Кейбір орталық нерв жүйесінің ауруларында (қан ұю, менингит, жарақаттар), улануда организмде токсикалық заттар жиналып, дем алыс орталығын қоздырып патологиялық дем алысқа және ентікпеге әкеліп соқтырады. Патологиялық дем алысқа түрлеріне жатады:
Чейн-Стокс дем алысы – пациенттерге дем алыс қозғалыстарынан кейін, ұзақ апноэ пайда болады, сонан соң сирек көтеріңкі дем алыс, әрмен қарай ол жиеленіп тереңделеді, максималды терңділікке жеткенше дейін. Сонан соң дем алыс сирек және көтеріңкі тоқтағанға шейін.
Куссмауль дем алысы – дегеніміз сирек, бірақ шулы және терең дем алыс.
Биотта дем алысы – дем алыс қозғалысы бірнеше секундтан 0,5 минутқа шейін тыныштық (апноэ) үзілісі болатын дем алыс.
Ентікпе – дем алыстың жиелігі, қалыптылығы, тереңдігі бұзылуымен сипатталатын ауа жетіспейтін субъктивті сезім. Ентікпе физиологиялық және патологиялық болып 2-ге бөлінеді:
Физиологиялық ентікпе физикалық күш түскен соң және стресстен соң болады.
Патологиялық ентікпе дем алыс және жүрек-тамыр жүйесінің ауруларында кездеседі:
