Ауыз сыртылық аппараттарға жатады
жүктеу/скачать 1,2 Mb.
|
НЦНЭ ПОИСКОВИК ОБЩИЙ АНАС
|
Жоғарғы еріннің кең үзбесі және оның төмен бекуі әкеледі:// жоғарғы тіс қатарының қысқаруына// жоғарғы тіс қатарыны тарылуына// + диастемаға// төменгі жақтың тарылуына// төменгі жақтың алдыға шығуына *** Ауыз сыртылық аппараттарға жатады:// персин аппараты// жоғарғы жаққа винті бар пластинка// + бас киімі бар иектік праща// брюкль аппараты// итеруші серіппесі бар пластинка *** Тіс-жақ сүйек жүйесінің негізгі қызметтері:// жұтыну, қозғалу, сору, тістеу// тыныс алу, сөйлеу, шайнау// тістеу, шайнау, майдалау// + тыныс алу, жұтыну, сөйлеу, шайнау// тыныс алу, жұтыну, сөйлеу, майдалау *** Қыз бала 5 жаста. Алдын ала қаралу кезінде - тілдің қысқа үзбесі анықталды. Осы себепті жоймау әкеледі:// жоғарғы тіс қатарының тарылуына// + төменгі тіс қатарының қысқаруына// жоғарғы тіс қатарының кеңеюіне// жоғарғы тіс қатарының ұзаруына// апикальды базистің қысқаруына *** Бала 9 жаста. Обьективті: беті симметриялы, мұрын-ерін қатпарлары қалыпты. Тіс жақ жүйесінің қызметтері бұзылмаған. Ауыз қуысында: жоғарғы күрек тістер төменгілерді сауыт биіктігінің 1/3-нен жоғары жабады, күрек тістер арасында контакт. Анамнезінен: үш жыл бұрын бүйір тістерін жоғалтқан. Ю.М.Малыгина жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// дистальды тістесу, екінші түрі// дистальды тістесу, төртінші түрі// дистальды тістесу, үшінші түрі// + дистальды тістесу, бірінші түрі// дистальды тістесу, бесінші түрі *** Бала 6 жаста. Анасы тіс қатарлары арасына ұртын тістеу әдетіне шағымданады. Обьективті: беті симметриялы, мұрын-ерін қатпарлары айқын емес. Ауыз қуысында; тістердің ауысуы жасына сәйкес келеді. Барлық тістер сау. Жақ-бет аймағы функциональды бұзылыстарының симптомдарын болжаңыз:// тағамды тістеу// + шайнау тиімділігі// сору қызметі// жұтыну қызметі// тыныс алу қызметі *** Науқас 11 жаста. Сыртқы қараған кезде. Беттің төменгі үштен бір бөлігінің қысқаруы, иек асты және мұрын ерін қатпарларының айқындалуы көрінеді. Жоғарғы ерін сыртқа қарай аударылған ауыз қуысында. Төменгі және жоғарғы алдыңғы тістері оралды қисайған, тістердің жақын орналасуы байқалады. Тістердің орталық окклюзияда түйіскен кезде төменгі жақ күрек тістерінің кесу қыры, қатты таңдайдың шырышты қабығына жетеді, ал жоғарғы жақ күрек тістері төменгі жақ күрек тістердің мойын аймағының альвеолярлы өсіндінің шырышты қабығын жарақаттайды. Жоғары жақтың алдыңғы бөлімінде альвеолярлы өсінділердің вертикалды көлемдерінің үлкеюі байқалады. Бүйір тістерінің қатынасы Энгль бойынша 1 класс. Алғашқы диагнозды және осы патологияның себебін болжаңыз:// + терең тістесу, тұрақты үлкен азу тістерін ерте жоғалтуы// терең тістесу, тұрақты күрек тістерін ерте жоғалтуы// ашық тістесу, сүт күрек тістерін ерте жоғалтуы// ашық тістесу, сүт ит тістерін ерте жоғалтуы// айқас тістесу, ауыз қуысы кіре берісінің таяз болуы *** Бала 14 жаста. 23 және 13 тістер тіс қатарының алдында және окклюзионды жазықтықтан жоғары орналасқан. Тіс қатарында оларға орын жеткілікті. Тұрақты молярлардың қатынасы дұрыс. Д.А.Калвелис жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// 13 және 23 тістердің вестибулярлы және оральды орналасуы// 13, 23 тістердің супрапозициясы және 33, 43 тістердің инфрапозициясы// + 13 және 23 тістердің вестибулярлы орналасуы және супрапозициясы// 23 және 13 тістердің медиальды және дистальды ығысуы// 33 және 43 тістердің латеральды және дистальды ығысуы *** Рубинов бойынша функциональды сынаманы қолдану көмегімен анықтауға болады:// шайнау бұлшықеттерінің жиырылуын жазу// + шайнау тиімділігін// шайнау бұлшықеттерінің күшін// шайнау бұлшықеттерінің биопотенциалын// шайнау қысымын *** Науқас 12 жаста. Алдыңғы бөлімінде тістердің түйіспеуіне шағымданып, клиникаға қаралды. Анамнезінен: 10 айға дейін омыраумен емізілген, ұзақ уақыт төменгі ернін тістеп жүрген. Қарау кезінде бет конфигурациясының бұзылуы анықталды: беттің төменгі үштен бірінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарының тегістелуі, еріндерінің түйіспеуі. Жоғарғы жақ алдыңғы бөлімі ұзарған, төменгісі біраз жалпайған, альвеоляры өсінділері жоғарғы жақта аса дамыған. Алғашқы диагнозды және тіс жақ жүйесі қызметінің бұзылысын болжаңыз:// терең тістесу, тыныс алу қызметі// дистальды тістесу, жұтыну қызметі// мезиальды тістесу, сөйлеу қызметі// айқасқан тістесу, шайнау қызметі// + ашық тістесу, тістеу қызметі *** Қыз бала 9 жаста. Алдыңғы тістерінің түйіспеуіне шағымданады. Объективті: бетінің астыңғы үштек бір бөлігінің үлкеюі көрінеді. Еріндері қиыншылықпен түйісіп, еріннің шырышты қабығының құрғауы. Вертикалды саңылау бар 3 мм. Қандай этиологиялық фактор осындай ауытқуға әкелді:// жағымсыз әдет- басын шалқайтып уйықтау// + жағымсыз әдет- саусақты, тілді сору// жағымсыз әдет- төменгі ернін сору, тістеу// жағымсыз әдет- иек астына жұдырықты салу// жағымсыз әдет- төменгі жақты шығару *** Науқас 7 жаста. Объективті: бет ассиметриясы, иегі оңға қарай ығысқан. Еріндерінің түйісуі дұрыс емес. Ауыз қуысында: орталық күрек тістік сызық сәйкес емес, оң жақтағы тіс альвеолярлы қысқару. Оң жақтағы молярлардың түйісуі прогениялық түрде. Қарама қарсы жақтағы тістердің түйісуі бұзылмаған. Осы патологияның себебін болжаңыз:// омырау жасында жасанды тамақтандыру// ЛОР-ағзаларының жедел созылмалы ауырулары// + шайнау және мимикалық бұлшықеттердің гипертонусы// фронтальды сүт тістердің ерте жұлынуы// тілдің ұзын немесе қысқа үзбесі *** Бала 3 жаста. Профилактикалық байқауға келді. Объективті: ауыз қуысында 20 сүт тісі бар. Тістер тіс доғасында орналасқан. Барлық тістер интакті. Тіс аралықтарында тремалар жоқ. Тістесудің кезеңін таңдаңыз:// қалыптаспаған сүт тістесу// қалыптаспаған тұрақты тістесу Сүт тістесудің қалыптасқан кезеңінде тремалардың симптомының// + қалыптасқан сүт тістесу// қалыптасқан тұрақты тістесу// аралас тістесу *** Дистальды блокты тістесуде үстіңгі күрек тістерді вестибулярлы ығыстыруда винтті орналастырады:// таңдайдың куполында// таңдайдың альвеолярлы өсіндісінің скатында// + пластинаның алдыңғы бөлігінде// орналасу орнына қарамайды// винт қолданылмайды *** Балаларда жұтынудың соматикалық типіқалыптасады:// 10 жастан кейін// 8 – 10 жас// 5 – 6 жас// + 3 – 4 жас// 1 жаста *** Науқас 9 жаста. Объективті: иектің азғана алдыға шығуы, беттің төменгі 1/3 бөлігі өзгермеген. Ауыз қуысында: жоғарға тіс доғасының өзгеруі, алдыңғы бөлімінде тістердің үйіліп орналасуы. Күрек тістік жабылуы аздаған. Нақты диагноз қою үшін қандай функционалды сынаманы жүргізу қажеттігін көрсетіңіз және неге:// Эшлер –Битнер сынамасы -өйткені прогнатикалық тістесу диагнозын қою үшін қолданылады// Хорошилкина сынамасы- өйткені прогениялық тістесу диагнозын қою үшін қолданылады// + Ильина – Маркосянның сынамасы - өйткені прогнатикалық тістесу диагнозын қою үшін қолданылады// Кулаженко сынамасы- өйткені пародонтит диагнозын қою үшін қолданылады// Шварц сынамасы- өйткені прогениялық тістесу диагнозын қою үшін қолданылады *** 6 жастағы қыз бала, прогнатиялық тістесу бойынша дәрігер-ортодонтта емделуде. Қосымша ем ретінде миогимнастика ұсынылды. Аталған жағдайда қай бұлшық еттер топтарына жаттығулар тағайындау қажет:// + төменгі жақты алдыға шығаратын// ауыздың айланбалы бұлшық еттері үшін// шайнау бұлшық еттері үшін// тіл бұлшық еттері үшін// ым бұлшық еттері үшін *** Бала 8 жаста. Объективті: беті симметриялы, беттің төменгі үштен бір бөлігі алдыға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғының алдында орналасады. Мұрын ерін қатпарлары айқын. Бүйір тістердің қатынасы: 16, 26 тістердің алдыңғы ұрттық төмпешіктері төменгі тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасады. Фронтальды бөлімде төменгі тістер жоғарғылардың алдында орналасады. Күрек тістердің ортаңғы сызығы сәйкес келеді. Энгль жіктелісі бойынша класты болжаңыз:// I класс// II класс 1 подкласс// II класс 2 подкласс// + III класс// II класс *** Бала 3 жаста. Бала-бақшада тәрбиешісі баланың қолын ұрт астына қойып, бір жағында ұйықтайтынын байқады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// тіке тістесу// мезиальды тістесу// дистальды тістесу// + айқасқан тістесу *** 10 жастағы науқас. 22 тістің тортоаномалиясы бойынша емдеуде болды. 23, 22, 21 тістері ілмектері және жақты резиналы тарқыштары бар сауыттармен жабылғалған. Осы патологияны емдеу кезінде 22 тісті ығыстыру сипатын болжаңыз:// корпусты ығыстыру// сауатты ығыстыру// + осі бойынша айландыру// тістердің тамырларын ығыстыру// тігінен ығыстыру *** Бала 5 жастағ самай-төменгі жақ буыны қызметінің шектелуі бойынша диспансерлік бақылауда. Анамнезінде дүниеге келген кезде буынның жарақаты. Қарау кезінде ауыздың ашылуы шектеулі, беттің төменгі үштен бір бөлігінің дамымауы. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// төменгі жақтың контрактурасы// екіншілік деформациялық остеоартроз// жеделдеу остеоартрит// + сүйекті анкилоз// буынның ауырсынулы дисфункциясы *** Бала 10 жаста. Бетті қараған кезде: беті симметриялы, беттің төменгі үштен бір бөлігі алдыға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғының алдында орналасады. Мұрын ерін қатпарлары айқын. Бүйір тістердің қатынасы: 16, 26 тістердің алдыңғы ұрттық төмпешіктері төменгі тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасады. Фронтальды бөлімде төменгі тістер жоғарғылардың алдында орналасады. Күрек тістердің ортаңғы сызығы солға ығысқан. Осы патологияның себебін болжаңыз:// төменгі ерінді тістеу әдеті// + жоғарғы ерінді тістеу әдеті// басын шалқайтып ұйықтау// бүйір тістерді ерте жұлу// фронтальды тістерді ерте жұлу *** Бала 12 жаста, ойын кезінде 11 тістің жарақатын алды. Объективті: 11 тістің сауыты мойнына дейін жоқ. Осы тістің аймағында кілегей қызарған, ісінген. Рентгенограммада: 11 тістің түбірі қалыптасқан, өзгерістер жоқ. Протез құрылымын таңдаңыз:// 11 тіске микропротез// 11 тіске пластмассалы сауыт// 11 тіс аймағында орын жасау// + 11 тіске Ильина-Маркосян бойынша штифтті тіс// 11 тіске металды сауыт *** Науқас 12 жаста. Сөйлеудің бұзылысына шағымданады аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қараған кезде 6 мм сагиттальды саңылау анықталады. Фронтальды жоғарғы тістер төменгі алдыңғы тістерді толық жабады. Тыныс алуы ауыз арқылы. Бала төменгі ернін тістейді. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + катц тістеу пластинкасы// эйнсворт аппараты// бынин каппасы// френкль қызметін реттеушісі// брюкль аппараты *** Қыз бала 6 жаста. Рентгенологиялық зерттеуден және мұқият тексеруден кейін 46 тістің жартылай адентиясы анықталды. Емдеу әдісін таңдаңыз:// + миотерапия, тіс протездеу// винті бар пластинка// миотерапия// брюкль аппараты// шварц каппасы *** 5 жастағы бала. Беті симметриялы, бетінің төменгі бөлігінің биіктігі азайған. Ауыз қуысында: жоғарғы күрек тістер төменгі күрек тістерді сауыттары биіктігінде жауып тұр, екінші уақытша молярлардың дистальды беткейлері бірдей вертикальды жазықтықта орналасқан. Ортодонтиялық аппарат түрін таңдаңыз:// ретракционды доғасы бар пластинка// + мюлеман пропульсоры// винті бар пластинка// брюкль пластинкасы// бынин каппасы *** Жұтыну кезінде итеруші күш сатысында жақ-бет аймағы бұлшықеттерінің электромиографиялық зерттеу кезінде функциональды тапсырманы таңдаңыз:// төменгі жақты жанына қозғалту// ауызды ашу және жабу// төменгі жақты алдыға ығыстыру// тілдің айналмалы қозғалыстары// + суды жұту *** Науқас 11 жаста. Диагноз: 21 тістің таңдайлық орналасуы, антагонист-тіспен блокта. 3 ай мерзімінде секторальды қиығы, винті, бүйір тістерді ажыратылуы бар пластинканы қолданады. Тістердің ажыратылуын қамтамасыз ететін ортодонтиялық аппараттың элементі таңдаңыз:// иілу жазықтығы// итеруші кламмер// тірек-ұстап тұрушы кламмер// + окклюзионды бастырма// ортодонтиялық винт *** Тіс қатары тарылуының ерте симптомдары кезінде дәрігердің кірісу әрекетін таңдаңыз:// белсенді әсер ететін себепті жою// + аппаратуралы емдеу тағайындау// дұрыс тыныс алуға үйрету// миогимнастика өткізу// ауыз қуысын сауықтыру *** Науқас 12 жаста. Алдыңғы бљлімінде тістердің түйіспеуіне шағымданып, клиникаға қаралды. Анамнезінен: 10 айға дейін омыраумен емізілген, ұзақ уақыт төменгі ернін тістеп жүрген. Қарау кезінде бет конфигурациясының бұзылуы анықталды: беттің төменгі үштен бірінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарының тегістелуі, еріндерінің түйіспеуі. Жоғарғы жақ алдыңғы бөлімі ұзарған, төменгісі біраз жалпайған, альвеоляры өсінділері жоғарғы жақта аса дамыған. Диагноз қойыңыз және аталған патологияда тіс жақ жүйесінің қай қызметі бұзылған:// айқас тістесу, тыныс алу қызметінің// терең тістесу, жұтыну қызметінің// терең тістесу, сөйлеу қызметінің// ашық тістесу, шайнау қызметінің// + ашық тістесу, тістеу қызметінің *** Науқас 9 жаста. Сыртқы қарау кезінде: беттің төменгі бөлігінің қысқаруы, мұрын-ерін және иек қатпарларының айқындылығы. Жоғарғы ерін сыртқа қайырылған. Ауыз қуысында: төменгі және жоғарғы алдыңғы тістер оральды бағытта иілген, тістердің тығыз орналасуы анықталды. Тістердің орталық окклюзияда түйісуі кезінде төменгі күрек тіс кесу қыры қатты таңдай шырышты қабатына жетеді, ал жоғарғы күрек тістер төменгі жақтың күрек тістер мойын аймағындағы альвеолярлы өсінді шырышты қабатын жарақаттайды. Жоғарғы жақ альвеолярлы өсіндісінің алдыңғы бөлімінің вертикальды өлшемінің ұзаруы анықталды. Бүйір тістердің қатынасы Энгль бойынша 1 класс. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// 3 типті Френкель функциясының реттеушісі// брюкль аппараты// + катц пластинкасы// эйнсворт аппараты// бынин каппасы *** Бала 10 жаста. Жоғарғы орталық күрек тістің дұрыс емес орналасуына. Объективті: тіс қатарында орын болған кезде 11 тістің таңдайлық орналасуы. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// жоғарғы жаққа секторальды қиығы және окклюзионды бастырмасы бар пластинка// + жоғарғы жаққа итеруші серіппесі бар пластинка// тістеу алаңы бар пластиналы аралас аппарат// вестибулярлы пластинка// жоғарғы жаққа ретрагирлеуші серіппесі бар пластинка *** Науқас 8 жаста. Шағымы: косметикалық ақауға. Объективті: тістесу ортогнатиялық. Тістердің қатынасы қалыптыға жақын, 21 тіс ұзына бойы осі айналасында 90 градусқа бұрылған. Рентгенологиялық суретте: аса комлектті тіс жоқ. Емдеу әдісін таңдаңыз:// жоғарғы жаққа 21 тіске итеруші кламмері бар пластинка// одан әрі протездеумен 21 тісті жұлу// 21 тісті қалпына келтіруші сауытпен жабу// + резиналы күштері бар ортодонтиялық сауыттар қолдану// хирургиялық әдіспен тісті сатылы бұру *** Бала 6 жаста. Алдыңғы тістердің дұрыс емес орналасуына шағымданады. Объективті зерттеу кезінде - жоғарғы жақтың фронтальды бөлімінде тістердің тығыз орналасуы анықталады. Анамнезінен: бір ай бұрын 55 және 65 тістер асқынған тіс жегісі бойынша жұлынған. Тістердің жарып шығу мерзімі қалыпты. Ауыз қуысында: барлық 16, 26 және 36, 46 тістер жарып шыққан. 16 және 26 тістердің медиальды ығысуы байқалады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + мойын тартпасы бар беттік доға// төменгі жаққа тістеу алаңы бар пластинка// брюкль аппараты// жоғарғы жаққа секторальды қиығы бар пластинка// бынин пластмассалы каппасы *** Науқас 12 жаста. Сөйлеудің бұзылуына шағымданады, аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қарағанда науқаста 6 мм сагитальды саңылау анықталды. Алдыңғы жоғарғы тістер толығымен төменгі алдыңғы тістерді жауып тұрады. Тыныс алуы ауыз арқылы. Бала төменгі ернін тістейді. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + катц аппараты// эйнсворт аппараты// бынин каппасы// френкельдың қызмет реттегіші// брюкль аппараты *** Науқас К. клиникаға ата-анасымен келді. Негізгі шағымдары жоғарғы жақты ит тістің жоғары жарып шығуы, жоғарғы күрек тістердің ерін жағына айқын иілуі. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// 3 типті Френкельдің қызметін реттеушісі// эйнсворт аппараты// бынин каппасы// + катц пластинкасы// брюкль аппараты *** Науқас 9 жаста. 11 және 21 тістер арасында саңылаудың болуына шағымданады. Ауыз қуысын қараған кезде диаметрі 5 мм саңылау анықталды. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз: лет. Жалуется на наличие щели между 11 и 21 зубами. При осмотре полости рта обнаружена щель диаметром 5 мм. Выберите вид ортодонтического аппарата:// аппарат Персин аппараты// + бағыттаушы түтігі бар ығысатын тіске сауыт// брюкль аппараты// андрезен-Гойпль аппараты// кеңейтетін винті бар пластинка *** Науқас 9 жаста. Оъективті: иектің аз ғана шығуы, беттің төменгі үштен бір бөлігі өзгермеген. Ауыз қуысында: жоғарғы тіс доғасының өзгерісі, алдыңғы бөлімде тістердің тығыз орналасуы, үлкен күрек тістік жабылу бар. Диагнозды қою үшін функциональды сынаманы таңдаңыз:// + Эшлер-Битнер сынамасы// Хорошилкина сынамасы// Ильина-Маркосян сынамасы// Кулаженко сынамасы// Шварц сынамасы *** Бала 12 жаста, жоғарғы жақта бүйір күрек тістің дұрыс емес орналасуы бойынша клиникаға келді. Ауыз қуысында: жоғарғы алдыңғы тістер төменгі алдыңғы тістердің кесу жиектерімен жымдасады, таңдайлық орналасұан 12 тістен басқа. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// сагиттальды қиығы, вестибулярлы доғасы бар пластинка// окклюзионды бастырмасығ сагиттальды қиығы бар пластинка// секторальды қиығы, вестибулярлы доғасы бар пластинка// + окклюзионды бастырмасы және 12 тіске протракторы бар пластинка// вестибулярлы доғасы және 12 тіске протракторы бар пластинка *** 6 жастағы бала анасымен төменгі алдыңғы тістердің дұрыс емес орналасуы бойынша клиникаға келді. Объективті қараған кезде төменгі фронтальды тістердің тығыз орналасуы анықталды, 31 және 41 тістердің сауыттары өз ұзына бойы осі айналасында бұрылған. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + дуга Энгль доғасы// аппарат Персин аппараты// каппа Шварц каппасы// каппа Бынин каппасы// аппарат Каламкарова аппараты *** «Окклюзия кілті» ұғымына тән тіс жақ ауытқуларының жіктелісі болып табылады:// AДДҰ// + Энгль// Калвелис// Катц// ММСИ *** Тіс-жақ ауытқуларының постнатальды этиологиялық факторы болып табылады:// амниотикалық сұйықтықтың азаюы// ұрықтың дорзальды орналасуы// ұрықтың вентральды орналасуы// физикалық факторлар// + жағымсыз әдеттер *** Жасөспірім 13 жаста, аузын кең ашқанда буынында сықырдың пайда болуына шағымы бар. Сыртынан қарағанда бетінің асимметриялығы анықталады. Бетінің асимметриясының себебін анықтау үшін клиникалық сынама болып табылады:// Эшлер-Битнер// Френкель// Каламкаров// Хорошилкина// + Ильина-Маркосян *** Бала 9 жаста. Тіс қатарларының қатынасын үйреншікті окклюзия бойынша бағалағанда бірінші жоғарғы үлкен азу тістің мезиальды-ұртты төмпешігінің антогонист-тістің бірінші көлденең жүлгесіне қарағанда дистальды орналасқанын көрсеткен (Энгль бойынша III класс). Тістесу ауытқуларының клиникалық түрлерін ажырату диагностикасы үшін клиникалық функциональды сынама болып табылады:// төменгі жақтың алдыға жылжуы// ауызды кеңінен ашу// + төменгі жақтың артқа ығысуы// төменгі жақтың оңға ығысуы// төменгі жақтың солға ығысуы *** Жасөспірім 17 жаста. Шағымы жоғарғы тістердің алдыға шығуы және алдыңғы тістер арасында саңылау. Клиникалық тексеру: беті симметриялы. Профилі - дөңес. Ауыз қуысын қараған кезде: жоғарғы бірінші тұрақты молярдың мезиальды-ұрттық төмпешігі екінші премолярмен және төменгі бірінші тұрақты молярдың мезиальды-ұрттық төмпешігімен жымдасады. Жоғарғы фронтальды тістер алдыға иілген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// мезиальды тістесу// + дистальды тістесу// айқасқан тістесу// ашық тістесу// терең тістесу *** Бала 5,5 жаста. Алдын ала қаралу кезінде: тістердің түйісуі кезінде төменгі фронтальді тістердің таңдайдың шырышты қабатын жарақаттайтындықтары анықталды. Күрек тістер сауыттары мөлшерінің пропорциональдығын анықтау үшін зерттеу әдісін болжаңыз:// Пон// Тонн// + Долгополова// Герлах// Снагина *** 13 жастағы қыз бала. Дәрігер-ортодонтқа мектеп стоматологымен жіберілген. Объективті: беті симметриялы, профилі - тік, еріндерінің жымдасуы қалыпты. Ауыз қуысында: 75, 85 тістерден басқа барлық тістер тұрақты, бүйір тістердің қатынасы фиссуралы-төмпешікті, жоғарғы күрек тістер төменгі күрек тістер сауытын 1/3 биіктікте жауып жатыр. Бірінші ретті тексеру әдісін болжаңыз:// беттің антропометриялық зерттеуі// беттің фотометриялық зерттеуі// функциональды сынама// бүйір проекциядағы телерентгенография// + ортопантомография *** Қыз бала 11 жаста, эстетикалық жетіспеушілікке шағымданады. Ауыз қуысында жымдасу кезінде фронтальды бөлімде 2 мм сагиттальды саңылау, молярлар аймағында фиссуралы-төмпешікті контакт анықталады. Алғашқы диагноз болжаңыз:// + фронтальды прогнатия// еріксіз прогнатия// дистальды тістесу// шынайы прогнатия// прогнатия *** Бала 5,5 жаста. Бала-бақшада алдын ала қарағанда: жоғарғы алдыңғы тістер төменгі тістердің сауытының 3/1 бөлігінен көп бөлігін жауып тұратыны анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатикалық тістесу// дистальды тістесу// мезиальды тістесу// + терең тістесу// ашық тістесу *** 10 жасар баланың ата-аналары эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданып келді. Бетті тексергенде профильдің жоғарғы және ортаңғы бөліктері және жоғарғы ерін алға шыққан, төменгі ерін және иегі артқа ығыспаған. Төменгі жақты жылжытқанда беттің профилі жақсармайды. Дистальды тістесудің себебін таңдаңыз:// жоғарғы жақтың латерогениясы// + жоғарғы жақтың макрогнатиясы немесе прогнатиясы// төменгі жақтың прогнатиясы немесе макрогнатиясы// төменгі жақтың ретрогнатиясы немесе микрогнатиясы// жоғарғы жақтың ретрогнатиясы немесе микрогнатиясы *** 10 жасар баланың ата-аналары эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданып келді. Бет-әлпетін қарағанда төменгі ерні кіріңкі және иегі ығысқан, төменгі жақтың артта орналасуы анықталды, жоғарғы және төменгі ортаңғы беттің профилі және жоғарғы ерін өзгермеген. Төменгі жақты жылжытқанда беттің профилі жақсарады. Ажырату диагностикасы үшін клиникалық сынаманы болжаңыз:// Ильина –Маркосян// + Эшлер-Битнер// Рубинов// Агапов// Гельман *** Қыз 18 жаста. Эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданады. Бет көрсеткіштерін бағалағанда анықталды: жоғарғы ерін алға шыққан, иегі артқа ығысқан, жоғарғы күрек тістердің кесу қыры төменгі ерінде орналасқан. Ауыз қуысын тексергенде: тістер қатарын үйреншікті түйістіргенде бірінші тұрақты азу тістің алдыңғы ұрт төмпешігі қарсы тістің артқы ұрт төмпешігімен түйіседі, алдыңғы бөлікте - 8 мм сагиттальды саңылауы бар протрузия. Энгль жіктелісі бойынша класты және подкласты таңдаңыз:// I класс// II класс// + II класс Iподкласс// II класс II подкласс// III класс *** Қыз бала 12 жаста, орта бойлы, екі бұғана сүйегінің гипоплазиясы, маңдайы шығыңқы, беттің ортаңғы бөлігі төмен түскен. Ауыз қуысында атипиялық формаға ие бірінші тұрақты азу тістерінен басқа барлық тістері уақытша. Қосымша зерттеу әдісін таңдаңыз:// телерентгенография// диагностикалық мүсіндерді дайындау// дентальды сурет// СТЖБ томографиясы// + ортопантомография *** Әрбір тістің функционалды құндылығын ескере отырып, шайнау тиімділігін анықтаудың статикалық әдісін таңдаңыз:// + оксман// рубинов// гельман// курляндский// христиансен *** Шайнау тиімділігін анықтаудың функциональды динамикалық әдісін таңдаңыз:// Агапов// + Рубинов// Курляндский// Оксман// Габер *** Бала 8 жаста. Ата-анасы төменгі ернін тістеуіне шағымданады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// вестибуло-оральды пластинка// вестибулярлы доғасы бар пластинка// + вестибулярлы пластинка// винті бар пластинка// тістеу аланы бар пластинка *** Уақытша тістесуде дистальды тістесуді емдеу әдісін таңдаңыз:// аппараттық әдіс және массаж// аппараттық және хирургиялық әдіс// протетикалық әдіс және миогимнастика// аппараттық және протетикалық әдіс// + зиянды әдеттерді жою және миогимнастика *** Бала 10 жаста. Эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданады. Профилі дөңес, беттің ортаңғы бөлігі алға шыққан, еріндері күшпен түйіседі. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау – 4мм. Тұрақты азу тістердің аймағында төмпешікті түйісу. Эшлер-Битнердің клиникалық сынамасын жүргізгенде беттің профилі нашарлайды. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// + жоғарғы жақтың мөлшерін қысқарту// жоғарғы жақтың өсуін қарқындату// төменгі жақтың өсуін қарқындату// төменгі жақтың мөлшерін қысқарту// екі жақтың да өсуін қарқындату *** Бала 8,5 жаста, ауыз қуысын сауықтырған соң дәрігер-ортодонтқа жіберілді. Сырт қарағанда профилі дөңес. Тістер қатарын түйістіргенде жоғарғы тістері төменгі ерінде орналасады. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау 4 мм. Төменгі күрек тістердің кесу қырлары қатты таңдайдың шырышты қабатымен түйіседі. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + френкельдің қызметті реттеуші аппаратының І түрі// френкельдің қызметті реттеуші аппаратының III түрі// френкельдің қызметті реттеуші аппаратының ІV түрі// френкельдің қызметті реттеуші аппаратының V түрі// Френкельдің қызметті реттеуші аппаратының IІ түрі *** Қыз 18 жаста, тағам тістеп алуының қиындығына шағымданып келді. Объективті: профилі дөңес, иегі ығысқан. Ауыз қуысында: алдыңғы тістерінің арасында диастема, тремалар, сагиттальды саңылау 7 мм, азу тістердің түйісуінің бұзылуы – 3 мм. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// + жоғарғы алдыңғы тістерді артқа жылжыту// жоғарғы алдыңғы тістерді алға жылжыту// 16, 26 тістерді дистализациялап, төменгі жақты алға шығару// төменгі жақты алға жылжыту// тістер қатарының мөлшерін қысқарту *** Ортодонтиялық науқасты клиникалық зерттеу тұрады:// өмір тарихын жинаудан// паспорттық мәліметтерден// + субъективті және объективті әдістерден// ауру тарыхын жинаудан// жалпы және ауыз қуысын қарап тексеруден *** Диагностиканың субъективті әдістеріне жатады:// сыртқы қарау// ауыз қуысын қарау// + анамнез жинау// тістерді қарау// бетті қарау *** Дистальды (постериальды) тістесудің ең негізгі клиникалық белгісі болып табылады:// + энгльдің II класс бойынша бірінші тұрақты молярлардың қатынасы// жоғарғы және төменгі жақ күрек тістерінің жиектік жымдасуы// алдыңғы тістер арасында вертикальды саңылаудың болуы// алдыңғы тістер арасында сагиттальды саңылаудың болуы// энгльдің IІI класс бойынша бірінші тұрақты молярлардың қатынасы *** Бетті бүйірінен қарағанда бағалауға болады:// мұрын-ерін қатпарларының айқындылығын// супраментальды қатпардың айқындылығын// беттің ені мен биіктігін// + беттің бүйірінен қарағандағы пішінін// беттің бұрыштық енін *** Бетті алдынан қарағанда бағалауға болады:// беттің бүйірінен қарағандағы пішінін// төменгі жақтың бұрышын// мұрын-ерін бұрышын// + мұрын-ерін қатпарының айқындылығын// иектің қиықтығын *** Ашық тістесудің негізгі клиникалық белгісі болып табылады:// жоғарғы жақ фронтальды бөлімінің тісальвеолярлы қысқаруы// жоғарғы жақ фронтальды бөлімінің тісальвеолярлы ұзаруы// + тістер арасында вертикальды саңылаудың болуы// төменгі тістердің жоғарғылармен 1/3-ден төмен жабылуы// орталық тістер арасында контакттың болмауы *** Телерентгенорафияны өткізу кезінде стандартты қашықтық болып табылады:// 50 см// 1 м// + 1 м 50 см// 2-3 м// 4-5 м *** Бала 9 жаста, мектеп тіс дәрігерімен ортодонтқа жіберілген. Объективті: бет-әлпеті симметриялы, ауызбен тыныс алу, ауыздың айналма бұлшық еті әлсіз, жоғарғы күрек тістер төменгі ерінде орналасқан, профилі дөңес. Ауыз қуысында: жоғарғы жақтың алдыңғы тістерінің протрузиясы, сагиттальды саңылау – 3-4мм. Персиннің жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// + сагиттальды күрек тістік дизокклюзия// вертикальды күрек тістік дизокклюзия// вертикальды күрек тістік окклюзия// сагиттальды күрек тістік окклюзия// терең күрек тістік окклюзия *** Бала 9 жаста, тағамды қиналып тістеуіне шағымданады. Ауыз қуысында алдыңғы тістер жайылып және вестибулярлы орналасқан. Жоғарғы тіс қатары V-тәрізді тарылған, таңдай готикалық, алдыңғы тістерінің арасында сагиттальды саңылау 4 мм; бүйір тістері қалыпты жағдайда. Ильина-Маркосян жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// + фронтальды прогнатия// шынайы прогнатия// жалған прогнатия// прогнатия// дистальды тістесу *** 12 жасар баланың ата-аналары эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданып келді. Бетті тексергенде жоғарғы және ортаңғы бөлігі және жоғарғы ерін алға шыққан, төменгі ерін және иегі ішке кірмеген. Төменгі жақты ығыстырғанда беттің профилі жақсармайды. Бүйір телерентгенограмманың анализінде SNA бұрышының ұлғаюын көрсетті, SNB бұрышы қалыпты жағдайда. ДДҰ жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// төменгі жақтың ретрогнатиясы// төменгі жақтың микрогнатиясы// жоғарғы жақтың макрогнатиясы// + жоғарғы жақтың прогнатиясы// жоғарғы жақтың асимметриясы *** Клиникалық зерттеу басталады:// ауыз қуысын қараудан// тістерді қараудан// шағымдарын анықтаудан// шырышты қабатты тексеруден// + паспорттық мәліметтерден *** Бала 8,5 жастa. Ауыз қуысының санациясынан кейін дәрігер ортодонтқа ақыл кеңеске жіберілген. Қарап тексергенде: бет әлпеті бүйірінен қарағанда шығыңқы. Ауыз қуысында: тіс қатарын түйістіруде жоғарғы тіс төменгі ерін үстінде жатыр. Жоғарғы және төменгі алдыңғы күрек тістер арасындағы сагиттальды саңылау 4мм. Төменгі күрек тістердің кесу қырлары қатты таңдайдың шырышты қабатымен түйіседі. Бірінші тұрақты үлкен азу тістер Энгльдың ІІ классымен түйіседі. Эшлер-Битнердің клиникалық сынамасы оң. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + френкельдің І ші қызметті реттеуші І түрі// френкельдің І ші қызметті реттеуші ІІ түрі// френкельдің І ші қызметті реттеуші ІІІ түрі// френкельдің І ші қызметті реттеуші IV түрі// френкельдің І ші қызметті реттеуші V түрі *** 10 жастағы баланың ата-аналары эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданып келді. Бет-әлпетін қарағанда төменгі ерні кіріңкі және иегі ығысқан, төменгі жақтың артта орналасуы анықталды, жоғарғы және төменгі ортаңғы беттің профилі және жоғарғы ерін өзгермеген. Төменгі жақты жылжытқанда беттің профилі жақсарады. Ажырату диагностикасы үшін клиникалық сынаманы таңдаңыз:// Ильина – Маркосян// + Эшлер-Битнер// Рубинов// Агапов// Гельман *** Қыз 18 жаста. Эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданады. Бет көрсеткіштерін бағалағанда анықталды: жоғарғы ерін алға шыққан, иегі артқа ығысқан, жоғарғы күрек тістердің кесу қыры төменгі ерінде орналасқан. Ауыз қуысын тексергенде: тістер қатарын үйреншікті түйістіргенде бірінші тұрақты азу тістің алдыңғы ұрт төмпешігі қарсы тістің артқы ұрт төмпешігімен түйіседі, алдыңғы бөлікте - сагиттальды саңылауы бар протрузия-8 мм. Энгль жіктелісі бойынша класты және подкласты таңдаңыз:// I класс// II класс// + II класс I подкласс// II класс II подкласс// III класс *** 10 жастағы баланың ата-аналары эстетикалық ыңғайсыздыққа шағымданып келді. Бетті тексергенде профильдің жоғарғы және ортаңғы бөліктері және жоғарғы ерін алға шыққан, төменгі ерін және иегі артқа ығыспаған. Төменгі жақты жылжытқанда беттің профилі жақсармайды. Дистальды тістесудің себебін таңдаңыз:// төменгі жақтың латерогениясы// + жоғарғы жақтың макрогнатиясы немесе прогнатиясы// төменгі жақтың прогнатиясы немесе макрогнатиясы// төменгі жақтың ретрогнатиясы немесе микрогнатиясы// жоғарғы жақтың ретрогнатиясы немесе микрогнатиясы *** Бала 5 жаста. Ата-анасы тістер арасында кеңістіктердің болуына шағымданады. Объективті: беті симметриялы, еріннің жымдасуы қалыпты. Ауыз қуысында: барлық тістер уақытша, тістер арасында диастема және тремалар, күрек тістердің кесу жиектерінің және бүйір тістердің шайнау төмпешіктерінің қажалуы. Науқасты емдеу әрекетін таңдаңыз:// + баланы динамикалық бақылау// миогимнастика тағайындау// механикалық әсер ететін аппараттарды тағайындау// функциональды әсер ететін аппараттарды тағайындау// жұмсақ тағамды қабылдау бойынша ұсыныстар *** Сүт тістерді ерте жоғалту кезінде тіс қатарлары деформациясын алдын-алу үшін емдеу әдісін таңдаңыз:// тұрақты тістердің жарып шығуын ынталандыру// сүт тістердің қажалмаған төмпешіктерін егеу// қатты тағамды пайдалануды тағайындау// массаж тағайындау// + протездеу *** Бөлек тістерді біртіндеп жұлуға көрсеткішті таңдаңыз:// тіс сауыттарының жегіленген бұзылысы// + макродентия// сагиттальды саңылау// күрек тістердің протрузиясы// ашық тістесу *** Шайнау бұлшықеттерінің күші мен пародонттың төзімділігін анықтау үшін зерттеу әдісін таңдаңыз:// миотонометрия// мастикациография// + гнатодинамометрия// электромиография// реография *** Тістесу түрін анықтау әдісін таңдаңыз:// динамикалық// статикалық// + субъективті// арнайы// функциональды *** Тістің осі бойынша бұрылуын сипаттайтын термин болып табылады:// транспозиция// инфраокклюзия// репозиция// + тортоаномалия// супраокклюзия *** Балаларда жұтынудың соматикалық типіқалыптасады:// 10 жастан кейін// 8 – 10 жас// 5 – 6 жас// + 3 – 4 жас// 1 жаста *** Уақытша тістеcу қалыптасқан болып саналады:// туғаннан 6 айға дейін// 6 айдан 2-2,5 жасқа дейін// + 2,5 жастан 4 жасқа дейін// 4 жастан 6 жасқа дейін// 6 жастан 8 жасқа дейін *** Уақытша тістесудің бастапқы кезеңі сәйкес келеді:// 1 жастан 3 жасқа дейін// 12 жастан 15 жасқа дейін// 9 жастан 12 жасқа дейін// 3 жастан 6 жасқа дейін// + 6 жастан 9 жасқа дейін, *** Бала 10 жаста, тістерінің жоқтығына шағым етеді. Сырттан қарағанда бетінің төменгі бөлігінің төмендеуі байқалады, беттің ортаңғы бөлігі дамымай қалған, профилі ойыс, шаштары, кірпіктері, қастары сирек, ауздың бұрышында жарылу бар. Ауыз қуысында біз тәріздес формасы бар барлығы 4 тіс бар. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// стейнтон-Капдепон синдромы// жетілмеген дентиногенез// бас-бұғанақ дизостозы// + эктодермальды дисплазия// жетілмеген остеогенез *** 7 жастағы бала, ата-анасы эстетикалық жетіспеушілікке шағымданады. Сыртқы қараған кезде иек алға жылжыған, жоғарғы ерін қысқарған, мұрын ерін қатпарлары айқын. Ауыз қуысында: аралас тістесудің бірінші жартысы, кері күрек тістік жабылу, 83, 73 тістердің төмпешіктері жақсы айқын. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + мәжбүрлі прогения// фронтальды прогения// шынайы прогения// жалған прогения// прогнатия *** 17 жастағы жеткіншек. Шағымы эстетикалық. Ауыз қуысын тексеру барысында жоғарғы тұрақты бірінші азу тісінің мезиальды-ұртты төмпешігі екінші премоляр және төменгі тұрақты бірінші азу тісінің мезиальды-ұртты төмпешігімен тістесу жағдайында. Жоғарғы фронтальды тістер оральды бағытта бағытталған. Энгль жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// I класс// II класс 1 подкласс// + II класс 2 подкласс// III класс// IV класс *** Пон әдісімен анықталатын тіс қатарының деформациясын болжаңыз:// + трансверзальды бағытта тіс қатарының деформациясы// сагиттальды бағытта тіс қатарының деформациясы// вертикальды бағытта тіс қатарының деформациясы// үш өзара перпендикуляр жазықтықтарда// вертикальды және сагиттальды жазықтықтарда *** Науқас 14 жаста. Объективті: Иек айтарлықтай шығыңқы. Беттің төменгі үштен бірі ұзарған, алға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғыдан басым. Дәрігер-ортодонтта сәтті емдеусіз. Ауыз қуысында кері күрек тістік жабылу, бүйір тістердің қатынасы – Энгль бойынша ІІІ класс. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// + мезиальды тістесу// дистальды тістесу// ашық тістесу// терең тістесу *** 5,6 жастағы бала. Бала-бақшада алдын-ала қаралу кезінде жоғарғы алдыңғы тістер төменгілерді сауыт биіктігінің үштен бірінен көп жабады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// дистальды тістесу// дезиальды тістесу// + терең тістесу// ашық тістесу *** 13 жастағы жасөспірім. Ауыз қуысын қарау кезінде жоғарғы бірінші тұрақты молярдың алдыңғы ұрттық төмпешігі төменгі аттас тістің алдында орналасады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// мезиальды тістесу// + дистальды тістесу// терең тістесу// ашық тістесу// айқасқан тістесу *** Бала 6 жаста. Бала-бақшада алдын-ала қаралу кезінде екінші сүт молярлар мен ит тістер дистальды баспалдақпен орналасқан. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// мезиальды тістесу// + дистальды тістесу// терең тістесу// ашық тістесу// айқасқан тістесу *** Бала 7 жаста. Анамнез жинау кезінде 85 және 75 тістер созылмалы периодонтиттің өршуі бойынша жұлынғаны анықталды. Ортопантомограммада 45 және 35 тістердің ұрықтары жоқ. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// терең тістесу// ашық тістесу// айқасқан тістесу// + мезиальды тістесу *** Бала 9 жаста. Диагноз: 12 тістің таңдайлық орналасуы. Тіс қатарында 12 тіске орын жеткілікті. Ортодонтиялық аппараттың түрін болжаңыз:// + 12 тіс аймағында серіппесі және окклюзионды бастырмасы бар пластинка// кеңейтетін винті және окклюзионды бастырмасы бар пластинка// кеңейтетін винті және секторальды қиығы бар пластинка// 12 тіс аймағында серіппесі бар пластинка// вестибулярлы доғасы бар пластинка *** Бала 10 жаста, алдыңғы тістерінің аралығында саңылаудың болуына шағым етеді. Ауыз қуысында : 12, 22 тістері жоқ, 11 және 21 тістердің арасында қашықтық 4мм, рентгенограммада 12, 22 тістердің ұрықтары жоқ. Алғашқы диастема,тортоаномалия// диастема, транпозиция// диастема, ретенция// + диастема, адентия// диастема, тремы *** Жасөспірім 15 жаста, стоматологқа алдын-ала қаралу мақсатымен келді. Ауыз қуысында: 13 тіс 15 және 14 тістер арасында орналасқан. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// тортоаномалия// + транспозиция// гиподентия// ретенция// адентия *** Бала 10 жаста, эстетикалық кемістігіне шағым етеді. Тіс формуласы жасына сәйкес. 12, 22 тістердің тікенек тәрізді формасы бар. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// тістер қатты тіндерінің құрылымының ауытқуы// тістердің жарып шығу ауытқуы// тістердің орналасу ауытқуы// + тістер формасының ауытқуы// тістер мөлшерінің ауытқуы *** Бала 9 жаста, дәрігер-ортодонтқа мектеп стоматологымен жолданды. Объективті: беті симметриялы, ауызбен тыныс алады, ауыздың дөңгелек бұлшық еті әлсіз, жоғарғы жақтың күрек тістері ерінде орналасқан, профилі дөңес. Ауыз қуысында: жоғарғы жақтың алдыңғы топ тістерінің протрузиясы, сагиттальды саңылау 3-4 мм. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + сагиттальды күрек тістік дизокклюзия// вертикальды күрек тістік дизокклюзия// вертикальды күрек тістік окклюзия// сагиттальды күрек тістік окклюзия// терең күрек тістік окклюзия *** Қыз бала 13 жаста, әдемі емес сыртқы келбетіне шағымданады. Сыртқы қарау кезінде беттің төменгі үштен бір бөлігінің ұзаруы анықталады, ауыздың айналмалы бұлшықеттері ширыққан, иек артқа ығысқан. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау 6 мм, вертикальды саңылау 4 мм, бүйір бөлімдерде аттас тістердің контакты. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + прогнатиялық ашық тістесу// прогнатиялық терең тістесу// прогениялық ашық тістесу// прогениялық терең тістесу// айқасқан тістесу *** Қыз бала 20 жаста Эстетикалық кемістікке шағымданады. Сырт қарағанда беттің 1/3 бөлігінің ұзаруы анықталады, бет-әлпеті симметриялы. Ауыз қуысын қарағанда: Энгль бойынша ІІ класс, 1 подкласс, сагиттальды саңылау 7 мм. Эшлер-Битнердің клиникалық сынамасын жүргізгенде беттің профилі жақсарады. Тістесу ауытқуының пайда болу себебін болжаңыз:// жоғарғы жақтың алдыңғы орналасуы// төменгі жақтың алдыңғы орналасуы// + төменгі жақтың артқы орналасуы// жоғарғы тістердің протрузиясы// жоғарғы жақтың артқы орналасуы Брюкльдің ортодонтиялық құрылымымен емдеу кезінде шараны болжаңыз:// + иілу-тістеу жазықтықтығының перебазировкасы// негізінің перебазировкасы// тістеу алаңына қабатын қосу// кламмерлерді белсендіру// иілу-тістеу жазықтығының қысқаруы *** Бала 13 жаста Дұрыс емес тістесуге шағымданады. Беті симметриялы, жоғарғы ерін төмен түскен, иегі алға ығысқан. Бүйір ТРГ-да жоғарғы жақтың микрогнатиясы анықталады. Төменгі жақтың мөлшері қалыпты. Вертикальды типті өсу байқалады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// терең тістесу// дистальді тістесу// + мезиальді тістесу// ашық тістесу *** Ер бала 9 жаста. Кешенді зерттеу негізінде "Жоғарғы жақтың бүйір бөлімінде тіс альвеолярлы ұзарумен негізделген тіс қатарларының дизокклюзиясы" диагнозы қойылды. Қараған кезде жұтыну, сөйлеу кезінде, сонымен қатар физиологиялық тыныштың жағдайында тіл алдыңғы тістер арасында орналасады. Емдеу шаралардың жоспарын таңдаңыз:// төменгі жаққа кеңейтетін винті бар пластинка// жоғарғы жаққа кеңейтетін винті бар пластинка// жоғарғы жаққа окклюзионды бастырмасы және тілге тірегі бар пластинка// + төменгі жаққа окклюзионды бастырмасы және тілге тірегі бар пластинка// кеңейтетін винті және окклюзионды бастырмасы бар пластинка *** Бала 7 жаста. Ауыз қуысын сауықтырғаннан кейін мектеп стоматологымен жолданды. Сыртқы қарау кезінде беттің аз ғана асимметриясы анықталады. Ауыз қуысында: аралас тістесу бірінші жартысы, бүйір бөлімдерде аз ғана кері жабылу. Науқасты емдеу әрекетін таңдаңыз:// + уақытша молярлардың төмпешіктерін егеу// қиғаш күші бар иектік праща// жоғарғы тіс қатарын кеңейту// жағымсыз әдеттерді жою// ЛОР-дәрігердің консультациясы *** Бала 5 жаста Тілді сору нәтижесінде вертикальды күрек тістің дизокклюзия қалыптасуда. Бірінші ретті емдеу әдісін таңдаңыз:// миогимнастика// протездеу// уақытша молярлары жұлу// алынбайтын ортодонтиялық аппараттар// + жағымсыз әдеттерді жою *** Қыз бала 10 жаста, эстетикалық кемістікке шағымданады. Сырт қарағанда: бетінің профилі дөңес, иегі кесілген, тыныс алуы аралас, жұтуы инфантильді. Клиникалық сынама жүргізгенде беттің профилі жақсарады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// вестибулярлы доғасы және винті бар пластинка// + андрезен-Гойпль активаторы// хургина пластинкасы// шварц аппараты// брюкль аппараты *** Қыз бала 12 жаста Ата-анасы төменгі еріндерін тістеп ала беруіне шағымданады. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау 13 мм, жоғарғы күрек тістердің протрузиясы және төменгі күрек тістердің ретрузиясы. Цефалометриялық талдау негізінде ІІ класс, 1 подкласс, көлден типті өсу деп дивгноз қойылды. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// 18, 28, 38, 48 тістердің ұрығын жұлып, ортодонтиялық емдеу// 16, 26, 36, 46 тістерді дистализациялап, ортодонтиялық емдеу// 24, 34, 44 тістерді дистализациялап, ортодонтиялық емдеу// тістер доғаларын кеңейтіп, ортодонтиялық емдеу// + тістерді жұлмай ортодонтиялық емдеу *** Науқас 15 жаста, алдыңғы тістер арасында саңылаудың болуына шағымданады. Сыртқы қарау кезінде еріндер күштеніп жымдасады, иекте - оймақ симптомы. Ауыз қуысында: фронтальды бөлімде 3 мм вертикальды саңылау. Бірінші ретті емдеу әдісін таңдаңыз:// күрек тістік жабылуды қалпына келтіру// тіс қатарларының формасын қалпына келтіру// + жұтыну және тыныс алу қызметтерін қалпына келтіру// жоғарғы жақты кеңейтуи// молярлардың дистализациясы *** Бала 5 жаста. Тілді сору нәтижесінде вертикальды күрек тістік дизокклюзия қалыптасады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// шонхердің стандартты вестибулярлы пластинкасы// жеке вестибулярлы пластинка// + крауздың вестибулооральды пластинкасы// кербитцтің вестибулярлы пластинкасы// мюллеман пропульсоры *** Бала 8 жаста. Беті симметриялы, мезоцефалитикалық түрде. Профилі - тіке. Ауыз қуысын қараған кезде: ауыспалы тістесу, бейтарап окклюзия, жоғарғы тіс қатарының екі жақты тарылуы. Емдеу әдісін таңдаңыз:// ауыз қуысын сауықтыру// + кеңейтетін винті бар пластинка/// уақытша тістерді жұлу// брекет-жүйесі// рациональды протездеу *** Бала 5 жаста. Беті симметриялы, мезоцефалитикалық түрде. Профилі - тіке. Ауыз қуысын қараған кезде: уақытша тістесу, жоғарғы бүйір тістердің ұрттық төмпешіктері төменгі аттас тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасады. Емдеу әрекетін таңдаңыз:// тістерді жұлу// рациональды протездеу// ауыз қуысын сауықтыру// + қажалмаған төмпешіктерді егеу// механикалық әсер ететін аппарат *** 10 жастағы балада ит тістердің супраокклюзиясы бар. Вестибулярлы доғаның М-тәрізді иілуін қолдануға көрсеткішті таңдаңыз:// тістерді дистальды ығыстыру// тістерді мезиальды ығыстыру// тістердің ретрузиясы// + тістерді вертикальды шығару// аппаратты бекіту *** Науқас 25 жаста. Шағымы тағамды қиындап тістеуіне. Сыртқы қарау кезінде: беті долихоцефалитикалық түрде. Беттің төменгі үштен бір бөлігі ұзарған, еріндері жымдаспаған. Ауыз қуысын қарау: жоғағы және төменгі жақ тістері арасында контакттардың толық болмауы, тек екінші молярлар жымдасады. Емдеу жоспарын таңдаңыз:// ортопедиялық емдеу// бірінші премолярларды жұлумен ортодонтиялық емдеу// + тістерді жұлусыз ортодонтиялық емдеу// ортогнатиялық хирургия// миогимнастика// *** Бала 5 жаста. Ата-анасының шағымы жағымсыз әдетке:сол қолдың бас бармағын сору. Беті ерекшеліксіз, тыныс алуы - аралас. Күрек тістер арасында вертикальды саңылау - 2 мм. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// миогимнастика, протездеу// + жағымсыз әдеттерді жою, тыныс алу қызметін қалпына келтіру// алдыңғы тістерді жұлу// алынбайтын ортодонтиялық аппараттар, массаж// компактостеотомия *** 10 жастағы бала. Ата-анасы күрек тістері арасындағы саңылауларға шағым етеді. Бет-әлпетінде қандай да бір ауытқу нышаны байқалмайды. Ауыз қуысында: аралас тістесудің екінші кезеңі, жоғарғы ерін үзбесі дубликатура тәрізді болып, альвеолааралық емізікшеге еніп кеткен, диастема бар. Ақпаратты зерттеу әдісін таңдаңыз:// магнитті-резонансты томография// жалпы қан талдауы// ортопантомография// + ауыз қуысын қарау// дентальды рентгенография *** Бала 5 жаста, асқынған тіс жегісі бойынша 74, 75 тістері жұлынды. Ортодонтиялық көмек түрін таңдаңыз:// тістесуді ажырату// қажалмаған төмпешіктерді егеу// + жасанды тістері бар алмалы протез// миогимнастика// тұрақты молярлар жарып шыққанға дейін көмек қажеттілігі жоқ *** Науқас 20 жаста, дұрыс емес тістесуге шағымданады. Объективті: беті симметриялы, оның төменгі үштен бір бөлігінің биіктігі төмендеген, иектік қатпар тереңделген. Ауыз қуысында: кіреберіс тар (3 мм), төменгі алдыңғы тістер аймағында қызылиектің кілегей қабығы қызарған, ісінген, пародонтальды қалталарды (тереңдігі 4 мм-ге дейін) зондтау кезінде қанағыштық анықталады. 36, 46 тістері жоқ, 37 және 47 тістердің ақау жағына мезиальды иілуі және 16, 26 тістердің аз ғана тіс альвеолярлы ұзаруы бар. Көлденең таңдайлық қатпарлар аймағында төменгі алдыңғы тістердің таңбалары көрінеді. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// + қызылиектің қабынуға қарсы емі// тістерді таңдамалы егеу// ортодонтиялық емдеу// вестибулопластика// френулопластика *** Науқас 12 жаста, эстетикалық кемістікке шағымданады. Сыртқы қарау кезінде беттің төменгі үштен бір бөлігінің төмендеуі байқалады, супраментальды қатпар тереңделген. Ауыз қуысында: жоғарғы тістер төменгілерді сауыт биіктігіне жабады, бірінші молярлар бойынша жымдасу бейтарап (Энгль бойынша І класс). Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// иілу-тістеу алаңы бар пластинкасы// + тістеу алаңы бар пластинкасы// иілу жазықтығы бар пластинкасы// хургина пластинкасы// гуляева пластинкасы *** Ер бала 12 жаста. Ата-анасы баласының төменгі ернін тістеуіне шағымданады. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау 13 мм; жоғарғы күрек тістердің протрузиясы, төменгі күрек тістердің ретрузиясы. Цефалометриялық талдау негізінде қаңқалық ІІ класс, горизонтальды өсу типі бар І подкласс диагнозы ұойылды. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// + механикалық әсер ететін аппараттар// функциональды әсер ететін аппараттар// алынбайтын аппараттар// протетикалық емдеу// кешенді емдеу *** Бала 5 жаста. Тістесуі уақытша. Мәжбүрлі прогениялық тістесу анықталды. Рациональды дәрігерлік әрекетті таңдаңыз:// ортодонттың кірісуі тұрақты тістер жарып шыққанға дейін қалдырылады// 1 диспансерлік топтың шаралары// брюкль аппаратын дайындау// + 73 және 83 тістердің қажалмаған төмпешіктерін егеу// брюкль аппаратын дайындау, миогимнастика *** Жаңа туған нәрестеде төменгі жақтың физиологиялық орналасуы болып табылады:// + дистальды// бейтарап// антериальды// орталық// мезиальды *** Баланың тіс протездеріне қойылатын талаптарға жатады:// алынбайтын болуы қажет// кламмерлер мөлшері жоғары// қызылиекте жасанды тістер// + аллергиялық реакциялар мен стоматиттерді тудырмауы// А сызығының шекарасы есепке алынбайды *** Шайнау қызметін қалпына келтіру әдісі болып табылады:// тістесу ауытқуларын дұрыстау// + ауыз қуысын уақытында сауықтыру және протездеу// тілдің қысқа үзбесінің пластикасы// төменгі еріннің қысқа үзбесінің пластикасы// шайнау бұлшықеттерін жаттықтыру үшін миотерапия *** Тіс қатарында тістердің орналасуының өзара өзгеруін сипаттайтын термин болып табылады:// + транспозиция// инфраокклюзия// репозиция// тортоаномалия// супраокклюзия *** 6-жастағы баланың екінші сүт молярлары дистальды беткейлерінің орналасуын болжаңыз:// + бір горизонтальды жазықтықта// мезиальды баспалдақпен// әртүрлі жазықтықта// дистальды баспалдақпен// бейтарап *** 6 айлық бала, үлкен тесігі бар бөтелкеден қоректендіріледі. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// дистопия// + дистальды тістесу// тортоауытқу// мезиальды тістесу// айқасқан тістесу *** Бала 3 жаста. Балалар бақшасындағы тәрбиешісі баланың қолын ұртының астына қойып, бір бүйірде жататынын байқаған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// тіке тістесу// мезиальды тістесу// дистальды тістесу// + айқасқан тістесу *** 5 жастағы балада қанағаттанарлық пропорциялары бар жоғары өсу, бірақ үлкен аяқтары мен қолдары, беттің ұзарған формасы және төменгі жақтың шығуы байқалады. Төменгі жақтың жоғары көтерілуші тармағының және тілдің биіктігі үлкейген. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + прогениялық тістесу// прогнатиялық тістесу// ортогнатиялық тістесу// ашық тістесу// терең тістесу *** Науқас 12 жаста, клиникаға алдыңғы бөлімде тістер жымдасуының болмауы шағымымен келді. Анамнезінен: 10 айға дейін емшекпен қоректендірген, ұзақ уақыт төменгі ерінді тістеді. Қараған кезде беттің конфигурация бұзылыстары анықталды: беттің төменгі үштен бір бөлігінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарларының тегістелуі, еріннің жымдаспауы. Жоғарғы жақ фронтальды бөлімде ұзарған, төменгі жақ жазықталған, жоғарғы жақта альвеолярлы өсінділер шамадан тыс дамыған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// терең тістесу// дистальды тістеу// мезиальды тістесу// + ашық тістесу *** 7,5 жастағы балада асқынған тіс жегісі бойынша 85 тісі жұлынған. Балада мүмкін асқынуды болжаңыз:// 36 тістің дистальды ығысуы// біріншілік адентия// 31 тістің вестибулярлы ығысуы// 75 тістің ретенциясы// + 46 тістің мезиальды ығысуы *** Науқас 12 жаста. Сөйлеудің бұзылысына шағымданады, аузы жартылай ашық. Науқаста тіс қатарларын қараған кезде 6 мм сагиттальды саңылау анықталды. Фронтальды жоғарғы тістер толық төменгі алдыңғы тістерді жабады. Тыныс алуы ауыз арқылы. Бала төменгі ерінді тістейді. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + дистальды тістесу// ашық тістесу// айқасқан тістесу// мезиальды тістесу// ортогнатиялық тістесу *** Бала 3 жаста. Дәрігер-ортодонттың қабылдауында анамнез жинау кезінде баланы жұмсақ, үгітілген тағаммен тамақтандыратыны анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// бейтарап тістесу// тіке тістесу// + терең тістесу// ашық тістесу *** Бала 5 жаста. Балалар бақшасында стоматологпен алдын ала қаралу кезінде тіл үзбесінің тәжі айқын байқалатыны, тілдің ұшына жақын орналасатындығы және оның қозғалысын шектейтіні анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// бейтарап тістесу// ортогнатиялық тістесу// тіке тістесу// мезиальды тістесу// + дистальдытістесу *** Жоғарғы жақ апикальды базисінің енін анықтау орнын болжаңыз:// бірінші және екінші премолярлардың түбір ұштары арасында// + ит тістер мен премолярлардың түбір ұштары арасында// премолярлар мен молярлардың түбір ұштары арасында// бірінші молярлар сауыттарының дистальды беткейлері арасында// бірінші молярлар сауыттарының мезиальды беткейлері арасында *** Науқас 7 жаста, дәрігер-ортодонтта прогениялық тістесу бойынша емделуде. Жарты жыл бұрын Брюкль аппараты орналастырылған. Бір ай мерзімінде алдыңғы тістер арасында вертикальды саңылаудың болуын анықтады. Объективті: алдыңғы тістер арасындағы вертикальды саңылау – 4 мм. Бүйір бөлімде окклюзия кілті қалыптастырылды. Осы науқасты емдеу кезінде дәрігердің қателігін болжаңыз:// дұрыс таңдалмаған аппарат// аппаратты ұзақ мерзім қолдану// + аппараттың иілу жазықтығының сәйкес еместігі// аппараттың жиі белсендірілуі// вертикальды саңылаудың болуы – бұл қалыпты *** Бала 6 жаста. Дәрігер-ортодонтта емделуде. 1 жыл мерзімінде түнгі уақытта иекті пращаны қолданылады, бірақ емдеуде жетістік жоқ. Қараған кезде: төменгі ерін сәл шығыңқы. Алдыңғы тістер арасында тремалар. Тіс қатарлары формасы бойынша жартылай шеңберге жақындайды. Фронтальды бөлімде тістесу – кері күрек тістік. Бүйір тістердің қатынасы бұзылмаған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// дистальды тістесу// терең тістесу// ашық тістесу// айқасқан тістесу// + мезиальды тістесу *** Бала 10 жаста. Қараған кезде: беті симметриялы, беттің үштен бір бөлігі алға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғының алдында орналасады. Мұрын ерін қатпарлары айқын. Бүйір тістердің қатынасы: 16, 26 тістердің алдыңғы ұрттық төмпешіктері төменгі тістердің көлденең фиссураларында орналасады. Фронтальды бөлімде төменгі тістер жоғарғылардың алдында орналасады. Күрек тістердің ортаңғы сызығы солға ығысқан. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// + мезиальды тістесу// дистальды тістесу// ашық тістесу// терең тістесу *** Бала 8 жаста. Қос иек, құс бет. Жоғарғы фронтальды тістердің протрузиясы, уақытша бүйір тістердің төмпешіктері қажалған, молярлар 2 класс бойынша жымдасады. Готикалық таңдай. Тісжақ жүйесінің рентгенологиялық жағдайы қалыпты. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// мезиальды тістесу// + дистальды тістесу// ашық тістесу// терең тістесу *** 15 жастағы жасөспірім эстетикалық кемістікке шағымдануда. Сыртқы қарағанда: беті – тар, басының формасы долихоцефаликалық. Ауыз қуысында: күрек тістер осьтері бойынша бұрылған және тығыз орналасқан, жоғарғы күрек тістердің енінің қосындысы – 36 мм; төменгі күрек тістердің – 24 мм. Жоғарғы және төменгі күрек тістер мөлшерлерінің пропорциональдығын анықтау әдісін болжаңыз:// Линдер-Харт// Коркхауз// Герлах// + Тон// Пон *** 10 жастағы баланың ата-анасы эстетикалық жетіспеушілікке шағымданады. Сыртқы қараған кезде беттің аз ғана асимметриясы анықталады. Ильин-Маркосян бойынша клиникалық сынамалар анықталмады. Ауызішілік қараған кезде: орталық күрек тістер арасындағы ортаңғы сызық ығыспаған. 46, 45, 44, 43 тістер 16,15,14,13 тістерді жабады. Сагиттальды жазықтықта бүйір тістердің қатынасы нормогнатикалық. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + біржақты ұрттық айқасқан тістесу// біржақты тілдік айқасқан тістесу// екіжақты тілдік айқасқан тістесу// екіжақты ұрттық айқасқан тістесу// ұрттық-тілдік айқасқан тістесу *** Коркхауз әдісімен анықталатын тіс қатарының деформациясын болжаңыз:// вертикальды бағытта тіс қатарының деформациясы// трансверзальды бағытта тіс қатарының деформациясы// + сагиттальды бағытта тіс қатарының деформациясы// тістердің транспозициясы// тортоаномалия *** Бала 7 жаста. Төменгі ерні алға шығыңқы. Төменгі алдыңғы тістер протрузия жағдайында, диастема және тремалар. Сагиттальды күрек тісаралық саңылау 3 мм, бүйір тістер қалыпты жымдасады. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// жеңіл дәрежелі прогениялық тістесу// шынайы прогения// мәжбүрлі прогениялық тістесу// + фронтальды прогения// жоғарғы жақтың микрогнатиясы *** 10 жастағы бала. Қараған кезде: тұрақты бірінші молярлар аймағында Энгльдің III класы бойынша жымдасу, клиникалық функциональды сынама жүргізгенде бала тістерін тік қатынасқа жылжыта алмайды. Қосымша зерттеу әдісін таңдаңыз:// ортопантомография// фотометрия// антропометрия// биометрия// + телерентгенография *** 18 жастағы қыз. Басының формасы долихоцефаликалық. Ауыз қуысында: жоғарғы және төменгі күрек тістердің тығыз орналасуы. Жақ сүйектерінің апикальды базистерінің биометриялық өлшеуі ені және ұзындығының II дәрежелі қысқаруын көрсеткен. Ортодонтиялық емдеу әдісін қолданыңыз:// апроксимальдыаралық сепарация// тіс қатарларын кеңейту// тістерді протрациялау// тістердің дистализациясы// + бөлек тістерді жұлу *** 11 жастағы қыз баланың ата-анасы тістесуінің дұрыс еместігіне шағымданады. Объективті: беті симметриялы, иегі артқа кесілген. Қол сүйектерінің рентгенограммасы бойынша пуберттатты кезеңнің басы. Тіс формуласы жасына сәйкес. Бүйірден алынған телерентгенограммада төменгі жақ сүйегінің мөлшерінің кішірейгені анықталған. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// иектік праща// ортопедиялық бет маскасы// бас күші бар бет доғасы// брекет-жүйесі// + андрезен-Гойпль активаторы *** 8,5 жастағы бала, ауыз қуысын сауықтандырғаннан кейін ортодонт-дәрігерге жіберілген. Сыртқы қарағанда профилі - дөңес. Тіс қатарларының жымдасуы кезінде жоғарғы тістер төменгі ерінде орналасқан. Ауыз қуысында: сагиттальды саңылау- 4 мм. Төменгі күрек тістердің кескіш жиектері таңдайдың кілегей қабығына тиіп тұр. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + френкельдің I-тип қызмет реттеушісі// френкельдің II-тип қызмет реттеушісі// френкельдің III-тип қызмет реттеушісі// френкельдің IV-тип қызмет реттеушісі// френкельдің V-тип қызмет реттеушісі *** 5 жастағы бала. Беті симметриялы, бетінің төменгі бөлігінің биіктігі азайған. Ауыз қуысында: жоғарғы күрек тістер төменгі күрек тістерді сауыттары биіктігінде жауып тұр, екінші уақытша молярлардың дистальды беткейлері бірдей вертикальды жазықтықта орналасқан. Ортодонтиялық аппарат түрін таңдаңыз:// ретракционды доғасы бар пластинка// + мюлеман пропульсоры// винті бар пластинка// брюкль пластинкасы// бынин каппасы *** 7 жастағы балада кері күрек тістік жабылу кезінде прогениялық тістесу. Ортодонтиялық аппараттың құрылымын таңдаңыз:// бынин каппасы// шварц каппасы// катц сауыты// + брюкль аппараты// итеруші серіппелері бар пластинка *** 4 жастағы балада мезиальды окклюзия. Жаттығудың түрлерін таңдаңыз:// жоғарғы күрек тістердің вестибулярлы беткейлерін жалау// жоғарғы ерінді тістеу// + төменгі ерінді жоғарғы тістер астына орналастыру және оны тістеу// жоғарғы ерінді жалау// таңдай бойымен тілді қозғалту *** Бала 13 жаста. 13 және 23 тістердің вестибулярлы орналасуы анықталды. Тіс қатарында оларға сауыт енінің 3/4-не орын жеткіліксіз. Қалған тістер қалыпты жымдасады. Емдеу жоспарын таңдаңыз:// жоғарғы тіс қатарын кеңейту және ит тістерді дұрыс орналастыру// жоғарғы және төменгі тіс қатарын кеңейту және ит тістерді дұрыс орналастыру// екі жағынан жоғарғы премолярлар мен молярларды дистальды ығыстыру, содан кейін ит тістерді дұрыс орналастыру// ит тістерді жұлу, ал тіс қатарының түзілген ақауы уақыт өте келе өздігінен жойылады// + бірінші премолярды жұлу және ит тістерді дұрыс орналастыру *** 12 жастағы жасөспірім спорттық жарақат нәтижесінде 11 тісті жоғалтуға байланысты эстетикалық бұзылыстарды жою үшін ортодонтқа келді. Объективті: ортаңғы сызықтың оң жаққа ығысуы, 21 тістің мөлшері 9 мм; 11 тіске орынның жетіспеушілігі - 3 мм. Оң жақта жымдасу - төмпешікті, сол жақта - фиссуралы-төмпешікті. Шаралар жоспарын таңдаңыз:// жасанды тісі бар протез дайындау// + орталық күрек тістің еніне сәйкес орынды жасау// тістерді жақындату жолымен кеңістікті жабу// 14 тісті жұлу жолымен орынды жасау// 12 тіске жасанды сауыт *** Бала 5 жаста, асқынған тіс жегісі бойынша 74, 75 тістері жұлынды. Ортодонтиялық көмек түрін таңдаңыз:// тістесуді ажырату// қажалмаған төмпешіктерді егеу// + жасанды тістері бар алмалы протез// миогимнастика// тұрақты молярлар жарып шыққанға дейін көмек қажеттілігі жоқ *** Күрек тістердің осі бойынша бұрылуы үшін алмалы ортодонтиялық аппараттарды таңдаңыз:// окклюзионды бастырмалары және секторальды қиығы бар пластинкалар// иілгіш жазықтығы және вестибулярлы доғасы бар пластинкалар// окклюзионды бастырмалары және сагиттальды қиығы бар пластинкалар// қол тәрізді серіппелері және вестибулярлы доғасы бар пластинкалар// + вестибулярлы доғасы және итеруші серіппесі бар пластинкалар *** Бала 7 жаста. Шағымы: сөйлеудің, тағамды тістеудің бұзылысы. Тістесуді қараған кезде күрек тістер арасында 5 мм вертикальды саңылау анықталды, барлық қалған тістер қалыпты жымдасады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// І типті Френкельдің қызметін реттеуші// жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің стационарлы аппараты және жақаралық күш// жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің серіппелі аппараты және жақаралық күш// жоғарғы және төменгі тіс қатарына Энгльдің жылжымалы аппараты және жақаралық күш// + жоғарғы және төменгі күрек тістерге ілмектері бар каппа және жақаралық күш *** 10 жастағы балада терең тістесу. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + Катц аппараты// Андрезен-Гойпль// Энгль доғасы// Телебаева аппараты// обтуратор *** Тілдің орналасуын қалпына келтіру үшін жаттығудың түрлерін таңдаңыз:// + тілдің ұшымен таңдайды сипау// тұмсық-күлкі// ұртты үру// зырылдауықпен жаттығу// ерінді үру *** 12 жастағы балада дистальды тістесу. Диагнозды нақтылау үшін клиникалық сынаманы таңдаңыз:// Ильина-Маркосян сынамасы// Гельман сынамасы// Кулаженко сынамасы// + Эшлер-Битнер сынамасы// Ясиновский сынамасы *** 13 жастағы жасөспірім. Қараған кезде: беті симметриялы, профилі – тік. Ауыз қуысында: 55, 53, 63, 65 тістерді есептемегенде тіс формуласы жасына сәйкес, бірінші тұрақты азу тістері аймағындағы арақатынас нормогнатикалық. Диагностиканың алғашқы әдісін таңдаңыз:// антропометриялық// функциональды// фотометриялық// биометриялық// + рентгенологиялық *** 8 жастағы баланың ата-анасы эстетикалық кемістікке шағымдануда. Беті ұзарған және тар. Ауыз қуысында: жоғарғы және төменгі күрек тістердің тығыз орналасуы, бірінші молярлардың жымдасуы - нормогнатикалық. Жоғарғы күрек тістердің ендерінің қосындысы=36 мм; төменгі күрек тістердің ендерінің қосындысы =26 мм. Емдеу шараларының жоспарын таңдаңыз:// бірінші жоғарғы және төменгі премолярларды жұлу// жоғарғы және төменгі тіс қатарларын кеңейту// + Хотц бойынша кезекпен жұлу// үшінші молярлардың ұрығын жұлу// бүйір тістерді дистализациялау *** Бала 14 жаста. Фронтальды прогениялық тістесу диагнозы қойылды. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + Энгль аппараты – жылжымалы// Энгль апараты – серіппелі// Энгль аппараты – стационарлы// Брюкль аппараты// Бынин каппасы *** Шайнау қызметін қалпына келтіру әдісі болып табылады:// тістесу ауытқуларын дұрыстау// + ауыз қуысын уақытында сауықтыру және протездеу// тілдің қысқа үзбесінің пластикасы// төменгі еріннің қысқа үзбесінің пластикасы// шайнау бұлшықеттерін жаттықтыру үшін миотерапия *** Этиологиясын ескере отырып, тістерге, тіс қатарларына, тістесуге қатысты морфологиялық өзгерістер болатын ТЖА жіктелісі:// ДДҰ// Энгль// + Калвелис// Каламкарова// Катц *** Бала 5 жаста, самай-төменгі жақ буыны қозғалысының шектелуі бойынша диспансерлік бақылауда. Анамнезінде дүниеге келген кезде жарақат. Қараған кезде ауыз ашылуы шектеулі, беттің төменгі үштен бір бөлігінің дамымауы. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// төменгі жақтың контрактурасы// екіншілік деформациялық остеоартроз// жеделдеу остеоартрит// + сүйекті анкилоз// буынның ауырсынуды дисфункциясы *** Самай-төменгі жақ буыны тіндерін қабат-қабат зерттеу әдісін болжаңыз:// электромиография// телерентгенография// + томография// мастикациография// рентгенографиялық *** Бала 10 жаста. Бетін қараған кезде: беті симметриялы, беттің төменгі үштен бір бөлігі алдыға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғының алдында орналасады. Мұрын ерін қатпарлары айқын. Бүйір тістердің қатынасы: 16, 26 тістердің алдыңғы ұрттық төмпешіктері төменгі тістердің ұзына бойы фиссурасында орналасады. Фронтальды бөлімде төменгі тістер жоғарғылардың алдында орналасады. Күрек тістердің ортаңғы сызығы солға ығысқан. Осы патологияның себебін болжаңыз:// төменгі ерінді тістеу әдеті// + жоғарғы ерінді тістеу әдеті// басын шалқайтып ұйықтау// бүйір тістердің ерте жұлу// фронтальды тістерді ерте жұлу *** Шынайы прогенияның анықтамасы болып табылады:// жоғарғы жақтың үлкеюі// жоғарғы жақтың толық дамымауы// + төменгі жақтың үлкеюі// төменгі жақтың толық дамымауы// беттің төменгі үштен бір бөлігінің төмендеуі *** Науқас 14 жаста. Объективті: Иектің айқын алдыға шығуы. Беттің төменгі үштен бір бөлігі ұзарған, алдыға шығыңқы, төменгі ерін жоғарғыдан басым. Дәрігер-ортодонтта емдеу нәтижесіз. Ауыз қуысында кері күрек тістік жабылу, бүйір тістердің қатынасы - Энгль бойынша ІІІ класс. Осы патологияның этиологиялық факторын болжаңыз:// жоғарғы ерінді тістеу// ЛОР-ағзаларының аурулары// бүйір тістерді ерте жоғалту// + тұқымқуалаушылық фактор// жоғары жастықта ұйықтау *** Бала 6,5 жаста. Алдын ала қаралу кезінде төменгі ерінді тістесу әдеті анықталды. Дәрігердің әрекетін болжаңыз:// 1-ші топқа диспансерлік есепке алу// дәрігер-ортодонттың кірісуі қажет емес// + 2-ші топқа диспанлік есепке алу// 3-ші топқа диспансерлік есепке алу// төменгі жақтың өсуін ынталандыру *** Нақуас 9 жаста. Объективті: иектің аз ғана шығуы, беттің төменгі үштен бір бөлігі өзгерген. Ауыз қуысында: жоғарғы тіс доғасының өзгеруі, алдыңғы бөлімде тістердің тығыз орналасуы, аз ғана күрек тістік жабылу бар. Нақты диагноз қою үшін функицональды сынаманы болжаңыз:// Эшлер-Битнер сынамасы// Хорошилкина сынамасы// + Ильина-Маркосян сынамасы// Малыгина сынамасы// Шварц сынамасы *** Бала 10 жаста. Қараған кезде 75 және 85 тістерінің уақытынан бұрын жұлынуы анықталды. Тістердің ауысуы мерзімінде. Дәрігердің әрекетін болжаңыз:// дәрігер-ортодонттың кірісуі қажет емес// айына бір рет қарау жолымен 35 және 45 тістердің жарып шығуын бақылау// қарапайым консольді протездер дайындау Изготовить обычные консольные протезы// + кламмерсіз алмалы протез дайындау Изготовить бескламмерный съемный протез// бірінші топқа диспансерлік есепке алу *** Бүйір тістер арасында қашықтықтың болуымен сипатталатын симптомды болжаңыз:// + трема// диастема// адентия// ретракция// репозиция *** 1 немесе 2 жасанды күрек тістері бар кеңейтетін алмалы протезді қолдану кезінде бүйір тістердің сауыттарын аппараттың негізін жабады:// 0,5 мм-ге// 1 мм-ге// 2 мм-ге// барлық вестибулярлы жағын// + барлық тіл жағын *** Науқас 14 жаста косметикалық ақауға, үнемі ауызының құрғауына, тамақты тістеу және шайнау қиындығына, сөйлеу кезінде анық сөйлеп алмауына шағымданып келді. Қарау кезінде беттің төменгі бөлігінің ұзаруы, аузы жартылай ашық, иек, мұрын ерін бүктемінің жазықтануы, жақ өсіндісінің қысқаруы төменгі жақ бұрышының үлкеюі. Ауыз қуысында жоғарғы тіс қатарының қүрт тарылуы және төменгі жақтың кеңеюі,таңдай күмбезі биік,тіл көлемі ұлғаймаған. Күрек тістердің аймағындағы тік саңылаудың көлемі -5 мм. Ортодонтиялық аппараттың түрін болжаңыз:// Энгльдің жылжымалы доғасы// + Хербст-Кожакару аппараты// Брюкль аппараты// Калвелис пластинкасы// Катцтың тістеу пластинкасы *** Науқас 10 жаста. Ауыз қуысында фронтальды тістердің тік тістесу типі бойынша. Бүйір бөліктерде тістер қарама қатынасы бұзылмаған, екі жағында да тіс альвеолярлы ұзару. Ортодонтиялық аппараттың түрін болжаңыз:// жоғарғы жаққа кеңейтетін пластинка// жоғарғы жаққа иілу жазықтығы бар пластинка// + жоғарғы жаққа шайнау валигі бар пластинка// төменгі жаққа кеңейтетін пластинкасы// төменгі жаққа шайнау валигі бар кеңейтетін пластинка *** 8 жастағы балада дистальды тістесу. Күрек тістер арасында сагиттальды саңылауды анықтау үшін өлшеуші нүктелерді таңдаңыз:// жоғарғы күрек тістердің вестибулярлы беткейінен төменгілердің тілдік беткейіне дейін// + жоғарғы күрек тістердің вестибулярлы беткейінен төменгілердің вестибулярлы беткейіне дейін// жоғарғы күрек тістердің тілдік беткейінен төменгілердің вестибулярлы беткейіне дейін// жоғарғы күрек тістердің тілдік беткейінен төменгілердің тілдік беткейіне дейін// жоғарғы ит тістердің вестибулярлы беткейінен төменгілердің тілдік беткейіне дейін *** Ауру 12 жаста. Дұрыс сөйлей алмауына шағымданады. Аузы жартылай ашық. Тіс қатарларын қарағанда алдыңғы бөлікте шамасы 6 мм сагиттальды саңылау бар екені анықталады. Жоғарғы фронтальды тістер төменгі алдыңғы тістерді жауып тұрады. Тыныс алуы ауызбен. Бала төменгі ерінді тістеу әдеті бар. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// +ь Катц тістеу пластинкасы// Эйнсворт аппараты// Бынин каппасы// Френкльдің қызметті реттеушісі// Брюкль аппараты *** Балалардың сүт тістесуінің қалыптасу мезгілінде пайда болған терең тістесу ерте белгілері бар балаларды емдеу әрекетін таңдаңыз:// тістесудің дезартикуляциясын ескере отырып аппаратуралы емдеу тағайындау// вертикальды бағытта тістердің жымдасуын дұрыстау// бүйір бөліктерде жақ сүйегінің өсуін ынталандырады// жақтардың фронтальды бөлігінде терең жабылуын болдыртпау// + тістердің жымдасуын алдыңғы артқы бағытта дұрыстау *** Бала 7 жаста. Алдын ала қараған кезде жоғарғы жақта барлық уақытша молярлардың болмауы анықталды. Төменгі күрек тістер таңдайдың кілегей қабығымен байланысады. Дәрігердің әрекетін таңдаңыз:// дәрігердің кірісуі қажет емес// тұрақты тістер жарып шыққанға дейін айына 1 рет бақылау// + алмалы пластинады протез дайындау// тұрақты тістер жарып шыққанға дейін жарты жылда 1 рет бақылау// терең тістесуді емдеу үшін ортодонтиялық аппаратты дайындау *** Науқас 14 жаста косметикалық ақауға, аузында тұрақты құрғауына, тағамды тістеу мен шайнаудың қиындауына, сөйлеу кезінде дыбыстарды айтудың айқын еместігіне шағымданады. Қараған кезде: беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігі ұзарған, аузы жартылай ашық, иек және мұрын ерін қатпарларының тегістелуі, жақ тармағының қысқаруы, төменгі жақ бұрышының ұлғаюы. Ауыз қуысында: жоғарғы тіс қатарының айқын тарылуы және төменгінің жазықталуы, таңдай күмбезі жоғары, мөлшері үлкеймеген. Күрек тістер аймағында вертикальды саңылаудың мөлшері - 5 мм. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// Энгльдің жылжымалы доғасы// + Хербста-Кожакару аппараты// Брюкль аппараты// Калвелис аппараты// Катц тістеу пластинкасы *** 10 жастағы балада төменгі жақтың ығысуы бар. Ажырату диагностикасы үшін қолданылатын клиникалық сынаманы таңдаңыз:// + Ильина-Маркосян сынамасы// Гельман сынамасы// Кулаженко сынамасы// Эшлер-Битнер сынамасы// Ясиновский сынамасы *** Ұйқы кезінде басының астына қолын қою және төменгі жаққа басу жағымсыз әдеті нәтижесінде қалыптасады: Латеральді канат тәрізді бұлшық етті функциональді нығайтуға бағытталған жаттығулар негізінде емдеу үшін қолданылады:// бір жағынан жақтың жазықталуы// жақ-бет аймағы бұлшықеттері тонусының өзгеруі// жоғарғы жақтың тарылуы// + төменгі жақтың жанына ығысуы// төменгі тіс қатарының тарылуы *** Мезиальды (антериальды) тістесудің негізгі клиникалық белгісі болып табылады:// Энгльдің II класс бойынша бірінші тұрақты молярлардың қатынасы// жоғарғы және төменгі жақтың күрек тістерінің жиектік жымдасуы// алдыңғы тістер арасында вертикальды саңылаудың болуы// алдыңғы тістер арасында сагиттальды саңылаудың болуы// + Энгльдің IІI класс бойынша бірінші тұрақты молярлардың қатынасы *** 3 жастағы балада мезиальды баспалдақтың болуы және төменгі жақты алға ығыстыру әдеті бар. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ашық тістесу// айқасқан тістесу// + прогениялық тістесу// прогнатиялық тістесу// терең тістесу *** Науқас 12 жаста, клиникаға алдыңғы бөлімде тістер жымдасуының болмауы шағымымен келді. Анамнезінен: 10 айға дейін емшекпен қоректендірген, ұзақ уақыт төменгі ерінді тістеді. Қараған кезде беттің конфигурация бұзылыстары анықталды: беттің төменгі үштен бір бөлігінің ұзаруы, мұрын ерін және иек қатпарларының тегістелуі, еріннің жымдаспауы. Жоғарғы жақ фронтальды бөлімде ұзарған, төменгі жақ жазықталған, жоғарғы жақта альвеолярлы өсінділер шамадан тыс дамыған. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// айқасқан тістесу// терең тістесу// дистальды тістеу// мезиальды тістесу// + ашық тістесу *** 9 жастағы бала тағамды қиын тістеуге шағымданады. Объективті: беттің төменгі бөлігінің ұзаруы, ауыздың айналмалы бұлшықетінің ширығуы, мұрын ерін қатпарларының тегістелуі. Тістесу кезеңі ерте ауыспалы. Жоғарғы тіс қатары ершік тәрізді, төменгі - трапеция тәрізді. Алдыңғы тістер арасында вертикальды саңылау 6 мм. Алғашқы диагнозды таңдаңыз:// айқасқан тістесу// дистальды тістесу// + ашық тістесу// терең тістесу// мезиальды тістесу *** Бала 3 жаста. Дәрігер-ортодонттың қабылдауында анамнез жинау кезінде баланы жұмсақ, үгітілген тағаммен тамақтандыратыны анықталды. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// ортогнатиялық тістесу// бейтарап тістесу// тіке тістесу// + терең тістесу// ашық тістесу *** Бала 13 жаста. Төменгі күрек тістердің кесу жиектері қатты таңдайдың кілегей қабығымен жанасады, жоғарғы жақтың бірінші тұрақты молярының медиальды ұрттық төмпешігі аттас антаносттің вестибулярлы беткейінде көлденең жүлгесінде орналасады, Алғашқы диагнозды болжаңыз:// терең күрек тістік жабылу// жеңіл дәрежелі терең тістесу// + орташа дәрежелі терең тістесу// ауыр дәрежелі терең тістесу// Энгль бойынша 2 класс, 2 подкласс *** Бала 6,5 жаста. Қараған кезде алдыға шығыңқы төменгі ерін және иек анықталады. Төменгі алдыңғы тістер жоғарғыларды жабады, бүйір тістер әртүрлі төмпешіктермен жымдасады, төменгі ит тістердің төмпешіктері айқын. Жоғарғы және төменгі тіс қатарының формасы жартылай шеңбер. Алғашқы диагнозды болжаңыз:// + мәжбүрлі прогениялық тістесу// төменгі макрогнатия// жоғарғы микрогнатия// жоғарғы жақтың алдыңғы бөлімінің дамымауы// төменгі жақтың алдыңғы бөлімінің шамадан тыс дамуы *** Бала 6 жаста. Бірінші тұрақты молярлар әртүрлі төмпешіктермен жымдасады. 73 және 83 тістердің төмпешіктері айқын. Жоғарғы және төменгі тіс қатарының формасы дұрыс. Л.В.Ильина-Маркосян жіктелісі бойынша алғашқы диагнозды болжаңыз:// 3 класс ауытқуы// төменгі жақтың микрогнатиясы// прогениялық тістесу// фронтальды прогениялық тістесу// + мәжбүрлі прогениялық тістесу *** 6 жастағы балада алақанмен иекті таяну жағымсыз әдеті бар. Осы жағымсыз әдет әкелетін алғашқы диагнозды болжаңыз:// прогнатиялық тістесу// + прогениялық тістесу// терең тістесу// айқасқан тістесу// ашық тістесу *** 7 жастағы баланы тексеру кезінде орталық окклюзияда тістердің жымдасуы кезінде жоғалатын беттің асимметриясы анықталды. Асимметрияның себебін болжаңыз:// СТЖБ аурулары// жақ сүйектерінің деформациясы// + тістесудің бұзылысы// жұмсақ тіндердің ісінуі// тыныс алу жолдарының аурулары *** Бала 5 жаста. Баланың әкесі төменгі жақтың шынайы макрогнатиясы бойынша ортодонтиялық емдеуде болған. Дәрігерлік әрекетті таңдаңыз:// вертикальды эластикалық күші бар иектік пращаны қолдану// + атқа қиғаш күші бар иектік пращаны қолдану// уақытша ит тістердің қажалмаған төмпешіктерін егеу// келесі ортодонтиялық емдеумен диспансерлік бақылау// миофункциональды тренажерды қолдану *** Науқас 15 жаста. Диагноз: Ашық тістесу, гнатикалық түрі. Зерттеу әдісін таңдаңыз:// + телерентгенография// антропометрия// кефалометрия// изар индексі// фотометрия *** Бала 9 жаста. Ата-анасы орталық күрек тістердің алдыға шығуы және олардың төменгі ерінде орналасуы шағымымен келді. Анамнезінен балалық шақта әртүрлі аурулармен ауырған. Соңғы кезде төменгі ернін тістейді. Тұқымқуалаушылық ерекшеліксіз. Объективті: беттік белгілер, еріндері жымдаспайды, аузы жартылай ашық, иек қиғаш, төменгі ерін жоғарғы күрек тістердің артында орналасады. Аралас ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + Гуляева аппараты// Брюкль аппараты// Френкельдің 3 типті қызметін реттеуші// Френкельдің 1 типті қызметін реттеуші// Френкельдің 2 типті қызметін реттеуші// *** Брюкль аппараты құрылымының негізін таңдаңыз:/// жоғарғы жаққа тістегіш алаңы, вестибулярлы доғасы бар// + төменгі жаққа иілгіш жазықтығы, вестибулярлы доғасы бар// жоғарғы жаққа винті, окклюзионды бастырмалары бар// төменгі жаққа тістегіш алаңы, тірек кламмерлері бар// жоғарғы жаққа винті, вестибулярлы доғасы бар *** 13 жастағы жасөспірім. Эстетикалық кемістікке шағымдануда. Сыртқы қараған кезде: беті симметриялы, ауытқу белгілері байқалмайды. Ауыз қуысында: 11, 21 тістер осьтері бойынша бұралған, 12, 22 тістер таңдайда орналасқан, 13, 23 – вестибулярлы бағытта орналасқан. Зерттеу әдісін таңдаңыз:// + апикальды базистің даму дәрежесі// тіс доғасының алдыңғы бөлігінің ұзындығы// тіс доғасының ені// тіс доғасының ұзындығы// тістердің мөлшерлері *** Бала 7 жаста. Шағымы сөйлеудің, тағамды тістеудің бұзылысы. Тістесуді қараған кезде күрек тістер арасында 5 мм вертикальды саңылау, барлық қалған тістер қалыпты жағдайға сәйкес жымдасады. Ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// Френкльдің 1 типті қызметін реттеушісі// Энгльдің стационарлы аппараты// Энгльдің серіппелі аппараты// Энгльдің жылжымалы аппараты// + жоғарғы және төменгі күрек тістерге ілмектері бар каппа және жақаралық күш *** Уақытша тістесу кезеңінде прогнатиялық тістесуді емдеу үшін ортодонтиялық аппараттың түрін таңдаңыз:// + вестибулярлы доғасы бар пластинка// Энгль доғасы// Башарова аппараты// Калвелис пластинкасы// Бынин аппараты *** Вестибулярлы пластинканы қолдануға көрсеткішті таңдаңыз:// алдыңғы бөлімде тістердің жымдаспауы// + ерін жымдасуының бұзылысы// тіс қатарларының тарылуы// тістердің вестибулярлы ауытқуы// терең тістесу *** Науқас 12 жаста. Объективті: 13 және 23 тістер тіс доғасынан тыс, вестибулярлы орналасқан. Вестибулярлы доғада 13 және 23 тістер сауыттарының барлық көлемі бойымен М-тәрізді кламмерлері бар кеңейтетін пластинка дайындалды. Тістерді ығыстыру сипатын таңдаңыз:// сауыттық ығыстыру// корпусты ығыстыру// ұзына бойы осі айналасында ығыстыру// вертикальды ығыстыру// + тістердің түбірлерін ығыстыру Металдыкерамикалы жасанды тіс сауытына арнап тісті егеуде тістің түйісу беткелерін қандай бормен егейді:// чечевицетәрізді// торпедотәрізді// доңғалақтәрізді// + конустәрізді// шартәрізді *** Тістің анатомиялық сауытының үштен бір бөлігі бұзылуында қолданылатын жасанды тіс сауыты:// +қалпына келтіретін// анатомиялық// провизорлық// қорғайтын// тірек тіс сауыты *** М атты науқасқа металдыкерамикалы жасанды тіс сауытын дайындау барысында алдыңғы тістерінде бірінші дәрежелі қозғалғыштық болуына байланысты бірфазалы әдіспен қалып алуға шешім қабылданды. Қандай қалып алу материалын пайдаланған жөн:// альгинатты// +полиэфирлі// термопластикалық// цинкооксидэвгенольды// каучук полисульфидті *** Жоғарғы жақ сүйегі альвеолярлы өсіндісінің саңырауқұлақ тәрізді формасы кезінде және жоғарғы ерін үзеңгісі қысқа кезінде алмалы-салмалы протездің бекітілуінің кері әсерін жою үшін қолданылатын кламмер// Ney жүйесінің тіреп-ұстаушы кламмері// + металдыпластмассалы пелоттар// тісішілікдентальные аттачмендер// Кеменидің тісальвеолярлық кламмері// сымнан иіліп жасалған кламмер *** М атты науқасқа металдыкерамикалы жасанды тіс сауытын дайындау барысында алдыңғы тістерінде бірінші дәрежелі қозғалғыштық болуына байланысты, қандай қалып алу материалын пайдаланған жөн:// + бірфазалы полиэфирлі// корригирлеуші қабаты бар альгинатты масса// негізгі массасыз цинкооксидэвгенольды// екі этапты каучук полисульфидті// корригирлеуші қабаты жақ термопластикалық *** Кіші және үлкен азу тістерді жоғалту барысында фронталды тістер аралас қызмет атқарғанда олардың клиникалық сауыт бөлігінің қысқару себебі:// қалған тістердің функциональдық зорығуы// + эмал мен дентиннің ерте тозуы// эмал мен дентиннің физиологиялық қажалуы// окклюзиялық беткейдің деформациясы// бекітілмеген тістемнің болуы *** Доғалы протезді дайындаудағы доғаның үстіңгі шеті мен шырышты қабат арасында жаралар профилактикасы үшін жасалатын (Рузуддинов С.Р. бойынша) 0,5 мм-дей қуыстың жағдайы қандай клиникалық кезеңде тексеріледі:// бірінші// екінші// + үшінші// төртінші// бесінші *** 86 жастағы қант диабеті ауруымен диспансерлік есепте тұратын науқастың төменгі жақ сүйегінің менталды қуыс аймағындағы дара сынығын Гардашников шендеуішін қолданып 1 ай емдегеннен кейінгі жүргізілген рентген зерттеудің нәтижесінде сүйектердің дұрыс бітіспеуі байқалды. Науқастан қандай негізгі клиникалық көріністі байқауға болады:// тіс төмпешіктерінің түйісуі түріндегі окклюзиялық ара қатынасының бұзылыстары// ашық тістем түріндегі окклюзиялық ара қатынасының бұзылыстары// ауыз қуысы жұмсақ тіндерінің тыртысуы және бет-әлпетінің ұзаруы// ұстап көргенде сынық бөліктерінің қозғалмауы// + ұстап көргенде сынық бөліктерінің қозғалуы *** С.Rumpel бойынша тірек тіндеріне қысымның әртүрлі жолдармен берілетінін ескере отырып жасалған эстетикалық физиологиялық емес протез түрі:// шарнирлі// + жартылай алмалы-салмалы// бөлшектенетін көпіртәрізді// металдыкерамикалы көпіртәрізді// толық құйылып жасалған әмбебап каппалар *** Альвеолярлы өсінді жотасында орналасқан горизонталды бағытта еркін қозғалатын шырышты қабат қазғалып кетпес үшін қолданылатын қалып алу түрі:// анатомиялық// +қысымсыз алу// функциональдық// компрессиялық// декомпрессиялық *** Науқас алмалы-салмалы протезге қалыптаса алмағанына және протезді кисе ауру сезімі пайда болатынына шағымданып келді. Пртоез базисін қайта өңдеп жасау кезінде қандай анатомиялық түзілістерді оқшаулау үшін фрезамен ойық жасайды, ойықты жабу үшін қандай материалдарды қолданады:// термопластикалық массаны – жоғарғы жақсүйек төмпешігін// + маллопласты – ішкі өте қисық сызықты// ортокормен – азу тіс артындағы кеңістікті// фторакспен - экзостоздарды// денталурмен –торустарды *** М атты науқастың алдыңғы тістеріне металдыкерамикалы жасанды тіс сауытын дайындау барысында бірфазалы әдіспен қалып алу қандай клиникалық жағдайға байланысты болады:// азу тістерінің жоқ болуы// бекітілген тістем биіктігі// бекітілмеген тістем биіктігі// тістерінде патологиялық қозғалғыштық жоқ// +тістері қозғалғыш болуына байланысты *** М атты науқас төменгі жақ сүйегіне бір ай бұрын жасалған доғалы протезге қалыптаса алмағанына, тамақ шайнай алмайтынына және протездің алдыңғы бөлігін басқанда немесе сөйлегенде ауру сезімі пайда болатынына шағымданып келді. Қарап көрген кезде протез доғасының тіласты шырышты қабатына батып тұрғаны анықталды. Сіздің іс-әрекетіңіз:// + 0,5 мм қуыс болатындай етіп протезді қайта жасау// доғаны егеп қуыс жасау// доғаның ішкі бетін жылтыратып өңдеу// крампонмен доғаны майыстыру// протезге үйреніп кетесің деу *** Науқас 62 жаста, жартылай алмалы-салмалы протезді тапсыру кезінде, 1.8-тістің дефект жағына қарай 28 градусқа қисаюына байланысты протезді отырғызу қиындады. Бұндай қиыншылықтың алдын-алу үшін 1.8-тісті протез жасар алдында не істеу керек еді:// тісті тіс доғасындағы өз орнына қою үшін ортодонтиялық ем жүргізу// тіс ұлпасын алып емдеп, протездеу үшін цилиндртәрізді етіп егеу// тіс ұлпасын алмай, штампталып жасалатын сауытқа арнап цилиндртәрізді етіп егеу// + тіс ұлпасын алып, цилиндртәрізді етіп егеп, штампталып жасалатын сауыт қою// жұлып тастау керек *** 86 жастағы қант диабеті ауруымен диспансерлік есепте тұратын науқастың төменгі жақ сүйегінің менталды қуыс аймағындағы дара сынығын Гардашников шендеуішін қолданып 1 ай емдегеннен кейінгі жүргізілген рентген зерттеудің нәтижесінде сүйектердің дұрыс бітіспеуі байқалды. Ары қарай емдеу жолын көрсетіңіз:// + шарнирлі протез жасау// бөлшектенетін көпіртәрізді протез жасау// толық құйылып жасалған әмбебап каппалар жасау// сүйекті өсіріп, кейін протез жасау// қосымша тіс қатары бар жартылай алмалы-салмалы протез жасау *** Науқастың төменгі және жоғарғы жағына 8 жыл бұрын жасанды пластмасса тістері бар толық алмалы-салмалы протез жасалған. Ас қабылдағанда, ауызын кең ашқанда самайына, көзіне, құлағына, беліне жететін, протез астында пайда болатын ауру сезіміне, шықшыт буынының қытырлайтынына шағымданады. Тексеру кезінде төменгі жақ сүйегінің ауызды ашу кезінде қисық-қисық қатты қозғалатындығы, пальпация жасағанда самай мен шайнау бұлшық еттерінің әр жерінен ауру сезімі анықталды. Дифференциальды диагноз жүргізу үшін не істеу керек:// самай мен шайнау бұлшық еттеріне электромиография жүргізу керек// + тыныш жағдайда және тістем кезінде беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігін өлшеу// тістем кезінде шықшыт буынының компьютерлік томографиясын жүргізу// ауызы ашық кезінде шықшыт буынының артрографиясын жүргізу// ауызы ашық кезінде шықшыт буынының аксиографиясын жүргізу *** Науқастың төменгі және жоғарғы жағына 8 жыл бұрын жасанды пластмасса тістері бар толық алмалы-салмалы протез жасалған. Ас қабылдағанда, ауызын кең ашқанда самайына, көзіне, құлағына, беліне жететін, протез астында пайда болатын ауру сезіміне, шықшыт буынының қытырлайтынына шағымданады. Тексеру кезінде төменгі жақ сүйегінің ауызды ашу кезінде қисық-қисық қатты қозғалатындығы, пальпация жасағанда самай мен шайнау бұлшық еттерінің әр жерінен ауру сезімі анықталды. Ортопед томатолог-дәрігердің іс-әрекеті:// + беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігін қалпына келтіріп, жасанды фарфор тістер қойып, толық алмалы-салмалы протезді қайта жасау// беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігін қалпына келтіріп, жасанды пластмасса тістер қойып, толық алмалы-салмалы протезді қайта жасау// беттің төменгі үштен бір бөлігінің биіктігін қалпына келтірмей, жасанды фарфор тістер қойып, толық алмалы-салмалы протезді қайта жасау// толық алмалы-салмалы протезге коррекция жасап, тіс-жақ жүйесі бұлшық еттеріне физиоем тағайындау// төменгі толық алмалы-салмалы протезге коррекция жасап, тіс-жақ жүйесі бұлшық еттеріне массаж тағайындау *** Жоғарғы жақ сүйегінің алдыңғы бөлігіндегі ақауға салынған жартылай алмалы-салмалы протезі бар науқас сөйлеген кезде «Ф» дыбысын дұрыс айта алмайтыны анықталды. Протезді клиникалық тұрғыдан бағалағанда алдыңғы жасанды тістердің мойыны «жымыю сызығынан» 3 мм жоғары орналасқан, тістердің кесу қыры еріндердің түйісу сызығынан төмен орналасқан. Дыбыс түзілудің бұзылуы неге байланысты, сіздің іс-әрекетіңіз:// жоғарғы жасанды күрек тістер қысқа, протезді қайта жасау керек// + жоғарғы жасанды күрек тістер ұзын, протезді қайта жасау керек// сөйлетіп тексеріп көріп, жасанды тістерді түзету// жасанды тіс қатары дұрыс қойылмаған, протезді қайта жасау керек// протез базисі таңдайға дұрыс жатпайды, оған коррекция жасау керек *** Науқас тірегі 1.3; 1.2; 2.2; 2.3 тістер болатын бес жыл бұрын жасалған металдыкерамикалы көпір тәрізді протездің сынғанына шағымданып келді. Қарап көру кезінде 1.7; 1.6; 1.4; 1.1; 2.1; 2.4; 2.5; 2.7 тістерінің, барлық астыңғы азу тістерінің жоқ екендігі анықталды. Көпіртәрізді протездің сынуына себеп болған жағдайды көрсетіңіз:// тірек тістерді дұрыс таңдамаған, тиімсіз протездеу// +бекітілмеген тістем, тиімсіз протездеу// тістердің функциональдық зорығуы, тиімді протездеу// физиологиялық тістем, тиімді протездеу// бекітілген тістем, тиімсіз протездеу *** Науқас 1.5; 1.4; 2.4; 2.5 тістерінің жоқтығына, кратертәрізді фасеткалы эстетикалық ақауға, төменгі күрек тістерінің аса сезімталдығына шағымданып келді. Тірегі 1.6; 1.3; 1.2; 1.1 мен 2.6; 2.3; 2.2; 2.1 болатын екі металдыкерамикалы көпір тәрізді протез жасалған. Бір жылдан кейін науқас төменгі күрек тістерінің сауыт бөлігінің 1/3 дәрежеде қажалғанына шағымданады. Төменгі алдыңғы күрек тістерінің клиникалық сауыт бөлігінің қысқару себебін керсетіңіз:// тістердің функциональдық зорығуы // бекітілген тістемнің әсерінен// окклюзиялық беткейдің деформациясы// +эмал мен дентиннің аса қажалуынан// эмал мен дентиннің физиологиялық қажалуынан *** Тіс емханасына 55 жастағы 1,1 тісі жоқ науқас келді. Қалған тістері сау. Анамнездіне- екі апта бұрын стационардан миокард инфаркты бойынша емделіп шықты. Сіздің тактикаңыз// + жарты жылға уақытша алмалы-салмалы пластиналы протез жасау// көпiр тәрізді протезге тiрек ретінде 1.2, 2.1 тістерді егеу// көпiр тәрізді протезге тiрек ретінде 2.1 тісті егеу// көпiр тәрізді протезге тiрек ретінде 1.2 тісті егеу// ортопедиялық ем көрсетпеу *** Науқас А. жоғарғы жақ тіс қатарының фронтальді бөлігіндегі сынықтар кезінде қолданылатын шендеуіш// доға тәрізді тегіс шендеуіш// жылжымалы шарнирі бар шендеуіш// + кергіші (распоркасы) бар тегіс шендеуіш// тістерді лигатуралық сыммен байланыстыру// жақ аралық тартқышы мен ілмегі бар шендеуіш *** Науқас В. Тигерштед шендеуішін шешкеннен кейін тістемнің бұзылғандығы және сынықтардың дұрыс бітіспегендігі анықталды. Себебін анықтаңыз:// емдік гимнастика ертебасталған// + сынықтар дұрыс құралмаған// сынықтарды әлсіз бекітілген// ауыз қуысы гигиенасының бұзылуы// кішігірімде формацияның болуы *** Жоғарғы жақта 18, 17, 16, 15, 24, 25, 26, 28 жартылай екіншілік адентиясы. 27 тіс аз мөлшерде мезиальді жаққа ығысқан. Торусы айқындалған. Төменгі жақ тіс қатарылары сау (интакты). Қолданылатын ортопедиялық ем:// +жоғарғы жақтың 13, 14, 23, 27 тістеріне бекітілген бюгельді протез// алмалы-салмалы пластиналы протез// шендеуіш бюгельді протез// бір мен екінші жауаптар дұрыс// импланттарды қолданып алынбайтын протез дайындау *** 25 жастағы науқас ортопедиялық стоматология клиникасына үнемі пломбаның түсе беретініне шағымданып қаралды. Тексеру кезінде 2.6 тісте тіс сауытының 1/3 бөлігі бұзылған, тіс пломбаланған, антагонист тістермен түйіспейді. Дәрігер 1-клиникалық кезеңде 2.6 тісті егеп, жоғарғы жақтан жартылай анатомиялық үлгі алды. 2.6 тіске металл штампталған сауыт жасалды. Сауытты өлшеп тексеруде сауыт окклюзияны көтеріп тұр. Қай кезеңде қателік жіберілді, тістем неге көтерілді?// +1-лабораториялық кезең, тіс дұрыс мүсінделмеген// 1-лабораториялық кезең, сауыт дұрыс штампталмаған// 1-клиникалық кезең, қалып дұрыс алынбаға// 1-клиникалық кезең, тіс дұрыс егелмеген// 1- лабораториялық кезең, модель дұрыс алынбаған *** 3.7 тіске металл штампталған сауытты өлшеу кезінде, сауыт окклюзияда кедергі жасады. Тіс цилиндр пішінде егелген, окклюзиялық беті мен антагонист тістер арасында 0,2 мм қалыңдықта горизонтальды саңылау бар. Көрші тістер арасынан зонд емін-еркін өтеді. Қай кезеңде, қандай қателік жіберілген?// 1-клиникалық кезең, тіс дұрыс егелмеген// 2-клиникалық кезең, орталық окклюзия дұрыс анықталмаған// 1-лабораториялық кезең, қалып дұрыс алынбаған// + 1-лабораториялық кезең, тіс дұрыс мүсінделмеген// 1-лабораториялық кезең, тістің клиникалық мойны дұрыс анықталмаған *** Металлокерамикалық сауыт дайындаудың 2-клиникалық кезеңінде металл қаңқа тіс тұқылына жеңіл орнатылады, саты бойымен дұрыс орналасқан, антагонист – тістермен окклюзия аралық саңылау 0,5 мм, металл қалпақшаның қалыңдығы 0,8 мм тең. Қандай асқыну болуы мүмкін?// сауыт цементтен босап, түсіп қалады// сауыт нашар бекиді// + керамикалық массаның сынып кетеді// сауыттың эстетикалық ақауы болады// металл қалпақша тесіліп қалады. *** Науқастың 2.2,2.3,2.4,2.5,2.6 тістері жоқ, 1.1, 2.1, 2.7 тістері сау, патологиялық өзгерістер анықталмаған, дәрігер науқасқа тірегі 1.1,2.1 және 2.7 тістер болатын металлокерамикалы көпірлі протез жасауды ұсынды. Протез конструкциясы дұрыс таңдалды ма, неге?// дұрыс – көпіртектес протез шайнау қысымын толығымен қалыптастырады// дұрыс емес – тірек тістер ұлпасы алынбаған// +дұрыс емес – тірек тістерге көп күш түседі// дұрыс – эстетикалық жағынан қолайлы, протезге жылдам бейімделеді// дұрыс емес - тірек тістер саны жеткіліксіз *** 50 жастағы науқас 2.1;1.1,2.2 тістерінің болмауына шағымданып, көпірлі протез жасауды сұрайды. Пластмассалы фасеткалы металл құрама көпірлі протезді тапсыру кезеңінде протезді тірек тістерге отырғызған соң, фасетка альвеолярлы өсіндінің шырышты қабатына тығыз жанасып жатқанын анықтады. Орталық окклюзия жағдайында фасеткадағы жоғарғы күрек тістер ғана түйіседі, ал басқа тістер түйіспейді. 1.3 тістің сауыты мен аралық бөлімнің арасындағы дәнекер қызыл иек емізікшесіне тиіп тұр, протезге түзетулер жасаған соң дәрігер висфат-цементпен тіске бекітті. Қандай түзету жүргізу қажет болды?// +қызыл иек емізікшесін дәнекерден босатып және көпірлі протезді тереңірек енгізу// қызыл иек емізікшесін көпірлі протездің аралық бөлімінен босат// дәнекерді қызыл иек емізікшесінен босатып және фасетканың түйісу аймағын алу// фасетка мен дәнекерді қызыл иек емізікшесінен ашып, тірек тістерді қосымша егеу// бұл жағдайда көпірлі протезге түзету жасалмайды, қайтадан жасау қажет *** 47 жастағы науқас ортопедиялық стоматология клиникасына төменгі жақтағы тістерінің болмауына шағымданып қаралды. Тістері 5 жыл бұрын кариестің асқынуынан жұлынған. Тістері төзімді. Тіс қатарының формуласы: 8765432112300678. Диагноз қойыңыз? Ең тиімді протез конструкциясын таңдаңыз// +тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 3 класс, металды көпірлі протез// тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 2 класс, металды керамикалы көпірлі протез// тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 3 класс, металды керамикалы көпірлі проте// тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 4 класс, пластмассадан құрама көпірлі протез// тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 3 класс, пластмассалы көпірлі протез *** Бүйірлі тістердің ІІ дәрежелі патологиялық желінуі кезінде, оларға металл штампталған сауыт қолдану тиімді ме, неге?// +тиімді, өйткені металл штампталған сауыт қалыңдығы тістемді қалыптастырады// тиімді емес, өйткені сауыт қырымен маргинальді пародонтты жарақатуына байланысты асқынулар болуы мүмкін// тиімді емес, өйткені бүйірлі бөлімде желінген тістердің анатомиялық пішінін қалыптастыра алмайды// тиімді, өйткені желінген тістер мен сауыттың окклюзиялық беті арасындағы цементтің қалаң қабаты сауыт қырының қызыл иекке қарай жылжуын болдырмайды// тиімді емес, өйткені металл штампталған сауыттың қалыңдығы тістемді қалыптастыруға жеткіліксіз *** Науқаста тіссіз жоғарғы жақ. Альвеолярлы өскіннің атрофиясы орташа дәрежелі, бұдыры аз айқындалған, таңдай тереңдігі орташа, торусы айқын. Диагноз қойыңыз?// толық екіншілік адентия, Оксман бойынша І - тип// + толық екіншілік адентия, Оксман бойынша ІІ- тип// толық екіншілік адентия, Оксман бойынша ІІІ- тип// толық екіншілік адентия, Оксман бойынша ІV- тип// толық екіншілік адентия, Оксман бойынша V- тип *** Науқастың төменгі жағына жеке дара қасықты Гербст сынамасы бойынша өлшеп тексеру кезеңі. Жұтыну сәтінде жеке дара қасық төменгі жақтан ығысады, сіздің іс-әрекетіңіз?// қасықтың бұдыр артынан жақ-тіл асты сызығына дейінгі жер бөлігін қысқарту қажет// бұл кезде қасықтың бүйір аймағының вестибулярлы қырын қысқартады// қасықтың алдыңғы аймағының вестибулярлы қырын қысқартады// +қасықты жақ-тіл асты сызығының бойымен қысқартады// қасықты иттістер аралығының вестибулярлы жағынан қысқартады *** 3-ші клиникалық кезеңде протездің балауыз конструкциясын ауыз қуысына енгізіп, орталық окклюзия жағдайында алдыңғы тістер арасында саңылаудың пайда болғаны анықталды, төменгі жақты алдыға жылжытқанда тістер барлық тіс доғасында жақсы түйіседі. Қай кезеңде қателік жіберілді, неліктен?// 2-клиникалық кезең, орталық окклюзияны анықтауда бүйірлі окклюзия бекітілген// 2-лабораториялық кезең, жасанды тістерді дұрыс орнатпау// 2-лабораториялық кезең, модельдер окклюдаторға дұрыс бекітілмеген// + 2-клиникалық кезең, орталық окклюзияны анықтауда алдыңғы окклюзия бекітілген// 2-клиникалық кезең, протездің балауыз конструкциясының көлемі өзгерген *** Науқасқа штампталып-дәнекерленген көпіртектес протез жасалған. Протез аймағындағы қызыл иек қызарған, ісінген. Сауыт қырларын зондпен тексергенде қыры анықталмайды. Қай кезеңде қателік жіберілген?// 1-клиникалық кезеңде// 1-лабораториялық кезеңде// 2-клиникалық кезеңде// 2-лабораториялық кезеңде// + 3-клиникалық кезеңде *** Науқас, 32 жаста. 11тістің аймағындағы ауырсынуға шағымданады. Тексергенде қатты тіндердің патологиясы анықталмады.Анамнезде механикалық жарақатқа шағымданады. Қандай зерттеу әдістерін жүргізу керек?// мастикациография// одонтопародонтограмма// +рентгенография// реография// миография *** Науқас С., 27 жаста, протездеу мақсатында қаралды. Объективті: беттің төменгі бөлігінің биіктігі өзгермеген. Ауыз қуысының шырышты қабаты бозғыл-қызыл түсті. Тіс формуласы: 870054321/12345678. Диагноз қойыңыз?// Кеннеди бойынша 1- класс// Кеннеди бойынша 2- класс// + Кеннеди бойынша 3- класс// Кеннеди бойынша 4- класс// Кеннеди бойынша 5- класс *** Науқас Е. 25 жаста самай төменгі жақ буыны қызметінің кенеттен бұзылуына шағымданып келді.Сонымен қатар буын аймағындағы ауырсынуды байқайды.Анамнез:бұл симптом алма жеу барысында аузын қатты ашқан соң байда болған.Науқастың айтуы бойынша самай төменгі жақ буыны аймағын саусақпен басқан кезде ,төменгі жақтың қызметі қалыпына келеді.Обьективті:беті симметриялы,тері жамылғысы таза,тістемі ортогнатиялық,ал қызыл түсті.16,17 тістерінде пломбасы бар.Мүмкін болатын диагнозын қойыңыз:// бұтағының шығып кетуі// +жақтың шығып кетуі// төменгі жақ сынығы// неврогенді контрактура// микростомия *** Науқас Ж. 52 жаста аузында металлдың және қышқыл дәмнің пайда болуына шағымданып келді.Анамнез:2 ай бұрын протезделген.Обьективті:ауыз қуысы кілегей қабатыөзгеріссіз,ауызында түрлі материалдан (алтын балқытпадан жасалған көпір тәрізді протез,тот баспайтын болат)жасалған протезі бар,бекітілген тістем.Тері сынамасы никель,хром,кобальтқа теріс әсер береді.Мүмкін болар диагнозды қойыңыз:// аллергиялық стоматит// жарақаттық стоматит// +гальвоноз// химико-токсикалық стоматит// токсикалық стоматит *** Науқас А., 70 жаста ортопедиялық стоматологиялық клиникаға тістерінің жоқ болуына,эстетиқалық ақауға,шайнау қызметінің бұзылуына шағымданып келді.Ауру анамнезі:Тіс жегісінің асқынуына байланысты тістері 10 жыл бойы жұлынған.Бұрын алмалы протездермен протезделмеген.Обьективті: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 0 к к 0 п 0 0 0 0 0 к п к 0 Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша ІІ класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша ІІІ класс// +жоғарғы жақта Кеннеди бойынша І класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша ІV класс// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша ІV класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша І класс// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша І класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша І класс // жоғарғы жақта Гаврилов бойынша І класс және төменгі жақта Гаврилов бойынша ІІІ класс *** Науқас Н.обьективті қарау кезінде тістің қатты тіндерінің аса жоғары қажалуы ,барлық тістер сауыттарының вертикалды көлемінің кішіреюі,альвеола аралық биіктігінің төмендеуі,беттің үштен бір бөлігі биіктігі өзгеріссіз.Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// тістің қатты тіндерінің жайылған компенсирленген жоғары қажалуы// +жергілікті компенсирленген қажалуы// жергілікті компенсирленбеген тістердің жоғары қажалуы// жайылған субкомпенсирленген тістердің жоғары қажалуы// жайылған компенсирленбеген тістердің жоғары қажалуы *** Науқас Г. 62 ж. Объективті:жоғары және төменгі жақ альвеолярлы өсіндісі айқын,кілегей қабығы сәл солғын.Таңдайы кілегей қабықпен біркелкі жабылған,артқы бөлігі сәл солғын.Кілегей қабықтың табиғи қыртыстары(ерін ,ұрт,тіл үзбелері)жоғарғы жақта да,төменгі жақта да альвеолярлы өсіндіден алшақ орналасқан.Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// I класс Суппле бойынша// II класс Суппле бойынша// +IІI класс Суппле бойынша// IV класс Супплебойынша// V класс Суппле бойынша *** Науқас Б., 75 жаста,жоғарғы жағында толық және төменгі жағында жартылай тістердің толық жоқ болуына шағымданып келді.Обьективті: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Қарау кезінде:альвеолярлы бөлігі биік,сәл солғын кілегей қабықпен жабылған,жоғарғы жақ төмпешіктері жоғары,таңдай тігістері айқын,артқы үштен бір бөлігі солғын кілегей қабықпен жабылған.Мүмкін болатын қойыңыз:// +жоғарғы жақта Оксман бойынша 1 тип,төменгі жақта Кеннеди бойынша І класс// жоғарғы жақта Оксман бойынша 2 тип по ,төменгі жақта Кеннеди бойынша ІІ класс// жоғарғы жақта Оксман бойынша 3 тип ,төменгі жақта Кеннеди бойынша ІІІ класс// жоғарғы жақта Оксман бойынша 4 тип ,төменгі жақта Кеннеди бойынша ІV класс// жоғарғы жақта Оксман бойынша 4 тип , төменгі жақта Суппле бойынша ІІІ класс *** Науқас У., 45 жаста ортопедиялық стоматология клиникасына тістерінің жоқ болуына эстетикалық ақауға,шайнау қызметінің бұзылуына шағымданып келді.Ауру анамнезі:тіс жегінің асқынуына байланысты тістері 7 жыл бойы жұлынған.Бұрын алмалы протездермен протезделмеген.Обьективті: 0 0 0 0 п п 0 0 к п 0 0 0 8 7 6 5 4 3 2 1 І 1 2 3 4 5 6 7 8 0 к к 0 п 0 0 к п к 0 Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша ІІ класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша ІІІ класс// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша І класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша ІІІ класс// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша ІV класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша І класс// жоғарғы жақта Кеннеди бойынша І класс және төменгі жақта Кеннеди бойынша І класс// +жоғарғы жақта Гаврилов бойынша ІІІ класс және төменгі жақта Гаврилов бойынша ІІІ класс *** Науқас 35 жаста,11 тісінің жоқ болуына,эстетикалық ақауға,фонетиканың бұзылысына шағымданады.Тіс жегінің асқынуына байланысты тісі 2 апта бұрын жұлынған. Объективті:11 тісі жоқ.Кілегей қабығы патологиясыз.Тістемі ортогнатиялық.21,12 тістері мықты,перкуссия ауырсынусыз.Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// Кеннеди бойынша І класс// +Кеннеди бойынша ІV класс// Гаврилов бойынша І класс// Гаврилов бойынша ІV класс// Кеннеди бойынша ІІІ класс *** Науқас 63 жаста бір жақты ауырсынуға шағымданып келді.Төменгі жақта қытыр және қозғалысы шектеулі,әсіресе таңертен.Буындарында шу,бас ауруы.Обьективті:бүйірлік 28, 27, 26, 46, 47, 48 тістерінің және 14, 13, 12, 11, 21, 21, 22, 23, 24, 25 тістерінің патологиялық қажалуы.Аузын ашқан кезде төменгі жақ бір жағына қарай ығысады.Аузының ашылуы 3 см шектелген.Латеральды қанат тәрізді бұлшықеттің пальпациясы ауырсынусыз.Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// бет нервісінің парезі// СТЖБ артрозы// нейромускулярлы дисфункциональды синдром// артикуляционды окклюзиялық синдром// +СТЖБ шығып кетуі *** Науқас И., 30 жаста 1.2 тісінің сауыт бөлімі бұзылған және түсі өзгерген. Тістің окклюзиялық бетінің бұзылу индексі (ТОББИ) > 0,8. Штифті тістің қай құрылымын ұсынасыз?// металлокерамикалық сауытпен протездеп, стандартты әйнек талшықты штифтпен қалпына келтіру// анкерлік штифтпен штифтеп, жарық полимерезациясымен қалпына келтіру// + толыққұйылған штифті тіс// тұқылды сауыт// тұқылды штифті салма *** Науқас В., 48 жаста тістерінің қозғалғыштығына ,шайнау қызметінің бұзылысына шағымданып келді.Объективті: жоғарғы еріні сәл шығыңқы,жоғарғы алдыңғы тістері желдеткіш тәрізді орналасқан.11, 12, 13, 14, 21, 22, 23, 24 тістерінің қозғалғыштығы І дәрежелі, 28, 27, 26, 36, 37, 38 тістері жоқ. Тістемі ортогнатиялық.Тіс арасында трема және диастемалары бар.Пальпация кезінде барлық тістерінің тіс-қызылиек қалталарынан аз көлемде ірің шығады.Қызылиегі гиперемияланған,ісінген.Емдеу жоспарын құрыңыз:// +фронтальды стабилизация қалпақшалы шендеуіш пайдалана отырып// сагитальды стабилизация, экваторлық коронкаларды пайдалана отырып // парасагитальды стабилизация жартылай коронкалы шендеуіш пайдалана отырып// айналмалы стабилизация ,бюгельді протезді пайдалана отырып// фронтальды стабилизация ,көпір тәрізді протезді пайдалана отырып *** Науқас 17 тісінің сауыттық бөлігінің бұзылуына шағымданып келді. Анамнез: 17 тіс тіс жегі бойынша терапевт-стоматологта бірнеше рет емделген.Қойылған пломба 2 рет түсіп қалған.Объективті: 17 тістің клиникалық сауыты төмен,оққлюзиялық бетінде үлкен пломба тұр. Тіс депульпирленген, перкуссия ауырсынусыз, рентгенограммада түбірлік каналы түбір ұшына дейін пломбыланған.Патологиялық өзгерістері жоқ.Емдеу жоспарын құрыңыз: // +тұтас құйылған сауыт// пластмассалық сауыт// культялық сауыт // штифті тіс Ричмонд бойынша// пластмассалық сауыт штифтпен *** Науқас 35жаста. Жоғарғы жақ тістерінің жоқ болуына шағымданып келді.Анамнез: Тіс жегінің асқынуына байланысты тістері 10 жыл бойы жұлынған.Бұрын протезделмеген.Объективті: 2.4,2.5,2.6,2.7 тістері жоқ. 3.3,3.5,3.6,3.7 тістері аймағындағы альвеолярлы өсінді ығысқан және үлкейген.Тіс түбірлері жалаңаштанбаған.,қызылиек қалталары жоқ.Тістерінің экстра-және интеральвеолярлы бөлігі арақатынасы өзгеріссіз.Мүмкін болатын диагнозды қойыңыз:// +жартылай адентия, окклюзиялық биіктігінің төмендеуінен және төменгі жақтың дистальды ығысуына байланысты// жартылай адентия, осложненной тістің қатты тіндерінің патологиялық қажалуы және окклюзиялық биіктігінің төмендеіне байланысты// екі жақтың жартылай адентиясы,антогонист тістерінің бірде біреуі сақталмағандықтан// попова-Годон феномені екінші формасы,бірінші подгруппа// попова-Годон феномені бірінші формасы, екіншіподгруппа *** Науқас 56 жаста шайнау және сөйлеу кезінде тіссіз төменгі жаққа протездің дұрыс бекітілмеуіне шағымданып келді. Объективті: кең көлемді үлкен тіл байқалады,тіл барлық бос орынды алады.Емдеу жоспарын құрыңыз:// протез шекарасын ұзарту// базисте тіл жағынан тереңдетілу жасау// протез базисі астына эластикалық подкладка жасау// өздігінен қататын плассмасадан базисті кері жасау// +алмалы протезді кері жасау *** Науқас 44 жаста,ортопедиялық стоматология клиникасына 26 тісінің бұзылуына шағымданып келді.Объективті:26 тістің клиникалық сауыты төмен,тіс жегісімен зақымдалған.Перкуссия ауырсынусыз.Рентгенограммада түбірлік каналдары түбір ұшына дейін пломбаланған.Емдеу жоспарын құрыңыз:// +пломбаны қалпына келтіріп,кейін штампталған коронкамен протездеу// жарықполимеризациялық пластмассамен қалпына келтіретін пломба// түбірлерін штифттау,кейін штампталған коронкамен протездеу// плассмасадан қалпына келтіретін коронка// қалпына келтіретін пломба ,кейін металлокерамикалық коронкамен протездеу *** Бірінші кезеңде тістерді алдын ала дөрекі егеуде алмазды бұрғылардың қандай түсі қолданылады:// көк// сары// + қара// жасыл// қызыл *** Ақырғы егеуде, кертпені, өткір қырларды, фланецті тегістеу үшін абразивтілігі төмен алмазды бұрғылардың қандай түсі қолданылады:// + қызыл// жасыл// қара// көк// ақ *** Жақтың орталық ара қатынасын анықтау кезеңінде қатты базисті қашан қолданады: // жақ қатынасының аномалиясында// альвеола бөлігінің айқын білінуінде// + Катц-Гельфанд әдісімен ауыз ішінде тегістеуде// икемділігі төмен аздап атрофиялан ғаншырышты қабықта// протез орналасатын орындағы атрофияланған құрғақ шырышты қабық *** Жоғарғы жақтан қалып алу кезінде құсу рефлексін болдырмау үшін қолданылатын тиімді әдіс:// массаны қасықтың тек альвеолалық бетіне толтыру// + 30-40 мин. бұрын 0,0015гр галоперидолқабылдау// массаны қасықтың жартысына дейін толтыру// қаттыкристалдымассаменқалыпалу// кішірекқасықты таңдап алу *** Гнатодинамометрия: // ауыз қуысының микротоктарын зерттейді// төменгі жақтың қозғалысын зерттейді// бұлшықет биопотенциалын анықтайды// +шайнау қысымына пародонт төзімділігін анықтайды// морфологиялық ерекшеліктерді зерттейді. *** Аттачмендар бекітудің қандай түріне жатады:// физикалық// +механикалық// химиялық// биологиялық// аралас *** Анатомиялық сауыт- бұл:// қызылиектен шығып тұратын тіс бөлігі// тіс сауытының ең кең бөлігі// +эмальмен жабылған тіс бөлігі// сауыттың түбірге ауысатын бөлігі// тістің кең бөлігі *** Клиникалық сауыт-бұл:// +қызылиектен шығып тұратын тіс бөлігі// тіс сауытының ең кең бөлігі// эмальмен жабылған тіс бөлігі// сауыттың түбірге ауысатын бөлігі// тістің кең бөлігі *** Алмазды цилиндрлі басшасы жұқа бормен ақырғы финирлеудің ақырғы кезеңінде дәрігер-ортопедпен қандай іс әрекет жүргізіледі:// +поднутрение аймағын жоя отырып, вестибулярлық және оральдық бетіндегі ұшты қырларын апроксимальды бетіне қарай тегістейді// поднутрение аймағын жоимай, вестибулярлық және оральдық бетіндегі ұшты қырларын апроксимальды бетіне қарай тегістейді// поднутрение аймағын жоя отырып, вестибулярлық және оральдық бетіндегі ұшты қырларын тегістемейді// окклюзиондық бетіндегі ұшты қырларын апроксимальды бетідегі бағыттауыш саяларына қарай тегістейді// окклюзиондық бетіндегі ұшты қырларын поднутрение аймағындағы бағыттауыш саяларына қарай тегістейді *** Жалғыз сауыт астына егелген тістің қатты тіндерінің көлемі, байланысты:// көру сызығы және қызылиек жиегі// қызылиек жиегі және экватор// тістің анатомиялық пішіні және экватор// анатомиялық пішіні және тістердің параллельдігі// + тістің анатомиялық пішіні және сауыттың материалына *** Көпіртәрізді протездің тіректік сауыт астына егелген тістің қатты тіндерінің көлемі, байланысты:// көру сызығы және қызылиек жиегі// қызылиек жиегі және экватор// тістің анатомиялық пішіні және экватор// +анатомиялық пішіні және тістердің параллельдігі// тістің анатомиялық пішіні және сауыттың материалына *** Жартылай алмалы салмалы протезді тексеру кезеңінде жасанды тістердің толық фиссуралы-төмпешікті қатынастың болуы, ал антогонист тістерде байланыстың болмауы неге байланыстыкового:// жымию сызығы бойынша жасанды тістерді дұрыс таңдамау// биіктігі бойынша тістерді дұрыс таңдамау// ені бойынша тістерді дұрыс таңдамау// тістерді орналастыру кезеңінде балауыздық негіздің деформациясы// +окклюзиондық білікте балауызды жеткіліксіз қысу себебінен *** Толық алмалы протездермен протездеудің үшінші клиникалық кезеңінде, науқасқа тілдің ұшын жұмсақ таңдайға тигізіп, жұту қимылын жасауды қандай окклюзия кезінде анықтайды:// +орталық// дисталды// қалыпты// алдыңғы // бүйірлік *** Толық алмалы протездермен протездеудің екінші клиникалық кезеңінде жеке дара қасықтың қай аймақтың коррекциясы үшін ұртты сору сынамасын жүргізеді:// ретромолярлық үшбұрыш аймағында// +ұрт-альвеолярлық аймақта// жоғарғы жақ төмпешіктері аймағында// алдыңғы бөлікте// А сызығы аймағында *** Толық алмалы протездермен протездеудің екінші клиникалық кезеңінде жеке дара қасықтың қай аймақтың коррекциясы үшін еріндерді түтікке созу сынамасын жүргізеді:// ретромолярлық үшбұрыш аймағында// ұрт-альвеолярлық аймақта// жоғарғы жақ төмпешіктері аймағында// +алдыңғы бөлікте// А сызығы аймағында *** Тіс қатарының деформациясын жою үшін(16тісті 0,4мм жылжыту),тістерінің жартылай жоғалтуына байланысты қандай емдеу жоспарын жүргізесіз:// +егеу арқылы тісті қысқарту// кезеңді дезокклюзия // аппаратуралы-хирургиялық әдіс// микроимплантаттарды қолдану// хирургиялық әдіс *** Жоғарғы жақтың толық алмалы-салмалы протездінің балауыз құрылымын тексеру кезінде протездің нашар бекітілетіні байқалды. Қарап тексеру кезінде ауызды ашқанда жоғарғы ұрт-қызыл иек үзбелерінің қатты созылып протезді итеріп шығарып жіберетіні анықталды. Дайыдаудың қай кезеңінде қателік кеткен:// функциональды қалыптан модель құю кезінде// жасанды тістерді таңдау және орнату кезінде// + жеке дара қасықты отырғызып көру кезінде// функциональды қалып алу кезінде// тістем биіктігін анықтау кезінде *** Жалған буынның пайда болуына себеп болады:// емдік гимнастиканы ерте бастау// сынық бөліктерін дұрыс құрастырмау// + сынықтарды бекітудің әлсіздігі// ауыз қуысы гигиенасының бұзылуы// кішігірімде формацияның болуы *** Тіс қатары түгел жоғарғы жақ сүйегіне дайындалатын обтирлеуші протезде қолданылатын ең ыңғайлы бекіту элементтері:// балкалық (штангалық) бекіту жүйесі// +тіреп-ұстап тұратын кламмерлар// иіп жасалған кламмерлар// бекітетін кламмерлар// телескопиялық сауыттар *** Жоғарғы және төменгі жаққа жартылай алмалы-салмалы протездің балауызды құрылымын отырғызып тексеру кезінде, беттің төменгі бөлігі ұзарып, бет қатпарлары тегістеліп, еріндері күшпен әзер түйісіп, сөйлеген кезде тістері бір-біріне тықылдап тиеді, алдыңғы тістер арасындағысаңылау әзер көрінеді. Барлық антогонист тістері толық түйіседі. Протезді дайындаудың қай кезіңінде қандай қателіктер кеткен:// тістер дұрыс қойылмаған, 2-лабораториялық кезең// + тістем биіктігінің қысқаруы, 2-клиникалық кезең// тістем биіктігінің ұзаруы, 3-клиникалық кезең// тістем биіктігінің ұзаруы, 1-клиникалық кезең// тістем биіктігінің ұзаруы, 2-клиникалық кезең *** Тіс техникалық зертхананың негізгі дайындық бөлмесінде қандай жұмыстар жүргізіледі // құю жұмыстары// жылтырату жұмыстары// тіс протездерін дайындау бойынша негізгі жұмыстар// полимеризациялық жұмыстар// +гипспен жұмыстар *** Қызылиек деңгейінде сауыттың сынуы протездеудің келесі түрін қажет етеді// жасанды сауыт// +қондырма// көпіртәрізді протез// штифтік құрылым// алмалы салмалы протездер **** 34 және 35 тістері жоқ. Диагноз қойыныз:// Кеннеди бойынша тіс қатарының 1 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 2 класс ақауы// + Кеннеди бойынша тіс қатарының 3 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 4 класс ақауы// Кеннеди бойынша тіс қатарының 5 класс ақауы *** Келесі белгілердің қателік себебін көрсетіңіз 1. сөйлеу кезінді мұрын-ерін және иек асты сызықтар тегістеледі: 2. физиологиялық тыныштық кезінде тістердің арасында саңылау болмайды:// беттің төменгі бөлігі биіктігінің төмендеуі// + беттің төменгі бөлігі биіктігінің жоғарылауы// төменгі жақтың медиальді жылжуы// төменгі жақтың дистальді жылжуы// бұлшық ет контрактурасы *** Келесі белгілердің қателік себебін көрсетіңіз:1.сөйлеу кезінде мұрын-ерін және иек асты сызықтары айқын, 2.физиологиялық тыныштық кезінде тістердің арасында саңылау 6-8 мм:// төменгі жақтың медиалды жылжуы// + беттің төменгі бөлігі биіктігінің төмендеуі// беттің төменгі бөлігі биіктігінің жоғарлауы// төменгі жақтың дистальды ығысуы// тістердің аса қажалуы *** Толық алмалы-салмалы протездердің конструкциясын тексеру кезінде: бүйір тістердің түйісулері тегіс емес және бұдырлы түйіскендігін тістесудің биіктегені анықталды, алдыңғы тістер арасында саңылау бар. Орталық қатынасты анықтаған кезде қатені анықтаңыз:// жоғарғы негіз білігінің алға жылжуы// төменгі негіз білігінің артқа жылжуы// + төменгі жақтың алға жылжуы// жоғарғы балауыз негізінің деформациясы// жақтың алдыңғы бөлігінің альвеола өсіндісі шырышты қабығының компрессиясы *** Жоғарғы жақтың жабынды шырышты қабық атрофияланған, таңдай тігіс аймағы кең, қантамыр – жүйке шоғырының шығу орнын сипап тексергенде ауру сезімі байқалады. Қалыптың түрі:// компрессиялық// + декомпресиялық// диференцияланған// функциональді сорушы// анатомиялық *** Жоғарғы және төменгі жақтардың жабынды шырышты қабығының батымдылығы әр түрлі дәрежеде таңдай торусы, сызықтары айқындалған. Қандай қалып тағайындалған?// компрессиялық// декомпресиялық// + диференцияланған// функциональді сорушы// анатомиялық *** Анатомиялық қалыптың сапалық белгілері:// қалып стандарттық қасыққа толық жатады, протездік құндақты сипаттайды. Жиіктер тегіс, беткейі біртегіс, қасықтан 1, 5-2см шығыңқы// протездік құндақты және тіс мойындарын жақсы сипаттайды.Қалып қалыңдығы 6мм.ауа көпіршіксіз// протездік құндақты және өтпелі қатпарды сипаттайды, Қалып қалыңдығы 2мм.ауа көпіршіксіз// қалып стандарттық қасыққа толық жатады, протездік құндақты сипаттайды, иіктер тегіс, беткейі біртегіс// +ғаныштық қалыптың барлық бөліктері бір-біріне жақсы бекіген. протездік құндақты, өтпелі қатпарды, тіс қатарын, тіс аралық контурлар және мойын аймақтарын айқын сипаттайды. Қасық жиегінен, түбіне дейінгі қалып қалыңдығы 3-4мм.ауа көпіршіксіз *** Күрек тістер мен ит тістер жоқ кезінде келесідей шағымдар айтады// + эстетикалық ақау, сөйлеу бұзылыстары, тағамды тістеудің қиындығы// сөйлеу бұзылыстары, ұрттың салбыраңқылығы, тағам шайнаудың қиындығы// эстетикалық ақау, тағам қабылдау бұзылысы, ауыз бұрыштарында жаралардың пайда болуы// самай-төменгі жақ буыны аймағындағы ауырсынуға// тағамды тістеудің қиындығы *** "Клиникалық экватор"түсінігіне дұрыс анықтама бер:// клиникалық сауыттың ең кең бөлігі// клиникалық сауыттың ең шығыңқы бөлігі// +альвеолярлық өсіндідегі қызметтік-кеңістіктегі орналасқан клиникалық сауыттың вестибуло-оральдық шығыңқы бөлігі// клиникалық және анатомиялық экватор ұғымы бірдей// клиникалық сауыттың ең жіңішке бөлігі *** "Клиникалық мойын"түсінігіне дұрыс анықтама бер// тістің анатомиялық мойыны деңгейінде өтетін, болжама сызық// +тістің мойыны деңгейіндегі, қызылиек жиегімен өтетін болжама сызық// тісті сауытқа және түбірге бөлетін болжама сызық// эмальдің цементке ауысатын бөлігіндегі болжама сызық// клиникалық сауыттың ең қалың жерімен өтетін болжама сызық *** Көпір тәрізді протездің құрамдық бөліктері:// +тіректік сауыт, денесі// кламмер, базис// базис, денесі// тіректік – ұстағыш кламмерлер// жасанды тістер, базис *** Тіс протездерін бекітуге, етенцияға және тұрақтандыруда қолданылатын және де қос бөліктен матрицадан және патрицадан тұратын механикалық құрылғы -: // бір иықты иілген кламмер// телескопиялық сауыт// +аттачмендер// имплантат-кламмер жүйесі// балкалық бекітілу жүйесі *** Тістер жартылай жоғалғанда қызметтік жағынан тіс қатарлары негізгі екі топқа бөлінеді:// ақау жағына ығысқан немесе шалқайған// көрші тістердің болуы немесе болмауы// функциональдық жүктеме жағдайында немесе салыстырмалы жағдайда антагонистері жоқ (функциональдық топ) немесе олар жойылғанда (функциональдық емес топ)// + функциональдық жүктеме жағдайында немесе қалыпты жағдайда, антагонистері бар (функциональдық топ) немесе олар жойылғанда (функциональдық емес топ)// аттас тістердің болуы немесе болмауы *** Тігілген сополимердің қасиеті байланысты:// макромолекулалар тізбегінің ұзындығына// молекулярлық массаның үлкендігіне// мономердің қатынасына// мономер, молимер пропорцияларына// + макромолекулалар арасында көлденең байланыстардың санына *** Науқастың төменгі жағында тіс қатарының екі жақты шеткі ақауы бар Тіс қатарының формуласы : 00004321 / 12340000 3.4 және 4.4 тістерге ұстап тұратын кламмері бар жартылай алмалы пластиналы протез дайындалған. Кламмерлі бекітілудің қай түрі көрсетілген?// + трансверзальді// көлденең// нүктелі// сагитальді// диагональді *** Науқастың диагнозы: «Тіс қатарының ақауы Кеннеди бойынша 3-класс». Емдеу жоспары: тірегі 3.7 және 3.3 тістер болатын құралмалы көпірлі протез. Ауыз қуысынан қандай клиникалық көріністі көруге болады?// тірек тістердің қозғалғыштығы// +тіс қатарының шеткі ақауы// ақауды шектеп тұрған тістердің үлкен конвергенциясы// тіс қатары ақауының аумақтылығы// терең тістесу *** Диагноз қойып, Агапов бойынша шайнау тиімділігін анықтаңыз:// Тіс қатарының формуласы: 87650321 / 12345000// Кеннеди бойынша ІІІ класс, ІV подкласс, 60 %// +Кеннеди бойынша ІІ класс, ІІІ подкласс, 30 %// Кеннеди бойынша І класс, ІІІ подкласс, 50 %// Кеннеди бойынша ІІІ класс, V подкласс, 60 %// Кеннеди бойынша ІІІ класс, ІV подкласс, 40 % *** Тіс тұқылының пішіні цилиндр тәріздес, клиникалық экватор деңгейінде тістің клиникалық мойнының диаметрі тістің диаметріне сәйкес келеді. Бірақ қосымша егеген кезде вестибулярлы бетіне конус пішіні берілген, қызылиек деңгейінде саты жасалынған және тістесуде антагонист тістердің ара қашықтығы 1,5 – 2,0мм. Берілген тіс қандай жасанды сауыт үшін егелген.// металды сауыт (штампталған) үшін// +пластмассалы сауыт үшін// аралас сауыт үшін// экваторлы сауыт үшін// алтыннан жасалынған сауыт үшін *** Эмальдың биофизикалық қасиеттерінің қайсысы шайнау қысымын көтеруге көиектеседі:// +физиологиялық мықтылығы,қаттылығы// қалыңдығының біркелкі еместігі// эмаль призмаларының радиалбды орналасуы// эмаль кутикуласы// эмаль серпімділігі *** Нормастениялық типті адамдар үшін жоғарғы ортаңғы күрек тістеі келесі формада болуы тән:// +тістері әртүрлі формада,тек сәл ғана енінен ұзындығы басымырақ// тістер қысқа,ені ұзындығынан басымырақ// тістер сопақша,кең қысқа// тістер сопақша,ұзын,мойыны тар// тістер тікбұрышты,қысқа,кең *** Астеникалық типті адамдар үшін жоғарғы ортаңғы күрек тістеі келесі формада болуы тән?// тістер сопақша,кең қысқа// +тістері жіңішке,ұзын,тікбұрышты// тістері әртүрлі формада,тек сәл ғана енінен ұзындығы басымырақ// тістері сопақша,ұзын,мойындары жіңішке// тістері ұзын,мойындары жіңішке *** Гиперстеникалық типті адамдар үшін жоғарғы ортаңғы күрек тістеі келесі формада болуы тән:// +тістері әртүрлі формада,тек сәл ғана енінен ұзындығы басымырақ // тістері сопақша,ұзын,мойындры жіңішке// тістері жіңішке,ұзын,тікбұрышты// табиғи тістеріндегі жеке аймақтарында ақ,түрлі түстердің болуы// тістері тікбұрышты,қысқа *** 2.3 тістің сауыттық бөлігі бұзылған. Тістердің окклюзиялық беттерінің бұзылу индексі (ИРОПЗ) >0,7. Терең тістем. Штифті тістің қандай конструкциясын қолдануға болады:// Ричмонд бойынша штифті тіс// қарапайым штифті тіс// +тұтас құйылған штифті тіс// тұқылдық сауыт// тұқылды штифті жапсырма *** Қандай кламмерлі бекіту түрі биомеханикалық жағынан ең тиімді болып саналады және неге:// нүктелі- эстетикалық норманы минимальды түрде бұзады// сызықты – ауыз қуысындағы бар тістерді шеңдейді// жалпақ –протездің шығып кетуін немесе айналуын болдыртпайды// біржақтыретенционды пунктерді болдыртпайды// +екіжақты-шайнау кезінде протезді ұстап тұрады *** Тістің сауыттық бөлігінің пішіні мен қызметін қалпына келтіру үшін алынбайтын конструкцияны жасау кезінде қолданылатын индекс:// Пон// Миликевич// Шиллера-Писарев// Грина - Вермильон// +Федорова-Володкина *** Тік тістем кезінде буын төмпешігінің қай формасы дамиды:// Ірі// Тегіс// Орташадөңес// Дөңгелек// +Сопақша Қызылиек өсуі ... клиникалық симптомы болып табылады:// + Қызылиектің гипертрофиялана қабынуының// Қызылиектің жаралана қабынуы// Қызылиектің катаральді қабынуы// Пародонт қабынуының жайылмалы түрі (генерализованный)// Пародонтоз *** Тістердің тісжегімен зақымдалуының қарқындылығы ... анықталады:// Гигиеналық индексімен (ГИ)// Пародонтальды индексімен (ПИ)// + Кариес пломба жұлынды индексімен (КПЖ)// Папилярлы-маргинальды-альвеолярлы индексімен (РМА)// Парадонт ауруының еміне қажеттілік индексімен (СРІТN) *** Пародонттың идиопатиялық ауруына жатады:// + Папийон-Лефевр синдромы// Қызылиек қабынуы// Пародонтома// Стентон-Капдепон синдромы// Қызылиектің гипертрофиясы *** Фторды ұзақ уақыт бөлетін қасиетке ие материалға ... цементтер жатады:// + Шыныиономерлі// Цинк-фосфаты// Поликарбоксилатты// Силикатты// Силико-фосфатты *** 25 жасар жігіт жоғарғы жақ тістеріндегі косметикалық ақауға шағымданады. Тісінің түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахитпен ауырған. Қарап тексергенде: алдыңғы күрек тістерінің вестибулярлы бетінде және бірінші азу тістердің төмпешіктерінде симметриялы орналасқан бор тәріздес дақтар орналасқан. Дақтың беті тегіс, жылтыр, дақ 2% метилен көгінің ерітіндісімен боялмайды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// + Гипоплазия, дақты түрі// Флюороз, штрихті түрі// Тісжегінің дақты кезеңі// Флюороз (меловидно-крапчатая форма)// Флюороз, эрозия түрі *** 55 жастағы әйел төменгі жақ тістерінің сауытының ақауына шағымданады. Қарап тексергенде: 36,35,34 тістерінің вестибулярлы бетінің мойын бөлігінде дентинге дейінгі аймақта ақау көрінеді, қабырғалары бұрыштап қиылысады. Ақаудың қабырғалары жылтыр, тегіс. Шұқып тексергенде ауырмайды Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Тістің қатты тіндерінің некрозы// + Сына тәрізді ақау// Тістің қатты тіндерінің эрозиясы// Беткей тісжегі// Орта тісжегі *** 17 жасар жігіт эстетикалық ақауға шағымданады. Қарап тексергенде: 22 тісінің мойын бөлігінде дөңгелек пішінді, ақ түсті, беті- жылтыр емес (матовая), кедір- бұдырлау. 2 % метилен көк ерітіндісімен боялады. ЭОД- 2мкА. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Сына тәрізді ақау// Флюроз, бор дақты түрі (миловидно- крапчатая)// + Дақ тәрізді тісжегі// Гипоплазия// Беткей тісжегі *** 26 жастағы әйел төменгі жақ аймағындағы тістердің химиялық тітіркендіргіштен аз уақытқа созылатын ауыр сезіміне шағымданады. Қарап тексергенде 46 тісінің шайнау бетінде жабынды дентин аймағында іші пигменттелген, жұмсарған дентинге толы тісжегі қуысы бар . Шуқып тексергенде кіреуке мен дентиның шекарада ауырсынады . Cуықа ауырмайды. Тақылдатып тексергенде ауырмайды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Тістің қатты тіндерінің эрозиясы// Беткей тісжегі// + Орта тісжегі// Периодонттың созылмалы қабынуы// Тістің қатты тіндерінің некрозы *** 20 жасар қыз тістеріндегі пигменттелген дақтарға шағымданады. Тістер түсінің өзгеруі балалық шағынан бар. Қарап тексергенде: тістер кіреукесінде көптеген бор тәрізді және пигменттелген дақтар бар, барлық бетінде орналасқан. Дақ аймағында кіреуке тегіс, жылтыр. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Бастапқы тісжегі// Кіреуке эрозиясы// Сына тәрізді ақау// + Флюороз// Кіреуке некрозы *** 20 жасар жігіт алдыңғы тістерінің косметикалық ақауына шағымданады, бұл балалық щағынан байқалады. Жоғарғы кұрек тістірінің кесу қырында жартыай тәріздес ойығы бар, тістің пішіні бочка тәріздес. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// + Гетчинсон тістері// Фурнье тістері// Пфлюгер тістері// Кіруке эрозиясы// Флюороздың эрозивті түрі *** 42 жастағы әйел ауыз қуысының шырышты қабығының түсі өзгергеніне, тартылып тұратын кедір-бүдірлігіне шағымданады. Пациент гастроэнтерологта учетта тұр. Темекі шегеді. Қарап тексергенде: лимфа түйіндері ұлғаймаған, ауырмайды. Ұрттың орта және артқы бөлігінің түсі өзгерген, ақшыл түсті эпителий байқалады, шілтер тәрізді, тор тәрізді, қырған кезде алынбайды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Кандидоз// Стоматит// + Жалпақ теміреткі// Көп түрлі пішінді жалқықты қызару// Созылмалы қайталамалы герпес *** 53 жастағы әйел ауыз қуысының құрғақтығына күйдіруіне және тіл бетінде ақ қақтың пайда болуына шағымданады. Үш апта бұрын науқас өкпе ауруына қарсы антибиотиктермен емдеу курсын қабылдаған. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы жақсы. Аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. Ұрты қызарған, ісінген, шырышты қабығында екі жақтан нүкте тәрізді ақ түсті қақтар бар, қырғанда жақсы алынды. Тілі ісінген, қатпарлы ақ-сұр қақпен қапталған. Қырғанда қақ жақсы алынады, тілдің бүртіктері тегістелген. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Лейкоплакия// Глоссалгия// Гальваноз// Жалпақ теміреткі// + Кандидоз *** 23 жасар науқас 21-ші тісте қуыс болуына, тамақ ішкенде, әсіресе суыққа қысқа мерзімді ауру сезімі мазалауына шағымданады. Қарап тексергенде: 21 тістің дистальді жанасу бетінде терең, жұмсарған және пигменттелген дентинге толы тісжегі қуысы анықталады. Тістің вестибулярлы қабырғасы жартылай сынған, түсі қарайған. Шұқып тексергенде қуыс табаны ауырсынады.Суықа ауырады бірақ тез басылады. Тақылдатып тексергенде ауырмайды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// + Терең тісжегі// Орта тісжегі// Созылмалы периодонтит// Созылмалы пульпит// Созылмалы пульпиттің асқынуы *** 30 жасар науқас 14-ші тісте жедел ұстамалы ауру сезіміне шағымданады. Қатты ауру сезімі бүгін түнде басталған, тіс жанасу бетінде жұмсарған дентинге толы тісжегі қуысы анықталды. Шұқып тексергенде: қуыс табаны бір нүктеде қатты ауырады.Суыққа узақ уақыт ауырады.Тақылдатып тексергенде тіс ауырмайды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Терең тісжегі// + Жедел ошақты пульпит// Жедел периодонтит// Созылмалы пульпит// Созылмалы пульпиттің асқынуы *** 25 жасар науқас тістерінде пигменттелген дақтарға шағымданады. Анамнез: науқастың айтуынша – эмальдың өзгеруі жас кезінен басталған. Эмальдың өзгеруі ауылдағы туысқандары мен таныстарында байқалады. Қарап тексергенде: барлық тістерінің түстері бозғылт, сары түсті, көптеген пигменттелген дақтар бар. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Гипоплазия// Сына тәрізді ақау// Дақ тәрізді тісжегі// + Флюороз// Эмальдің некрозы *** 5 мл 2% лидокаин ерітіндісінің жергілікті жансыздандыруынан кейін науқаста басының айналуы, құсқысы келіп, құлағы шуылдап, қышыну және шаншу қадалды. Бір минуттан кейін А/Қ 90 мм.с.б., ал 3 минуттан кейін құса бастады. Науқас кеудесінің артында ауырсыну және тұншығу басталды. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Истерия// Коллапс// Естен тану// + Анафилактикалық шок// Жүрек қан-тамыр жетіспеушілігі *** Дәрігер-стоматологқа науқас тістерінің қышқыл тағамға сезімталдығына шағымданады. Қарап тексергенде: беті симметриялы, аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. 31 тісте майда дақтар бар, жылтырсыз, эмальге жетпеген. Зондпен шұқығанда эмальдің тегіс емес екені байқалады. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Терең тісжегі// Орта кариес// Гипоплазия// Беткейлік кариес// + Дақ тәрізді кариес *** Пациент 17 жаста қызылиектің қанауына және ауырсынуына шағымданады. Бұл шағымдар 14 жастан бері анда-санда мазалайды. Дәрігер-стоматологқа бармаған. Кейінгі уақытта қызылиектің қанауы күшейген. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит. Қарап тексергенде: бет пішіні өзгермеген. Жақасты лимфатүйіндері ұлғаймаған. Ауыз қуысының шырышты қабағы ақшыл-қызыл түсті. 16, 13, 23, 27, 35, 43 доғаның сыртында. Тістері емделген, 15, 24, 34, 45 тістердің жанасу бетіндегі пломбалары тіс арасын жауып тұр. Қызылиек емізікшелерінің өсуі байқалады. Қызылиек емізікшелері мен жиегі қызарған, домбыққан, шұқып тексергенде қанайды. Тістер бетінде жұмсақ тіс қағы көп. Алдын ала қойылған диагноздың қайсысы дұрыс:// Жедел катаральды гингивит// Созылмалы катаральды гингивит// + Созылмалы гипертрофиялық гингивит// Жедел гипертрофиялық гингивит// Жедел жайылған пародонтит жеңіл түрі *** Пациент 23 жаста қызылиектің қанауына және ауырсынуына шағымданады. Бұл шағымдар 14 жастан бері анда-санда мазалайды. Дәрігер-стоматологқа бармаған. Кейінгі уақытта қызылиектің қанауы күшейген. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит. Қарап тексергенде: бет пішіні өзгермеген. Жақасты лимфатүйіндері ұлғаймаған. Ауыз қуысының шырышты қабағы ақшыл-қызыл түсті. 16, 13, 23, 27, 35, 43 доғаның сыртында. Тістері емделген, 15, 24, 34, 35, 43, 44, 45 тістердің жанасу бетіндегі пломбалары тіс арасын жауып тұр. Қызылиек пен емізікшелері коронканың 3/1 бөлігін жауып тұр. Қызылиек емізікшелері мен жиегі қызарған, домбыққан, шұқып тексергенде қанайды. Инъекция жасауға дәрілердің қайсысы ең тиімді:// + 40-60% глюкоза// 30% линкомицин// В12 витамині// 5% калий йодиді// Алое *** 26 жасар науқас тәттіден тісі ауыратынына шағымданады. Тісін бұрын емдетпеген. Қарап тексергенде: 36 тісдің шайнау бетінде тісжегі қуысы бар. Зондпен шұқып тексергенде тісжегі қуысы түбі ауырмайды, дентин-эмаль шекарасы шұқығанда ауырады. Суық судан ауырмайды. Емдеудің қай әдісі ең тиімді болады:// Емдік төсем, аралық төсем, тұрақты пломба// + Аралық төсем, тұрақты пломба// Емдік төсем, сулы дентин, аралық төсем, тұрақты пломба// Тұрақты пломба// Аралық төсем, емдік төсем, тұрақты пломба *** 60 жастағы әйел ауыз қуысының құрғақтығына күйдіруіне және тіл бетінде ақ қақтың пайда болуына шағымданады. Үш апта бұрын науқас өкпе ауруына қарсы антибиотиктермен емдеу курсын қабылдаған. Қарап тексергенде: жалпы жағдайы жақсы. Аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. Ұрты қызарған, ісінген, шырышты қабығында екі жақтан нүкте тәрізді ақ түсті қақтар бар, қырғанда жақсы алынды. Тілі ісінген, қатпарлы ақ-сұр қақпен қапталған. Қырғанда қақ жақсы алынады, тілдің бүртіктері тегістелген. Ең тиімді препараттарды көрсетіңіз. Қандай дәрілерді ем ретінде тағайындау ең тиімді болады:// Кератопластикалық// Склероздаушы// Қабынуға қарсы// Вирусқа қарсы// + Саңырауқұлаққа қарсы *** 18 жасар жігіт жоғарғы жақ тістеріндегі косметикалық ақауға шағымданады. Тісінің түсінің өзгеруін бала кезінен байқаған. Бала кезінде рахитпен ауырған. Қарап тексергенде: алдыңғы күрек тістерінің вестибулярлы бетінде және бірінші азу тістердің төмпешіктерінде симметриялы орналасқан бор тәріздес дақтар орналасқан. Дақтың беті тегіс, жылтыр. Қосымша зерттеу әдісінің қай түрін ең бірінші қолдануға тиімді:// Рентгенография// Қағып тексеру// Электроодонтометрия// Сипап тексеру// + Витальды бояу *** 22 жастар пациенттің 25 тісінің мойын аймағында тісжегі қуысы бар. 25 тістің қуысына қалай жол ашамыз:// + Тіс қуысын шайнау бетінен шығарамыз// Тісжегі қуысы арқылы// Тісжегі қусын шайнау бетіне шығарып// Мойын бөлігінен// Жанасу бетінен *** Науқас 49 жаста. Емханаға ауыз қуысын санациялау мақсатында келді. Тексеру барысында 15 тістің дистальді бетінде тісжегісі анықталды. Сүңгілеу ауру сезімін тудырмайды. Суыққа жауап жоқ. Рентген суретте 15 тістің периодонтальді саңылауы түбір ұшында кеңейген. Тіс өзегін қандай дәрі-дәрмекпен өңдеген тиімді:// Физиологиялық ерітінді// + Натрий гипохлориті// Формалин// Эвгенол// Ларгаль ультра *** Науқас 36 жаста. Шағымы: ерніне пайда болған жарашықтар. Олардың пайда болғанына 5 күн өтті. Аурудың алғашқы белгілері еріннің терісі мен қызыл көмкерменің шекарасында пайда болған қышу және ашу белгілері. Тарихнама бойынша: пайда болған бөртпелердің кезеңдігі байқалады. Жалпы аурулары: созылмалы тонзиллит, новокаин ерітіндісіне аллергиялық жауап. Тексеру барысында: еріннің қызыл көмкерімі ісінген, тері мен көмкерім шекарасында бұрыс пішінді жарашықтар байқалады. Сипап тексеру барысында морфо элементтер ауру сезімін тудырады. Ауыз қуысының шырышты қабаты сұр-қызғылт түсті. Қандай қосымша тәсілді қолдану тиімдірек:// + Цитологиялық// Бактерископиялық// Сиалография// Тері-аллергиялық// Рентгенография *** Науқас 44 жаста. 12 тістің сыздап, аздап шайнау барысында ауыру сезімінің пайда болуына шағымданады. Тарихнама бойынша: 3 жыл бұрын тіс тісжегі нақтамасы бойынша емделген. Соңғы жылдары тіс ауруы кезеңді түрде қайталанды. Тіс түбірі бойынша домбығу және жыланкөз ашылып, олардан ірің шыға бастады. Аталған тісті емдеу барысында тіс өзегін қалай толтыру керек:// Физиологиялық түбір ұшы саңылауына дейін// + Анатомиялық түбір ұшы саңылауына дейін// Түбір өзегінен шығарып жіберу// Түбір өзегіне жетпейді// Жыланкөз тесігінен шығару *** Науқас 75 жаста. Ауызының қурауына және таңдай, тілдің ашуына шағымданады. Аталған шағымдар 1 ай көлемінде пайда болды. Тарихнама бойынша: ауызда пластиналық алмалы-салмалы протез бар, салғанына 6 жыл болған. Жалпы аурулары: қан қысымы, созылмалы холецистит. Тексеру барысында: протез астында таңдай аумағында шырышты қабықша домбығып қызарған, құрғақ тіл емізікшелері жұқарған, тіл бетінде ақ түсті қақтар байқалады, қыру барысында тез кетеді. Ауыз қуысы гигиенасы нашар. Ауру тудырған себептердің мейлінше дұрысы:// Стресс// Қан қысымының жоғарылығы// Алмалы протез болуы// Қан қысымының төмендеуі// + Дисбактериоз *** Науқас 67 жаста. Шағымы: ауыз бұрышында пайда болған қабыршақтар, және ашу, құрғау симптомы. Аталған симптомдар 2 апта бұрын пайда болған. Тарихнама бойынша: қабыршақтар пайда болуы бірнеше дүркін. Жалпы аурулары: қант диабеті, вегетотамырлық дистония. Тексеру барысында: бет әлпетінің 3/1-нің төмендеуі. Ауыз қуысының бұрыш қатпарларының тереңдеуі және қызаруы байқалады. Ауыз қуысы бұрышында әлсіз дымқылды эрозиялар, қабыршақтарымен көрінеді. Ерін көмкерімі құрғақ, жақтардың терең қабысуы байқалады. Астыңғы және үстіңгі күрек тістердің қажалуы байқалады. Жергілікті емдеу шараларына қандай дәрілерді пайдалану тиімді:// Йодинол// 0,25% оксалин жақпасы// + 1% клотримазол кремі// Гепарин жақпасы// Теброфен жақпасы *** Науқас 48 жаста. Шағымы: астыңғы еріннің сөйлеу барысында, тамақ қабылдау барысында ауырғандығы. Ауру сезімі 1 ай бұрын пайда болды. өздігінен емделу барысында А витаминін қолданып, жаққан көмегі тимеген. Анамнезі бойынша: созылмалы колитпен ауырады. Тексеру барысында: астыңғы еріннің оң жағында Клейн сызығына жақын 12, 43 тістер тұсында дөңгелек пішінді терең ақау байқалады, диаметрі 0,8см. Түбі ісінген, жиектері көтеріңкі, беті фибринді қақпен жабылған. Сипап тексеру барысында ауыру сезімі байқалады. Диастемасы бар көптеген тремалар көрінеді. 11, 12, 13, 41, 42, 43 тістердің өткір жиектерін көруге болады. Қосымша зерттеу тәсілдерінің қайсысы тиімді:// Кулаженко сынамасы// Ясиновский сынамасы// Аллергиялық тәсіл// + Бактериоскопиялық тәсіл// Қылтамырдың қан айналымы *** Дәрігер-стоматологқа 20 жасар науқас алдын-ала тексерілуге келді. Қарап тексергенде: беті симметриялы, аймақтық лимфа түйіндері өзгеріссіз. 31 тісте кішкентай дақ бар, беті жылтыр емес, эмаль бұзылмаған. Зондпен шұқығанда эмальдің тегіс емес екені байқалады. Бұл жағдайда емнің қай түрі тағайындалады:// Сәулемен қатаятын композитпен пломбылау// Шыныиономермен пломбылау// Металлокерамикалық сауытпен протездеу// Керамикалық вкладкамен протездеу// + 10% кальций глюконаты ерітіндісі мен 2% фторлы натрий ерітіндісімен аппликация жасау *** 26 жасар науқас тәттіден тісі ауыратынына шағымданады. Тісін бұрын емдетпеген. Қарап тексергенде: 36 тістің шайнау бетінде тісжегі қуысы бар. Зондпен шұқып тексергенде тісжегі қуысы түбі ауырмайды, дентин-эмаль шекарасы шұқығанда ауырады. Суық судан ауырмайды. Пломбалық материалдың қайсысы емдеуге тиімдірек:// + Аралық төсем-кавитан плюс, тұрақты пломба – композит// Аралық төсем-дайкал, тұрақты пломба – композит// Аралық төсем-фосфат-цемент, тұрақты пломба – кавитан плюс// Аралық төсем-уницем, тұрақты пломба – дайкал// Аралық төсем-уницем, тұрақты пломба - эндофил *** 25 жасар науқас 25 тісінің жедел ұстамалы ауру сезіміне шағымданады. Суықтан ауру сезімі үдейді. Ауру сезімі бүгін түнде басталған. Қарап тексергенде: бет әлпеті өзгеріссіз, жақ асты лимфатүйіндері ұлғаймаған 25 тістің шайнау бетінде терең тісжегі байқалады. Шұқып тексергенде қуыс табаны бір нүктеде қатты ауырады. Соғып тексергенде тіс ауырмайды. Тіс түбір өзегін пломбалау үшін қандай пломбалық материал тиімді:// Абсцесс ремеди// + Эндометазон// Метапаста// Йодоформды паста// Резорцин-формалинді паста *** 25 жасар науқас тіс тазалағанда иегінің қатты қанайтынына шағымданады. Қызыл иегі 14 жастан қанайды. Толық ем алмады. Соңғы жарты жылда қызылиектің қанағыштығы көбейді. Қарап тексергенде: бет әлпеті өзгеріссіз, ауызқуысының шырышты қабығы ақшыл- қызыл түсті. 13-24 және 33-44 тістері тығыз орналасқан, 11-21 тістің ортасында диастема, тілдің және жоғарғы еріннің жүлгесі қысқа. Ауыз кіреберісі тар. Емізікшелердің түрі өзгерген, ісінген, цианоз, шұқып тексергенде ұзақ уақыт қанайды. 13-24 және 33-44 тістердің қызылиегі өскен, тіс сауытының жартысына дейін жауып тұр. Басқа тістердің жанында қызыл иегі қызарған, шұқып тексергенде қанайды. Ауыз қуысының тазалығы нашар, тіс тастары бар. 16, 28, 35, 44 тістерде ІІ класс бойынша тісжегі бар. Емнің қай сатысын ең бірінші қолдану тиімді:// ашық кюретаж// + ауыз қуысының тазалығын дұрыстап, тіс тастарын алу// ортодонтиялық ем// тісжегіні емдеу// ауыз қуысының кіреберісіне және жүлгеге ота жасау *** 29 жасар науқас 25 тісінің жедел ұстамалы ауру сезіміне шағымданады. Суықтан ауру сезімі үдейді. Ауру сезімі бүгін түнде басталған. Қарап тексергенде: бет әлпеті өзгеріссіз, жақ асты лимфатүйіндері ұлғаймаған 25 тістің шайнау бетінде терең тісжегі байқалады. Шұқып тексергенде қуыс табаны бір нүктеде қатты ауырады. Соғып тексергенде тіс ауырмайды. Қосымша тексеру әдістердің қайсысын қолдануға тиімды:// Рентгенография// Витальды бояу// Копьютерлік диагностика// Пункциялық биопсия// + Электроодонтометрия *** Профилактикалық тексерілуге 25жастағы науқас кельды.Тексеру барысында: беті симетриялы, жақ –асты лимфа туйіндері улғаймаған.Ауыз қуысының шырышты қабығы ақшыл-қызыл түсті.13 тістің вестибулярлы бетінде, мойын аймағында эмальдің деңгейінде колемі 2-3мм ақау байқалады,сопақ пішінді, беті тегіс емес. Суыққа ауырмайды. Бұл жағдайда емнің қай түрі тағайындалады:// Керамикалық салма// Поликарбоксилатты цемент// + Саулемен кататын композитты материал// Металлокерамикалық сауыт// Амальгама *** 43 жастағы науқас. Шырышты қабаттың ісінгеніне, ыстық тағам жегенде ауыз қуысында жағымсыз әсердің болуына шағымданады. Кейде ауыз қуысында темірдің дәмі сезілетініне шағымданады. Сыртқы қарауда беттің конфигурациясы бұзылған яғни беттің ⅓ бөлігі төмен түскен.Жақасты лимфа түйіндері ұлғаймаған , ауырмайды . Еріннің шырышты қабаты және ауыз қуысының шырышты қабаты ақшыл-қызыл түсті.11,12,13,14,21,22 тістер тіс сауыттарымен қапталған. Тілі сұрғылт қақпен жабылған, жоғарғы бүйір бетінде тістің ізі қалған. Шырышты қабаттың бұрышында ақшыл-сұрғылт түсті қақтардың ошағы бар, пішіні 1,5-2,0 см. Пальпация жасағанда ауырмайды. Қазіргі таңда созылмалы гастрит пен ауырады. 15-жастан бастап темекі шегеді. Ішімдікті мөлшерден тыс ішеді. Қандай тексеру әдістері нақты диагноз қою үшін қолданылады:// + Гистологиялық// серологиялық// иммунологиялық// Қанның клиникалық анализі// бактериоскопиялық *** Пародонтоздың клиникалық белгілерін көрсетіңіз:// коллатеральді ісіну// айқын интоксикация// + қызылиек атрофиясы мен ретракция// қызылиекте ауырсынатын афта// таңдайдың шырышты қабатындағы петехиялар *** Жас жігіт ауыз қүысындығы аурсыну және кансырау, денесінің ыстығының 37,80С. көтерлұіне шағымданады. Ауыз құысында қызыл иектің шеті желінген, қансырайды фиброзды жабындылармен жабылған. Тістері тұрақты, пародонтальды қалталар байқалмайды. Алдынала диагнозын қойыңыз:// жедел псевдомембранозды кандидоз// + қызыл иектің жаралануы// созылмалы Венсан стоматиті// жаралы герпетикалық стоматит// многоформная экссудативная эритема *** Созылмалы фиброзды периодонтит кезіндегі рентгенологиялық өзгерістерді көрсетіңіз:// + периодонтальді саңылаудың кеңеюі// сүйек тінінің овал түрінде еруі// рентгенологиялық өзгерістер жоқ// «от жалыны » түрінде еруі// сүйек тінінің остеосклерозы, остеопорозы *** Тісжегінің қандай асқынған түрінде көрсетілген манипуляциялар орындалады:// жедел серозный периодонтит// жедел терең тісжегі// + жедел диффузный пульпит// созылмалы фиброзды периодонтит// жедел іріңді периодонтит *** 45 жастағы науқас 36 тісіне сәл тиіп кеткенде жедел ауырсынуға, бас ауруына, әлсіздікке , шаршағыштыққа, аузынан жағымсыз иістің шығуына шағымданып келді. Шамамен 2 күндей ауырған, жағдайы ақырындап нашарлады, дене температурасы 37.8о. Екінші күні сол жақ бетінің ісінуі пайда болды. Объективті: коллатеральды ісінудің әсерінен беттің ассиметриясы,. Ауыз қуысында: 36 тістің қызыл иегі гиперемирленген, ісінген, өтпелі қатпары тегістелген, ЭОД шамамен 100 мА, термодиагностика теріс, перкуссия оң. Көрсетілген симптоматика мен ЭОД өзгерістерін қалай түсіндіруге болады:// ұлпадағы қабыну өзгерістермен// пародонтальді абсцесс іріңді ағумен// + периодонттағы қабыну процессі// ұлпадағы гиперцементоз және петрификаттар// тістің нерв қантамыр жүйесінің бұзылуымен *** Витальды экстирпацияда науқасқа 2% лидокаин ерітіндісімен жансыздандыру жүргізді. . 2-3 минуттан кейін, анестетикті енгізген соң науқастың жалпы жағдайы нашарлады. Анестезияны жүргізген кездегі негізгі асқынуды қалай түсіндіруге болады:// ерітіндінің жоғары концентрациясы// + ағзаның сенсибилизациясы// ампуладағы адреналин құрамымен// n.mandibularis-тің зақымдалуымен// ұлпаның экстеирпациясы кезіндегі ауырсыну *** Аруды тексерген кезде қызыл иектің қабынуы, ісінү арқылы қызыл иектің шеті әр түрлі болып өсіп кетк. Зондтаганда қансырайды , ауырсынады. Тістердің қозғалғыштығы 2-3 дәрежеде, пародонталді калтадардың тереңдігі 7 мм ге дейін. Рентгенологиялық тексерүде қандай өзгерістер көресіз және де себебі қандай:// саңлауының кеңейұінен тіс тіндері деструкцияға үшырайды// тіндердің склеротикалық өзгерістерістерінен сүйек тіндері остесклерозға ұшырайды// + периодонт тіндерінің қабыну әсерінен альвеола аралық сүйек тіндерінің бойы 1/2 төмендейді// сүйек тіндерінің склеротикалық өзгерістерінен сүйек тіні жанған от сияқты ыдырайды// периодонт тіндерінің қабыну әсерінен альвеола аралық сүйек тіндерінің бойы 1/3 төмендейді. *** Науқас ауыз қуысының шырышты қабығында, мұрын , бет терісінде бөртпелердің пайда болуына шағымданды. Шамамен 2 жыл ауырған, асқынуды басынан кешірген инфекциямен байланыстырады. Қарағанда қызыл түсті эрозивті жаралы бөртпелер анықталды. Қан анализінде нейтрофильді лейкоцитоз анықталды, жұлын ми сұйықтығы анализінде «розетка» симптомы, LE-клеткалар. Диагнозды таңдаңыз:// геморрагиялық васкулит, жедел ағымды// қызыл жалпақ теміреткі// көптүрлі эритема// көпіршік// + жүйелі қызыл жегі *** Науқас 25 жас, СП ГМУ ға мұрнынан және АҚШҚ нан қан кетулерге шағымданып келді. Объективті: АҚШҚ құрғақ, тілдің жеке бөліктеріндегі жіп тәрізді емізікшелері атрофирленген, атрофия зонасында петехиялар айқын анықталады. Жгуттың оң симптомы. Мәнсіз стоматологиялық кірісулер қан ағуды шақырады. Анамнезінде қанында тромбоциттер санының күрт төмендеуі, эритроциттер, гемоглобин және лейкоциттер қалыпты. Қандай зерттеу әдістерін жүргізу керек:// + қанның клиникалық анализі, клиникалық әдістер, қанның биохимиялық анализі, қан ағудың зерттелетін уақыты// тіндік сұйықтықты зерттеу// клиникалық әдістер, қанның биохимиялық анализі// цитологиялық әдіс, аллерготест, сілкейдің биохимиялық әдісі// ВИЧ антиденелеріне тест немесе лимфотүйіндерге биопсия, зәрдің биохимиялық анализі *** Науқас Н., 28 жаста стоматологқа келді. Шағымдары: өзіндік пайда болатын ұстамалы жедел ауырсынулар (түнгі уақытта), сыртқы тітіркендіргіштер әсерінен үшкіл нерв бойымен иррадияция беріп ауырсыну күшейеді. Анамнезінен: тісі бұрын ауырған. Об-ті: тіс қуысы ашық, ұлпаны зондтағанда ауырсыбалы, перкуссия әлсіз ауырсынады, ЭОД 50 мкА дейін төмендеген, рентгенде апекс проекциясында периодонтальды щелдің кеңеюі:// Жедел ошақты пульпит// жедел диффузды пульпит// + Созылмалы пульпиттің асқынуы// жедел іріңді периодонтит// созылмалы периодонтиттің асқынуы *** Науқас 21жас, жалпы жағдайының төмендеуіне, әлсіздік, дене температурасының жоғарлауы, ауыз қуысында жедел ауырсынулар, қызылиектің қанауы, жағымсыз иістің болуына шағымданады. Об-ті:әлсіздік, тершендік, бет терісінің өзгеруі, лимфотүйіндерінің ұлғайған, аукырсынады. Ауыз қуысында: ісінген, гиперемирленген шырышты қабықтың некрозды ошақтардың болуы, кір сұр қақпен жабылған. Қақты қырған кезде қанталайды. Тіс қақтары мен тіс тастары, жағымсыз иістің болуы. Қанда СОЭ, лейкоцит саны жоғарлаған:// + микробиологиялық, биохимиялық анализ, ВИЧ тест немесе лимфотамырлардың биопсиясы, рентген.м-д// қанның клинический анализі, аллерготест// Ясиновский сынамасы, қанның биохимиялық анализ// тіндік ерітіндіні зерттеу , цитологиялық әдіс// клиникалық әдістер, зәрдің биохимиялық анализі *** Науқас жедел бронхитпен ауырады, аурудың жетінші күнінде ауыз қуысында жағымсыз әсерлер пайда болады, қышу сезімі, тілінде, ұртында қырғанда жеңіл алғанда белесоватый қақ бар. Спецификалық асқынудың даму себебі:// ағзаның сенсибилизациясы// қақырықты түсіретін препараттарды қабылдау// + антибиотиктерді қабылдау// энзимотерапия// физиопроцедура *** Стоматологиялық поликлиникаға Б.деген қыз бала ауыз қуысындағы ауырсыну шағымдарымен келді: ұртында, қызыл иектерінде, тілінде «жаралар» бар,на щеке, деснах, языке, денее температурасы 390С дейін, бас ауруына, әлсіздікке шағымданды. Қарағанда: АҚШҚ да афталар, полигональды пішінді, некротикалық қақтармен жабылған, тигізгенде ауырсынбалы. Ем тағайындаңыз:// + жансыздандыру, антисептиктер, ферменттер, вирусқа қарсы препараттар// ретинол ацетат антисептиктері, саңырауқұлаққа қарсы препараттар, ферменттер// Грипқа қарсы гаммаглобулин 0,2 мл/кг в/м, антибиотиктер// жансыздандыру, кең спектрлі әсері бар антибиотиктер, витаминдер// антисептиктер, жансыздандыру, ферменттер, гидрокортизон, витаминдер *** Ауру 61 жаста , қызыл иектің жағымсыз сезіміне, қышыуна, тістердің жоғары сезгіштігіне шағымданады. Ауыз құысында қызыл иек бозарған, қызыл иектің ретракциясы әр түрлі дәрежеде, 13,14, 15 23, 24, 25 тістерінде сыны тәрізді ақау. Диагнозды таңдаңыз. Қандай тексерү әдісін қолдану қажет:// пародонтоз, кан анализін// қызыл иектің қабынуы, кан анализін// қызыл иектің ісіктері, рентген әдісі// + пародонтоз, рентген әдісі// пародонтит, рентген әдісі *** Жүйелі гипоплазияның клиникалық көрінісі сәйкес келеді:// Эмалдың метилин көгіне боялуы// Эмальдың дөңгелектенген формасыныың ақауы// + Қатты тіндердің симметриялық және көптеген зақымданулары// Ыстықтан болатын аз уақытты ауырсынулар// Дақтың бор түстес болуы *** Жергілікті гипоплазияның көрінуі:// «Қар түстес» тістер// + Турнер тістері// Пфлюгер тістері// «Тетрациклинді» тістер// Гетчинсонның тістері *** Ортаңғы тіс жегісін емдеу кезендеріне жатады:// Түбір каналдарын пломбылау// Бақылау рентгенографиясы// + Ажыратқыш төсенішті эмал-дентин қосылысына дейін орналастыру// Түбір каналдарын медикаментозды өңдеу// Түбір канал өзектерін кеңейту *** Тіс жегісінің пайда болуындағы маңызды атқаратын, микроорганизмдерді атаңыз:// Клостридия// + Стрептококк// Актиномицет// Фузобактерия// Спирохета *** Науқас 37 жаста, самайға таралатын 17 тістегі ұстамалы өздігінен болатын ауырсынуға шағымданады, барлық тітіркендіргіштерден ұзақ ұстамалы ауырсынудан. Тіс бұрын ауырған объективті: шайнау беткейінде тіс қуысымен байланысатын терең жегіленген қуыс, зондтау ашылған ұлпа мүйізінде күрт ауырсынады. Алғашқы диагнозды қойыныз:// Жедел түбір ұшылық периодонтит// Жедел диффузды пульпит// Өршу сатысындағы созылмалы периодонтит// + Өршу сатысындағы созылмалы гангренозды пульпит// Өршу сатысындағы созылмалы жай пульпит *** Созылмалы гипертрофиялық пульпитті тіс қуысы түбінің перфорациясынан ажырату диагностикасы үшін қандай тексеру әдісі қолданылады:// Термометрия// Зондтау// + Рентгенография// Шиллера-Писарева сынамасы// Виталды бояу *** Науқас 40 жаста, 46-ші тістегі ауырлық сезіміне шағымданады. Қараған кезде: 46-шы тістің шайнау беткейінде терең жегілік қуыс, тіс қуысымен байланысқан. Жегілік қуысты терең зондтау ауырсынбайды. Перкуссия теріс. Нақты диагноз қою үшін қандай қосымша тексеру әдісін қолданылған жөн:// Кулаженко сынамасы// Ясиновский сынамасы// Электроодонтометрия// + Рентгенография// Эхоостеометрия *** Науқас 50 жаста, жоғарғы сол жақ тісіндегі ызындаған және керілу сезіміндегі ауырсынуға: 27 тіс түсі өзгерген, медиальды – шайнау беткейінде тіс қуысымен байланысатын терең жегілген қуыс. Тіс перкуссиясы ауырсынбайды, түбір ұшы проекциясы аймағындағы кілегей қабық көгерген, жыланкөзден тыртық. Рентгенограммада таңдайлық түбір ұшы аймағында мөлшері 4 мм дейін тегіс емес шекараларымен сүйек тіндерінің ыдырау ошағы бар. Алғашқы диагнозды қойыныз:// Созылмалы фиброзды периодонтит// Созылмалы грапулематозды периодонтит// + Созылмалы гранулирленген периодонтит// Созылмалы гангренозды пульпит// Созылмалы фиброзды пульпит *** Кератопластик тобына жататын емдік препараттар:// Гепаринді жақпа// Синтомицинді жақпа // + Метилурацилді жақпа // Гидрокортизон жақпа // Оксолинді жақпа *** Жаралы гингивитке қандай рентгенологиялық көрініс тән:// + Альвеолярлы өсіндінің сүйек тіні патологиясыз// Сүйек тінінің остеосклероз белгілері// Периодонталды саңылаудың кеңеюі// Тіс аралық перделер биіктігің тіс түбірі ұзындығының 1/3 деңгейге төмендеуі// Сүйек тіннің остеопороз белгілері *** Гепарин майы жергілікті емдеуде қандай ауруда қолданылады:// Орташа дәрежелі катаралді гингивит// Жеңіл дәрежелі катаралді гингивит// Гипертрофиялық гингивиттің фиброзды түрі// + Гипертрофиялық гингивиттің ісікті түрі// Жаралы гингивит *** «Орташа дәрежелі пародонтит» қандай рентгенологиялық көрініс тән:// Тіс аралық перделер биіктігіндегі кортикалды пластинка деструкциясы// Тіс аралық перделер сүйек тінінің олардың 1/2 биіктігінің резорбциясы// + Тіс аралық перделер сүйек тінінің олардың 1/3 ден ½ ге дейінгі биіктігінің резорбциясы// Тіс аралық перделер сүйек тінінің олардың 1/3 аса биіктігінің резорбциясы// Сүйек тінінде өзгерістер жоқ *** Науқас 35 жаста, тіс тазалаған кезде пайда болатын қызылиектің қанауына шағымданады, дәрілік заттармен жағу уақытша әсер еткен. Қараған кезде: алдыңғы тістер аймағындағы қызылиек емізікшілері көкшіл түсті, тістер І дәрежелі қозғалыста, пародонталды қалталар тереңдігі 3,5 мм дейін. Рентгенограммда – тіс аралық перделер биіктігінің остеопорозы және тіс аралық перделер кортикалді пластикасының резорбциясы. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Жайылған катаралды гингивит// Орташа дәрежелі созылмалы пародонтит// Жеңіл дәрежелі пародонтоз// + Жеңіл дәрежелі созылмалы пародонтит// Созылмалы жайылған катаралды гингивит *** Науқас 57 жаста, жоғарғы ерінде ұзақ уақыт жазылмайтын жараға шағымданып келді. Қараған кезде: еріннің қызыл жиегінде – жара пальпацияда ауырсынбайды, негізінде шеміршік тінді инфильтрат бар. Төменгі жақ асты лимфа түйіндері шеміршекті тығыз, диаметрі 2-3 см дейін, тығыз консистенциялы пальпацияда ауырсынбайды. Диагнозды нақтылау үшін қандай реакция қажет:// Гемагглютинация реакциясы// Манту реакциясы// + Вассерман реакциясы// лейкоциттер агломерация реакциясы// лейкоцитолиз реакциясы *** Науқас 46 жаста, ауыз қуысындағы және терінің кейбір аймақтарындағы қатты ауырсынуларымен, жалпы әлсіздік, тәбеттің жоғалуына шағымданады. Қараған кезде. Ұрттың өзгермеген шырышты қабық негізінде күңгірт – қызыл түсті қатты ауырсынатын шекарасында көпіршік қабыршақтарымен жабылған эрозия байқалады. Шыңтақ пен бел аймағындада аталған эрозиялар анықталады. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Созылмалы қайталамалы стоматит// Көптүрлі экссудативті эритема// + Вульгарлы күлдіреуікше// Қызыл жазық теміреткі// Жүйелі қызыл жегі *** Лидокаинның улы әсері кезінде келесі белгілер анықталады:// тону, қалтырау// беттің қызаруы, ұйқышылдық// + бозару, жүрек айну, құсу, бұлшықеттердің дірілдеуі// гипертензия, бас ауру// қалтырау, гипертензия, бет қызару *** Дәрілік анафилактикалық шоктың қандай клиникалық көрінісі сипатталған: жедел тыныс алу жетіспеушілігі, жұтқыншақтың шырышты қабығының ісінуінен оның жартылай немесе толық жабылуы. әртүрлі дәрежелі бронхоспазм немесе өкпенің альвеолярлы ісіну. Науқастарда газ алмасу бұзылған:// абдоминалды түрі// церебралді түрі// гемодинамикалық түрі// + асфиксиялық түрі// Дұрыл жауабы жоқ *** Жай ағымды терең тіс жегісін қандай аурумен ажыратады:// Орташа тісжегісі// + Созылмалы фиброзды пульпит// Созылмалы периодонтит// Созылмалы гангренозды пульпит// Жедел жалпы пульпит *** Ауыз суында фтор құрамының көбеюінен дамитын тістің қатты тіндерінің патологиясы қалай аталады:// + Флюороз// Гипоплазия// Гиперплазия// Гиперестезия// Сына тәрізді ақау *** Пфлюгер тістері қандай патологиялық процесске жатқызылады:// Тістер дамуының тұқым қуалаушылық бұзылысына// + Жүйелі гипоплазға// Жетілмеген дентиногенезге/// Жетілмеген амелогенезге// Тістің қатты тіндерінің эрозиясына *** Орташа тіс жегісінің клиникалық белгілеріне жатады:// Жегіленген қуыстың түбін зондтау тез ауырсынады// + Жегіленген қуыс сыртқы дентин деңгейінде// Жегіленген қуыс тіс қуысымен байланысады// Жегіленген қуыстың түбін зондтау бір нүктеде тез ауырсынады// Тістің перкуссиясы ауырсынады *** Асқынбаған тіс жегісі кезінде науқас қандай ауырсынуға шағымданады:// Түнгі, өздігімен болатын// Тұрақты, тістеген кезде күшейетін// Ұстамалы ауырсыну, салқыннан басылады// + Себепті, қысқа мерзімді ауырсыну// Үшкіл нерв тармақтары жолымен таралатын *** Науқас 25 жаста, төменгі сол жақ тісінде ұстамалы ұзақ ауырсынбайтын аралықтары бар ауырсынуға шағымданады. Қараған кезде: 35 тістің шайнау беткейінде жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс анықталды. Түбін зондтау ұлпа мүйізін проекциясы бойымен ауырсынады. Салқыннан ұзақ ауырсыну. Алғашқы диагноз қойыңыз:// + Жедел жартылай пульпит// Өршу сатысындағы созылмалы фиброзды пульпит// Жедел жалпы пульпит// Жедел түбірұшылық периодонтит// Өршу сатысындағы созылмалы гангренозды пульпит *** Науқас 29 жаста, 11 тісте тез өтетін ұстамалы ауырсынуға шағымданады. Қараған кезде: 11 тістің медиальды – жанасу бетінде жұмсарған дентинге толы терең жегіленген қуыс. Ұлпа мүйізін зондтау ауырсынады, тіс қуысы ашылмаған, салқыннан ұзақ ауырсыну. ЭОД=30 мкА. Перкуссия ауырсынусыз. Қандай емдеу әдісі тиімді:// Виталды ампутация әдісі// Консервативті әдісі// Девиталді ампутация әдісі// + виталді экстирпация әдісі// Аралас әдіс *** Науқас 18 жаста, жоғарғы оң жақ тісінің өздігінен болатын тұрақты ауырсынуы тіске аздап тиген кезде күшейеді. Қараған кезде: 15 тістің шайнау бетінде ұлпа маңы дентин деңгейінде тіс қуысымен байланыспайтын терең жегіленген қуыс. Мүмкін болатын рентгенологиялық зерттеу нәтижесін сипаттаңыз:// + Түбір ұшы аймағындағы периодонталды саңылау өзгермеген// Түбір ұшы аймағында айқын емес шекаралы сүйек тінінің ыдырау ошағы// Маргиналді бөлімде периодонталды саңылаудың кеңейуі// Түбір ұшы аймағындағы периодонталды саңылаудың кеңейуі// Түбір ұшы аймағында айқын шекаралы сүйек тінінің ыдырау ошағы *** «Созылмалы грануляциялық периодонтит» диагнозына қандай рентгенологиялық көрініс тән:// Маргиналді бөлімде периодонталды саңылаудың кеңейуі// Түбір ұшы аймағындағы периодонталды саңылау өзгермеген// + Түбір ұшы аймағында айқын емес шекаралы сүйек тінінің ыдырау ошағы// Түбір ұшы аймағындағы периодонталды саңылаудың кеңейуі// Түбір ұшы аймағында айқын шекаралы сүйек тінінің ыдырау ошағы *** Жайылған гипертрофиялық гингивиттің даму себептері:// + Жүктілік, дифенин препараттарын қабылдау, пубертанттық кезең// Тетрациклин қатарындағы препараттарды қабылдау// Асқорыту мен эндокринді жүйе аурулары// Қорғасын, висмут, сынап, бром әсерімен байланысты қызмет жасау// Ауыз қуысы аутоинфекциясына маргиналды пародонт тіндерінің тұрақтылығын төмендеуі *** Ауыз қуысы шырышты қабығы арқылы лейкоциттер миграциясын және ыдыраған эпителий санын бағалауға арналған зерттеу әдісі қалай аталады:// Кулаженко сынамасы// Роттер сынамасы// Шиллер-Писарев сынамасы// Айнамо сынамасы// + Ясиновский сынамасы *** Базарнова-Кавецкий сынамасы көмегімен нені анықтайды:// Пародонталды қалтаның микробиологиялық көрінісін// + Тіндердің фагоцитарлы белсенділігімен регенерациялық мүмкіндігі// Қабыну процессінің жиелігін// Ауыз қуысының гигиеналық жағдайын// Лейкоциттер миграциясының жылдамдығы *** Науқас 47 жаста, тітіркендіргішке сезімталдықпен қызылиектегі қышу сезісіне шағымданады. Қарағанда: қызыиек жиегі ашық қызыл түсті, жұқарған, пародонталды қалталар жоқ, тістер тұрақты. Тіс түбірлерінің 1/2 ұзындыққа бір текті жалаңаштануы байқалады. Ортопантомограммада – тіс аралық перделердің биіктігінің ½ деңгейге бір текті азаюы. Кортикалді пластика тұтастығы бұзылмаған. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Жеңіл дәрежелі пародонтоз// + Орташа дәрежелі пародонтоз// Ауыр дәрежелі пародонтоз// Жеңіл дәрежелі пародонтит// Орташа дәрежелі пародонтит *** Науқас 65 жаста, тістердің қозғалуына, ауызынан жағымсыз иістің шығуына, қызылиектің қансырауына шағымданады. Қараған кезде: қызылиек үсті және - асты тіс жұғындылары, қызылиек жиегі көкшіл түсті, пародонталды қалталар тереңдігі 6 мм, басқан кезде ірің бөлінеді. Жоғарғы және төменгі жақ алдыңғы және азу тістер түбірлері ығысқан және ½ ұзындыққа жалаңаштанған. Тіс қозғалуы II-III дәрежелі. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Жеңіл дәрежелі созылмалы пародонтит// Орташа дәрежелі пародонтоз// Орташа дәрежелі созылмалы пародонтит// + Ауыр дәрежелі созылмалы пародонтит// Ауыр дәрежелі пародонтоз *** Науқас 40 жаста, тілдегі ауырсынуға, тағам қабылдаған кезде және сөйлеген күшейетін ауырсынуға, дене қызуының кешкі уақытта соңғы ай ішінде жоғарлауына шағымданады. Қараған кезде: науқас жүдеу, әлсіз. Төменгі жақ асты лимфа түйіндері ұлғайған пальпацияда ауырсынады. Таңдайда беткей аз ауырсынатын түбі сары-қызыл жағындымен грануляциямен жабылған жара байқалады. Ауру этиологиясында қандай микроорганизм орын алады:// Папиллома вирусы// Туберкулез микобактериясы// + Венсан спирохетасы// Бозғылт спирохета// Стафилококк *** Науқас 47 жаста,ұрт шырышты қабығында тістер жұмдасу сызығы бойымен азу тістер аймағында тілдің бүйір беткейінде ақшыл-сұрғылт түсті ұсақ папулалар байқалады, олар өзгермеген шырышты қабық деңгейінен көтерінкі өрнектелген сурет ретінде көрінеді. Папулалар пальпацияда ауырсынбайды, қырған кезде алынбайды. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Көптүрлі экссудативті эритема// Жүйелік қызыл жегі// Вульгарлы күлдіреуікше // Жазық лейкоплакия// + Қызыл жазық теміреткі *** Квинке ісігінің дұрыс емін тандаңыз:// Науқасты көлденеңнен жатқыады таза ауа ағымын келтіріп мүсәтір спирті буын демалдырады. Сирек жағдайда: бұлшықет ішілік 1-2 мл кордиамин, 1-2 мл 10% кофеин ерітіндісі// Науқвасты көлденең жатқызып, 20-60 мл 40% глюкоза ерітіндісін, тамыр ішілік ағынмен 60-90 мг преднизолон, 1-2 мл кордиамин, 1-2 мл 10% кофеин ерітіндісі// Дәрі еңгізуді тоқтатып науқасты басын бүйірге қаратып жатқызады, төменгі жағын алдыға шығарады алмалы пртездерін алады. Аллерген енген орынға 0,5 мл 1% адреналин ерітіндісін егеді. 1 кг адам массасына 1-2 мг преднизолон еңгізеді. Антигистаминді препараттар еңгізеді// + Дәрі ензізуін тоқтату, науқасты басын шалқайтып жатқызу, жедел жәрдем бригадасын шақыру, тері астына 0,3-0,5 мл 0,1% адреналин ерітіндісін енгізу, Бұлшықет ішілік 2-4 мл 2,5% супрастин ерітіндісі, 2-4 мл 1% димедрол ерітіндісін, 60-90 мг преднизолон, бұлшықет ішілік немесе тамыр ішілік ағынмен 2-4 мл 1% лазикс ерітнідісін, изотониялық ерітіндіде араластыру. Көрсеткіш бойынша трахеостомия// Жедел жәрдем бригадасын шақыру *** Жүректің тікелей емес массажы кезінде дәрігер қолы орналасады:// + Төстіктің төменгі үштен бір бөлігінде// Төстіктің жоғарғы үштен бір бөлігінде// Төстіктің ортасында// Бесінші қабырға аралық кеңістікте// Іштін оң жағында *** Науқас 25 жаста, жегіленген қуыспен тағамның тұрып қалуына шағымданып келді. Қараған кезде: 36 тістің дисталді шайнау бетінде плащтық дентин деңгейінде тағам қалдықтарымен жұмсарған дентинге толы тістің қатты тіндерінің ақауы анықталды. Алғашқы диагноз қойыңыз:// Терең тісжегісі// Беткей тісжегісі// Созылмалы гангренозды пульпит// + Жедел жартылай пульпит// Созылмалы фиброзды пульпит Периостит кезінде іріңді процесс орналасады:// тері астында// бұлшықет астында// + сүйек қабығы астында// жақтың сыртқы кортикальды пластинкасының астында// альвеолярлы өсіндінің шырышты қабат астында *** Бос тері қабатын көшіргеннен кейін жергілікті алғашқы асқыну:// + гематема// гиперпигментация// тыртықты трансформация// лоскуттан қан кету// парастезия *** Папиллома –бұл:// + қатерсіз түзіліс// араласқан ісік// қатерлі ісік// қатерлі факультативті ісік// қатерлі облигатты ісік *** Егер 17 және 27 тістердің сауыт бөлігі жоқ болса, қолданылатын аспап:// + штык тәрізді шипцы// тік элеватор// бұрышты элеватор// бір жағында шипикасы бар S-тәрізді сауыт// тік, біріккен *** Төменгі жақтың бифокальды сынуы бұл:// + төменгі жақтың екі жақты сынуы// төменгі жақтың бір жағындағы екі немесе бірнеше фрагменттерінің сынуы// үлкен сынықтың бос фрагменттерінің сынуы// төменгі жақтың денесінің альвеолярлы өсіндісінің фрагментінің бөлінуі мен сынуы// төменгі жақ денесінің, бұтағының жұмсақ тіндердің интерпозициясымен бірден сынуы *** Қандай имплантат кезінде көбінесе остеоинтеграция кездеседі:// субкортиткальды// + екі кезеңді винтті// субпериостальды// тиімділікті// инсерт-имплантатты *** Үшінші азу тістің дұрыс орналаспауы және перикоронит кезінде қандай әрекет жасалынады:// + тісті жұлу// секвестректомия// капюшонды кесіп алу// лидокаин аппликациясы// өтпелі қатпар бойымен кесу *** Ауыз қуысының түбінің флегмонасы қолайсыз ағымы кезінде инфекция жайылады:// + көкірек сүйегі мен омыртқалар аралығындағы қуысқа// субдуральды кеңістікке// құлақ маңы сілекей безіне// қанатша таңдай көк тамырлы өрімге// бас миының көк тамырлы синусына *** Жоғарғы 18 және 28 тістерді жұлу кезінде бірінші шығару қозғалысына бағыты:// + ұрт бағытқа қарай// таңдай бағытқа қарай// дистальды бағытқа қарай// медиальды бағытқа қарай// айналмалы қозғай *** Тістерді жұлу үшін дәрігер қандай жансыздандыру әдістерін қолданады:// аппликациялық жансыздандыру (лидокаин, новокаин, ультракаин және т.б.)// обтурациялық анезтезия// + өткізгіштік анестезия// паранефральды анестезия// бифокальды анестезия *** Төменгі жақасты сілекей безін алудағы кезеңінің бірі мына байлам болып табылады:// стенонов өзегі// + вартанов өзегі// а. carotis communis// жоғарғы қалқанша артериясы// бет нервісінің шеткерлік бұтағы *** Егер сынықтың сызығы мұрынның түбірі арқылы, көздің ішкі қабырғасымен, көз асты тесігіне дейін, көздің сыртқы қабырғасы бойымен маңдай бет сүйегі тігісі және бет сүйегі доғасы, клин тәрізді сүйектің қанатша тәріздес өсіндісі арқылы өтетін болса, дұрыс диагнозды атаңыз:// Ле-Фор І// Ле-Фор ІІ// + Ле-Фор ІІІ// Ле-Фор Герен// Герен *** Науқас И., 38 жаста, қойылған диагнозы: Жайылмалы пародонтиттің ауыр дәрежесі, 4-5 мм сүйекті қалтасы бар, тістің ІІ-ші дәрежелі қозғалысымен, қызылиек шырышты қабаты, біткен және фиброзды өзгерген. Науқасқа қандай операциялық араласу көрсетілген:// кюретаж// Лемецкой бойынша ашық кюретаж// гингивотомия// + Видман-Нейман бойынша қиынды операция// жай гингивиктомия *** 48 жастағы науқаста төменгі жақ асты аймағында 2,0х2,5х2,0 см мөлшердегі, тегіс, ауыру сезімі жоқ, консистенциясы эластикалық, маңайындағы тіндермен дәнекерленбеген, қозғалмалы құрылым анықталды. Тері қабатының түсі өзгеріссіз. Осыдан басқа әр түрлі ауру болуы мүмкін:// дермендты киста// + беттің одонтогенді гранулемасы// метастатикалық лимфаденит// созылмалы одонтогенді лимфаденит// созылмалы сиалоаденит *** Созылмалы остеомиелит кезінде секвестректомия қай кезеңде көрсетілген:// физиоемінен кейін// антибактериальды емнен кейін// + секвестрлердің қалыптасуы алдында// секвестр қалыптасқан кезде// жедел процесстіңбасылғаннан 2 апта өткен соң *** Ауыз қуысы түбінің флегмонасы кезінде операциялық түсім үшін тілік жасалынады:// иекасты аймақта// төменгі жақ бұрыш аймағында// шырышты қабатта қанат-жақ қыртыс бойынша// жақасты аймақта төменгі жақ қыры бойымен// + бұрыштан бұрышқа доға тәріздес төменгі жақ қырына параллель тілік *** Жоғарғы жақ қуысы табанының перфорация белгісі:// мұрыннан қан кету// ұяшықтан қан кету// альвеолярлы өсіндінің сынуы// + ұяшықтан көпіршіктенген қанның бөлінуі// сұйықтықтың ағуы *** Жоғарғы жақ секвестрдің даму мерзімі:// 1 апта// 10 күн// + 3-4 апта// 5-6 ай// 3-4 күн *** Периоститтің әдеттегі белгісі болып келеді:// + бет асимметриясы, өтпелі қаптар бойындағы инфильтрат// барлық тістердің қозғалғыштығы// ауыз ашылуының қиындалуы// тіл асты біліктерінің домбығуы// қызару, ісіну *** Қандай жансыздандыру кезінде диплопия дамуы мүмкін болады:// таңдайлық// туберальды// + инфраорбитальды// торусальды// күрек тісті *** Күйікті емдеген кездегі дәрігер алды көмек қорытындысы:// күлдіреуікті жару, дәке таңғышын қою// + анельгетиктерді, антигистаминді және жүрек қан тамырын препараттарды енгізу// дезинтоксикационды емдеу// ерте аталған емнің барлығын бірге// балшық түйірін алу, антисептикпен өңдеу *** Жақтардың жарақатты остеомиелитті профилакьтикалық әдісі болып табылады:// физиотерапия// сынықтардың уақытша демобилизациясы// сынықтардың кейінге қалдырған демобилизациясы// + сынық сызығынан тісті және тіс түбірін жұлу// сынықтарды демобилизалауға дейінгі антибактериальды терапиясы *** Қосарланған зақымдану бұл:// + екі немесе одан да көп зақымдану факторлардың іс-әрекетімен жүретін зақымдану// бір зақымдану факторынан болатын дененің бір немесе әр-тұрлі анатомиялық аймақтарда орналасқан бірнеше ағзаның зақымдануы// тіндерді екіншілікті жарақаттайтын снарядтармен зақымдау (тістердің сынуы)// ағзаның жарақатқа жанынан қайтару реакциясы ретінде дамитын патологиялық процесс// қосарланған зақымдану болмайды, қабаттасқан болады. *** Науқасқа туберальды жансыздандыру көрсетілген. Бұл жансыздандыруды жасаған кезде гематома түзілу алды профилактикасын жүргізіңіз:// анестетикті нысана кезінде ған жіберу// + иненің (скос) сүйекке бағытталған болуы керек// иненің ұзындығы 6-8 см болу керек// жансыздандыру жүргізген кезде шприц піспегін өзінеқарай тарту// вазоконстрикторсыз анестетикті қолданбау *** Операцияны сәулелі аурудың қай кезеңінде өткізуге болады:// Күшейген// әртүрлі кезеңінде// біріншілікті реакция// + клиникалық жақсару// қалпына келу кезеңі *** Жергілікті жансыздандыру кезінде қандай жергілікті асқынулар даму мүмкін:// + гематома// естен тану// анафилактикалық шок// улану// коллапс *** Жоғарғы жақ қуысы табанының перфорациясы диагнозын қояды, мынаған негізделіп:// аурудың шағымы бойынша// клиникалық мәліметтеріне сүйене// рентгенологиялық суретіне қарап// + клиникалық-рентгенологияық суретіне қарап// вазографияға қарап *** Жақтардың жедел периоститінің белгілері болып мыналар табылады:// қабыну аймағындағы бірнеше тістердің қозғалғыштығы// ауыздың қиын ашылуы// беттің жұмсақ тіндерінің инфильтрациясы, өтпелі қатпардың ісінуі// тіл асты білігінің домбығуы// + гиперемия, ісіну, 2-3 тістердің аймағындағы өтпелі қатпар бойымен инфильтраттың түзілуі *** Күйіктің қандай кезеңдерін білесіңдер:// + күйікті шок, жедел токсемия, септикотоксемия және реконвалисенция кезеңі// күйікті септикопиемия, токсемия// күйікті токсемия және жарақаттық шок// жедел токсемия және реконволисценсия кезеңі// альтерапия, эксукурсия және пролиферация *** Лейкоплакияның пайда болуын және оның қатерлі болуына қолайлы фактор:// асқынған тіс жегі бар тістер// екіншілікті адентия// ауыз қуысының дисбактериозы// ауыз қуысының гигиенасының төмендігі// + шылым шегу, қышқылдың әсер етуі, санация жүргізілуі *** Жақтардың жедел одонтогенді периоститі кезінде науқас қаралуға келгенде дәрігердің әрекеті:// іріңді ошақты ашу// тісті жұлу// + себепші тісті жұлып, периостотомия жасау// физиотерапиялық ем жүргізу// тыныс аналептиктерін бұлшық етке енгізу *** Бет жарақаты кезінде бірінші дәрігерлік көмек:// + қан кетуді тоқтату, асфиксиямен және шокпен күрес// шендеу, остеосинтез// остеосинтез, қан кетуді тоқтату// сақпанша таңғыш салу// шендеу, остеосинтез, арнайы бөлімге госпиталиязациялау, йод ерітіндісімен өңдеу *** Төменгі жақ үшінші үлкен азу тісті жұлады:// тік қысқышпен// Лимберг ілгегімен// Волков элеваторымен// + Леклюз элеваторымен// Карапетян элеваторымен *** Периостит дамуынығң себебі болып табылады:// беттің жұмсақ тінінің соғылуы, созылмалы периодонтиттің өршуі, эпулид// төменгі жақтың айдарша өсіндісінің сынуы, альвеолярлы өсінді фиобромасы, эпулид// созылмалы гаймориттің өршуі, пародонтит, альвеолярлы өсіндінің фибромасы// + созылмалы периодонтиттің өршуі, перикоронорит, пародонтит, альвеолит// пародонтит, альвеолит *** Науқас 24 тісті жұлғаннан соң 3 күннен кейін ине енгізген жердің сыздап ауруына шағымданды. Қабыну белгісі жоқ, шырышты қабат ақшыл-қызыл түсті. Диагноз қойыңыз:// + анестетикті сүйек кемігінің астына енгізуінен// инъекциядан кейін ауырсыну сезімі 3-5 күнге дейін сақталады// невралгия// парестезия// гематома *** Гипертониялық ауруы бар науқасқа БЖА операция жасауға жергілікті жансыздандыру үшін қандай препарат қолданады:// адреналин мен 2 % лидокаин ерітіндісі// ультракаин форте// адреналин мен 2% новокаин ерітіндісі// 4 % убестезин форте// + мепивастезин *** Беттің жұмсақ тіндерінің жабық зақымдануларын атаңдар:// тығыз ауырсыну сезімін тудырмайтын инфильтраттың түзілуі, терінің қызаруы, флюктуация// + жарақат орны көкшіл түсті, жұмсақ, сәл ауырсынады// шекарасы жақсы анықталған тығыз инфильтраттың түзілуі, тері гиперемиясы, бірақ флюктуация жоқ// шекарасы анық емес инфильтраттың түзілуі, терісі гиперемияланған флюктуация бар// тығыз эластикалық құрамды инфильтраттың түзілуі, төмпешікті беткейлі ауырсыну сезімінсіз *** Қосарланған радиационды зақымдануға анықтама беріңіз:// радиационды жұғуы бар екіншілікті жаралайтын снарядтармен тіндердің зақымдалуы// + ионизвциялайтын радиациямен ядерлі жарылу басқа зақымдану факторлармен қосарланған әсерімен шақырылатын зақымданулар// бас сүйегі негізі мен бет қаңқа сүйектерінің тікелеі байланыспен шартталған зақымдануы// қан сарысуында кальциймен оның йонизациялайтын бөліктерінің төмен болуымен шартталған жағдай// бактериальді қарумен шақырылған зақымданулар *** Созылмалы катаралды гингивитте КУФ-сәулелендіруді қосарластырады:// дарсонвализациямен// + гидротерапиямен// флюктуоризациямен// массажбен// магнитотерапиямен *** Стоматологияда жедел қабыну процестері кезінде қолданылатын микротолқындар мықтылығы:// 4-6 Вт// + 1-3 Вт// 7-10 Вт// 5-6 Вт// 10-12 Вт *** Түбір каналын пломбалағаннан кейін және ауырсыну пайда болғанда тағайындайды:// В тобының витамині мен новокаинмен электрофорез// + УВЧ, АСБ-2 электр алаңын// жергілікті УФ-сәулелендіру// аэрозоль терапия// дарсонвализация *** Ересек науқасқа операциядан кейінгі орташа дәрежесі тіс ауырсынуын басатын дәрілік затты таңдаңыз:// индометацин// целекоксиб// промедол// + ибупрофен// реопирин *** Науқасқа премедикация үшін стоматолог дәрілік затты енгізген соң тәулік бойына ұйқышылдық пайда болды. Сол дәрілік затты көрсетіңіз:// кеторол// + диазепам// атропин// фентанил// диклофенак *** Артериалық гипертензиямен ауыратын науқаста тіс дәрігерінің қабылдауында отырғанда АҚҚ с.б.160/110 мм. дейн көтерілді, ЖСЖ – минутына 80 рет, басы ауырды, айналды. Дәрігердің тактикасы:// жедел жәрдем шақыру// бұлшық етке сульфат магния 25% - 10мл// + тіл астына - капотен – 25 мг// ішке - диазепам – 5 мг// бұлшық етке дибазол 0,5% - 5 мл *** Инфрақызыл сәулелену көзінің лампасы:// ДРТ-375// ДРТ-1000// + СОЛЛЮКС// ДРТ-220// ИСКРА-1 *** Гальванизация – бұл емдік мақсатта қолданатын:// + 50мА дейін және 30-80 В қысымда үздіксіз тұрақты тоқ// 5 Гц жиіліктегі ауыспалы синусоидальды тоқ// жоғары қысымды (20кВ) және аз күшті (0,02 мА)жоғары импульстік тоқ// аз емес қысымды(150-200В) және үлкен күшті (2А) жоғары жиілікті электр тоғы// жоғары жиілікті және жоғары қысымды тұрақты электр тоғы *** Созылмалы қайталамалы афтозды стоматиттің ремиссия кезеңінде тағайындауға болады:// + жалпы УФ-сәулелендіру// гидротерапия// аэрозольтерапию// жалпы франклинизация// дарсонвализация *** Геморрагиялық диатезбен ауырған науқасқа орташа дәрежелі операциядан кейінгі тіс ауырын басатын дәрілік затты таңдаңыз:// кеторолак// аспирин// + парацетамол// фенилбутазон// цитрамон П *** Стоматолог жалпы анестезия әсері үшін дәрілік затты енгізгеннен кейін науқаста қарыншалық экстрасистолия пайда болды. Сол дәрілік затты көрсетіңіз:// азот тотығы// + галотан// тиопентал натрия// изофлюран// пропофол *** Тыныс демікпесімен ауыратын және күнделікті пероральды теофиллин қолданатын науқаста тіс дәрігерінің қабылдау кезінде, тыныс демікпесінің ұстамасы пайда болды. Дәрігердің тактикасы:// көк тамырға эуфиллин 2,4% 10 мл// + сальбутамол ингаляция 1-2 доза// тері астында 0,5мл 0,1% адреналин// бұлшық етке 1 мл 2% супрастин// көк тамырға 30 мг преднизолон *** Төменгі жақ нервісі ми қуысынан шығады:// ұйқы тесігінен// + сопақша тесіктен// сүйектік тесіктен// дөңгелек тесіктен// қанат таңдай қуысынан *** Науқаста медиальды қанат тәріздес еттің контрактурасынан ауыз қуысының ашылуы қиындаған. Контрактура 3-ші дәрежелі. Анамнезінде ауыз қуысының ашылуының шектелуі 3 күн бұрын байқалған. Себепші тісті жұлу қажет. Төмендегі жансыздандыру түрлерінің қайсысы осы клиникалық жағдайда нәтижелі:// + берше// вайсбрем// мандибулярлы, саусақты// мандибулярлы, аподактильді// егоров *** Науқастың 2.6-шы тісін жұлғаннан кейін жоғарғы жақтың сол бөлігінде ауырсыну, мұрын қуысында іріңді бөлінді байқалған. Осы клиникалық жағдайда бет сүйегінің полуаксиальды рентгенографияснда қандай өзгерісті байқауға болады:// гаймор қуысының медиальды қабырғасының деструкциясы// + гаймор қуысының латеральды қабырғасының деструкциясы// гаумор қуысының алдыңғы қабырғасы және түбінің мөлдірлігінің бұзылуы// гаймор қуысының алдыңғы қабырғасының деструкциясы// гаймор қуысының түбінің деструкциясы *** Науқас М., Қарағанда төменгі жақтың денесінің ұлғаюына байланысты бет-әлпеті асимметриялы. Төменгі жақтың денесінде грануляциялық тін шығып тұрған жылан көз байқалады. Жылан көзді зонтпен тексергенде сүйек беті бұдырлы. Анамнезінде ауырғанына бір ай болған. Аурудың басталуын төменгі жақтың тісімен байланыстырады. Осы жағдайда төменгі жақтың рентгенографиясында қандай өзгерістерді байқауға болады:// төменгі жақтың денесінің периостальды ұлғаюы// + сүйекте резорбция ошағы, ортасында секвестор көлеңкесі// төменгі жақтың денесінің эндостальды және периостальды өзгерістері// ұсақ қуыстар, бір-бірінен сүйектік перде арқылы бөлінген// киста тәріздес қуыс, шекарасы анық *** Стоматологиялық емханаға науқас санация мақсатында келген. Қарағанда 4.6-ші тістің шайнау беті плоббыланған. Шырышты қабық 4.6-ші тіс аймағында сәл ісіңкі. Төмендегі берілген рентгенография негізінде клиникалық диагноз қойыңыз:// 4.6 тістің созылмалы фиброзды периодонтит// + 4.6 тістің созылмалы гранулематозды периодонтит// 4.6 созылмалы грануленген периодонтит// 4.6 созылмалы периодонтиттің өршуі// радикулярлы киста *** Науқас 40 жаста. Ауруханаға жұтынудың қиындауына, ауыз қуысыныні ашылуының шектелуіне, шайнау қызметінің бұзылуына, жалпы әлсіздікке, дене қызуының көтерілуіне шағымданып түскен. Анамнезінде 4 күн бұрын тісі ауырған. Осыдан кейін жұтынуы қиындап, ауыз қуысының ашылуы шектелген. Қарағанда төменгі жақтың аймағында тіндер ісінген. Пальпация ауырсынбалы. Контрактура 3-ші дәрежелі. Қабыну контрактурасын жойып қарағанда шырышты қабық ретромолярлы және қанатша төменгі жақ қатпары ісінген, қызарған. 4.8-ші тістің медиальды бұдыры ғана көрінеді. Сіздің болжамды диагнозыңыз:// 4.8-ші тістің қиналып жаруы, ретромолярлы периостатит// 4.8-ші тістің қиналып жаруы, ретромолярлы абсцесс// 4.8-ші тістің қиналып жаруы, төменгі жақтың жедел остеомиелиті// + 4.8-ші тістің қиналып жаруы, қанатша төменгі жақ қатпарының абсцессі// 4.8-ші тістің қиналып жаруы, іріңді перикоронорит *** Науқас 50 ж.,жақ-бет бөліміне төменгі жақ асты аймағынындағы жұмсақ тіндердің ісінуіне,дене қызуының көтерілуіне шағымданып түскен. Анамнезінде- 7 күн бұрын төменгі жақ асты аймағында ауыратын өсім пайда болған. Бірте-бірте ісік ұлғайып, ауырсыну үдеген. Объективті – төменгі жақ асты аймағында тіндер ісінген, ісік үсті тері қызарыңқы. Пальпация жасағанда мөлшері 3-3,5 см жуық, шекарасы анық инфильтрат анықталады. Инфильтрат ортасында флюктуация оң. Ауыз қуысының ашылуы толық. 4.6-4.7-ші тістердің шайнау бетінде тіс қуыстары бар. 4.6-4.7-ші тістердің перкуссиясы теріс, шырышты қабық өзгермеген. Сіздің болжамды диагнозыңыз:// төменгі жақ асты жақ аймағының жедел серозды лимфадениті// + төменгі жақ асты жақ аймағының жедел іріңді лимфадениті// төменгі жақ асты жақ аймағының аденофлегмонасы// төменгі жақ асты жақ аймағының қабыну инфильтраты// төменгі жақ асты жақ аймағының одонтогенді абсцессі *** Тісін жұлғаннан кейін науқаста жұлынған тіс аймағында ауырсыну, ауыз қуысынан жағымсыз иіс байқалған. Анамнезінде тісі 3 күн бұрын жұлынған. Объективті – сыртқы пішінінде өзгеріс жоқ. Жақ асты лимфа түйіндері ұлғайған, аздап ауырснбалы. Ауыз қуысының ашылуы толық, шырышты қабық жұлынған тіс аймағында қызарған, пальпация жасағанда аздап ауырсынбалы. Тіс ұяшығында қан ұйығы жоқ. Рентгенде – деструктивті өзгерістер жоқ. Сіздің диагнозыңыз:// + альвеолит// жедел ұяшықты остеомиелит// созылмалы ұяшықты остеомиелит// ұяшықты неврит// дентаплексалгия *** Қанатша төменгі жақ, жұтқыншақ маңы кеңістіктері флегмонамен жатқан науқаста, іріңдікті кескеннен кейін 3-ші күні кеуде аймағында өздігінен ауырсыну, жалпы әлсіздік, жөтелу пайда болған. Науқастың қалпы шектелген. Тахикардия, демалысы беткей. Терісі суық, бозғылт. Науқаста қандай асқыну дамыды:// алдыңғы медиастенит// мойынның жанғы бөлігінің флегмонасы// септикалық пневмония// + артқы медиастенит септикалық шок *** 32-ші тісін жұлдыраннан кейін науқаста иек асты аймағында ісік және керіп ауырсыну, дене қызуының көтерілуі байқалған. Қарағанда иек асты аймағында төменгі жақтың иек бөлігімен байланысқан, шекарасы анық емес инфильтрат анықталады. Инфильтрат үсті тері қызарған, ортасында флюктуация симптомы оң. Сіздің болжамды диагнозыңыз:// иек асты аймағының одонтогенді қабыну инфильтраты// + иек асты аймағының одонтогенді аденоабсцессі// иек асты аймағының одонтогенді флегмонасы// иек асты аймағының одонтогенді абсцессі// иек асты аймағының одонтогенді аденофлегмонасы *** Науқаста мойынның жаңғы лимфа түйіндері ұлғайған. Ауырсынусыз. Ауыз қуысында өзгеріс жоқ. Шырышты қабық қалыпты. Тістері интактілі. өкпе флюграфиясында өзгеріс жоқ. Бездерге цитологиялық зерттеу жүргізгенде алып Пирогов-Лангенханс клеткалары табылған. Сіздің болжамды диагнозыңыз:// + туберкулезді лимфаденит// бірінші туберкулезді комплекс// актиномикозды лимфаденит// мерез бірінші// АҚТБ *** Науқас 35 жаста. Анамнезінде 3 күн бұрын дене қызуы көтеріліп, жалпы әлсіздік пайда болған. Осыдан кейін құлақ алды аймағы ісінген. Пальпация жасағанда құлақ алды аймағында аздап ауыратын тығыз инфильтрат байқалады. Инфильтрат үсті тері өзгеріссіз. Стенонов өзегіндегі сілекей таза. Науқас балабақшада тәрбиеші. Төмендегі қай ауру науқаста болуы мүмкін:// + эпидемиялық паротит// бактериальды паротит// микулич ауруы// шегрен синдромы// герценберг ауруы *** Жарақаттан кейін науқаста дене қызуы 390-қа дейін көтерілген. Объективті – көз асты аймағының терісі қызарған. Аздап көтеріңкі. Кейбір жерлерінде іші сұйықтыққа толы қаптар бар. Осы клиникалық көріністер қай ауруға тән:// тілме қабынудың эритроматозды түрі// + тілме қабынудың буллезды түрі// тілме қабынудың эритроматозды – буллезды түрі// тілме қабынудың флегмонозды түрі// тілме қабынудың некрозды түрі *** Науқасты қарағанда төменг жақтың денесі аймағында жыланкөз байқалады. 4.6-шы тістің сауыты жартылай бұзылған. Пальпация жасағанда жыланкөзден тіске қарай таспа байқалады. Рентгенологиялық көрініс осы жағдайда:// 4.6-шы тіс түбірі аймағында шекарасы анық деструкция// + 4.6-шы тіс түбірі аймағында шекарасы анық емес деструкция// төменгі жақтың денесінде шекарасы анық деструкция// 4.6-шы тіс периодонтальды қуысының біркелкі кеңеюі// төменгі жақтың шетіне қарай шекарасы анық деструкция *** Жоғарғы еріннің шиқанымен жатқан науқаста көктамыр бойымен таспа, төменгі және жоғарғы қабақтың инфильтрациясы, экзофтальм, хемоз байқалған. Осы белгілер қай асқынуға тән:// + көз флегмонасына// бет венасының флебиті, инфильтрация// бет венасының флебиті, абсцедирования// көз асты аймағының абсцессі лимфонгайт абсцедирования сатысы *** Науқас жақ-бет бөліміне ауыз қуысынан іріңді бөлініске төменгі жақтың сол бөлігіндегі жұмсақ тіндердің ісінуіне шағымданып түскен. Анамнезінде – бір ай бұрын жарақат алған. Аудандық ауруханада ауыз қуысына шеңдеуіш салынып ем тағайындалған. Бір апта бұрын ауыз қуысы жағынан іріңді бөлініс байқалған. Объективті – бет-әлпетінде төменгі жақтың бұрышы маңындағы жұмсақ тіндер ісінген. Пальпация жасағанда төменгі жақтың шетінің периостальды ұлғаюы байқалады. Ауыз қуысының ашылуы толық. 3.8 тіс маңындағы тістермен салыстырғанда шайнау беті жоғары орналасқан. өтпелі қатпарда жыланкөз және одан іріңді бөлініс байқалады. Рентген суреттемесі төменде берілген. Осы жағдайдағы сіздің емдік тактикаңыз:// + 3.8 тісті жұлу// периостотомия// остеосинтез// секвестрэктомия// иммобилизация *** Науқас ауруханаға жарақат алғаннан 2 айдан кейін тістердің тістесуінің бұзылуына, шайнаудың бұзылуына шағымданып келген. Объективті – бет әлпеті өзгеріссіз. Ауыз қуысында тістердің тістесуі бұзылған. Қабыну белгілері жоқ. Сынық ұштарының патологиялық қозғалысы анықталмайды. Сіздің алдын-ала қойған диагнозыңыз:// + төменгі жақтың дұрыс бітпеген сынығы// төменгі жақтың денесінің жалған буыны// төменгі жақтың жарақатты остеомиелиті// төменгі жақ самай буынының жарақатты артриті// төменгі жақтың жарақатты остеомиелитінің өршуі *** Науқас С., 43 жаста. Қосалқы диагноз – шизофрения. Төменгі жақтың рентген суреттемесі берілген. Осы жағдайда таңдалатын емдеу тәсілі:// айви бойынша сыммен байлау// екі жақты ілмекті шендеуіш// екі жақты ілмекті кергіш шендеуіш// + остеосинтез// тегіс шендеуіш *** Науқаста төменгі жақтың бұрышы және бұтағы аймағы қалыңдаған. Ауыз қуысында өтпелі қатпар тегістелген. 4.6-4.8-ші тістер ығысқан, қозғалмалы 2-ші дәрежелі. Төменгі жақтың рентгенографиясында ұсақ перделермен бөлінген бірнеше қуыстар анықталады. Гистологиялық зерттегенде ісіктің ортасында жұлдызша клеткалар, маңы цилиндрлі және куб тәріздес клеткалармен қоршалған. Осы жоғарыдағы белгілер қай ауруға тән:// + амелобластома// остеома// остеид-остеома// хондрома// миксома *** Ауруға жедел герпетикалық стоматитпен тілдегі және еріндегі жараларға бактерияларды жоюға қарсы физиоем шаралары № 3-5рет тағайындалды. Физиоемнің түрін атаңыз:// + ультракұлгін сәулесі// иекұстіндегі электрофорез// жоғарғы дәрежедегі тоқтар// дарсонваль ұшқыны// гелий-неон сәулесі *** Науқас физиопроцедура № 3 трипсинмен алды, рентгенографияда – сүйек тіңдерінің жалын тәрізді еруі. Толық диагнозды және физиотерапия әдісті атаңыз:// жедел периодонтит, мыс тотығымен депофорез// жедел периодонтит, ультра күлгінді сәлелену// жедел периодонтит, өзек ішілік электрофорез// созылмалы гранульдеуші периодонтит, УВЧ// + гранулирлеші периодонтит, канал ішілік электрофорез *** Тістің ұлпасын алып тастағанан кейін тістің тұбір іші қансырады, ауырсынды. Қанды тоқтату ұшін қандай физикалық әдіс қолданамыз:// дарсонвализация, пародот тіндерінің зақымдалуы// дарсонвализация, нерв жұйелерінің, тамырларының зақымдалуы// флюктуоризация, тіс ұлпасын жартылай алып тастау// + диатермокоагуляция, тіс ұлпасын жартылай алып тастау// биоптронмен емдеу, қанның ұйыуның бүзылыуы *** 38 жастағы Б. деген науқаста жоғарғы ернінің фурункулы, ыстығы 3 күн бойы 38,2С дейін көтеріледі. Анамнезінде белінде кезеңдермен пайда болатын ауырсынулар, түнде жиі несеп шығару, шөлдеу, қан қысымының жоғарлауы. ЖНА: салмағы-1005, ақуыз - 0, 182, лейкоциттер – 35-40, эритроциттер – 0-1; ЖҚА: Нв -85г/л, Эр -3,2х1012/л, Lе -12х1012/л, СОЭ-25 мм/с. Осы жағдайда қай бактерияға қарсы препарат қажетсіз:// ципрофлоксацин// цефотаксим// + канамицин// оксациллин// цефазолин *** 61-жастағы науқаста төс артындағы ауырсынудың қатты ұстамасы пайда болды. Анамнезінде бірнеше жыл бойы кезеңмен таңертең қақырықты жөтел пайда болады, бактериалды асқыну болмағанда -қақырық шырышты, асқынған кезде шырышты-іріңді немесе іріңді; жүрген кезде ентігу, соңғы кезде жай жүктемеде дем шығарудың қиындығын байқайды.Объективті- айқын акроцианоз, тыныс жиілігі минутына 24, ЖЖЖ минутына 100, АҚҚ 110/70 мм сын. бағ. ҚЖА: Нв - 178 г/л, Эр-5,9х1012/л. ЭКГ-ге түсіргенге дейін ауырсыну ұстамасын басу керек.Науқасқа қай препарат қарсы көрсетілген және неге:// изокет, себебі миокардқа пред- және постжүктемені азайтады// + морфин, өйткені ол тыныс алу орталығын тежейді// анальгин, қан өндіруді тежейді// димедрол, себебі ол ауру басудан көрі аллергияға қарсы әсері көп// нитроглицерин, себебі ортостатикалық гипотензия шақыруы мүмкін *** 25 жастағы В. деген науқас жарты жыл бойы 2,5 мг-нан варфаринды ½ таблеткадан қабылдайды (жарты жыл бұрын жүрек қақпақшасын протездеу операциясы жасалған). 32-ші тісті жұлғаннан кейін керетін ауырсынулар, иек ісінуі және дене қызуының көтерілуі пайда болды. Қараған кезде иек аумағында жайылған инфильтрат бар. Инфильтрат астындағы терінің қан кернеуі; қан кернеуінің ортасында флюктуация анықталады. Науқасқа ошақтың тазалауын жүргізді, аспирин, цефазолин, гентамицин тағайндалды. Осы жағдайда фармакотерапияның асқынуының қайсысы мағыналы және неге:// дисбактериоз, себебі антибиотикпен бейстероидты қабынуға қарсы препараттарды (БҚҚП) біріктіргенде ішектің қалыпты биоценозы бұзылады// ототоксикалық әсер, себебі гентамицинді қолданғанда науқастың есту қабілеті айқын төмендейді// нефротоксикалық әсер, себебі тубулоинтерстициалды нефриттің пайда болуы аминогликозидтердің жанама әсерлерінің бірі болып саналады// ұзақ аурудың барысы, себебі аминогликозидтер және цефалоспориндер бір-бірінің әсерін басады// + гипокоагуляция, себебі БҚҚП антикоагулянттармен қабылдағанда оларды плазмадағы ақуыздарымен байланысынан ығыстырады *** Таңдай анестезиясы кезінде жасалатын нысана:// + таңдайдың үлкен тесігі// жоғарғы жақ төмпегінде орналасқан тесік// жоғарғы жақтағы көз асты тесігі// күректік тесік// қанат- таңдай шұңқыры *** Созылмалы одонтогенді остеомиелитте секвестрдің дамығанын ... анықтаймыз:// тістің қозғалғыштығынан// себепші тістің өздігінен тісуінен// сиалограммадан// + рентген суретіне түсіру арқылы// лабораториялық зерттеулерден *** Жоғарғы жақ сынығының Ле-Фор бойынша жіктелуі:// тігінен, ортаңғы, екіжақты// + төменгі, ортаңғы, жоғарғы// жазықты, көлденең, біржақты// көлденең, тігінен, ортасынан// біржақты, екіжақты, үшжақты *** Науқас 51 жаста,Үшкіл жүйкенің 2 тармағының невралгиясы деген диагноз қойылған. Сіздің болжамыңыз бойынша бұл ауру мен ауырған науқаста ауырсыну сезімі ... таралады:// беттің төменгі бөлігіне// беттің жоғарғы бөлігіне// + беттің ортаңғы бөлігіне// бүкіл ағзаға// бүкіл бетке *** 5 Науқас 35 жаста тісін жұлу керек.Сіздің болжамыңыз бойынша тіс жұлу тиімді болуы үшін Люклез элеваторын ... тістерін жұлу кезінде қолданамыз:// күрек// + төменгі жақтың 3 азу// төменгі жақтың кіші азу// жоғарғы жақтың сүйір// жоғарғы жақтың азу *** Науқасқа созылмалы одонтогенді остеомиелит деген диагноз қойылған. Сіздің болжамыңыз бойынша остеомиелит секвестірін ... анықтаймыз:// абсцесс және флегмона, остеомиелиттің ағымы грануляциямен асқынуы, жыланкөзді зондтаған кезде// ісінген грануляция ұяшығындағы себепші тіс өздігінен түсуінен// + рентген көрінісінен, ісінген грануляцияның жылан көздерінен// сиалограммада тістердің тез арадағы қозғалысынан// лабораториялық әдістермен тексеруде *** Науқасқа жоғарғы жақ сынығы деген диагноз қойылған. Сіздің болжам бойынша жоғарғы жақ сынығының негізгі белгісі ......болып есептелінеді:// көз маңы клеткаларының қанталауы// мұрыннан қан кетуі// бастың ауруы// альвеолярлы өсіндінің шырышының жарылуы// + жоғарғы жақтың патологиялық қозғалуы *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады. Сіздің болжам бойынша бұл белгілерге тән ауру:// ұрт аймағының флегмонасы// + құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** 2 апта бойы жұлынған тістің орны жұлынғаннан кейін пайда болған ауру сезіміне шағымданады. Объективті сыртқы көрінісі еш өзгеріссіз, жұлынған тіс ұяшығы эпителизацияланған, шырышты қабаттың түсі өзгермеген, жұлынған тістің айналасындағы пальпация ауырсынусыз. Сіздің диагнозыңыз:// микулич ауыруы// үшкіл жүйке невралгиясы// бет жүйкесінің невриті// альвеолит// + ұяшық жүйкесінің невриті *** Науқастың жасы 48-де.Төменгі жақ аймағында 2,0х 2,5х 2,0см. көлемде сырты тегіс , ауру сезімі жоқ, ісік анықталған, тіндерге жанаспаған, қозғалмалы. Тері түсі өзгермеген. Сіздің диагнозыңыз:// + беттің одонтогенді гранулемасы// дермоидты кистасы// метастазданған лимфаденит// созылмалы одонтогенді лимфаденит// созылмалы сиалоденит *** Науқас 35 жаста, самай асты шұңқырында ісік пайда болған.Сіздің болжамыңыз бойынша ісік шекарасы ... шектеледі:// таңдай сүйегінің жоғарғы жақ пластинкасымен// + негізгі сүйекте қанаттәрізді өсіндінің сыртқы пластинкасымен// біз тәрізді өсіндінің бұлшық етпен бірге шығып тұруымен// орналасқан бұлшық еттерімен// жоғарғы жақ төмпешігімен *** Науқастың қабағы ісінген, сипап тексергенде өте тығыз, көз саңылауы жабылған, сипап көргенде ауырсынады. Диагноз қойыңыз:// көз асты аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// + орбита аймағының абсцесі// көз флегмонасы// бет аймағының флегмонасы *** Тіс салу үшін 11-12 интактты тістерді жұлу қажет.Тістері III- дәрежеде қозғалмалы, Сіздің болжамыңыз бойынша керекті жансыздандыруды таңдаңыз:// таңдай, жоғарғы ортаңғы альвеолярлы// + күрек тістік, таңдайлық// мұрынтаңдай, жоғарғы алдыңғы альвеолярлы// таңдай, жоғарғы артқы альвеолярлы// кіші қаз табанды *** Науқастың жоғарғы қабағында ісік пайда болған. Ісіктің құрамында май және тері бездерінің ауруына тән белгілер бар. Сіздің диагнозыңыз:// орташа мойын кистасына// + дермоидты кистаға// тіс түбірінің қабынуына// радикуярлы кистаға// эпидермоидты кистаға *** Науқас 38 жаста, жоғарғы жақтың Ле-Фор Ι бойынша сынуы деген диагноз қойылған.Сіздің болжамыңыз бойынша осы ауруға тән белгі:// иіс сезудің бұзылуы// Венсан симптомы// диплопия// + жоғарғы тіс аймағы және шырышты қабаттың ұюы// көзасты аймағындаға тері мен жоғарғы ерінің ұюы *** Дәрігер 37 тісті жұлу керек. Сіздің болжамыңыз бойынша қолданатын жансыздандыру түрі мен жансызданатын жүйкелер:// инфилтрациялы, мұрын таңдайлық, таңдай жүйкелері// + мандибулярлы, ұрттық, төменгі жақ ұяшығы, тіл жүйкелері// Берше Дубова, шайнау, терең самай жүйкелері// Вейсблат бойынша, терең тіласты жүйкелері// торусальді, жоғарғы артқы альвеоларлы жүйкелері *** Дәрігердің ауруға қойған нақтамасы. Жоғарғы жақтың жедел іріңді периоститі. 27- тіс консервативті емге келмейді. Сіздің болжамыңыз бойынша тиімді жансыздандыру түрі:// таңдай тесігі мен инфильтрациялы// + таңдай тесігі және туберальді// күрек тістік мен инфраорбитальді// күректік және инфильтрациялы// күрек тістік таңдайлық *** Науқас 45 жаста, 28 тісін жұлу керек.Сіздің болжамыңыз бойынша туберальді жансыздандыру жасаған кезде ... жүйкесі жансызданады:// үлкен таңдайлы жүйкесі// + жоғарғы артқы альвеолярлы жүйкесі// мұрын- таңдайлы жүйкесі// жоғарғы ортаңғы альвеолярлы жүйкесі// таңдайлы- қанатты түйін *** Жақ сынықтарында сүйектерді остеосинтездеуде никелид титан өз қалпын сақтап қалатын құймалы бекіткішін қолданылады. Сіздің болжамыңыз бойынша осы бекіткішті ұсынған ғалымды атаңыз:// Тулеуов// + Поленичкин// Гунько// Безруков// Лурье *** Науқасқа жергілікті жансыздандыру кезіндегі қанның ұйып қалуы ісінуі пайда болған. Сіздің болжамыңыз бойынша себебін көрсетіңіз-айтыңыз:// + қан тамырларының инемен зақымдануы// асептика ережелерінің бұзылуы// жансыздандыру дәріні тез ендіру// жансыздандыруға жергілікті аллергия// отаның жарақаты *** Сіздің болжамыңыз бойынша бас қанқасының .... тесігінен жоғарғы жақ жүйкесі шығады:// ұйқы тесігінен// сопақша тесіктен// сүйек тесігінен// + домалақ тесіктен// иек тесігінен *** Науқас 58 жаста, аузының ашылуы шектеулі және төменгі жақ аймағының іскеніне, 37 тістің ауыратынына шағымданады. Сіздің болжамыңыз бойынша ауыз қуысы сыртынан жасалатын мандибулярлы жансыздандыру әдісіне жатады:// торусальды// мандибулярлы// бірінші үлкен азу тістік// + төменгі жақ асты аймағы// үшінші үлкен азу тістік *** Науқасқа жоғарғы жақ сынығы деген диагноз қойылған. Сіздің болжамыңыз бойынша жоғарғы жақ жүйкесін жансыздандыруда, Вайсблат әдісі бойынша инені шаншу орны:// буын төмпешігі// әлпет-альвеолярлы қыры// + трагоорбиталды сызықтың ортасы// самай асты қыры// сына тәрізді сүйектің қанатты өсіндісінің сыртқы табақшасы *** Науқас 26 жаста, 25 тісті жұлар алдында жансыздандыру істелген. Науқас коллапс жағдайына түскен. Сіздің болжамыңыз бойынша коллапс кезінде тамырдың соғуы:// + тез, жіп тәріздес// жіп тәрізді, ара-күдік// тез, жақсы толық// ара-күдік, аздап толық// жіп тәрізді, жақсы толық *** Науқас 18- жаста. 24-тіс созылмалы периодонтиттің асқынуы деген диагноз қойылған, тіс жұлынады. Сіздің болжамыңыз бойынша тісті жұлар алдында жергілікті жансыздандыруды жасаңыз:// күректік, иектік// сол жақ вестибулярлы бетке инфильтрациялық, күректік// таңдайлық инфильтрациялы// туберальді, күректік// + сол жақ бетке сыртқы инфраорбитальді Қай тісті құс тұмсықты сауытты қысқышпен жұласыз:// төменгі бірінші күрек тіс түбірлерін// жоғарғы бірінші күрек тіс түбірлері// + төменгі ит тісті// жоғарғы ит тісті// жоғарғы бірінші моляр *** Көз асты аймағында қандай анатомиялық құрылымдар орналасқан:// жоғарғы жақ артериясы// + мимикалық ет және борпылдақ кеністік// лимфатикалық түйіндер// жоғарғы жақ көк тамыры// бет нервісінің шеткі тармақтары *** Науқас стационарға түскендегі диагнозы: Қанаттәрізді жақтың 48-тіс аймағында одонтогенді флегмона байқалды. Дәрігер флегмонаны ашып, 48- тісті жұлып дренаждап, антибактериалды, дезинтоксикациялық және симптоматикалық ем түрін тағайындады. Сіздің болжамыңыз бойынша флегмонаға отау жасау үшін өту жолы:// сыртқы әдіс бет нервінің тармағы арқылы// ауызішіне қанаттәрізді жақ қатпарынан ашу арқылы// сыртқы жолы төменгі жақ тармағының шетінен, 1,5 см алшақ қанаттәрізді бұлшық арқылы// төменгі жақ шетінен 1,5-2,0см алшақ арқылы// + төменгі жақ медиальді бұлшық етінің бұрышынан ашу арқылы *** Науқастың құлақ маңы аймағы томпайған, ауырсыну, теріде гиперемия байқалады. Ауырсыну әсерінен шайнау кезінде қиналады.Сіздің болжамыңыз бойынша бұл белгілерге тән ауру:// + құлақ маңы шайнау аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// самай флегмонасы// бет флегмонасы// төменгі жақ флегмонасы *** Науқас отау болған аймақта сыздап ауру сезіміне, аузын жапқанда үдемелі ауру сезіміне, ас қабылдағанда ауру сезімдеріне шағымданады. Ауру сезімі ота, жасаған орны 1,5-2 сағаттан кейін аура бастайтынын айтты. Сырттай тексеріп көрген кезде бет- әлпеті симметриялы, жақасты лимфа түйіндерінде ауру сезімі бар. Аузы еркін ашылады аурусынусыз. 38 тістің ұяшығы ұйыған қанға толы. 37-тіс интактты, тісті ұрып тексергенде ауырады.Сіздің нақтамаңыз:// ұяшық жүйесінің невриті// + 37-тісте периодонт жарақаты мен 38 тіс альвеолиті// тіс жегінің асқынуы// төменгі жақтың сынуы // төменгі жақ буынының шығып кетуі *** Науқастың көзасты аймағы томпайған, терісі қызарған, төменгі қабақ ісінген, сипап көрген кезінде ауырсынады. Көз саңылауы таралған. Сіздің болжамыңыз бойынша аурудың түрі:// + көзасты аймағының флегмонасы // бет аймағының флегмонасы// ұрт аймағының флегмонасы// самай аймағының флегмонасы// көз аймағының флегмонасы *** Макродентия, құлақ қалқанының үлкеюі, дене терісінде пигменттерінің шығуымен ерекшеленетін ісік. Сіздің қоятын диагнозыңыз:// лимфангиома// гемангиома// миобастомиома// + нейрофибрматоз// саркома *** Науқасқа төменгі жақ контрактурасы деген диагноз қойылған. Сіздің болжамыңыз бойынша осы аурудың өзіндік белгілері:// құлақтың шуылдауы// төменгі жақ тармағының қысқаруы// СТЖБ қозғалысының шектелуі// тістесудің төмендеуі// + төменгі жақ қимылының шектелуі *** Науқаста құлақ маңы аймағында айқын ісік, терісі қызарған, сипап көрген кезде ауырсынады, ас қабылдауы қиындап ауызды ашқанда ауырсыну сезімі бар. Сіздің болжамыңыз бойынша флегмона аймағы:// + ұрт// көз// самай// бет// құлақ маңы- шайнау *** Сіздің болжамыңыз бойынша жоғарғы жақ қуысында көп таралатын морфологиялық рак түріне жатады:// бұлшық етаралық// цилиндр тәрізді// + жалпақ жасушалы// мукоэпидермиялық// терең мойын лимфа түйіндері *** Сіздің болжамыңыз бойынша мөлшері тұрақсыз, қабынуға бейім ісік:// амелобластома// гемангиома// + лимфангиома// фиброма// саркома *** Науқасқа үшкіл жүйкенің невралгиясы деген диагноз қойылған. Сіздің болжамыңыз бойынша үшкіл жүйкенің невралгиясының негізгі белгісі болып саналады:// Венсан белгісі// ұзақ мерзімде сезімталдықтың болуы// қысқа мерзімде сезімталдықтың болуы// ұзақ сыздап ауру сезімі// + күшті аз уақыттың ұстамалы ауруы *** Науқас Т, 7 жаста жарақаттан кейінгі бірінші тәулікте қойылған диагноз: 52 тіс толық шығып кеткен.Сіздің болжамыңыз бойынша емі.........болып есептелінеді:// тіс түбірі резекциясы, трансплантация// + тісті жұлу// гемисекция, реплантация// жұлу, реплантация// тісті трепанациялау, тісті жұлу, түбірді ампутациялау *** Науқас Б. 29 жас. Тіс дәрігеріне келгенде шағымы аузының ашылуының шектелуі, төменгі сол жақ тісінде ауру сезімі бар.Қарап тексеріп көрген кезде: 38 тісітің дистальді және шайнау беті ісінген, қызарған, тісті ұрып тексергенде ауырсынусыз. Рентген көрінісінде ретромоляр аймағында ешқандай патологиялық өзгеріс жоқ. Сіздің нақтамаңыз:// 38 тісте созылмалы периодонтит// + 38 тісітің қиналып шығуы, перикоронарит асқынуы// 38 тісте жедел ұлпа қабынуы// 38 тісте жедел іріңді периостит// 38 тісте жедел периодонтит *** Ерте тіс- жақ протезін жасауда ісікті жақ сүйегінен резекция жасау арқылы алып тасталынады.Сіздің болжамыңыз бойынша балаларда резекцияны қолдану мақсатын түсіндіріңіз:// сүйел дамуын алдын алу// + болашақтағы жасанды протездің орнын дайындау// екіншілік бет сүйегінің дағы деформациясын алдын алу// бұзылған функцияларды қалпына келтіру (сөйлеу, шайнау)// жұтынуды қалпына келтіру *** 67 жастағы науқас 10 жыл бойы гипертония ауруымен ем қабылдайды. Стоматологтың қабылдауына соңғы бір жылдың ішінде дәм сезінудің бұзылуына байланысты келді. Дәм сезінудің бұзылуына алып келетін антигипертензивті препараттар тобы:// диуретиктер// бетаблокаторлар// кальций антогонистері// + ангиотензин түзілуін тежеуші препараттар// ангиотензин ΙΙ рецепторларының антогонистері *** К., 18 жаста, АИВ (адамның иммундық тапшылық вирусы) анықталғанына 2 жыл болды. Науқас антиретровирусты ем қабылдайды. Соңғы аптаның ішінде ауыз қуысының шырышты қабатында мөлдір емес сұйықтықты бөртпе түйіндердің пайда болғанын айтты. АИВ –мен инфицирленген науқасқа гиперпластикалық кандидозға қарсы емдеу препараты:// нистатин// амфотерицин// + кетоконазол// миконазол// клотримазол *** 55 жастағы науқас стоматолог қабылдауында ауыз қуысының құрғауына, ауыздың құрғақтануынан сөз сөйлеудің қиындылығына, тістерінің зақымдануына , ауыз қуысының шырышты қабатының жиі тітіркенуіне, "ауыздың қызу" синдромына шағымданды. 5 минут бойында сілекей бөлінуін белсендіру нәтижесінде 1 мл сілекей бөлінді. Сырқатқа берілетін сілекей алмастырғыш сұйықтық:// натрий хлоридінің физиологиялық ерітіндісі// + лизоцим// табиғи асқазан сөлі// фурацилин ерітіндісі// альбуцид ерітіндісі *** 40 жастағы науқас пародонт патологиясымен ауырады. Стоматологтың тағайындалған емінен соң , бір күннен кейін ауыздың темір татығанын байқады. Аталған жанама әсерді шақыртушы препарат:// гепарин сықпа майы// каминстад - гель// шырғанақ майы// қызыл май// + метрагил -дент *** 37 жастағы науқас стоматологтың тағайындалған емі бойынша бұлшық ет арасына антибиотик қабылдаған. Науқаста 2-ші күні себепсіз іш өтуі байқалды. Аса жиі псевдомембранозды колит шақыртушы антибиотик:// стрептомицин// эритромицин// цефазолин// + линкомицин// гентамицин *** Стоматологтың қабылдауына 58 жастағы науқас 2 жыл шамасында екі жақты құлақ аймақ безінің біртіндеп ұлғаюын, соңғы екі айда ауыз қуысының құрғауының арта бастағанын байқағанына шағымданып келді. Науқас өкпе саркоидозымен диспансерлік есепте 5 жыл бойы емделіп келеді.Науқасқа беретін кеңесіңіз:// сілекейдің орнын алмастырушы дәрілермен емделу// + "Д" есепте тұратын негізгі ауыруын емдеу// онкологта емделу және тексерілу// отолорингологта емделу// гастроэнтерологта емделу *** Зақымданудың қандай түріне осы симптоматика сай: бұл толық шығып кетудің бір түрі, тіс түбірі альвеоланың қатты пластинкасын тесіп альвеолдық өсіндінің кемігіне еніп кетеді. Әдетте қан тамыры-нерв шоғыры үзіліп жыртылады:// толық емес шығу// толық шығу// + қадалып енген шығу// тіс сынуы// альвеолдық өсінді сынуы *** Жоғарғы жақтың қандай сынуында «жалған көзәйнек» симптомы байқалады:// Лефор I// + Лефор II// Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** Қандай нозологияға осы клиникалық көрініс сай: сынық мұрын-маңдай жігі арқылы көз ұяшығы ішкі қабырғасымен жоғарғы көз ұяшығы және төменгі көз ұяшығы саңылауларына дейін өтеді:// + Лефор I// Лефор II// Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** Қандай нозологияға осы клиникалық көрініс сай: сынық мұрын-маңдай жігінде, кейін көз ұяшығы ішкі қабырғасымен өтіп, төменгі көз ұяшығы қабырғасынан көз ұяшығы төменгі қырына дейін өтеді:// Лефор I// Лефор II// + Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** Бет сүйегі сынығын орнына келтіру үшін қолданылатын құрал:// қалақша// распатор// кохер қысқышы// фарабеф ілгіші// + лимберг ілгіші *** Не үшін Померанцев-Урбанская жұмсақ таңбасы қолданылады:// + жақтардың транспорттық иммобилизациясы үшін// бет қаңқасы сүйектерінің емдік иммобилизациясы үшін// бет қаңқасы сүйектерінің тұрақты иммобилизациясы үшін// жақтардың тұрақты иммобилизациясы үшін// бет сүйегінің уақытша иммобилизациясы үшін *** Металл ауыз сыртылық сымдары бар шендеуіш-қасықша қолданылады:// бет сүйегі сынығында// төменгі жақ сынуығында// + жоғарғы жақ сынуығында// бет сүйектерінің сынуығында// мұрын сүйектерінің сынығында *** Айви шендеуін қолданамыз:// + жақтардың транспорттық иммобилизациясында// бет қаңқа сүйектерінің емдік иммобилизациясында// бет қаңқа сүйектерінің тұрақты иммобилизациясында// жақтардың тұрақты иммобилизациясында// бет сүйегі уақытша иммобилизациянда *** Васильев ленталық шендеуіші қолданылады:// жоғарғы жақ сынуларында// бет сүйегі сынуларында// бет қаңқа сүйектерінің сынуларында// + төменгі жақ сынуында// альвеолдық өсінді сынуларында *** Ванкевич шендеуіші қолданылады:// жоғарғы жақ сынуларында// бет сүйегі сынуларында// бет қаңқа сүйектерінің сынуларында// + төменгі жақ сынуында альвеолдық өсінді сынуларында *** Нағыз «көзілдірік» симптомы пайда болады:// + Лефор I// Лефор II// Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** «Мұрын орамалы» симптомы оң нәтижесі:// +Лефор I// Лефор II// Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** Порт шендеуішін жатқызамыз:// байламдыққа// тіс-қызылиектікке// тіс-қызылиектік үстілікке// + қызылиек үстілікке сүйек үстілікке *** 44 жасар науқас А. жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Сіздердің алдын ала диагнозыңыз:// + Лефор I// Лефор II// Лефор III// альвеолдық өсідінің сыну// жоғарғы жақ пен Гаймор қуысы түбінің сынуы *** 44 жасар науқас А. жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Тексеу әдісін ұсыныңыз:// ЭХО энцефалография+ЭКГ// бет қаңқасы сүйектерінің рентгені+МРТ// МРТ+ЭХО энцефалография// + бет қаңқа сүйектерінің рентгені+ЭХО энцефалография// ЭКГ+МРТ *** 44 жасар науқас А. жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Науқас қандай дәрігермен қаралуы тиіс:// көз дәрігерімен// терапевтпен// отоларингологпен// + нейрохирургпен// хирургпен *** 44 жасар науқас А. жол танспорттық апаттынан кейін жедел жәдем көмегімен жеткізіліп бет-жақ хиругиясына шұғыл ретте жатқызылған, шағымдары бетінің ауыру сезімі, ісуі, ауызын шектеулі ашуы. Бас ауру және бас айналу, лоқсу мен құсу. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Екі жақтық пароорбитальды гематомасы. Диагностикалық қарауда: басты игенде мұрыннан сұйықтық ағуының күшеюі байқалады. Науқас қандай дәрігермен қаралуы тиіс. Сіздің емдеу жоспарыңыз:// Васильев шендеуіші// Порт шендеуіші// + Збарж аппараты// Тигерштедт шендеуіші *** 32 жасар науқас Б., бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында «басып тексеру» симптомы оң нәтиже береді. Сіздің алдын ала диагнозыңыз:// Лефор I// Лефор II// Лефор III// + төменгі жақ сынуы// гаймор қуысы түбінің сынуы *** 32 жасар науқас Б., бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында «басып тексеру» симптомы оң нәтиже береді. Сіздің тексеру әдісіңіз:// мұрын қосалқы қуыстары рентгенографиясы// + бет қаңқасы сүйектерінің рентгенографиясы// жақтың аксиалды проекциясындағы рентгенографиясы// компьютерлік томография// эхоэнцефалография *** 32 жасар науқас Б., бет-жақ хиругиялық бөлімшесіне қаралған, шағымдары ауыру сезімінің жұтыну кезінді пайда болуы, ауызының шектеліп ашылуы, тістесуінің бұзылуы, ас шайнай алмауы. Анамнезден белгісіз адамдар соғып-сабап кеткен. Есін жоғалтпаған, лоқсу мен құсу болмаған. Объективті: бет жұмсақ тінінің ісінуінен пайда болған бет асимметриясы. Ауыз ашуының шектелуі II дәрежелі. Жақ бұрышында «басып тексеру» симптомы оң нәтиже береді. Сіздің емдеу әдісіңіз:// Померанцев-Урбанская шендеуіші// Збарж шендеуіші// Фальтин – Адамс бойынша бекіту// + Тигерштедт шендеуіші// тікелей емес остеосинтез *** Зақымдану кезеңіне дамитын ерте асқынуларға жатады:// екіншілік қан кету// контрактура// + клапандық асфиксия// зақымданған остеомиелит// зақымданған Гайморит *** Шықшыт буыны рентгенограммасында: буын төбешігінің алдыңғы ылдиында орналасқан төменгі жақ буын басы айқын анықталады. Буын шұңқыры бос. Төменгі жақтың қандай буын шығуына осы суреттеме сәйкес:// + екі жақтық төменгі жақ буындарының шығуына// бір жақтық төменгі жақ буынының шығуына// төменгі жақ буынының артқа шығуына// үйеншікті буын шығуына// комбинирленген буын шығуына *** Термиялық күйіктің қандай дәрежелері сатысына мына мінездеме сай келеді: эпидермис пен емізіктік қабат бүлінген . Тек түк фолликулдары мен тері бездері зақымданбаған:// I// II// + IIIa// IIIб// IV *** Үсіктің қандай дәрежелері сатысына мына мінездеме сай келеді: эпидермис өледі, жеке немесе көптік сары және геморрагиялық сұйықтықпен толған көпіршіктер пайда болады:// I// II// + IIIa// IIIб// IV *** Күйіктердің дәрежесін анықтау әдісін атаңыздар:// Поспелов ережесі// + «Алақан» ережесі// «Ондық» ережесі// «Сегіздік» ережесі// «Алтылық» ережесі *** Жоғарғы жақтың оқтан жаралану асқынуы болып табылады:// зақымданған остеомиелит// зақымданған периостит// + зақымданған Гайморит// зақымданған периодонтит// тістің зақымданудан сынуы *** Зақымданған остеомиелиттің созылған сатысында секвестрді алып тастау уақыты:// 1-2 апта// 2-3 апта// + 3-4 апта// 6-7 апта// 8 апта *** 28 жасар науқас М. сыртқы қарап тексергенде оң жақ көзасты аймағы жұмсақ тінінің түсіңкілігі байқалады. Бұл тұста тері қабаты түсі өзгермеген. Сипап тексергенде көзасты аймағында сүйек баспалдағы байқалады. Сіздердің диагнозыңыз:// жоғарғы жақ сынуы// төменгі жақ сынуы// + бет сүйектің сыну// көз ұяшығы төменгі қабырғасының сынуы// жоғарғы жақтың сынып Гаймор қуысының зақымдануы *** 28 жасар науқас М. сыртқы қарап тексергенде оң жақ көзасты аймағы жұмсақ тінінің западениесі байқалады. Бұл тұста тері қабат түсі өзгермеген. Сипап тексергенде көзасты аймағында сүйек баспалдағы байқалады. Емдеу әдісін ұсыныңыз:// жоғарғы жақ иммобилизациясы// төменгі жақ иммобилизациясы// + бет сүйегі репозициясы// көз ұяшығы төменгі қабырғасының репозициясы// жоғарғы жақ иммобилизациясы гайморотомиямен *** Төменгі жақтың бір беттік сынуында анша тәулікте шендеуішті шешуге болады:// 2 күн 1 апта// 2-3 апта// + 3-4 апта// 4-5 апта// 6 апта *** Педжет ауруы мына түрге жатады:// + сүйек ісіктәріздес жаңатүзілістеріне// гистиоцитозға// сүйек тіні ісіктеріне// тамыр ісіктеріне// фибозды және нерв тіндерінің ісіктәріздес зақымдануына *** Реклингаузен ауруы мына түрге жатады:// сүйек ісіктәріздес жаңатүзілістеріне// гистиоцитозға// сүйек тіні ісіктеріне// тамыр ісіктеріне// + фибозды және нерв тіндерінің ісіктәріздес зақымдануына *** Ринофима дегеніміз:// + май бездерінің ісіктәріздес зақымдануы// сілекей бездерінің ісіктәріздес зақымдануы// фибозды және нерв тіндерінің ісіктәріздес зақымдануы// сүйек тіні ісіктәріздес зақымдануы// бұлшық ет тіні ісіктәріздес зақымдануы *** Кератоакантома дегеніміз:// май бездерінің ісіктәріздес зақымдануы// сілекей бездерінің ісіктәріздес зақымдануы// фибозды және нерв тіндерінің ісіктәріздес зақымдануы// сүйек тіні ісіктәріздес зақымдануы// + эпителиальды тін ісіктәріздес зақымдануы *** Базальды-тіндік рак дамиды:// сүйек тінінен// фиброзды тіннен// + эпителиялды тіннен// бұлшық ет тінінен// тамыр тінінен *** 34 жасар науқас М., оң жақ тісінің жұлынған орнының тұрақты ауру сезіміне. Ауыру сезімінің оң құлағына таралатындығына, азық қабылдауы мүмкіншіліксіздігіне, ауызынан жағымсыз иіс шығатындығына, кешкісін субфебрильді температурасы байқалатындығына шағымданған. Анамнезінен: 36 - тісі бір тәулік бұрын жұлынған, жұлынғаннан кейін тіс ұяшығынан мол қан кету байқалған. Объективті: 36 - тіс ұяшығының қызыл иек гиперемиясы байқалады, тіс ұяшығы бос, қабырғасы кір-сұр қақпен жабылған, ауызынан жағымсыз иіс шығады. Сіздің алдын ала диагнозыңыз:// жақтың жедел ошақтық остеомиелиті// жақтың жедел шектелген остеомиелиті// ұяшық нерві зақымданған невриті// + альвеолит// ұяшықтың жедел остеомиелиті *** 34 жасар науқас М., оң жақ тісінің жұлынған орнының тұрақты ауру сезіміне. Ауыру сезімінің оң құлағына таралатындығына, азық қабылдауы мүмкіншіліксіздігіне, ауызынан жағымсыз иіс шығатындығына, кешкісін субфебрильді температурасы байқалатындығына шағымданған. Анамнезінен: 36 - тісі бір тәулік бұрын жұлынған, жұлынғаннан кейін тіс ұяшығынан мол қан кету байқалған. Объективті: 36 - тіс ұяшығының қызыл иек гиперемиясы байқалады, тіс ұяшығы бос, қабырғасы кір-сұр қақпен жабылған, ауызынан жағымсыз иіс шығады. Емдеу жоспарын құрастырыңыздар:// + жергілікті ем, антибиотик терапиясы, физио ем// жергілікті ем, антибиотик терапиясы, дезинтоксикациалық терапия// жергілікті ем, витамин терапиясы, физио ем// жергілікті ем, содалы шаю, физио ем// жергілікті ем, содалы шаю, витамин терапиясы *** Жақтың іріңді периоститін тудырған бір түбірінің ұшында қабыну поцесі бар көптүбірлі тістің тағдыры қандай:// оны пломбылау қажет// тіс қуысын ашуға тырысу// қабыну ошағы бар тіс түбірін ампутациялау// тісті жұлуға қарама-қайшы көрсеткіш// + калыпты жағдайда тісті жұлу *** 27 жасар науқас М., жұлынған тіс орнының тұрақты, интенсивті ауру сезіміне. Ауыру сезімінің үшкіл нерв тармақтарымен таралатындығына, азық қуысын шайғанда тіс ұяшығынан түйіршікті бөлінділер пайда болатындығына, ас қабылдау мүмкіншіліксіздігіне, кешкісін субфебрильді температурасы пайда болатындығына шағымданған. Анамнезінен: 46 - тіс 10 күн бұрын жұлынған, жұлынғаннан кейін тіс ұяшығында тұрақты ауру сезімі байқалған, ауызынан жағымсыз иіс шыққан. Көмекке қаралмаған. Объективті: тіс ұяшығының шырышты қабаты гиперемиясы байқалады, 46 - тіс ұяшығы бос, шұқып тексергенде ауырады, ұсақ түйіршіктер бөлінеді. Аймақтық лимфа түйіндері ұлғайған, ауырады. Сіздің алдын ала диагнозыңыз:// тіс ұяшығы альвеолиті// + жедел тіс ұяшығы остеомиелиті// төменгі тіс ұяшығы нерві невриті// жақтың жедел іріңді периоститі// төменгі жақ актиномикозы *** 27 жасар науқас М., жұлынған тіс орнының тұрақты, интенсивті ауру сезіміне. Ауыру сезімінің үшкіл нерв тармақтарымен таралатындығына, азық қуысын шайғанда тіс ұяшығынан түйіршікті бөлінділер пайда болатындығына, ас қабылдау мүмкіншіліксіздігіне, кешкісін субфебрильді температурасы пайда болатындығына шағымданған. Анамнезінен: 46 - тіс 10 күн бұрын жұлынған, жұлынғаннан кейін тіс ұяшығында тұрақты ауру сезімі байқалған, ауызынан жағымсыз иіс шыққан. Көмекке қаралмаған. Объективті: тіс ұяшығының шырышты қабаты гиперемиясы байқалады, 46 - тіс ұяшығы бос, шұқып тексергенде ауырады, ұсақ түйіршіктер бөлінеді. Аймақтық лимфа түйіндері ұлғайған, ауырады. Қандай қосымша зерттеу әдісін өткізу қажет:// жақтың аумақты рентгенографиясы// + жақтың нысаналы рентгенографиясы// компьютерлік диагностика// шуллер бойынша түсіру// ортопантомограмма *** Бос отырғызылатын тері қиындысын отырғызғанда қолданылатын тігіс:// түйінді// тері ішілік// + түінді тігіс және қысымен танғыш қою// парафин танғышы және түйінді тігіс// жақындататын тігіс және қысымен танғыш *** Гемангиоманы лимфангиомадан ажырататын диференциальды белгі:// ангиома тобына жатады// қоршаған тіндерден шығынқы орналасады// қамыр тәріздес консистенцияда// басқан кезде көлемінің кішірейуі// + флеболит, ангиолиттердін пальпация жасағанда анықталуы *** 19 жасар науқас К., 34 – тісі 1 апта бұрын жұлған кейін ауызын толық аша алмауына, азық қабылдауы мүмкіншіліксіздігіне шағымданған. Объективті: жалпы жағдайы қанағаттандырарлық, ауыз ашуы шектелген 2,5 см – ге дейін, ауыз қуысында тіс ұяшығы қан ұйығына толы, шырышты қабаты күлгін – қызғылт түсті. Қандай емдік шаралар өткізуге керек:// содалы шаюлар, физио ем// содалы шаюлар, антибиотик терапиясы// + физиотерапия// антибиотик терапиясы// емдік шараларды қажет етпейді *** Мандибулярлы жансыздандыру өткізу уақытында инъекциялық ине сынып кеткен. Жұмсақ тінде қалып қалған ине көзге байқалмайды. Сіздің іс-қимылыңыз:// дербес жұмсақ тіндерді кесіп инені алып тастау// науқасты рентгенографияға бағыттау// + науқасты стационарлық емделуге бағыттау// иненің шектеліп бітуін күту// емдік шараларды қажет етпейді *** 35 жасар науқас С., ауызын толық аша алмауына, жұтынғанда ауыру сезіміне, жалпы әлсіздік, нашар күйге, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданған. Анамнезінен: 37 - тіс 5 күн бұрын жұлынған, жұлу қиын өткен. 2 күн бұрын жоғары көрсетілген симптомдар қосылған. Объективті: сырттай өзгеріссіз, ауыз ашуы шектелген 2,5 см – ге дейін. Ауыз қуысында: қанатша-жақ қатпары мен жұмсақ таңдай жиегі шырышты қызарған, сол жұмсақ таңдай жиегі отаға қарай ығысқан. Сіздердің диагнозыңыз:// қанатша-жақ кеңістігі флегмонасы// людвиг баспасы// паратонзиллярлы абсцесс// + қанатша-жақ және жұтқыншақ маңы флегмонасы// жұтқыншақ маңы флегмонасы *** 35 жасар науқас С., ауызын толық аша алмауына, жұтынғанда ауыру сезіміне, жалпы әлсіздік, нашар күйге, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданған. Анамнезінен: 37 - тіс 5 күн бұрын жұлынған, жұлу қиын өткен. 2 күн бұрын жоғары көрсетілген симптомдар қосылған. Объективті: сырттай өзгеріссіз, ауыз ашуы шектелген 2,5 см – ге дейін. Ауыз қуысында: қанатша-жақ қатпары мен жұмсақ таңдай жиегі шырышты қызарған, сол жұмсақ таңдай жиегі отаға қарай ығысқан. Қабыну процесіне қатысты клетчаткалы қуыстарға оперативті жету жолдарын көрсетіңіздер:// ауыз қуысы арқылы// + төменгі жақ асты арқылы// мойын арқылы// тіласты арқылы// бет сүйегі төменгі қыры арқылы *** 35 жасар науқас Н., сол жақ төменгі жақ аймағында жылан көзі барына, ірің бөлініп тұратындығына шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: 2 ай бұрын зақымдану алған, көмекке қаралмаған. Төменгі жақ асты аймағында ауыру сезімін байқап 2-3 аптадан кейін өздігінен қайтқан. Объективті: сол жақ төменгі жақ асты аймағында жылан көз байқалады, грануляцияға толы, ірің бөлініп тұр. Аузын ашуы қалыпты. Ауыз қуысында: 36-37- тістер аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Сіздің алдын ала диагнозыңыз:// төменгі жақ асты абсцесі// төменгі жақ асты флегмонасы// жақтың жедел остеомиелиті// жеделдеу остеомиелит// + созылмалы остеомиелит *** 35 жасар науқас Н., сол жақ төменгі жақ аймағында жылан көзі барына, ірің бөлініп тұратындығына шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: 2 ай бұрын зақымдану алған, көмекке қаралмаған. Төменгі жақ асты аймағында ауыру сезімін байқап 2-3 аптадан кейін өздігінен қайтқан. Объективті: сол жақ төменгі жақ асты аймағында жылан көз байқалады, грануляцияға толы, ірің бөлініп тұр. Аузын ашуы қалыпты. Ауыз қуысында: 36-37- тістер аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Қандай қосымша тексеру әдісін жүргізу қажет:// УЗИ - диагностика// + рентгендік әдіс// диафоноскопия// компьютерлік томография// магниттік - резонанстық томография *** 35 жасар науқас Н., сол жақ төменгі жақ аймағында жылан көзі барына, ірің бөлініп тұратындығына шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: 2 ай бұрын зақымдану алған, көмекке қаралмаған. Төменгі жақ асты аймағында ауыру сезімін байқап 2-3 аптадан кейін өздігінен қайтқан. Объективті: сол жақ төменгі жақ асты аймағында жылан көз байқалады, грануляцияға толы, ірің бөлініп тұр. Аузын ашуы қалыпты. Ауыз қуысында: 36-37- тістер аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Рентгенде: 36-37 тістер арасында сыну сызығы білінеді, 36 – тіс түбілері сынық сызығында орналасқан, сынық қуысында кішкене сүек бөліктері бар. Науқасқа қандай оперативтік ем көсетілген:// жылан көзді кесіп алып тастау, секвестрэктомия// секвестрэктомия, сынықтар репозициясы// + тісті жұлу, секвестрэктомия// тістерді жұлу, сынықтар репозициясы// остеосинтез, екі жақты шендеу *** 32 жасар науқас С., оң жақ төменгі жақ асты аймағының ісінуіне, аузын шектеп ашуына, жалпы әлсіздік, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: жоғарыда көсетілген симптомдар 46 – тістегі кезекті өршуден кейін пайда болған. Тіс бұрын емделмеген. Объективті: жалпы күй-жағдайы оташа ауыртпалықта, оң төменгі жақ асты аймағының домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Ауыз ашуы шектелген 2,0 см – ге дейін. Ауыз қуысында: 46- тістің 2/3 бұзылған, түсі өзгерген, соғып тексергенде аздап ауырады. Қанатша-жақ қатпары шырышты қабаты қызарған. аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Қандай патологияны болжауға болады:// төменгі жақ асты одонтогенді флегмонасы// + төменгі жақ асты, қанатша-жақ кеңістігі одонтогенді флегмонасы// төменгі жақ асты абсцесі// төменгі жақ асты аденофлегмонасы// төменгі жақ асты, қанатша-жақ кеңістігі остеофлегмонасы *** 32 жасар науқас С., оң жақ төменгі жақ асты аймағының ісінуіне, аузын шектеп ашуына, жалпы әлсіздік, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: жоғарыда көсетілген симптомдар 46 – тістегі кезекті өршуден кейін пайда болған. Тіс бұрын емделмеген. Объективті: жалпы күй-жағдайы оташа ауыртпалықта, оң төменгі жақ асты аймағының домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Ауыз ашуы шектелген 2,0 см – ге дейін. Ауыз қуысында: 46- тістің 2/3 бұзылған, түсі өзгерген, соғып тексергенде аздап ауырады. Қанатша-жақ қатпары шырышты қабаты қызарған. аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. 46- тістің тағдыры қандай:// тіс қуысы мен түбірлерін ашып сақтап қалу// қабыну белгілері басылғасын - пломбылап сақтап қалу// + оперативтік емдеу уақытында жұлып тастау// оперативтік емдеуден кейін жұлып тастау// өтпелі қатпардан кескін жасап сақтап қалу *** 32 жасар науқас С., оң жақ төменгі жақ асты аймағының ісінуіне, аузын шектеп ашуына, жалпы әлсіздік, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: жоғарыда көсетілген симптомдар 46 – тістегі кезекті өршуден кейін пайда болған. Тіс бұрын емделмеген. Объективті: жалпы күй-жағдайы оташа ауыртпалықта, оң төменгі жақ асты аймағының домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Ауыз ашуы шектелген 2,0 см – ге дейін. Ауыз қуысында: 46- тістің 2/3 бұзылған, түсі өзгерген, соғып тексергенде аздап ауырады. Қанатша-жақ қатпары шырышты қабаты қызарған. аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Оперативтік емі қандай жансыздандыру көмегімен жүргізілуі тиіс:// инфильтрациялық жансыздандырумен// өткізгіштік жансыздандырумен// эндотрахеальды наркозбен// + тамыр ішілік наркозбен// «Жорғалау» инфильтраты әдісімен *** 32 жасар науқас С., оң жақ төменгі жақ асты аймағының ісінуіне, аузын шектеп ашуына, жалпы әлсіздік, дене қызуының 38,5º көтеілуіне шағымданып емханаға түскен. Анамнезден: жоғарыда көсетілген симптомдар 46 – тістегі кезекті өршуден кейін пайда болған. Тіс бұрын емделмеген. Объективті: жалпы күй-жағдайы оташа ауыртпалықта, оң төменгі жақ асты аймағының домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Ауыз ашуы шектелген 2,0 см – ге дейін. Ауыз қуысында: 46- тістің 2/3 бұзылған, түсі өзгерген, соғып тексергенде аздап ауырады. Қанатша-жақ қатпары шырышты қабаты қызарған. аралығындағы қызыл иекте тыртықталған жара. 36-37 тістер аралығындағы сүйек қозғалғыш. Бұл патологияда іріңді шығарудың қандай түрі қолданылады:// қолғаптық резеңке көмегімен пассивті// дәкелік жолақтар көмегімен пассивті// ағынды// + ағынды - аспирациялық// іріңді шығаруды қажет етпейді *** 18 жасар науқас К., сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Сіздің алдын ала диагнозыңыз:// ұрт аймағы абсцесі// ұрт аймағы флегмонасы// + ұрт аймағы шиқаны// ұрт аймағы көршиқаны// ұрт аймағы лимфадениті *** 18 жасар науқас К., сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Науқасқа қандай оперативтік ем көсетілген:// абсцесті ашу// флегмонаны ашу// + шиқанды ашу// көршиқанды ашу// лимфаденитті ашу *** 18 жасар науқас К., сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Бұл патологияда іріңді шығарудың қандай түрі қолданылады:// + қолғаптық резеңке көмегімен пассивті// сызат ақылы пассивті// ағынды// ағынды – аспирациялық іріңді шығаруды қажет етпейді *** 18 жасар науқас К., сол жақ бет аймағының ісінуіне, осы жердің оқтын-оқтын ауруына шағымданып қаралған. Анамнезден: 2 күн бұын іріңдікті сыққаннан кейін домбығу байқалған. Объективті: сол жақ бет аймағы жұмсақ тіндеінің домбығуы салдарынан бет асимметриясы, бұл жердегі тері қабаты қызарған, қатпарға жиналмайды. Ісік ортасында іріңді төмпешік бар. Саусақпен тексергенде 2х3см. мөлшерде инфильтрат анықталып, оң «флюктуация» симптомы байқалады. Оперативтік емі қандай жансыздандыру көмегімен жүргізілуі тиіс:// + инфильтрациялық жансыздандырумен// өткізгіштік жансыздандырумен// эндотрахеальды наркозбен// тамыр ішілік наркозбен// «Жорғалау» инфильтраты әдісімен *** 29 жасар науқас К., мойыны ісіп, ентігіп, амалсыз жайға келіп, дем алуының ауырлап, көкірек қуысында ауру сезіміне, әлсіздікке, жалпы жағдайының күрт төмендеуіне, дене қызуының 39,8 – 40,0ºС көтеілуіне шағымданып аудандық ауруханадан емханаға бағытталған. Анамнезден: тап осы симптомдар өз аудандық ауруханасында ауыз қуысы асты флегмонасын ашқаннан кейін пайда болған. Объективті: жалпы күй-жағдайы аса ауыр, науқас кереуетке қолдармен сүйеніп отырған жағдайда, баяу, боз, демікпе, мойны ісіңкі, алқа шұңқыры тегістелген, көкірек қуысын соғып тексергенде ауырады.Қандай асқыну туралы болжауға болады:// cепсис// + медиастинит// Пневмония// өкпе абсцесі// үңгірлі синус тромбозы *** 29 жасар науқас К., мойыны ісіп, ентігіп, амалсыз жайға келіп, дем алуының ауырлап, көкірек қуысында ауру сезіміне, әлсіздікке, жалпы жағдайының күрт төмендеуіне, дене қызуының 39,8 – 40,0ºС көтеілуіне шағымданып аудандық ауруханадан емханаға бағытталған. Анамнезден: тап осы симптомдар өз аудандық ауруханасында ауыз қуысы асты флегмонасын ашқаннан кейін пайда болған. Объективті: жалпы күй-жағдайы аса ауыр, науқас кереуетке қолдармен сүйеніп отырған жағдайда, баяу, боз, демікпе, мойны ісіңкі, алқа шұңқыры тегістелген, көкірек қуысын соғып тексергенде ауырады. Қандай қосымша тексеру әдісін жүргізу қажет:// қанның бактериялды егісі// + кеуде ағзаларының рентгенографиясы// кеуде ағзаларының жалпылама рентгенографиясы// спирометрия// ЭКГ *** Қандай ауруда эритематозды, буллезды, пустулезды және гангреналыны түрлерді айырып таниды:// туберкулез// актиномикоз// сібір жарасы// + ұсқынсыз бет// туберкулез *** 30 жасар науқас Р., емханаға түсті. Диагнозы: оң көз асты аймағының шиқаны. Жалпы жағдайы орташа. Дене қызуы 38,0ºС. Қарап тексергенде: көз асты, бет, ұрт аймағының қатты ісініп қызаруы. Саусақпен басып тексергенде көздің ішкі бұрышында ауыратын «тартыс» байқалады. Қандай асқынуды болжауға болады:// медиастенит// үңгірлі синус тромбозы// + бұрыштық вена флебиты// сепсис// бас миы абсцесы *** Жедел одонтогенді іріңді лимфаденитті емдеу әдістерін көрсетіңіздер:// лимфа түйіні орналасқан аймақтың терісін кесу, бактерияға қарсы терапия// себепші тісті жұлу, лимфа түйіні пункциясы, бактерияға қарсы терапия// + себепші тісті жұлу, іріңді ошақты ашу, бактерияға қарсы терапия// лимфа түйіні орналасқан аймақтың терісін кесу және антибиотиктерді эндолимфатикалық енгізу// себепші тісті жұлу, лимфа түйіні айналасына 0,5% новокаин ерітіндісін енгізу *** 49 жасар науқас Н., ауыз қуысы түбінің жайылмалы флегмонасын емдегеннен кейін бірнеше уақыттан соң жалпы жағдайы күрт төмендеп, дене қызуы жоғарылаған, профузды терлеу, жалпы әлсіздік байқалған. Қанында бактериалды егу нәтижесінде - стафилококк, 27 мыңға дейін лейкоцитоз, эритроциттердің тұну жилдамдығы 38 мм/сағ, үдей түскен қан аздық. Флегмонаның қандай асқынған түрін болдауға болады:// сепсис, бастапқы фаза// + сепсис, септицемия фазасы// сепсис, септикопиемия фазасы// сепсис, терминалды сатысы// сепсис, генерализация процесі *** 72 жасар науқас М., мұрынының бір жақ бетінде ұзақ жазылмайтын жарасын шағымданып емханаға қаралған. Анамнезден: жарасының пайда болғанына 3-4 жыл болған, бәсең ұлғайған, ертеректе қабылдаған консервативтік емнен оң нәтиже болмаған. Объективті: мұрынының оң жақ үстіңгі бетінде эрозия бар, отасы суланған, кей жерелерінде қабыршақтанған. Эрозия кеңінен таралған, инфильтрация белгілерінсіз. Қандай ауру туралы болжауға болады:// тері рагі// капоши саркомасы// + базалиома// меланома// невус *** 2 жасар науқас М., мұрынының бір жақ бетінде ұзақ жазылмайтын жарасын шағымданып емханаға қаралған. Анамнезден: жарасының пайда болғанына 3-4 жыл болған, бәсең ұлғайған, ертеректе қабылдаған консервативтік емнен оң нәтиже болмаған. Объективті: мұрынының оң жақ үстіңгі бетінде эрозия бар, отасы суланған, кей жерелерінде қабыршақтанған. Эозия кеңінен таралған, инфильтрация белгілерінсіз. Қандай қосымша зерттеу әдісін өткізу қажет:// + цитологиялық// серологиялық// иммунологиялық// рентгенологиялық// биохимиялық *** 72 жасар науқас М., мұрынының бір жақ бетінде ұзақ жазылмайтын жарасын шағымданып емханаға қаралған. Анамнезден: жарасының пайда болғанына 3-4 жыл болған, бәсең ұлғайған, ертеректе қабылдаған консервативтік емнен оң нәтиже болмаған. Объективті: мұрынының оң жақ үстіңгі бетінде эрозия бар, ортасы суланған, кей жерелерінде қабыршақтанған. Эозия кеңінен таралған, инфильтрация белгілерінсіз. Емдеудің қандай түрін өткізу қажет:// химиялық терапия// + сау тіндер аумағында кесіп алу// сәулелі терапия// дермобразия// консервативтік емдеу *** Жараның қандай белгісі оның қатерлілігін білдіреді:// қанағыштық// шеттерінің оық-жырықтығы// қошқыл - сұр қақ// + инфильтрация// қоршаған тіндердің қабынуы *** Жақ қатерлі ісігі аймағындағы тістерге қатысты дәрігер тактикасы:// жергілікті жансыздандырумен тісті жұлу// анестезиологиялық жәрдем арқылы тісті жұлу// қатты ауырғанда наркоз арқылы тісті жұлу// + тістер жұлынбайды// тісті тесіп ашу, тісті жұлу, түбір ампутациясы *** 56 жасар науқас Г., ерінінің ойық жарасына, ас қабылдағанда және түнгі уақытта өздігінен ауыру сезімінің өршитініне шағымданып емханаға қаралған. Ойық жара 2-3 ай бұрын пайда болған, бұрын ойық жара орнында ерін жырығы болған, бінеше рет емдеген. Ойық жарамен емдік көмекке қаралмаған. Объективті: төменгі ерінінің ортаңғы сызығы бойынша шеттері тегіс емес эрозия байқалады, бетінде емізікшелі өскіндері бар, түбі нығызданған, саусақпен тигенде жеңіл қанайды, ауырғыш, жақ асты лимфа түйіндері ауырғыш. Сіздердің алдын ала диагнозыңыз:// қарапайым герпес// еріннің созылмалы жырығы// манганотти хейлиті// боуен ауруы// + ерін рагі *** Келесі микроскоптық суреттеме қандай ісіктік процеске тән: остеобласттық және остеокласттық тіндері бар, ісік ортасында қанды «көлдер» түзіледі, гемосидеринге дейін ыдыраған гемоглобин дейін ісіке қоңыр түс береді:// Юинг саркомасы// остеоид – остеома// + аумақты тінді ісік// Малерб ісігі// аденокарцинома *** Гипертониялық ауруы бар науқастарға бет-жақ аймағына оперативтік ем кезінде жергілікті жансыздандару үшін қолданылатын дәрілік анестетик:// адреналині бар 2%-тік лидокаин ерітіндісі// ультракаин – форте// адреналині бар 2%-тік новокаин ерітіндісі// 4% убистезин – форте// + мепивастезин *** Жергілікті жансыздандыру кезінде болуы мүмкін жергілікті асқыну түрін атаңыз:// + гематома// талып жығылу// анафилактикалық шок// интоксикация (улану)// коллапс *** Тіс элементеріне және пародонтан тұратын одонтогенді ісік:// остеома// + одонтома// адамантинома// остеобластокластома// остеома *** Тіс жұлу үшін жақтың вестибулярлық бетінің өтпелі қатпарына инфильтрациялық жансыздандыру үшін иненің ұшын қай жерге енгізеді:// тұрған тіс соңынан// + тұрған тіс алдынан// себепкер тіс тұсынан// тісті жұлу үшін тек өткізгіштік жансыздандыру жүргізеді *** Мандибулярлық жансыздандыруды аподактильді әдіспен жүргізу үшін иненің ұшын қанатша-төменгі жақ қатпарына енгізеді:// + жоғарғы және төменгі молярлардың шайнау беттерінің арасының ортасына// жоғарғы молярлардың шайнау беттерінен 0,5см төмен// төменгі молярлардың шайнау беттерінен 0,5см жоғары// жоғарғы молярлардың шайнау беттерінің 0,3см төмен// төменгі молярлардың шайнау беттерінен 0,3см жоғары *** Таңдай жансыздандыруы кезінде жансыздандырғыш ерітіндіні келесі мөлшерде енгізеді:// + 0,3-0,5 мл// 1,0-2,0 мл// 2,0-3,0 мл// 3,0-4,0 мл// 5,0 мл-ге дейін *** Орталық жансыздандыруды өткізу үшін қандай ұзындықтағы ине қолданылады:// 2-3 см// 3-4 см// 4-5// 5-6 см// + 6-7 см *** Күрек тістер жансыздандыруында қандай нерв жансызданады// күрек тістер// үлкен таңдай// + мұрын-таңдай// кіші таңдай// терең тастақты *** Өткізгіштік жансыздандырудың қандай түрінде құлақ алды аймағынан 2 см алға ине ұшын енгізеді:// Вайблат бойынша// + Берше-Дубов бойынша// Вейсбрем бойынша// мандибулярлы// туберальды *** Бет сүйегі асты-қанатша орталық жансыздандыруын жүргізу кезінде дәрігер инені қандай сүйекке дейін енгізеді:// жоғарғы жақ төбесіне// төменгі жақ торусына// самай сүйек қабыршағына + сына тәріздес сүйектің қанатша өсіндісінің сыртқы пластинкасына// төменгі жақтың тәж тәріздес өсіндісіне *** Жоғарғы сегізінші тістерді жұлу үшін қажетті бірінші қимыл мен қысқыш түрін көрсетіңіз:// бірінші қимыл таңдай жағына, бастысы люксация. Тісшелері бар S-тәріздес қысқыш// бірінші қимыл ұрт жағына, бастысы ротация. Арнайы байонет типті қысқыш// + бірінші қимыл ұрт жағына, басты қимыл люксация. Арнайы байонет типті қысқыш// бірінші қимыл ұрт жағына, бастысы ротация. Көлденең жазықтық типті қысқыш// бірінші қимыл таңдай жағына, бастысы люксация. S-тәріздес қысқыш Тісті жұлу операциясының жедел көрсеткіштері:// + сынықтарды репозициялауға кедергі ететін тіс жақ сынығы қуысында орналасқан// тістерді протездеу үшін кедергі келтіретін тісті// парадонтитте тіс қозғалғыштығының III-Ivсатысында// ақыл тістердіңаномальды орнанласуында// қалыптан тыс жоғары тістер *** Тіс түбірі ұшын резекциялау операциясына қарсы барлық көрсеткіштерден басқасы:// + альвеолдық өсінді семуі// тіс түбірі ұшындағы қабыну процесінің өршуі// ауыз қуысындағы жаралы - шірікті процестер// осы тіс аймағындағы тіс түбірі кистасы// тіс сауытының қатты бүлінуі *** Ингаляциялық емес наркоз үшін қандай дәрі қолданылады:// эфир// фторотан// + сомбревин// азот тотығы// циклопроран *** Барлық жоғарғы тістерді жұлу кезінде бірінші сыртқа қарай қимыл үнемі қолданылатын көрсеткіштерден басқа тістер:// + 11,12 және 21,22// 15,14 және 24,25// 1.6 және 2.6// 1.7 және 2.7// 1.3 және 2.3 *** Көлденең жазықтықты қысқаштарды қолдануға арналған көрсеткіштер қандай:// төменгі жақтың күрек және сүйір тістерін жұлу үшін// төменгі молярларды жұлу үшін// сауыт бөлігі сақталған кез келген тістер үшін// + ауызын шектеп ашқанда төменгі молярларды жұлу үшін// төменгі жақтың ретинирленген тістерін жұлу үшін *** Жоғарғы бірінші үлкен азу тістерді жұлу үшін қолданылатын қысқыш:// тік қысқыштар// тісшелері бар құс тұмсықты қысқыштар// S-тәріздес ұштары тегіс қосылмайтын қысқыштар// + S-тәріздес бір жағында тісшесі бар қысқыш// арнайы байонет типті қысқыш *** Байонет типті қысқыштарға тән ерекшелік:// ұстағыш осі мен жұмыс істеу бөліктері өткір бұрыш астында қосылады// ұстағыш осі мен жұмыс істеу бөліктері тік бұрыш астында қосылады// + ұстағыш осі мен жұмыс істеу бөліктері параллелді орналасқан// ұстағыш осі мен жұмыс істеу бөліктері сәйкес келмейді// ұстағыш осі мен жұмыс істеу бөліктері анықталмайды *** 37-тісті элеватор көмегімен жұлу кезінде 36-тістің орнынан жартылай шығуы байқалды. Сіздің 36-тіске көрсететін ем-шараңыз:// жұлу// + тісті орнына реплантациялау// түбірлердің ампутациясын жасау// гемисекция жасау// түбір ұшы резекциясын жаса *** Келесі симптомдар қандай ауруларға тән: тұрақты қарқынды солқылдап ауыру, тіс өсіп кеткендей сезім, тіске тигенде ауыру, соғып тексергенде жедел ауыру сезімі пайда болады, себепші тіс тұсындағы өтпелі қатпар қызарған, ісінген:// жедел іріңді пульпит// жедел іріңді периостит// + жедел іріңді периодонтит// жедел одонтогенді остеомиелит// созылмалы периодонтит *** 45 жасар науқас Н., стационарға түскен диагнозы 48-тістен болған оң төменгі жақтың жедел іріңді остеомиелиті. Сіздердің емдеу тактикаңыз:// барлық қозғалғыш тістерді жұлу, физиотерапия, қабынуға қарсы терапия// іріңді ошақтар ашу, медикаментозды терапия, физиотерапия// консервативтік ем, физиотерапия// + себепші тісті жұлу, іріңді ошақтарды ашу, медикаментозды терапияны тағайындау// антибиотикотерапиясы, периостотомия, физиотерапия *** «Себепкер» тісті жұлу, периостотомия, қабынуға қарсы терапия. Бұл емдеу шараларын қолданамыз:// жедел іріңді пульпитте// жедел іріңді периодонтитте// + жедел іріңді периоститте// жедел іріңді лимфаденитте, флегмонада *** 18 жасар нақас Г. тісінің солқылдап ауырып тістегенде ауыру сезімі өрши түсетіндігіне шағымданған. Объективті: 13-тісте терең тіс жегі қуысы, тіске тигенде жедел ауыру сезімі пайда болады. 23-тіс маңындағы қызыл иек қызарған, ісінген. Тіс ұшы проекциясы аймағындағы алвеолярлы өсіндісін саусақпен тексергенде ауырады. Сіздердің диагнозыңыз:// жедел шектелген остеомиелит// жедел іріңді периостит// + жедел іріңді периодонтит// жедел пульпит// созылмалы периодонтит *** Егер оң төменгі жақ екінші үлкен азу тістін жұлу кезінде бір түбірі қалып қалса, не істеу керек:// тік элеватор// + медиалды түбір үшін «өзіңе қарай», дисталдық түбір үшін «өзіңнен қарай» бұрыштық элеваторларын қолдану керек// медиалды түбір үшін «өзіңнен қарай», дисталдық түбір үшін «өзіңе қарай» бұрыштық элеваторларын қолдану керек// өткір тік ұшты элеватор// распатор *** Жоғарғы жетінші тістерді жұлудың ерекшеліктері, қолданылатын қысқаштар:// + бірінші қозғалыс сыртқа қарай, бастысы люксация. Сауыттық S-тәріздес бір жақ ұшында тісшесі бар қысқыш// бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы люксация. S-тәріздес бір жақ ұшында тісшесі бар қысқыш// бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы ротация. S-тәріздес тісшесіз қысқыш// бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы ротация. S-тәріздес сауыттық оң не сол жағында тісшесі бар қысқыш// бірінші қозғалыс таңдайға қарай, бастысы ротация. Тік сауыттық қысқыш *** Төменгі жетінші тістерді жұлудың ерекшеліктері, қолданылатын қысқыаштар:// бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы ротация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// бірінші қозғалыс ұртқа қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// + бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы ротация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш// бірінші қозғалыс тілге қарай, бастысы люксация. Сауыттық құс тұмсықты тісшелері бар қысқыш *** Үлкен таңдай тесігіне жанында жансыздандыру жүргізгенде жансыздану аймағына қатты таңдайдың шырышты қабаты үшінші азу тістен бастап:// + сүйір тіске дейін// бірінші күрек тісіне дейін// бірінші кіші азу тісіне дейін// жұмсақ таңдайға дейін// альвеолярлық өсінді шырышты қабатының вестибулярлық беті *** 27 жасар науқас М., 26-тісін тіс дәрігері жұлған. 2 аптадан соң науқас қайтадан тіс дәрігеріне ауыру сезіміне, сол жақ бетінің ауырлауы мен ауыз қуысына мұрын арқылы ауа өтетіндігін шағымданған. Тіс дәрігерінің қойған диагнозы: Перфоративті гайморит. Не жасау қажет:// + гайморотомия// динамикалық бақылау// мұрын қуысын антисептикпен жуу// тіс ұяшығына йодоформды таңба қою// перфорациялық тесікті ұрт шырышты қабатынан қиындымен жабу *** Үшінші үлкен азу тіс дұрыс орналасқан, ретромолярлық кеңістігі дұрыс ара қашықтықта және перикоронит болғанда жасалады:// тісті жұламыз// секвестректомия// + капюшонды кесіп алу// лидокаинді аппликация// өтпелі қатпар арқылы кесу *** Үшінші үлкен азу тіс дұрыс орналаспаған және перикоронит болғанда жасалады:// + тісті жұламыз// секвестректомия// капюшонды кесіп алу// лидокаинді аппликация// өтпелі қатпар арқылы кесу *** Жараны біріншілік хирургиялық өңдеу кезінде жұмсақ тіндерді қандай көлемде кесуге болады:// алғашқы некроздану аймағына дейін// екінші қайтара некроздану аймағына дейін// үшінші некроздану аймағына дейін// парабиоз аймағына дейін// + көрінетін сау тіндерге дейін *** Жоғарғы сегізінші тістерді жұлу үшін қажетті бірінші қимыл мен қысқыш түрін көрсетіңіз:// бірінші қимыл таңдай жағына, бастысы люксация. Тісшелері бар S-тәріздес қысқыш// бірінші қимыл ұрт жағына, бастысы ротация. Арнайы байонет типті қысқыш// + бірінші қимыл ұрт жағына, басты қимыл люксация. Арнайы байонет типті қысқыш// бірінші қимыл ұрт жағына, бастысы ротация. Көлденең жазықтық типті қысқыш// бірінші қимыл таңдай жағына, бастысы люксация. S-тәріздес қысқыш *** Эвакуацияның қай кезеңінде дәрігерлер штатында тіс дәрігері болады:// батальон медициналық пунктінде// + полк медициналық пунктінде// жеке медициналық топта// жеке медициналық батальонында// тыл госпиталінде *** Комбинирленген сәулелі жарақаттанған жаралылардың жарасын сәулелі аурудың қай кезеңінде біріншілік хирургиялық өңдеуге болады:// біріншілік реакция кезеңінде// + сәулелі емес компоненттердің жоғары кезеңінде// сәулелі компоненттердің жоғары кезеңінде// қалпына келу кезеңінде// біраз уақыт өкен соң *** 23 жасар науқас М., сол жақ бетінің тұрақты, қиналтып, ашытып ауыру сезіміне шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 сағат бұрын ыстық будан күйген. Объективті: сол жақ бет терісінің қызаруы байқалады, шеттерін таза-сары сұйықтығы бар көпіршіктер қоршаған. Ауыру сезімі сақталған. Сіздің алдын-ала диагнозыңыз:// күйіктің I сатысы// + күйіктің II сатысы// күйіктің III А сатысы// күйіктің III В сатысы// күйіктің IV сатысы *** 23 жасар науқас М., сол жақ бетінің тұрақты, қиналтып, ашытып ауыру сезіміне шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 сағат бұрын ыстық будан күйген. Объективті: сол жақ бет терісінің қызаруы байқалады, шеттерін таза-сары сұйықтығы бар көпіршіктер қоршаған. Ауыру сезімі сақталған. Сіздің емдеу тактикаңыз:// + жегілікті ем// антибактериалды ем// дезинтоксикациялық ем// сенсибилизацияға қарсы ем// гемодиализ *** 27 жасар науқас Д., бетінің қызаруына, ауыру сезіміне, қоңыр түсті көпіршіктер мен қабыршақтанғанына шағымданған. Анамнезінен: ыстық будан күйген. Объективті: жалпы жағдайы орташа деңгейде. Бетінде қою қанды сұйықтығы бар көпіршіктер қоршаған. Қабыршықтары сарғыш балауызды. Ауыру сезімі төмендеген – сезбейді. Сіздің диагнозыңыз:// күйіктің I сатысы// күйіктің II сатысы// + күйіктің III А сатысы// күйіктің III В сатысы// күйіктің IV сатысы *** Күйік жара себебінен түзілген ақауды күйіктің қандай даму сатысында тері қиындысымен жабуға болады:// жара тазаланғаннан соң// жаңа грануляциялық тін пайда болған соң// + түйіршікті грануляциялық тін пайда болған соң// тыртықты тін түзілген соң// тыртықты тін пісіп жетілген соң *** 21 жасар науқас С., бет аймағының ауыруын, ұйып қалу сезіміне, ісінуіне, оң көзінің екі еселеніп көруіне және аузының шектеліп ашуына шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 күн бұрын соққы алған, есін жоғалтпаған. Объективті: бет аймағы жұмсақ тінінің ісінуінен бет асимметриясы байқалады, терісі қалыпты. Саусақпен басып тексергенде ауырады, көз ұяшығының төменгі қырының біркелкілігі бұзылған. Ауызының шектеліп ашылуы 2,5см-ге дейін. Сіздің алдын-ала диагнозыңыз:// бет сүйегі доғасының сынуы// + бет сүйегінің сынуы// көз ұяшығының төменгі қырының сынуы// бет сүйегі мен доғасының сынуы// жоғарғы жақтың сынуы *** 21 жасар науқас С., бет аймағының ауыруын, ұйып қалу сезіміне, ісінуіне, оң көзінің екі еселеніп көруіне және аузының шектеліп ашуына шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 күн бұрын соққы алған, есін жоғалтпаған. Объективті: бет аймағы жұмсақ тінінің ісінуінен бет асимметриясы байқалады, терісі қалыпты. Саусақпен басып тексергенде ауырады, көз ұяшығының төменгі қырының біркелкілігі бұзылған. Ауызының шектеліп ашылуы 2,5см-ге дейін. Қандай қосымша тексеру әдістерін жүргізу тиіс:// + тіелей рентгенография// УЗИ – диагностикасы// аумақты рентгенографиясы// допплерография// магниттік-резонанстық томография *** 21 жасар науқас С., бет аймағының ауыруын, ұйып қалу сезіміне, ісінуіне, оң көзінің екі еселеніп көруіне және аузының шектеліп ашуына шағымданып түскен. Анамнезінен: 2 күн бұрын соққы алған, есін жоғалтпаған. Объективті: бет аймағы жұмсақ тінінің ісінуінен бет асимметриясы байқалады, терісі қалыпты. Саусақпен басып тексергенде ауырады, көз ұяшығының төменгі қырының біркелкілігі бұзылған. Ауызының шектеліп ашылуы 2,5см-ге дейін. Бұл ақауда қандай оперативтік емдеу әдісі қажет:// остеосинтез// екі жақтық шендеу// адамс бойынша ілу// + суйектер репозициясы// скелеттік орнына тарту *** Әскери қақтығыс уақытында, не қорғаныс қимылдары кезеңінде полктік медициналық пуктіндегі дәрігер стоматологтың көмек көрсету аумағы:// қан кету, шок пен асфиксиямен күрес// иммобилизациялық таңба салу// + остеосинтез// сынық сызығындағы тістерді жұлу// ақаулар пластикасы *** Төменгі жақтың қандай анатомиялық құрылыс ерекшелігі оқтан жарақаттану кезінде жақтың сау бөлігінің зақымдануына да әкеліп соқтырады:// контрофорстардың болуы// кортикалды қабаттың қалың болуы// буын өсіндісі тұсында иілгендігі// жақ сүйегінің таға пішіндестігі// + жақтың қозғалмалы бекінуі *** Жақ-бет аймағында қандай себептермен оқтың біріншілік траекториясынан ауытқуы мүмкін:// мұрын қуысына түскеннен// + сүйек пен тістерге соқтығысқаннан// жылдам қан ағудан// басты жанына қозғалтқаннан// бөгде заттардың себебінен *** Жарақаттану ошағында ядролық жарылыс салдарынан қандай зақымдаушы фактор біріншілік және екіншілік күйіктер пайда болуына әсер етеді:// енбелі радиация// малы толқын// + сәулелену// ядролық «саңырауқұлақ»// ядролық «бұлт» *** Жарақаттанғандарды эвакуациялаудың қай этапында күйік жара бетін күту мен жабу жүргізіледі:// дәрігерге дейінгі// дәрігерлік// + мамандандырылған// анайы// тыл госпиталдері *** 28 жасар науқас К., оң шықшыт буынының қыртылдауы мен сақылдауына, ауызын ашқанда ауыруатындығын шағымданып қаралған. Анамнезінен ауырғанына 6 ай болған, көмекке қаралмаған. Объективті сырттай еш өзгермеген, шықшыт буындары қызметін саусақпен тексегенде оң жағында қыртылдауы, сақылдауы байқалады. Жағын сыртқа қарай қозғалтқанда оң жақ буын басы экскурсиясы сәл ұлғайған. Рентгенограммада аса үлкен өзгеріс байқалмайды. Сіздің диагнозыңыз:// төменгі жақтың жартылай шығып кетуі// бет сүйек буыны артриті// бет сүйек буыны артрозы// + бет сүйек буыны ауыру дисфункциясы// бет сүйек буыны анкилозы *** 28 жасар науқас К., оң шықшыт буынының қыртылдауы мен сақылдауына, ауызын ашқанда ауыруатындығын шағымданып қаралған. Анамнезінен ауырғанына 6 ай болған, көмекке қаралмаған. Объективті сырттай еш өзгермеген, шықшыт буындары қызметін саусақпен тексегенде оң жағында қыртылдауы, сақылдауы байқалады. Жағын сыртқа қарай қозғалтқанда оң жақ буын басы экскурсиясы сәл ұлғайған. Рентгенограммада аса үлкен өзгеріс байқалмайды. Емдеу әдісі қандай:// антибиотик терапиясы// физиоем// + Померанцев –Урбанский байламы// төменгі жақ остеотомиясы// Берше-Дубов бойынша блокада *** 49 жасар науқас Ж., оң жақ сілекей безі ісігін кесіп алып тастағаннан кейін 2 жыл бойы бет нервісінің тұрақты парезі байқалады. Бұл науқасқа қандай ем қолдануға болады:// бет нерві бұтағының декомпрессиясы// бет нерві түйінінің гидротермиясы// + сал болып қалған тіндерді статикалық іліндіру// бет нервісін «тірілту» операциясы// сау жағындағы мимикалық бұлшық еттерді кесу *** Дәрігедің күйіктік қабыршақтарға қатысты тактикасы қандай:// + өздігінен түсіп қалуын күту// оларды кесіп алып тастау// оларды жұмсарту// кератопластиктер тағайындау// арнайы емді қажет етпейді *** Келесі симптомдар күйіктік аурудың қандай кезеңіне сай: күйік айналасындағы терінің күрт бозаруы, қозуы, кейін ми қабілетінің төмендеуі, сұйықтық ішкенде қайта құсып тастайды, асқазан ішек жолдарының парезі, тіпті анурияға дейін дизуриялық белгілердің пайда болуы. 15 - 20 % -тік аумақты қамтитын терең күйіктер:// + күйіктік шок// күйіктік токсемия// күйіктік септикотоксемия// бастапқы фаза// реконвалесценция кезеңі *** 27 жасар науқас Д., ауызын толық аша алмауына, толық тамақ жей алмауына шағымданып. Анамнезінен: көрсетілген шағымдар 3 ай бұрын оң төменгі жақ асты флегмонасын емдегеннен кейін пайда болған. Объективті: сырттай өзгеріссіз, төменгі оң жақ астында – операциядан кейінгі тыртық бар. Ауызын шектеп ашады 1,0 см.-ге дейін. Шықшыт буыны етгенографиясында аса үлкен өзгеіс байқалмайды. Сіздің алдын-ала диагнозыңыз:// бет сүйегі буыны артриті// бет сүйегі буыны ауыру болевая дисфункциясы// + төменгі жақтың қарысып қалуы// бет сүйегі буыны артрозы// бет сүйегі буыны ісігі *** 27 жасар науқас Д., ауызын толық аша алмауына, толық тамақ жей алмауына шағымданып. Анамнезінен: көрсетілген шағымдар 3 ай бұрын оң төменгі жақ асты флегмонасын емдегеннен кейін пайда болған. Объективті: сырттай өзгеріссіз, төменгі оң жақ астында – операциядан кейінгі тыртық бар. Ауызын шектеп ашады 1,0 см.-ге дейін. Шықшыт буыны етгенографиясында аса үлкен өзгеіс байқалмайды. Емі қандай:// қабынуға қарсы терапия// Берше-Дубов бойынша блокада// + төменгі жақ редрессациясы// Померанцев –Урбанский байламы// седативтік дәрілер тағайындау *** Науқас Ж., төменгі жағының сол жақ қызыл иегінде іріңнің болуы, ыстық немесе салқын тағам қабылдағанда төменгі жақ тістерінің сезімталдығына, қанағыштына шағымданып келді. Анамнезінен: ауруына 2-3 ай болған, көмек сұрап келмеген, жағдайы біртіндеп нашарлаған. Объективті: сырттай өзгеріссіз. Ауыз қуысында: 36 тіс қызыл иегі аймағында дөңгелек пішінді жана түзіліс пайда болған, қуысты, сұйықтан тұрады, саусақпен сипалау ауру сезімін тудырады, флюктуация симптомы оң. Айтарлықтай қызыл иек асты және үсті тіс қақтары бар, қызыл иегін түрткенде тез қанайды. Сіздің диагнозыңыз:// абсцесс// флегмона// шиқан// + пародонтальды абсцесс// эпулис *** Науқас Ж., төменгі жағының сол жақ қызыл иегінде іріңнің болуы,ыстық немесе салқын тағам қабылдағанда төменгі жақ тістерінің сезімталдығына, қанағыштына шағымданып келді. Анамнезінен: ауруына 2-3 ай болған, көмек сұрап келмеген, жағдайы біртіндеп нашарлаған. Объективті: сырттай өзгеріссіз. Ауыз қуысында: 36 тіс қызыл иегі аймағында дөңгелек пішінді жана түзіліс пайда болған, қуысты, сұйықтан тұрады, саусақпен сипалау ауру сезімін тудырады, флюктуация симптомы оң. Айтарлықтай қызыл иек асты және үсті тіс қақтары,қызыл иегін түрткенде тез қанайды. Осы патологияда қандай ем жүргізу керек:// кюретаж// + гингивотомия// гингивоэктомия// жаңа түзілісті алып тастау// жаңа түзіліске пункция жасау *** Науқас 30 жаста, жоғарғы жақтың сол жақ бетіндегі, бірінші үлкен азу тістің түбірін жұлу керек. Берілген науқасқа қандай жансыздандыру көрсетілген:// инфильтрациялық// көз асты// торусальді// + туберальді// күрек тісті *** Науқас 30 жаста, жоғарғы жақтың сол жақ бетіндегі, бірінші үлкен азу тістің түбірін жұлу керек. Осы тісті жұлу үшін қандай инструмент қолданасыз:// баянетті қысқыш// құс тұмсықты қысқыш// тік қысқыш// + S-тәрізді сауыттық// S-тәрізді түбірлік *** Дәрігер стоматологқа ауыз қуысын тексерту мақсатында 40 жасар науқас келді. Ауыз қуысын тексеру кезінде, дәрігер 3.5, 3.6 тістерінің түбірлерін жұлу керектігін анықтады.Бірақ, зерттей келе анамнезінен науқас лимфолейкозбен ауыратынын анықталды. Бұл жағдайдйа дәрігердің тактикасы қандай:// 3.5, 3.6 тістерді жалпы жансыздандырумен жұлу// 3.5, 3.6 тістерді жергілікті жансыздандырумен жұлу// + 3.5, 3.6 тістерді жұлу көрсетілмеген// 3.5, 3.6 тістерді жұлу кейінге шегерілген// 3.5, 3.6 тістерді антибиотиктердің көмегімен жұлу *** Науқас 30 жаста., өткізгіштік жансыздандыру мақсатында, 2% новокаинды 2мл көлемінде еккенімізде, бет терісіне, аяқ-қолдарына, тері беткейі деңгейінен аспайтын, қышитын, қызыл түсті дақтар пайда болды. Науқаста қандай асқынулар пайда болды:// + крапивница// квинке ісігі// анафилактикалық шок// контактылы дерматит// пузырчатка *** Парасимпатикалық нерв талшықтарының түйіндері бастау алады:// + бет нервісінің тізе түйінінен// ұйқы артериясының шумақтарынан// жоғарғы жақ нервінен// кезбе нервінен// барабанды струнасынан *** Симпатикалық нерв талшықтарының түйіні бастау алады:// бет нервісінің тізе түйінінен// + ұйқы артериясының шумақтарынан// жоғарғы жақ нервінен// кезбе нервінен// барабанды струнасынан *** Клиникаға 25 жастағы науқас жұтқыншағының қатты ауру сезімімен, ауруы күшейгендігіне, ауру сезімі мойынының оң жақ ұйқы үшбұрышы аймағына таралғанына, қиналып сөйлейтініне, өзін жайсыз сезінуі, басының ауыру шағымдарымен жеткізілді. Ауырғанына 4 күн болған, ауру сезімдері жұтқыншақта пайда болған, ЛОР дәрігеріне барған, онда «Лакунарлы ангина» диагнозы қойылған, жүргізілген ем нәтижесіз.Объективті: тістері сау, аузының ашылуы көлденең 2,5 саусақ, миндалинасы және жұтқыншақтың бүйір қабырғалары ортаңғы сызыққа ығысқан, кілегей қабаты томпайған, қан толған, ісінген. Қанат-жақ қатпары ісінген, кілегей қабаты аздап қан толған. Сіздің алдын ала қойған диагнозыңыз:// қанатжақ кеңістігінің флегмонасы// + жұтқыншақ маңы кеңістігінің флегмонасы// жақ арты кеңістінің флегмонасы// төменгі жақ асты кеңістігінің флегмонасы// ауыз қуысы түбінің флегмонасы *** Клиникаға 25 жастағы науқас жұтқыншағының қатты ауру сезімімен, ауруы күшейгендігіне, ауру сезімі мойынының оң жақ ұйқы үшбұрышы аймағына таралғанына, қиналып сөйлейтініне, өзін жайсыз сезінуі, басының ауыру шағымдарымен жеткізілді. Ауырғанына 4 күн болған, ауру сезімдері жұтқыншақта пайда болған, ЛОР дәрігеріне барған, онда «Лакунарлы ангина» диагнозы қойылған, жүргізілген ем нәтижесіз. Объективті:тістері сау, аузының ашылуы көлденең 2,5 саусақ, миндалинасы және жұтқыншақтың бүйір қабырғалары ортаңғы сызыққа ығысқан, кілегей қабаты томпайған, қан толған, ісінген. Қанатжақ қатпары ісінген, кілегей қабаты аздап қан толған. Оперативтік жолды көрсетіңіз:// төменгі жақтың төменгі қыры,тері жағынан// + төменгі жақ бұрышы, тері жағынан// қанатжақ қатпарына жақын,кілегей қабат жағынан// қанатжақ қатпарынан бүйірінен, кілегей қабат жағынан// төменгі жақ аймағы, тері жағынан *** Клиникаға 25 жастағы науқас жұтқыншағының қатты ауру сезімімен, ауруы күшейгендігіне, ауру сезімі мойынының оң жақ ұйқы үшбұрышы аймағына таралғанына, қиналып сөйлейтініне, өзін жайсыз сезінуі, басының ауыру шағымдарымен жеткізілді. Ауырғанына 4 күн болған, ауру сезімдері жұтқыншақта пайда болған, ЛОР дәрігеріне барған, онда «Лакунарлы ангина» диагнозы қойылған, жүргізілген ем нәтижесіз. Объективті:тістері сау, аузының ашылуы көлденең 2,5 саусақ, миндалинасы және жұтқыншақтың бүйір қабырғалары ортаңғы сызыққа ығысқан, кілегей қабаты томпайған, қан толған, ісінген. Қанатжақ қатпары ісінген, кілегей қабаты аздап қан толған. Қабыну үрдісі қандай анатомиялық кеңістікке таралуы мүмкіндігін көрсетіңіз:// кеуде орталық қуысы артына// + кеуде орталық қуысы алдына// кеуде орталық қуысы ортасына// кеуде орталық қуысы бүйіріне// кеуде орталық қуысынан алшақтау *** Дәрігерге дейінгі көмек жүргізіледі:// дәрігер// медбике// + фельдшер// әскер// санитар *** Әскери қимылдар кезінде алғашқы медициналық көмек, полкті медициналық пункті фронт сызығынан орналасатын ара-қашықтығы:// 90 метр// 1-2 км// 2-3 км// 2-4 км// + 2-5 км *** Полкті медициналық пункте көмекті жүргізеді:// + дәрігер// медбике// фельдшер// әскер// санитар *** Бет сүйегі асты-қанатша орталық жансыздандыруын жүргізу кезінде дәрігер инені қандай сүйекке дейін енгізеді:// жоғарғы жақ төбесіне// төменгі жақ торусына// самай сүйек қабыршағына + сына тәріздес сүйектің қанатша өсіндісінің сыртқы пластинкасына// төменгі жақтың тәж тәріздес өсіндісіне *** «Крахмалданған салфеткі» симптомына тән:// + Ле-фор I// Ле-фор II// Ле-фор III// төменгі жақ сынуы// бас қаңқасы негізінің сынуы *** Орлов аппаратымен қандай сынықтарды бекітеді:// төменгі жақ// альвеолярлық өсіндісі// + жоғарғы жақ// мұрын сүйегі// бет сүйегі мен доғасы *** Фальтин-Адамс әдісі бойынша қандай сынықтарды бекітеді:// төменгі жақ// альвеолярлық өсіндісі// + жоғарғы жақ// мұрын сүйегі// бет сүйегі мен доғасы *** Ермолаев аппаратымен қандай сынықтарды бекітеді:// + төменгі жақ// альвеолярлық өсіндісі// жоғарғы жақ// мұрын сүйегі// бет сүйегі мен доғасы *** Ермолаев пен Кулагов аппаратымен қандай сынықтарды бекітеді:// + төменгі жақ// альвеолярлық өсіндісі// жоғарғы жақ// мұрын сүйегі// бет сүйегі мен доғасы *** Малевич бойынша «жарылған қыша» симптомы қандай сыныққа тән:// төменгі жақ// альвеолярлық өсіндісі// жоғарғы жақ// бет сүйегі// + бет сүйегі доғасы *** Төменгі жақтың төмен және артқа ығысып сынуында тілдің артқа жылжу асфиксия түрі қандай:// + дислокациялық// обтурациоялық// стенотикалық// клапандық// аспирациялық *** Жұмсақ таңдай қиындысымен, тілмен, кеңірдек жолдарын жауып қалуы нәтижесіндегі асфиксия түрі қандай:// + дислокациялық// обтурациоялық// стенотикалық// клапандық// аспирациялық *** Бұл ауру сілекей және көз жасы бездерінің ұлғайуынан туады:// Гужер-Шегрен ауруы// сілекей тасы ауруы + Микулич ауруы// эпидемиялық паротит// эпидемиялық емес паротит *** Бұл асқыну: беттің 2/3 бөлігінің ұзаруы, көз асты нервісінің аумағында сезімталдығының төмендеуі, «көзілдірік» симптомы, диплопия, мұрынынан қан кетуі тән:// + Ле-фор I// Ле-фор II// Ле-фор III// төменгі жақ сынуы// бас қаңқасы негізінің сынуы *** Жоғарғы тыныс алу жолдарының қан ұйығымен, бөгде затпен және т.б. заттармен бітілу салдарынан асфиксия:// дислокациялық// + обтурациялық// стенотикалық// клапандық// аспирациялық *** Қай анестезияда инені -өтпелі қатпарға бірінші үлкен молярдың сауыты тұсына салады:// мандибулярлы саусақты// мандибулярлы саусақсыз// торусальды// + ментальды// туберальды *** Тандай жансыздандырудағы мақсатты орын:// кіші тандай тесігі// + үлкен тандай тесігі// күрек тістік тесігі// қанат тандай каналы// орақ тәріздес қуыс *** Қай анестезияда инені салатын орын екі сызықтын қиылысуы: вертикальды самай айдаршығының, горизонтальды төменгі молярлардын шайнау бетінен 0,75-1 см жоғары:// ментальды// торусальды// + мандибулярлы саусақты// мандибулярлы саусақсыз// анестезия Берше бойынша *** Қай жансыздандыруда жоғарғы артқы альвеолярлық нерв жансызданады:// инфраорбитальды// тандай// күрек тістік// + туберальды// торусальды *** Тілдін алдынғы 2,3 бөлігін игереді: тіл нервісі// ұрт нервісі// + төменгі ұялық// тіл жұткыншақ// жақ тіл асты *** Төменгі жақтын қай тісін жұлғанда бірінші қозғалыс тіл жаққа қарай жасалынады:// 1// 2// 5// 6// + 8 *** Қай тіс түбірлерін байонет қысқышымен жұласыз:// жоғарғы бірінші премоляр// жоғарғы төменгі премоляр// жоғарғы үшінші моляр// + жоғарғы молярдын түбірлерін// төменгі молярдын түбірлерін *** Жоғарғы ит тісті жұлатын қысқыш:// + тік// ес тәріздес, ұрты тегіс// ес тәріздес, ұрты бұдырлы// байонет// арнаулы байонет тәріздес// *** Төменгі екінші премолярды жұлатын қысқыш:// тік// жазықты// қүс тұмсықты, ұрты біріккен// құс тұмсықты, ұрты бұдырлы// + құс тұмсықты, ұртты тегіс, сауытты *** Туберальды жансыздандырудан кейін гематома болса не істейсіз:// + қысыммен танғыш қою, антибиотикті тағайындау// тілік жасау// стационарға жіберу// В тобы витаминдерін тағайындау// лидаза тағайындау *** Құлақ алды шайнау аймағының флегмонасын кескенде, зақымдалуы мүмкін:// қалқанша тәріздес без// + бет нервсінің шеткі тармақтары// тіл асты сілекей безі// үшкіл нервтін үшкіл бұтағы// бет артериясы *** Құлақ маны шайнау аймағының флегмонасында дамитын қызметтік бұзылыстар:// птоз// гиперсаливация// жұтынудын қиындауы// тіл нервсінің салдануы// + ауыздын ашылуының қиындалуы *** Құлақ маны шайнау аймағының флегмонасында тілік жеткілікті болып саналады, егер ол жасалған:// флюктуация аймағында// тіл түбірі аймағында// терінің қызару шеғарасымен// + инфильтратын ұзына бойына// көп ауырсынатын жерге *** Құлақ маны шайнау аймағының флегмонасын кешенді еміне кіреді:// сәулелік// мануальды// гипотиазивті// + сенсибилизацияға қарсы// седативті *** Құлақ маны шайнау аймағының флегмонасының қоздырғышы:// анаэробтар// + стафилакокк// сәулелі санырау құлақ// бозғылт спирохета// бактериялар *** Одонтогенді жедел гайморитқе тән белгілер:// тіс жегісімен зақымдалған тістін ауруы, дене қызуының көтерілуі, альвеолярлы өскінде жылан көздін болуы, бет терісінің қызаруы, жоғарғы жақ қабырғаларының қалындауы// + сүйек үсті абсцесс, субфибрильді температура, терінің көгеруі, тамсақ ішкенде ауырсыну, сілекейдіне көп бөлінуі// жедел басталуы, қалтырау, дене қызуының көтерілуі, перкуссия жасағанда тістердін ауруы, бір жақты мұрынаң ағуы, ірінді ағымның мұрынаң болуы, рентгенде зақымдалған гаймор қуысының көленкесі төмендеген, жарыққа қарай алмауы, көзден жастын ағуы// ұрт аймағында аздап ауратын қатты инфильтратын болуы, ауыз қуысының мұрын қуысымен байланысуы, үшкіл нервтін екінші бұтағы аймағында парестезия, ауыздын ашылуының шектелуі, мұрынаң аққан ағымның өзгеруі// анамнезінде гаймор қуысының жедел қабынуының болуы, ортанғы мұрын жолында ірінді ағымның болуы, жақ мандағы тіндердін ісінуі, субфебрильді дене қызуы, гаймор қуысының диафаноскопия және рентгенографияда көленкесінің екі жағынан бірдей төмендеуі *** Ауыз қуысы шырышты қабығының облигатты рак алды ауруы:// + Боуэн ауруы// лейкоплакия// папиломатоз// сәулелік стоматит// қызыл теміреткінің эрозивті жарылық түрі *** Жоғарғы азу тісті жұлуы кезінде гаймор қуысының түбінің тесілуі диагнозіның негізгі симптомы:// ұяшықтан ірінің ағуы// ұяшықтан қанның ағуы// мұрынаң қанның ағуы// мұрын шырышты қабығының сінуі// + кюретажды қасықтын ұяшық түбінен ары енуі *** Жоғарғы жақтын созылмалы остеомиелитына тән белгілер:// терінің қызаруы, көз асты және қабақта ісіктін болуы, қабыну контрактурасы, альвеолярлы өскінге пальпация жасағанда ауырсыну, дене қызуының көтерілуі// көз асты аймағының ісінуі, гаймор қуысының зақымдалған жақта ауыр тартуы, зақымдалған жақтағы тісте үнемі сыздап ауруы, басының ауруы, тез шаршауы// + көз асты, ұрт аймақтарының жұмсақ тіндерінің ісінуі, жоғарғы жақ альвеоляр өскінінің қалындауы, зақымдалған жақтағы тістердін ЭОД көрсеткіштерінің өзгеруі, субфебрильді дене қызу// көз асты аймағында жұмсақ тіндерінің ісінуі, тамақ ішкенде ауырсыну, көптеген тіс жегісі бар тістерінің болуы, өтпелі қатпардын қызаруы және тегістелуі// жоғарғы жақтын альвеоляр өскінінде ұстама аурудын болуы, көзден жастын ағуы, мұрынаң ағымның болуы, ұстама кезінде терінің қызаруы, Валле нүктесіне пальпация жасағанда ауырсынудын болуы, көз асты аймағының токтильды және ауырсыну сезімталдылығының өзгеруі, тамақ ішудін қиындауы *** Актиномикоз жие кездеседі:// аяқта// паренхиматозды органдарда// + жақ-бет аймағында және мойында// іште// бас миында *** Бет жарақаттарын біріншілік хирургиялық өндеу мерзімі:// 24 сағат// + 48 сағат// 92 сағат// 96 сағат// 100 сағат *** Қай сынықта, сынық сызығы мұрын түбірі, көздін медиальды стенкасы бойымен, төменгі көз асты сайына дейін, көз асты каналын, шықшыт жоғарғы жақ тігісі, бұдыры арқылы өтіп, негізгі сүйектін қанат тәріздес өсіндісімен аяқталады:// ЛеФОР – 1// + ЛеФОР – 2// ЛеФОР – 3// ЛеФОР – 4// ЛеФОР – 5 *** Бет жақ сүйегінің сынығының белгісі:// муфта тәріздес инфильтрат// + төменгі көз асты шетінде баспалдақ симптомының болуы// жалған прогения// вазопарез симптомы// пальпация жасағанда ауырсыну *** Бет жақ сүйегінің сынығын жоғарғы жақ сынығынаң ажырататын белгі:// бет терісінің сезімталдылығының бұзылуы// гаймор қуысының көленкесінің төмендеуі// бет деформациясы// ауыздын кіре берісі шырышты қабығына қанның қүюлуы// + тістін тістесуінің бұзылмауы *** Төменгі жақ буының таюын орнына қойғанаң кейін тағайындалады:// емдік дене шынықтыру// төменгі жақ самай буыны аймағына массаж// шендеу// + тыныштық, төбе иек танғышы, бір аптаға// жұмсақ тамақ, төменгі жақты женілдету режимі *** Мұрының шеміршек аймағында орналасатын, май бездерінің ісік тәріздес құрылымы:// атерома// + ринофима// фиброма// липома// гемангиома *** Қай ісіктін литикалық және қуысты рентгенологиялық түрлері бар:// амелобластома// адамантинома// + остеобластокластома// остеома// остеоид-остеома// *** Май тіндерінен тұратын ісік:// атерома// ринофима// фиброма// + липома// гемангиома *** Көректердіретін аяқта артерияланған қиынды тұрады, тіндерден:// екі еселенген теріден// тері және тері асты қабатынаң// тері және тері асты қабатынаң, етерден// тері асты қабаты ет және сүйек// + тері, тері асты қабаты және қан тамырынаң *** Блер-Браун бойынша бос отырғызылатын тері қиындысының қалындығы: 0,2-0,4 мм// + л0,5-0,6 мм// 0,6-0,7 мм// 0,8-1 мм// 1 см артық *** Мұрын тандай нервсі қай жансыздандыруда жансызданады:// көз асты// тандай// + күрек тістік// туберальды// торусальды *** Үшкіл нервтін үшінші бұтағының қозғалтқыш талшағы:// ұрт// тіл// төменгі ұялық// + медаильды қанат тәріздес// ментальды Қай тісті құс тұмсықты сауытты қысқышпен жұласыз:// төменгі бірінші күрек тіс түбірлерін// жоғарғы бірінші күрек тіс түбірлері// + төменгі ит тісті// жоғарғы ит тісті// жоғарғы бірінші моляр *** Көз асты аймағында қандай анатомиялық құрылымдар орналасқан:// жоғарғы жақ артериясы// + мимикалық ет және борпылдақ кеністік// лимфатикалық түйіндер// жоғарғы жақ көк тамыры// бет нервісінің шеткі тармақтары *** Самай аймағының ішкі шекарасы: + самай аймағының қабыршықта бөлігі// самай асты қыры// мандай сүйек// шықшыт сүйек// қабыршықты бөліктін шеті *** Тіл асты аймағының жоғарғы шекарасы:// жақ тіл асты еті// + ауыз қуысының шырышты қабығы// төменгі жақтын денесінің ішкі беті// иек тіл асты еті// иек тіл еті *** Қанатша төменгі жақ кенісітігінің жоғарғы шекарасы:// төменгі жақтын бұтағы// + медиальды қанат тәріздес ет// латеральды қанат тәріздес ет// ұрт еті// қанат тәріздес аралық фасция *** Ауыз қуысының түбінін төменгі қабатында орналасады:// жақ тіл асты еті// + төменгі жақ асты сілекей безі// тіл асты сілекей безі// кіші сілекей бездер// ұрт сілекей бездері *** Жұткыншақ маны кеністігінің сыртқы шекарасы:// жұткыншақ еттері// + медиальды қанат тәріздес ет// латеральды қанат тәріздес ет// ұрт еті// қанат тәріздес аралық фасция *** Ауыз қуысы түбінің жоғарғы шекарасы:// жақ тіл асты еті// + ауыз қуысы шырышты қабығы// жақ асты, иек асты аймақтардын терісі// тіл түбірі// төменгі жақтын негізінің ішкі беті *** Серозды лимфадениттегі ем:// қадағалау// + консервативті ем// тілік// түйінді алу// дегидротациялық ем *** Созылмалы периодонтитін қай түрінде жалын көз болады:// фиброзды// гранулематозды// + грануленген// травматикалық// медикаментозды *** Түбір үшы резекция операциясына көрсеткіш:// + өтпейтін қисайған тіс каналдары// жедел периодонтит// созылмалы периодонтитін өршуі// жайылған пародонтит// пародонтоз, төртінші дәрежелі *** Бозғылт спирохетаның енуінен кейін, қатты шанкрдын пайда болуы мерзімі:// 1 апта// + 2-4 апта// 5-6 апта// 7-8 апта// 5-10 апта *** Жедел ірінді периодонтитпен науқаста периосты, периодонте, қоршаған сүйектерде төмендегі өзгеріс болады: нейтрофильды инфильтрация, жалпақ клеткалы инфильтрация// ісік, нейрофильді инфильтрация// + ісік, ірінді ошақтар, нейрофильді инфильтрация// ірінді ошақ, ісік// патология жоқ *** Жақтын жедел одонтогенді остеомиелитінде және жедел периодонтитте сүйекте ұқсас патолого-анатомиялық өзгерістер:// қан тамырларының тромбозы// + сүйек мишығы кеністіктерінің нейрофильдармен инфильтрациясы және сүйектін лакунарлы сінірлуі// сүйекте секвестрдін түзілуі// сүйек каналдарының нейрофильді инфильтрациясы және ісінуі// сүйек тінінің некрозы *** Аналгин таблеткасын ішкеннен кейін науқастын тісінің ауырғаны басылған. Бірнеше күннен кейін шайнағанда ауырсыну пайда болған. Алдын ала қойған сіздін диагнозініз:// + жедел периодонтит// жедел пульпит// жедел периостит// терендетілген тіс жегісі// невралгия *** Созылмалы фиброзды периодонтитта ауырсыну болады:// Шайнағанда// түнде// ыстық тамақтан// жатқанда// + қабыну өршігенде *** Жақтын жедел одонтогенді остеомиелитінде тіс топтарының қозғалмлы болуы және ауырсыну себебі:// сүйек тінінің некрозы// жақтын кемікті қабатының ірінді инфильтрациясы// периостын ірінді екі жақты қабынуы// организімнің ұлануы// + инфекцияның зақымдалған тіс ошағынаң көршілес тіс периодонтына жайылуынаң *** Төменгі жақ остеомиелитімен ауруханада емделгенен кейін 2,5 аптадан сон науқас қайтадан келген, себебі:// емі толық емес// аурудын жедел сатыдан, созылмалы сатыға өтуінен// + аурудын жедел сатыдан, жедел үсті сатыға өтуінен// жедел остеомиелитін ары қарай жалғасуынаң// ауруханадан ерте шығарылуынаң *** Сынық сызығындағы тісті дер кезінде жұлмағанда, дамитын асқыну:// жалған буын// сүйек интерпозициясы// тістердін тістесуінің бұзылуы// + жарақатты остеомиелит// деформация *** Қай асфиксияда қиындыны орнына қойып, тігіс салу қажет:// дислокациялық// обтурациялық// стенозды// + клапанды// аспирациялық *** Жақ сынықтарын уақытша шендеу түрі:// Збарж// Васильев// Рудько аппараты// Киршнер бізі// + Померанцева-Урбанский танғышы *** Алдыға қарай ығысқан төменгі жақты артқы қарай ығыстыруда тартылатын еттер:// + медиальды қанат тәріздес, иек тіл асты// иек тіл асты, өзіндік шайнау// өзіндік шайнау, латеральды қанат тәріздес// самай, жақ тіл асты еті// жақ тіл асты еті *** Бас және омыртқаның қосалқы зақымдалуларында науқасты тасымалдайды:// жанына қарай жатқызып// + ішімен// орындықта// арқасымен жатқызып// аяқтарын бүктіріп, жанына қисайта *** Тіс элементеріне және пародонтан тұратын одонтогенді ісік:// остеома// + одонтома// адамантинома// остеобластокластома// остеома *** Жедел одонтогенді гайморит диагнозін қоюда міндетті түрде жүргізіледі:// жалпы қан анализі, ЭТЖ// диафоноскопия// рентгенография// тістін электроодонтомиясы// + дұрыс жауаптар (1,2,3) *** Дәрігер тістерді жұлу үшін жансыздандыру әдісін қолданады:// оппликациялық жансыздандыру (лидокаин , новокаин , ультрокаин және т. б.)// обтурациялық жансыздандыру// + өткізгіштік жансыздандыру// паранефральды жансыздандыру// бифокальды жансыздандыру *** Иек аймағын жаныстандырғанда инені салу жері:// төменгі жақ торусы// төменгі жақ самай өсіндісі// азу тіс сыртын аралығы// + иек аймағы// төменгі жақ тесігі *** Өткізгішті жансыздандыруды көз асты тесігіне инені салу жолы:// көздің төменгі сыртқы бұрышы// көздің жоғарғы жағы// + көздің жоғарғы ішкі бұрышы// көзгі төменгі ішкі бұрышы// көз асты аймағы *** Жансыздандыру аймағы түрі: жоғарғы жақтын бірінші екінші үшінші азулары осы тістер қасындағы альвеолярлы өсіндінің шырышты қабаты жоғарғы жақ қуысының артқы-сыртқы қабырғасының сүйек тіндері:// таңдай жансыздандыруы// жоғарғы жақ төмпешігінің жансыздандыруы// + торусальды жансыздандыруы// Берше-Дубов жансыздандыруы// көз асты жансыздандыруы *** Сырқат Б. 29 жаста, стоматолог-хирургке мынандай шағыммен келді аузының қатты ашылмауы төменгі жақта сол жақ тісінің ауруы. Қарағанда 38 тісі ұрт жаққа карай өскен, артқы шайнау беті шырышты кабат астында ісінген қызарған, тісті ұрғанда ауырмайды. Ренгенде азу тістің патологиялық өзгерістер жоқ:// жедел ірінді периостит 38 тістен// созыммалы периодонтиттің 38 тістің асқынуы// + 38 тістің жарып шығуының қыйындауы, перикоронаритпен асқынуы// 38 тістің жедел пульпиті// 38 тістің жедел периодонтиті *** Сырқат 30жаста, дәрігердің диагнозы 48 тістің шығуы қыйындауы жедел ірінді перикоронаритпен асқынуы. 48 тісті жұлы үшін қай нервтерді жансыздандыруы қажет:// ұрт мұрын тандай// таңдай көз асты// + төменгі ұяшық, тіл, ұрт// жоғарғы артқы ұяшық// жоғарғы алдынғы ұяшық *** Жедел перикоронаритті емдеудің жергілікті маңызды түрі:// қарамақарсы тісті жұлу// ауызына антисептиқалық шайқау// + перикоронатомия// түнге вазилинмен таңу// физио емдеу *** Жалпы жансыздандыруға жатады:// атаралгезия// + эндотрахеалды наркоз// өткізгіштік жансыздандыру// вагосимпатикалық тежеу// инфильтрационды жансыздандыру *** Ингаляционды наркозға қолданады:// калипсол// + фторатан// дроперидол// окси бутерат натрии// гексенал *** Көктамыр наркозына қолданады:// + калипсол// фторатан// закись азота// циклопропан// трихлорэтилен *** Бет-жақ аймағын жансыздандыруға қолданылатын 2% лидокайнның бір рет қолданылатын ең жоғарғы мөлшері:// 100 мл// 10 мл// + 30 мл/// 40 мл// 60 мл *** Жоғарғы жақ нервісі бастан қай тесік арқылы шығады:// шүйде тесігі// сопақша тесік// остисті тесік// + дөңгелек тесік// төмеңгі жақ тесігі *** Қай нервтің соңғы талшығы кіші қаз табанды құрайды:// төмеңгі жақ// көз// + жоғарғы жақ// иек// ұрт *** Жоғарғы жақ дөнесін жансыздандырғанда жоғарғы ұяшық нервісінің қайсысын тежейді: + артқы// ортаңғы// алдыңғы// барлық// иек *** Үлкен таңдай нервісін жансыздандырғанда қай нерв тежеледі:// мұрын-таңдай нервісі// + үлкен таңдай нервісі// үлкен және ортаңғы таңдай нервісі// ортаңғы жоғарғы тіс талшақтары// ит тіс *** Төменгі жақ нервісі бастан қай тесік арқылы шығады:// шүйде тесігі// + сопақша тесік// остисті тесік// дөңгелек тесік// төмеңгі жақ тесігі *** Ауыз ішінен мандибулярлы жансыздандыру кезінде анатомиялық белгі болатын нәрсе:// өтпелі қатпар// самай қалқаны// үлкен азу тіс арты шұнқыры// + қанатты жақ қатпары// төмеңгі жақ тесігі *** Торусальды жансыздандыру кезінде қай нервке тежеу болады:/ тіл және ұрт// тіл және төмеңгі жақ ұяшығы// тіл,үрт және төмеңгі жақ ұяшығы// + тіл, төмеңгі жақ ұяшығы және иек// жоғарғы артқы альвеолярлы тармақ *** Төмеңгі жақ нервісі негізгі тармағын қай тесіктен жансыздандырады:// ұйқы тесігі// + сопақша тесік// остисті тесік// дөңгелек тесік// төменгі жақ тесігі *** Навокаинің жансыздандыру уақытын көбейту үшін адреналин сүйығын қосу немен негізделеді:// адреналин орталық нерв жүйесін қатты басады// адреналин ауыратын нерв талшықтарын тежейді// тахикардияның тездетілуі// + новокайнның сіңуін, тартылуын тежейді// қан тамыр қысымын төмендетеді *** Вайсблат әдісімен жоғарғы жақ нервісінің жансыздандырғанда ине салу орнын көрсетіңіз:// буын дөнесі// шықшыт альвеолярлы қыр// + трагоорбитальды сызықтың ортасы// қаңатты-таңдай шұңқыры// дөңгелек тесік *** Өткізгіштік жансыздандырудан кейін болатын жергілікті асқынулар:// + неврит// невралгия// вазопатия// аналгезия// обморок *** Коллапс кезіндегі тамыр соғысы:// жиі, жіңішке// жіңішке, сирек// жиі, жақсы толған// сирек, жақсы толған// + анықталмайды *** Аллергиялық шоктың:// диатез// улану// созылмалы панкреатит// + бұрын болған аллергиялық реакциялар// естен тану *** Қандай аурулар кезінде тісті жұлу стационарда жүргізіледі:// тиреотоксикоз// сульфаниламидтерге аллергиясы болса// созылмалы гепатит// + гемофилия, тромбопения// сусамыр бір қалыпты кезінде *** Тіс жұлу кезінде шок болудың себебі неде:// жансыздандырудың жеткіліксіздігі және жарақат алу, тісті ұзақ жулу// ми қан тамырының спазмы// + аллергиялық реакция// қан қысымының көтерілуі// операция алдындағы қорқыныш *** Сырқат 64 жаста 46 тістің жұлыуға жергілікті өткізгіш жансыздандыру жасалды 2% новокаинмен. 30-60 секундтан соң ауруда қорқыныш сезімі пайда болды, суық жабысқақ тер, ерні когерді, қан кысымы төмендеді, көз қарашығы үлкейді, көз қарашығы жарыққа реакция бермейді. Өздігінен кіші дәретке отырды. Сіздің диагнозыныз:// коллапс// талу// + анафилактиқалық шок// қан қысымының көтеріліу// қан қысымының кризі *** Ауру Г 45жаста. Бұзылған 47тісті жұлуға жергілікті жансыздандыру жасалды 2%новокаинмен. 5 минут өткен соң төменгі жағының оң жағы, иек және тіл ұшы жансызданды. Бұл немен байланысты:// + төменгі жақ ұяшығы және тіл нервісінің жансыздануы// Венсан симптомы// Дюпютрен симптомы// ұрт нервісі жансызданды// үшкіл нервтің үшінші тормағының невриті *** Ауру С 40жаста тіс поликлиникасына тіс салдыру үшін тістерің жұлуға келді. 11,12 тістерің жұлу керек, қозғалуы III сатыда, тамырлары ⅓ ұзындыққа ашылған. Осы тістерді жансыздандыруда қандай нервтерді жансыздандру керек:// таңдай, жоғары ортаңғы ұяшық// + мұрын таңдай, жоғарға алдыңғы альвеолярлы// күрек тіс, таңдай// таңдай, жоғарғы арты альвеолярлы// кіші қаз табан *** Диагнозы жедел остеомиелиттегі себепкер тісті:// сақтау керек// шина қою// пульпасын алу// жұлу// + міндетті түрде жұлу *** Операция сатысы кортикалық пластинкасын ашу, сүйекті кесу, тістің тамырының ұшын кесу, кұысты кюретаж жасау, шырышты кабатқа тігіс салу:// гаймаротомия// остеосинтез// секвесторэктомия// + тіс резекциясымен цистоэктомия// жақты кесу *** Кезекті емдеу тәсілі хирургиялық және антибактериалды, десенсебилизациялық, дезинтоксикациялық, иммунды, энзима, физио емдерінің көрсеткіші:// жақтын жедел периоститі// жедел ірінді периостит// + жақтын жедел остеомиелиті// сибирь язвасы жарасы// рожалық қабыну *** 5 белгісі бар ауруда атаңыз: а) озноб, б) инфильтрат, в) жақтын ауруы, г) бірнеше тістің босуы, д) дене қызуының жоғары болуы:// флегмона// жақтын жедел периоститі// бет-жақ буынының жедел артриті// + жақтың жедел остеомиелиті// рожалық қабыну *** Жедел және созылмалы периодонтитті дифференциялайдау:// тістің сынуы// созылмалы гаймориттің асқынуы// созылмалы сиалодениттің// созылмалы лимфодениттің// + жедел іріңді периостит, пульпит *** Периоститтің пайда болу себебі:// бет жұмсақ тіндерінің жарақаты созылмалы периодонтиттің асқынуы, эпулид// төменгі жақтың буын өсіндісінің сынағы// альвеолярлы өсіндісінің фибромасы, эпулит// созылмалы гаймориттің асқынуы, пародонтит, альвеолярлы өсіңдісің фибромасы// + созылмалы периодонтиттің асқынуы, перикоронарит, пародонтит, альвеолит *** Жақтың жедел периоститінің клиникалық белгілері:// қабыну аймағындағы бірнеші тіс босаған// аузын шектеулі ашады// бетжұмсақ тіңдерінің инфильтраты, өтпелі қатпардың ісігі// тіл асты қатпарының ұлғауы// + қызару, ісік, өтпелі қатпардағы инфильтрат 2-3 тістер тұсында *** Жақтын жедел одонтогенді периоститіңде дәрігерге келгенде не істеу керек:// периостотамия// тісті жұлу// + себепкер тіс жайлы шешу, периостотомия жасау// физиоялық жасау// көкетке демалатындай аналептитерді *** Жақтын созылмалы одонтогенді остеомиеллиттінде секвестрдің бар екенің қалай білуге болады:// себепкер тіс өзі түсіп қалады, тіс ұяшығынан грануляция шығады// абсцесс пен фленгмонадан, остеомиелит асқынады// + ренгенде бойында ісіген грануляция бар, жыланкөзі зондпен тексеру керек// сиалырамме, тістердің тез босады// лабораториялық зерттеулердің қортындысы *** Жақтын созымалы одонтогенді остеомиелитінде секвестр пайда болғанда емдеу әдісі:// + секвестр эктомия, дәрі дәрмекпен емдеу// ауыз қусында емдеу, грануляцияна қырын алу, антибактериалды ем// антибактериалды ем, жыланкөзді кесіп алу// себепкер тіс тұсынан периостотамия жасау// антибактериалды ем *** Созылмалы остеомиелитте секвестроэктомия жасау мерзімі:// физиоемнен соң// антибактериалды емнен соң// секвестр пайда болғаға дейін// + секвестр пайда болған соң// жедел процесс басылған соң екі жетіден кейін *** Жоғарғы жақтағы секвестрінің құралу мерзімі:// бір жеті// он күн// + үш төрт жеті// бес алты ай// үш төрт күн *** Төменгі жақ секвестрінің кұралу мерзімі:// бір жеті// он күн// үш төрт жеті// + бес алты ай// үш төрт күн *** Ауруда жақтың созылмалы остеоомиелит асқыну пайда болды, себебі:// антибиотикпермен емделді// десенсибилизациялық ем алды// + жыланкөзі жабылып қалды// остеомиелит сатысында тіс жұлынбады// тіс сынуы *** Шырышты қабат альвеолярлы осіндінің ерин, ауыз іші жағынан бінеше тістер бойына қызарған, ісіген, сүйек сырты тінінде инфильтраты бар. Сіздің диагнозыныз:// периодонтитте// периоститте// + остеомиелитте// пульпитте// жоғарғы *** Тіс түбір ұшын кесуге қарсы жағдайлар:// альвеолярлы өсіндінің атрофиясы// тамыр ұшындағы қабынуы асқынуы// ауыз қуысындағы жаралы шірінді процесс// + тістің радикулярлы кистасында// тістің коронкакасының қатты бұзылуы *** Ауру диагнозы жақтын жедел одонтогенді остеомиелиті. Аурудың ауыз құысындағы өзгерісті көрсет:// жақтын барлық тістері бос// альвеолярлы өсінді аймағында қабынған, шекерасы анық емес инфильтрат, тістерді ұрғанда ауырады// + альвеолярлы өсіндінің муфта тәрізді жуандануы, қызыл иек астында ірін бар тістері бос, ұрғанда ауырады// жақ қисаюы, Дюнюнтрек синдромы, жағы аурады// инфильтраттын қабынған шикарасы анық, жұк симптомы жоқ *** Абсцесспен флегмонанын этиологиясы:// жақтың остеомасы// жедел іріңді ренит// тістердің дистописы// + жедел периодонтит, созылмалы периодонтиттің асқынуы, жақтын жедел астеомиелиті, перикоронарит// жақтың туберкулезы *** Флегмонада болатын қабыну орнын атаңыз:// тері, сүйек үсті тіні// сүйектер асты тіні// + көк ет аралық тіңдер, тер асты тіні, қан тамырлары жанындағы тіндер// ауыз қуысының шырышты қабаты, сүйек үсті тіні, сүйек// тері асты тіні, сүйек үсті тіні, сүйек *** Жоғарғы жақтын терең орналасқан тіндер аймағы:// + самай асты// шақшыт// ұрт// көз асты// иек *** Төменгі жақтын үстіңгі тіндер аймағы:// жұтқыншақ жаны// қанатты төменгі жақ// ауыз қуысының түбі// + құлақманы шайнау// самай асты *** 8-жасар бала ауыз қуысын санациялау мақсатында балалар стоматологиялық емханасына келді. Дәрігер 6.5 тісті емдеуді жоспарлады және 2%-5.0 лидокаинмен инфильтрациялық анестезия жасады. Анестетик жасағаннан кейін пациент беті бозарды, әлсіздікті сезінді, есі танған. Пульсі жіптәрізді, артериальды қысымы 75/45 мм.с.б. Келтірілгендердің ішінде қайсы препаратты мына жағдайда бірінші қолдану қажет:// + преднизолон 3,0// кордиамин 1,0// эуфиллин 2,4%- 0,5// папаверин 1,0// магния сульфат 2,5%- 5,0 *** 3 жастағы баласымен анасы балалар стоматологиялық емханасына қаралды. Түнде тістің ауыратынына шағымданады. Ауру анамнезін сұрағанда, қыз эпилепсия диагнозымен невропатологта диспансерлік тіркеуде тұрады екен. Қарап тексергенде: ауыз қуысында көптеген тісжегі қуыстары бар. Қыз жылай береді, креслоға отырмайды, дәрігерге қарсыласа береді. Индекс кп= 8. Мына препараттардың ішінде қайсысын венаішілік наркозға қолданады:// димедрол 1%-1,0// + калипсол 3,0// артикаин 0,8// дроперидол 1,0// анальгин 2,0 *** Ауыз қуысын санациялау мақсатында стоматолог қабылдауына 4жасар баласымен ана келді. Қарап тексергенде: 7.4 тістің жанасу бетінде инфицирленген дентині бар тіс жегі қуысы, шұқып тексергенде, перкуссияда ауру сезімі жоқ. Бұрын қойылған пломба түсіп қалған. Индекс кп = 9. Келесі келтірілгендердің ішінде қай препараттар ауыз қуысын санациялаудан кейін электрофорезге қай препараттарды қолдануға болады:// + кальций глюконаты 10%// кальций глюконаты 1%// натрий фториді 0,1%// аскорбин қышқылы 1,0// калий иодиді 1,0 *** 29 жастағы әйел жоғарғы жақтағы алдыңғы тістерінде ақ дақтар пайда болғанына косметикалық ақауға шағымданады. Қарап тексергенде:11 және 21 тістердің вестбулярлы мойын бөлігінде көлемі 2 мм болатындай бор тәрізді дақтар байқалады. Қандай электроодонтодиагностикалық көрсеткіш диапозоны НЕҒҰРЛЫМ сәйкес келеді:// + 2 – 6 мкА// 80 – 90 мкА// 20 – 25 мкА// 10 – 15 мкА// 100 – 120 мкА *** 55 жастағы ер адам төменгі жақтың сол жағындағы тісінің эндодонттық емдеуден кейін тісін тістегенде ауыратынына шағымданады. Рентген суретте 36 тісі физиологиялық апекске дейін пломбыланған. Тіс түбірі ұшында өзгеріс жоқ. Төменде көрсетілген физикалық тәсілдердің қайсысын қолданған НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек:// аэроионотерапиясы// озонотерапиясы// электр ұйқы терапиясы// + флюктуоризация// лазермен емдеу *** 35 жастағы ер адам жоғары жақтағы сол жағындағы тісінің эндодонттық емдеуден кейін тісін тістегенде ауыратынына шағымданады. Рентген суретте 26 тісі физиологиялық апекске дейін пломбыланған. Тіс түбірі ұшында өзгеріс жоқ. Төменде көрсетілген физикалық аспаптардың қайсысы емдеуде қолдануда НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек:// ЭОМ-3// ОТРИ -1// Поток-1// + АСБ-2// ДКС-2М *** 55 жастағы әйел адам дәрігер – стоматолгқа ауыз қуысының құрғап, ашып ауыратынына шағымданады.10 күн бойы ангина ауруымен емделген.Кең спектрлі антибиотитер қабылдаған.Қарап тексергенде; ауыз қуысының шырышты қабаты ашық қызыл түсті, құрғақ, жылтыр, тілдің жіпше тәрізді бүртіктері атрофияланған.Сілекейдің тұтқырлығы жоғары, көпіршіктеніп тұрады. Төменде берілген дәрілік препараттардың қайсысын жалпы емдеуде қолдануда жақсы нәтиже береді:// антибактериалді// + саңырауқұлақтарға қарсы// вирусқа қарсы// кератопластиктер// протозойдтарға қарсы *** 55 жастағы әйел адам дәрігер – стоматолгқа ауыз қуысының құрғап, ашып ауыратынына шағымданады.Науқас қант диабетімен 1 жылдан бері есепте тұрады.Дәрігер эндокринолог үнемі қабылдайтын дәрілер тағайындаған.Қарап тексергенде; ауыз қуысының шырышты қабаты қызарған, құрғақ жылтыр, тілдің жіпше тәрізді бүртіктері атрофияланған.Ауыздың езуінде- эрозия ошағы бар, бетін сұр қабықпен жауып жатыр.Төменде берілген дәрілік препараттардың қайсысын жалпы емдеуде қолдануда НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек:// окситетрациклин// интерферон// трихопол// + микосист// ацикловир *** 18 жасар жігіт ауыз қуысындағы ауру сезіміне, қызыл иектің қанағыштығына, жалпы әлсіздігіне,тәбеттің төмендегініне шағымданады. 3-күн бұрын жедел ауырған, дене қызуы 37,8 С көтерілген,жалпы әлсіздік болған. Қарап тексергенде; ұрт, қатты таңдай,еріннің кілегей қабатында көптеген сопақша пішінді ұсақ эрозиялар көрінеді,сипап тексергенде ауру сезімі бар.Қызыл иек жиегі ісінген, қызарған. Төменде берілген дәрілік препараттардың қайсысын жалпы емдеуде қолдануда НЕҒҰРЛЫМ тиімдірек:// доксициклин// бисептол// метронидазол// орунгал// + ацикловир *** Периостит кезінде іріңді процесс орналасады:// тері астында// бұлшықет астында// + сүйек қабығы астында// жақтың сыртқы кортикальды пластинкасының астында// альвеолярлы өсіндінің шырышты қабат астында *** Бос тері қабатын көшіргеннен кейін жергілікті алғашқы асқыну:// + гематема// гиперпигментация// тыртықты трансформация// лоскуттан қан кету// парастезия *** Папиллома –бұл:// + қатерсіз түзіліс// араласқан ісік// қатерлі ісік// қатерлі факультативті ісік// қатерлі облигатты ісік *** Егер 17 және 27 тістердің сауыт бөлігі жоқ болса, қолданылатын аспап:// + штык тәрізді шипцы// тік элеватор// бұрышты элеватор// бір жағында шипикасы бар S-тәрізді сауыт// тік, біріккен *** Төменгі жақтың бифокальды сынуы бұл:// + төменгі жақтың екі жақты сынуы// төменгі жақтың бір жағындағы екі немесе бірнеше фрагменттерінің сынуы// үлкен сынықтың бос фрагменттерінің сынуы// төменгі жақтың денесінің альвеолярлы өсіндісінің фрагментінің бөлінуі мен сынуы// төменгі жақ денесінің, бұтағының жұмсақ тіндердің интерпозициясымен бірден сынуы *** Қандай имплантат кезінде көбінесе остеоинтеграция кездеседі:// субкортиткальды// + екі кезеңді винтті// субпериостальды// тиімділікті// инсерт-имплантатты *** Үшінші азу тістің дұрыс орналаспауы және перикоронит кезінде қандай әрекет жасалынады:// + тісті жұлу// секвестректомия// капюшонды кесіп алу// лидокаин аппликациясы// өтпелі қатпар бойымен кесу *** Ауыз қуысының түбінің флегмонасы қолайсыз ағымы кезінде инфекция жайылады:// + көкірек сүйегі мен омыртқалар аралығындағы қуысқа// субдуральды кеңістікке// құлақ маңы сілекей безіне// қанатша таңдай көк тамырлы өрімге// бас миының көк тамырлы синусына *** Жоғарғы 18 және 28 тістерді жұлу кезінде бірінші шығару қозғалысына бағыты:// + ұрт бағытқа қарай// таңдай бағытқа қарай// дистальды бағытқа қарай// медиальды бағытқа қарай// айналмалы қозғай *** Тістерді жұлу үшін дәрігер қандай жансыздандыру әдістерін қолданады:// аппликациялық жансыздандыру (лидокаин, новокаин, ультракаин және т.б.)// обтурациялық анезтезия// + өткізгіштік анестезия// паранефральды анестезия// бифокальды анестезия *** Төменгі жақасты сілекей безін алудағы кезеңінің бірі мына байлам болып табылады:// стенонов өзегі// + вартанов өзегі// а. carotis communis// жоғарғы қалқанша артериясы// бет нервісінің шеткерлік бұтағы *** Егер сынықтың сызығы мұрынның түбірі арқылы, көздің ішкі қабырғасымен, көз асты тесігіне дейін, көздің сыртқы қабырғасы бойымен маңдай бет сүйегі тігісі және бет сүйегі доғасы, клин тәрізді сүйектің қанатша тәріздес өсіндісі арқылы өтетін болса, дұрыс диагнозды атаңыз:// Ле-Фор І// Ле-Фор ІІ// + Ле-Фор ІІІ// Ле-Фор Герен// Герен *** Науқас И., 38 жаста, қойылған диагнозы: Жайылмалы пародонтиттің ауыр дәрежесі, 4-5 мм сүйекті қалтасы бар, тістің ІІ-ші дәрежелі қозғалысымен, қызылиек шырышты қабаты, біткен және фиброзды өзгерген. Науқасқа қандай операциялық араласу көрсетілген:// кюретаж// Лемецкой бойынша ашық кюретаж// гингивотомия// + Видман-Нейман бойынша қиынды операция// жай гингивиктомия *** 48 жастағы науқаста төменгі жақ асты аймағында 2,0х2,5х2,0 см мөлшердегі, тегіс, ауыру сезімі жоқ, консистенциясы эластикалық, маңайындағы тіндермен дәнекерленбеген, қозғалмалы құрылым анықталды. Тері қабатының түсі өзгеріссіз. Осыдан басқа әр түрлі ауру болуы мүмкін:// дермендты киста// + беттің одонтогенді гранулемасы// метастатикалық лимфаденит// созылмалы одонтогенді лимфаденит// созылмалы сиалоаденит *** Созылмалы остеомиелит кезінде секвестректомия қай кезеңде көрсетілген:// физиоемінен кейін// антибактериальды емнен кейін// + секвестрлердің қалыптасуы алдында// секвестр қалыптасқан кезде// жедел процесстіңбасылғаннан 2 апта өткен соң *** Ауыз қуысы түбінің флегмонасы кезінде операциялық түсім үшін тілік жасалынады:// иекасты аймақта// төменгі жақ бұрыш аймағында// шырышты қабатта қанат-жақ қыртыс бойынша// жақасты аймақта төменгі жақ қыры бойымен// + бұрыштан бұрышқа доға тәріздес төменгі жақ қырына параллель тілік
жүктеу/скачать 1,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|