тістер қатарларының пішінін қалыптастыру
 
C. Жұтыну және тыныс қызметін қалыптастыру
 
D. жоғары жақтың кеңеюі
 
E. Азу тістерді дистализациялау
 
Пациент 10 жаста, алдыңғы тістерінің аралығында саңылау болуынашағым етеді. Ауыз қуысында : 12, 22 тістері жоқ, 11 және 21 тістердіңарасы 4 мм, рентгенограммада 12, 22 тістердің ұрықтары жоқ. Болжамды диагноз қойыңыз:
 
A. Диастема,тортоаномалия
 
B. Диастема, транпозиция
 
C. Диастема, ретенция
 
D. Диастема, адентия
 
E. Диастема, тремы
 
Қыз бала 13 жаста, сүйкімсіз сырт кел бетіне шағымданады. Сырттанқарағанда беттің төменгі 1/3 бөлігі ұзарғандығы анықталады, ауыздыңдөңгелек бұлшық еті ширыққан, иегі артқа ығысқын. Ауыз қуысында: сагиттальді саңылау 6 мм, вертикальді саңылау 4 мм, бүйір аймақтааттас тістермен түйіседі. Болжамды диагноз қойыңыз?
 
A. Прогнатиялық ашық тістесу,
 
B. Прогнатиялық тер тістесу
 
C. Прогениялық ашық тістесу
 
D. Прогениялық тер тістесу
 
E. Айқасқан тістесу
 
Бала 7 жаста Аузын қуысының санациясын бітіргеннен соң мектепстоматологымен жіберілген. Сырттан қарағанда аздаған беттіңасимметриясы байқалады. Ауыз қуысында: аралас тістесудің біріншіжартысы, бүйір аймақта аздаған кері жабылу бар. Науқасты жүргізутактикасы қандай?
 
A. Уақытша молярлардың төмпешіктерін егеу,
 
B. Қисық тартпасы бар иектік сақпан
 
C. Жоғарғы тіс қатарын кейту
 
D. Жағымсыз әдеттерді жою
 
E. ЛОР-дәрігердің кеңесі
 
Бала 8 жаста. Беті симметриялы, мезоцефалиялық типті. Профиль-тік. Ауыз қуысын қарауда: ауыстырылған тістесу, нейтральды окклюзия, жоғары тіс қатарының екі жақтық тарылуы. Төменде көрсетілгенемдерден қайсысы тиімді?
 
A. ауыз қуысын санациялау
 
B. кеңейтуші бұрамамен пластинка
 
C. уақыта тістерді алу
 
D. брекет-жүйе
 
E. рациональды протездеу
 
Бала 5 жаста. Ата-анасының шағымы бойынша жағымсыз қылығы бар-сол қолының үлкен саусағын сорады. Беті өзгеріссіз, тынысы-аралас. Күрек түстері арасында вертикальды саңылау-2мм. Төмендекөрсетілген емдеу шараларының қайсысы тиімді болып табылады?
 
A. миогимнатиска, протездеу
 
B. зиянды әдеттен шектету, тыныс қызметін нормализациялау
 
C. алдыңғы тістерді алу, тыныс қызметін нормализациялау
 
D. алынбайтын ортодонтиялық аппараттар, уқалау
 
E. компактостеомия, алынбайтын ортодонтиялық аппараттар
 
Ұл бала 12 жаста. Атан-анасының айтуы бойынша тістесуінің дұрысеместігі. Объективті: беті симметриялы, профилі-түзу. Ауыз қуысынқарауда: азу тістерінің ІІ классы ойынша жабысуы, Шпее қисығыайқын, жоғары күрек тістер төменгілерді қабынан 2/3 биіктігінжабады. Төменде көрсетілген емдеу шараларының қайсысы тиімдіболып табылады?
 
A. алдыңғы тістерді тістіальвеолярлы ұзарту
 
B. жоғары жақтың өсуін ынталандыру
 
C. төменгі жақ өсуін тоқтату
 
D. бүйірлік тістерді тістіальвеолярлы ұзарту
 
E. жоғарғы жақ өлшемдерін қысқарту
 
Уақытша тістесу кезеңінде тіс қатарларының мезиальды қатынасынатән белгіні көрсетіңіз:
 
A. күрек тістерді жиектік жақындастыру
 
B. төменгі жақтағы күрек тістердің тілшелік иілімі
 
C. жоғары тіс қатарының тарылуы
 
D. уақытша азу тістердің жойылмаған бұдырлары
 
E. төменгі жақты солға ығыстыру әдеті
 
Науқас 12 жаста. Объективті: 1.3 және 2.3 тіс доғасынан тыс, вестибулярлы қалыпта. Вестибулярлы доғадағы 1.3 және 2.3 тістерініңқабының барлық алаңында М-тәрізді кламмерлермен кеңейткішпластинка жасалынды. Тістердің ауысу сипатын көрсетіңіз:
 
A. еңкеюлік ауысу
 
B. корпусты ауысу
 
C. продольды өс бойынша ауысу
 
D. вертикальды ауысу
 
E. тіс түбірлерінің ауысуы
 
Қыз 18 жаста, тағам тістеп алуының қиындығына шағымданып келді. Объективті: профилі дөңес, иегі ығысқан. Ауыз қуысында: алдыңғытістерінің арасында диастема, тремалар, сагиттальды саңылау – 7мм, азу тістердің түйісуінің бұзылуы – 3мм.Төменде аталған емдеужоспарының қайсысы ең бірінші?
 
A. Жоғарғы алдыңғы тістерді артқа жылжыту
 
B. Жоғарғы алдыңғы тістерді алға жылжыту
 
C. 16,26 тістерді дистализациялап, төменгі жақты алға шығару
 
D. Төменгі жақты алға жылжыту
 
E. Тістер қатарының мөлшерін қысқарту
 
Бала 3 жаста. Шешесі жоғарғы еріннің соруына және ішке қарайорналасуына шағымданады. Балада төменгі жақтың алдыға қарайжылжытатын жағымсыз әдеті бар. Қарап тексергенде, бет әлпетініңпрофилі иілген, мұрын ерін қатпары айқын.Ортодонтиялық емінқолданбаса, қандай тістесу аномалиясы дамиды?
 
A. Ашық
 
B. Айқасқан
 
C. Прогнатиялық
 
D. Прогениялық
 
E. Терең
 
Науқас 8 жаста. Шағымдары: жоғары жақтың алдыңғы тістерініңарасында аралық болуы. Объективті: беті симметриялық, тынысымұрын арқылы, жоғары ерінге тілшенің төмен бекуі. 11 және 21 тістерінің арақашықтығы 4мм, 11 тіс латеральды ығысқан, өс бойыншабұрылған. 12 тіске орын жеткіліксіз. рентгнеограммада барлықтістердің бастамасы бар. Мүмкін болатын диагноз:
 
A. 12 тістің адентиясы
 
B. 11 тістің дистопиясы
 
C. диастема
 
D. жоғары жақтың тарылуы
 
E. ретенция
 
Науқас 14 жаста. Шағымдары: косметикалық кемістік. Объективті: ауыз қуысында жоғары және төменгі жақ тіс қатарының тарылуы. 13 тіс ауыз кіреберісіне қарай ығысқан, 14 тіс медиальды ығысқан. Тісқатарында 53 тіс сақталған. Мүмкін болатын диагноз:
 
A. тікелей тістесу
 
B. 12, 22 тістердің адентиясы
 
C. 13 тістің дистопиясы
 
D. 12 және 14 тістердің арасында жоғарыкомплекті
 
E. мезиальды тістесу
 
Бала 6 жаста. Жұтыну кезінде тілін тістер арасына итеру әдеті пайдаболды. Осы жағымсыз әдет қандай тістесу бұзылысына әкелуі мүмкін?
 
A. терең
 
B. айқаспалы
 
C. прогнатикалық
 
D. ортогнатикалық
 
E. тікелей
 
Науқаста күрек тістік дизокклюзия тіс қатарларының сагиттальдіқарым-қатынасы қалыпты жағдайда, бірақ мезиоокклюзияның пайдаболу қаупі бар. Бұл жағдайда аппарат құрамында бүйір тістермаңайына окклюзионды жапсырма қолданану мақсаты:
 
A. тісальвеолярлық қысқарту үшін
 
B. тісальвеолярлық ұзарту үшін
 
C. корпусты ығыстыру үшін
 
D. тіс қатарларын кеңейту үшін
 
E. тіс қатарларын ұзарту үшін
 
Науқас 16 жаста, дәрігер-ортодонтқа тіс доғасынан вестибулярлышығыңқы жоғары ұры тіске шағымданып келді. Объективті:жоғарыұры тіс окклюзия доғасынан 1/2 қалыңдыққа шығыңқы, тіс қатарыныңқарама-қарсы жағында тұрақты ұры тіс жоқ, оған тіс қатарында орынжеткіліксіз. Жақ ортопантограммасында көршілес жиектік күректістерге бұрыш астында горизонтальды орналасқан ұры тіс анықталды. Тістердің даму ақауының қай түрі?
 
A. тістер адентиясы
 
B. тістер ретенциясы
 
C. жоғарыкомплектті тістер
 
D. тістер макродентиясы
 
E. тістер пішінінің аномалиясы
 
Қыз бала, 10 жаста. Екі ай бойы 12 тістің таңдайлық орналасуынашағымданады. Емдеу секторальды кесумен пластинка, бұрандаменжәне бүйір тістерде ажырату көмегімен жүргізілуде. Қазіргі уақытта1.2 тістің аномальды орналасуы жойылған. Емдеу нәтижелерін бекітуүшін қандай ортодонтиялық аппаратты қолдану керек?
 
A. бұрандамен пластинка жасау
 
B. қолтәрізді серіппемен пластинка жасау
 
C. ретенциялық аппарат
 
D. бас бөрікпен иектік сақпан
 
E. Персин апараты
 
Науқас 10 жаста. Ортодонттае 4.2 тістің тортақауы бойынша емделуде. Қазіргі уақытта емнің белсенді сатысы аяқталды және науқасқа келесіконструкциямен ретенциялық аппарат жасалды: алмалы-салмалыпластинка вестибулярлы доғамен. Ретенциялық кезеңнің қажетмерзімін таңдаңыз:
 
A. 3 ай
 
B. жарты жыл
 
C. 1 жыл
 
D. 2 жыл
 
E. 3 жыл
 
Клиникаға 25 жастағы К. науқас 2.6 тіс сауытының бұзылысышағымымен келді. Қарағанда: тістің окклюзионды беткейінде0,3*0,3см ақау бар. Тістің окклюзионды беткейі бұзылысының индексі(ТОББИ) 30% құрайды. Алғашқы диагнозды қойыңыз жәнеортопедиялық емдеу әдісін анықтаңыз:
 
A. 2.6 тіс сауытының кіші ақауы, жасанды сауыт
 
B. 2.6 тіс сауытының орташа ақауы, қондырмалар
 
C. 2.6 тіс сауытының үлкен ақауы, штифттер
 
D. 2.6 тіс сауытының толық ақауы, винирлер
 
E. 2.6 тіс жегісі, 2.6 тісті пломбылау
 
Клиникаға 27 жастағы А. науқас 1.6 тіс сауытының бұзылысышағымымен келді. Қарағанда: тістің окклюзионды беткейінде0,1*0,2см ақау бар. Тістің окклюзионды беткейі бұзылысының индексі(ТОББИ) 15% құрайды. Алғашқы диагнозды қойыңыз жәнеортопедиялық емдеу әдісін анықтаңыз:
 
A. 1.6 тіс сауытының кіші ақауы, сауытты пломбылау
 
B. 1.6 тіс сауытының орташа ақауы, жасанды сауыт
 
C. 1.6 тіс сауытының үлкен ақауы, штифттер
 
D. 1.6 тіс сауытының толық ақауы, винирлер
 
E. 1.6 тіс жегісі, қондырмалар (салмалар)
 
Клиникаға 30 жастағы С. науқас 3.6 тіс сауытының бұзылысышағымымен келді. Қарағанда: тістің окклюзионды беткейінде0,7*0,7см ақау бар. Тістің окклюзионды беткейі бұзылысының индексі(ТОББИ) 70% құрайды. Зондтағанда тіс қуысымен байланыс бар. Алғашқы диагнозды қойыңыз және ортопедиялық емдеу әдісінанықтаңыз:
 
A. 3.6 тіс сауытының кіші ақауы, сауытты пломбылау
 
B. 3.6 тіс сауытының үлкен ақауы, жасанды сауыт
 
C. 3.6 тіс сауытының үлкен ақауы, жасанды сауыты бар қондырма
 
D. 3.6 тіс сауытының толық ақауы, винирлер
 
E. 3.6 тіс жегісі, қондырмалар (салмалар)
 
Клиникаға 27 жастағы Е. науқас 4.7 тіс сауытының бұзылысышағымымен келді. Қарағанда: тістің окклюзионды беткейінде0,9*0,9см ақау бар. Тістің окклюзионды беткейі бұзылысының индексі(ТОББИ) 90% құрайды. Зондтағанда тіс қуысымен байланыс бар. Алғашқы диагнозды қойыңыз және ортопедиялық емдеу әдісінанықтаңыз:
 
A. 4.7 тіс сауытының кіші ақауы, сауытты пломбылау
 
B. 4.7 тіс сауытының орташа ақауы, винирлер
 
C. 4.7 тіс сауытының үлкен ақауы, жасанды сауыт
 
D. 4.7 тіс сауытының толық ақауы, штифтті тістер
 
E. 4.7 тіс жегісі, қондырмалар (салмалар)
 
Клиникаға 28 жастағы Ю. науқас тістердің болмауы шағымымен келді. Қарағанда: төменгі жақта сол жағынан барлық шайнау тістері және екіорталық күрек тістер жоқ. Кеннеди жіктелісіне сәйкес алғашқыдиагнозды қойыңыз:
 
A. тіс қатарының ақауы ІІ класс 
 
B. тіс қатарының ақауы ІІІ класс
 
C. тіс қатарының ақауы ІІ класс ІІІ подкласс
 
D. тіс қатарының ақауы IІ класс ІV подкласс
 
E. тіс қатарының ақауы І класс ІІ подкласс
 
Клиникаға 35 жастағы С. науқас тістердің болмауы шағымымен келді. Қарағанда: төменгі жақта 3.5, 3.6, 3.7, 3,8 тістер және 3.1, 4.1 тістер жоқ. Кеннеди жіктелісіне сәйкес алғашқы диагнозды қойыңыз:
 
A. тіс қатарының ақауы ІІ класс ІV подкласс
 
B. тіс қатарының ақауы ІІІ класс
 
C. тіс қатарының ақауы ІІ класс ІІІ подкласс
 
D. тіс қатарының ақауы ІІІ класс І подкласс
 
E. тіс қатарының ақауы І класс ІІ подкласс
 
Клиникаға 37 жастағы А. науқас тістердің болмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы жақта 1.1, 1.2, 2.1, 2.2 тістер жоқ. Кеннеди жіктелісіне сәйкес алғашқы диагнозды қойыңыз:
 
A. тіс қатарының ақауы II класс подкласс І
 
B. тіс қатарының ақауы ІV класс
 
C. тіс қатарының ақауы ІІІ класс
 
D. тіс қатарының ақауы ІІІ класс І подкласс
 
E. тіс қатарының ақауы І класс ІІ подкласс
 
Клиникаға 36 жастағы М. науқас тістердің болмауы шағымымен келді. Қарағанда: төменгі жақта 3.4, 3.5, 3.6 тістер жоқ. Кеннеди жіктелісінесәйкес алғашқы диагнозды қойыңыз:
 
A. тіс қатарының ақауы ІІ класс І подкласс 
 
B. тіс қатарының ақауы ІV класс
 
C. тіс қатарының ақауы ІІІ класс
 
D. тіс қатарының ақауы ІІІ класс І подкласс
 
E. тіс қатарының ақауы І класс ІІ подкласс
 
Клиникаға 37 жастағы К. науқас жоғарғы жақта тістердің толық болмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы еріннің төмен түсуі, ауыз бұрыштарының төмен түсуі есебінен беттің асимметриясы. Ауыздың ашылуы еркін, жоғарғы жақтың альвеолярлы өсіндісі жоғары, тығыз кілегей қабатымен біркелкі жабылған. Жоғарғы жақ төмпешіктері айқын, терең таңдай, торус әлсіз айқын. Шредер бойынша тіссіз жоғарғы жақтың түрін анықтаңыз:
 
A. І тип
 
B. ІІ тип
 
C. ІІІ тип
 
D. ІV тип
 
E. V тип
 
Клиникаға 45 жастағы Д. науқас жоғарғы жақта тістердің толықболмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы еріннің төмен түсуі, ауыз бұрыштарының төмен түсуі есебінен беттің асимметриясы. Ауыздың ашылуы еркін, альвеолярлы өсінді атрофиясының орташадәрежесі анықталады, жоғарғы жақ төмпешіктері біркелкі айқын, таңдай орташа тереңдікте, торус айқын. Шредер бойынша тіссізжоғарғы жақтың түрін анықтаңыз:
 
A. І тип
 
B. ІІ тип
 
C. ІІІ тип
 
D. ІV тип
 
E. V тип
 
Клиникаға 47 жастағы К. науқас жоғарғы жақта тістердің толықболмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы еріннің төмен түсуі, ауыз бұрыштарының төмен түсуі есебінен беттің асимметриясы. Ауыздың ашылуы еркін, альвеолярлы өсіндінің толық болмауыанықталады, жақтың және жоғарғы жақ төмпешігінің мөлшерлері күрткішірейген, жазық таңдай, кең торус. Шредер бойынша тіссіз жоғарғыжақтың түрін анықтаңыз:
 
A. І тип
 
B. ІІ тип
 
C. ІІІ тип
 
D. ІV тип
 
E. V тип
 
Клиникаға 43 жастағы А. науқас жоғарғы жақта тістердің толықболмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы еріннің төмен түсуі, ауыз бұрыштарының төмен түсуі есебінен беттің асимметриясы. Ауыздың ашылуы еркін, фронтальды бөлімде айқын альвеолярлыөсінді және бүйір бөлімдерде айқын атрофия анықталады. А.А. Дойников бойынша тіссіз жоғарғы жақтың түрін анықтаңыз:
 
A. І тип
 
B. ІІ тип
 
C. ІІІ тип
 
D. ІV тип
 
E. V тип
 
Клиникаға 48 жастағы Т. науқас жоғарғы жақта тістердің толықболмауы шағымымен келді. Қарағанда: жоғарғы еріннің төмен түсуі, ауыз бұрыштарының төмен түсуі есебінен беттің асимметриясы. Ауыздың ашылуы еркін, бүйір бөлімдерде айқын альвеолярлы өсіндіжәне фронтальды бөлімде айқын атрофия анықталады. А.А. Дойников бойынша тіссіз жоғарғы жақтың түрін анықтаңыз:
 
A. І тип
 
B. ІІ тип
 
C. ІІІ тип
 
D. ІV тип
 
E. V тип
 
Ортопед-стоматолог дәрігер алынбайтын көпір тәрізді протезді шақтап көру сатысында окклюзионды контакттарды тексеруді келесі окклюзия түрлері кезінде өткізді:
 
A. бүйір
 
B. орталық және сагиттальды
 
C. сагиттальды және бүйір
 
D. бүйір, алдыңғы және орталық
 
E. орталық және бүйір
 
Ортопед-стоматолог дәрігер фарфор сауыты астына 2.5 тістіңодонтоегеуін өткізді. Кертпенің орналасу орнын анықтаңыз:
 
A. оральды жағынан
 
B. вестибулярлы беткейде
 
C. оральды және апроксимальды жағынан
 
D. апроксимальды беткейлерде
 
E. тіс мойнының барлық периметрі бойынша
 
Ортопед-стоматолог дәрігер штампталған сауытты шақтап көруді өткізді. Тісқызылиек науасына штампталған сауыт жиегінің енудеңгейін анықтаңыз:
 
A. 0,2-0,5
 
B. 0,5-1,0
 
C. 1,0-1,5
 
D. 1,5-2,0
 
E. 2,0-2,5
 
Доғалы протез қаңқасының жарамсыз болуының себебі
 
A. қаңқаны отырғызып және салып көру кезінде ауыз қуысында бөгде затты сезінуі
 
B. қаңқаның созылыңқылығы және оның конструкциясының күрделілігі
 
C. шырышты қабат пен доға арасында саңылаудың болмауы
 
D. әртүрлі типтегі кламмерлерді қолдану
 
E. шектен тыс сілекейдің бөлінуі
 
Науқас ортопедиялық стоматология емханасына протез асты ауруынашағымданып келді. Объективті: тірек тіс дистальді бағытқа қарайқисайған, протездің аралық бөлігі шырышты қабатқа декубитальдіжаралап кіріп кеткен. Рентгенограммада: тірек тіс мойынының 1/3 тісұяшығының қабырғасының жартысы аймағында периодонтальдысаңылау бар. Берілген мағлұматқа сүйеніп науқасқа қандай протез дайындалғанын анықтаңыз:
 
A. бөренелі протез
 
B. бюгельді протез
 
C. консольді протез
 
D. көпіртәрізді протез
 
E. жартылай алмалы-салмалы протез
 
Тұтас құйылған сауытты аса қиюластыру кезінде тіреуіш тістің мойнықандай сипаттамаларға ие болуы керек?
 
A. тістің анатомиялық мойны деңгейінде
 
B. тістің клиникалық мойны деңгейінде
 
C. қызылиек астына 0,4 мм батады
 
D. қызылиек астына 0,2 мм батады
 
E. қызылиек астына 0,1 мм батады
 
Ахмедов бойынша штифтті тіспен протездеу кезінде, егер штифтіканал ұзындығының 1/3 бөлігіне дейін ғана енгізсе, қандай асқынупайда болады:
 
A. антогонист тістің қозғалмалығы
 
B. штифт цементінің ыдырауы
 
C. тістің сауыт бөлігінің сынуы
 
D. периодонтта қабыну пайда болады
 
E. қызыл иек жиегінде қабыну пайда болады
 
Ильина-Маркосян бойынша штифті тісті салған кезде егер куб формалы салма түбір өзектері сағасында қалыптасқан қуысқа тығызорналаспаған кезде қандай асқынулар пайда болуы мүмкін:
 
A. сауыт бөлігінің сынуы мүмкін
 
B. периодонтта қабынулық өзгерістер болуы мүмкін
 
C. штифтің босап қалуы мүмкін
 
D. антагонист тістердің қозғалғыштығы пайда болуы мүмкін
 
E. жиектік қызыл иекте қабынулық өзгерістер болуы мүмкін
 
Пластиналық протезді отырғызып көру кезінде оның еркін кигізілмеуінің себебі:
 
A. жасанды тістерді орнату кезіндегі қателіктер
 
B. беттің төменгі бөлігінің биіктігінің төмендеуі
 
C. беттің төменгі бөлігінің биіктігінің жоғарылауы
 
D. пластмассаны қалыптау кезіндегі базистің ақауы
 
E. пластмасса базисінің тіс мойнына тығыз орналасуы
 
Пломбалармен салыстырғанда тікелей және жанама әдіспен жасалған тұтасқұйылған металл қосындылардың оң сипатын анықтаңыз:
 
A. эстетикалық
 
B. тығыз жиектік жанасу
 
C. тістердің минимальды одонтопрепарирленуі
 
D. шайнау беткейін, жанама орнын қалыпқа келтіреді, конструкциялық материальдардың беріктігіне қарай шайнаутістерінің аймағында опырылмайды
 
E. аллергиялық реакциялардың болмауы
 
Ауыз қуысын протездеуге дайындау мақсатында тістемді бекітетінбірнеше тістерді бір мезетте жұлған кезде, қалған тістерге түсетінфункциональдық қысым көбейіп кетпес үшін дайындау керек:
 
A. шендеуіш
 
B. депульпация
 
C. иммедиат протез
 
D. түбір ұшының резекциясы
 
E. «Вектор» терапиясы
 
Сынық бөліктерді біріктіру кезінде ит тістер мен бірінші молярдыңконтакттілік беттерін алдын-ала сепарациялауды қажет ететіншендеуіш:
 
A. Порта
 
B. Шура
 
C. Вебер
 
D. Збаржа
 
E. Ванкевич
 
Тістерді армирленген композитті талшықпен шендеу кезінде, коффердамды орнатқаннан кейін, ағаш сыналарды тіс аралығынаенгізеді. Бұл процедура не үшін жүргізіледі:
 
A. реставрация түсіп қалмау үшін
 
B. композит шеті түсінің боялуының алдын алу үшін
 
C. қызыл иек емізікшелеріне сұйық композит тимеу үшін
 
D. шендеуден кейін тістердің қозғалғыштығын тоқтату үшін
 
E. физиологиялық қозғалғыштық болу үшін саңылау қалыптастыру
 
50 жастағы науқас стоматологиялық емханаға тамақты шайнаудың мүмкін еместігіне шағымданып келді. Ауыз қуысында қалған 1.4, 1.3, 1.2, 1.1, 2.1, 2.2, 2.3 тістердің сауыттарының биіктігі 2/3 бөлігіне қажалған. Қажалған тістер аймағында альвеолярлық өсіндінің қалыңдауы байқалмайды. Осы клиникалық жағдайдағы тістем түрінанықтаңыз:
 
A. бекітілмеген
 
B. бипрогнатиялық
 
C. опистогнатиялық
 
D. ортогнатиялық
 
E. тік тістем
 
68 жастағы науқасты қарау кезінде дәрігер ортопед- стоматолог: «Төменгі жақсүйек тіс қатарының ақауы, Кеннеди бойынша III-класс» диагноз қойды. Құрылым таңдалды: 37 және 33 тістерге тірек болатыналынбалы көпір тәрізді протез. Қандай себепке байланысты көпіртәрізді протез құрылымы таңдалды?
 
A. тірек тістердің қозғалғыштығынан, ақау әсерін азайту
 
B. бүйір тістердің ақауының әсерінен
 
C. тістер қатарының үлкен ақауының әсерінен
 
D. терең тістемнен, тістердің ығысуынан
 
E. тістердің үлкен конвергенциясынан, ақау әсерін азайту
 
Толық алмалы-салмалы протезді отырғызу және тапсыру кезіндежоғары еріннің ішке қарай семуі анықталды. Қандай қателікжіберілген:
 
A. алдыңғы бөліктегі тістерді терең егеп отырғызған
 
B. екінші клиникалық кезеңде алдыңғы окклюзия анықталған
 
C. тістем валиктерінде бет профилінің вестибулярлы беткейі қалыптастырылмаған
 
D. тістем валигіндегі вестибулярлы сопақша овал еріннің қызыл жиегі бойынша анықталған
 
E. тістем валиктері альвеолярлы өсінді атрофиясын есепке алмай дайындалған
 
Науқас бір жыл бұрын шайнау тістерінің жоқтығына, фронтальді тістерінде кратертәрізді ойық қажалулардың пайда болғанына, термиялық және химиялық тітіркенгішттерге сезімталдығына шағымданып келді. Дәрігер-стоматолог ортопед тірегі 1.6, 1.3, 1.1 және 2.6, 2.3, 2.2, 2.1 тістер болатын екі металдыкерамикалық көпіртәрізді протездер дайындаған. Металдыкерамикалық көпіртәрізді протездерді бекітіп тапсырғаннан кейін бір жыл өткен соң науқас тістерінің 1/2 биіктігіне қажалғанына шағымданып келді. Қайта келгенінің себебінатаңыз. Қай тістерінің сауыттары 1/2 биіктігіне қажалған:
 
A. тістем биіктігі бекітілмеген; үлкен және кіші азу тістері
 
B. тістердің аса қажалуы; металдыкерамикалық тістердің антогонистерінде
 
C. функциональды артық салмақ; төменгі фронтальді тістері
 
D. тістердің окклюзиялық беткейінің деформациясы; төменгі жақтың барлық тістері
 
E. эмаль мен дентиннің физиологиялық қажалуы; металдыкерамиканың антагонистері
 
Ортопед-стоматолог дәрігер 52 жастағы науқасты қарау кезінде төменгіжақсүйегіне бюгельді протезді ұсынды. Параллелометрияда ғаныштыүлгіні анализдеуде, Нея жүйесі бойынша 5 типті тірек-ұстаушыкламмерді ұсынды. Науқастың тіс қатарындағы ақауды көрсетіңіз?
 
A. екіжақты шектелген ақау- премолярлармен шектелген
 
B. біржақты шектелген ақау- премолярлармен шектелген
 
C. бүйір бөлігіндегі шектелген ақаумен жалғыз тұрғанмолярлармен
 
D. алдыңғы бөлігіндегі шектелген ақаумен жалғыз тұрған премолярлармен
 
E. төменгі және жоғарғы жақсүйекте жалғыз тұрған премоляр
 
Патологиялық қажалу және тісжегі емес ақаулар кезінде қандай алынбайтын протез құрылымы қолданылады?
 
A. Жасанды сауыт
 
B. көпіртәрізді протез
 
C. салмалар, винирлер, жартылай сауыттар
 
D. дентальды импланттар
 
E. адгезивті көпіртектес протездер
 
Тісжақ жүйесінің патологиясы кезіндегі имплантацияға салыстырмалыкері көрсеткішті көрсетіңіз?
 
A. тіс қатарындағы шектелген ақауға байланысты
 
B. тістердің мүлдем болмауы
 
C. АІЖ (ЖКТ) аурулары, тістерді жоғалтуынан тамақ шайнаудыңбұзылуы
 
D. Патологиялық тістем
 
E. фронтальды бөлікте бір тістің болмауы
 
25 жастағы науқастың 1.1-ші тісінің сауыт бөлігінде Блэк бойынша 4 класс ақау бар. Металдыкерамикалық жасанды сауытты дайындаудың1-ші клиникалық кезеңі:
 
A. Тексеру, диагноз қою, протез құрылымын таңдау, тісті егеу, жансыздандыру, қос қабатты қалып алу
 
B. Тексеру, рентген суретін қарау, дигноз қою, құрылымын таңдау, жансыздандыру, егеу, кертпе жасау, қызыл иек жиектерін ретракциялау, қос қабатты қалып алу
 
C. Диагноз қою, құрылымды таңдау, жансыздандыру, қос қабатты қалып алу
 
D. Тексеру, диагноз қою, құрылымды таңдау, тісті егеу, қалып алу
 
E. Тексеру, қалып алу, тісті егеу
 
2.3 тісті металдыкерамикалық жасанды сауыт астына тісті егегенненкейін қос қабатты қалып алу үшін
 
A. мұқият кептіру керек
 
B. қызыл иекке ретракция жасау керек
 
C. жасанды сауыттың жиектерін анықтау керек
 
D. тістердің мойын бөлігінің нақты түсуі керек
 
E. тісті химиялық және температуралық тітіркендіргіштерден қорғаукерек
 
Төменгі жақ тіс қатарының оң жақтағы 2мм болатын вертикальдідеформациясын жоғарғы және төменгі жақтарға алмалы-салмалыпластиналы протез жасап емдеу кезінде протездің балауыз құрылымынтексергенде, орталық түйісуде алдыңғы жасанды тістер арасында 2мм шамасында саңылау бары анықталды. Оң жақтағы бүйір тістер мен солжақтағы жасанды тістер тығыз түйіседі. Қашан және қандай қателіктержіберілген:
 
бірінші клиникалық кезеңде, протездерді орталық окклюзияда бекіткен
 
екінші клиникалық кезеңде, протездерді дистальді окклюзиядабекіткен
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   49




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет