Зерттеу жұмысының нысаны. Қазақ халқының дәстүрлі мәдениетіндегі жылқының ролін көрсету.
Зерттеу жұмысының пәні шамамен 5,5-6 мың жылдық мерзімі бар дала жылқышылдық өркениетіне жан-жақты талдау жасау.
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Қазақстан жылқының жаратылған жері-отаны екенін полеозологиялық, археологиялық, тарихи-этнографиялық материалдар негізінде дәлелдеу. Қазақтардың арғы ата-бабалары тарапынан жылқыны қолға үйретуі және олардың адамзат тарихына қосқан үлестерін анықтау. Дәстүрлі мәдениетіндегі жылқының алатын орны мен рөлін анықтау үшін «жылқы» мәселесін жан-жақты ғылыми тұрғыда қарастыру.
– Жылқының төрт түліктің ішіндегі алатын орны мен экономикалық тиімділігін көрсету.
– Жылқының қоршаған орта мен табиғаттағы жағдайы, экологиялық тазалығын әйгілеу.
– Жылқылы-көшпенділер өркениетінің мән-мағынасын ашу және жылқының тарихи рөліне шолу.
– Жылқы және әскери өнер, жылқының саяси маңызын көрсету.
– Қазақтың аттың тұрпаты, сыны, түр-түсі, өнімдері, жүріс түрлері мен байланысты атауларымен терминдерін жинау және жүйелеу.
– Ер-тұрман жабдықтарының мүшелері мен бөліктерінің аталуы, жасалу технологиясы, аймақтық, елдік ерекшеліктерін көрсету, түрлері мен типке бөлу.
– Қазақтың бұрын мүлдем зерттелмеген ат ойындарының мағынасын ашу.
Жылқы және рухани әлем: батыр мен оның сәйгүлігінің эпостардағы бейнесі, жылқы туралы әдет-ғұрыптар мен ән-күйлердің, билердің этномәдениеттегі орнын пайымдау. Жылқы және қазақтың ту, жалау-байрақтарының шығуы, жылқы түсінің этномәдени қызметін айқындау.
Жылқының қазақтың әдеттік құқығындағы алатын рөлі мен маңызын талдау.
Достарыңызбен бөлісу: |