№
|
ЕСІМІ
|
Билік еткен уақыты
|
Ұрпағы
|
Оқиғалары
|
1
|
КЕРЕЙ
|
1465-1480ж
(ХVғ 2-жартысы)
|
Шыңғысхан –Жошы-Ұрұс- Болат сұлтанның ұлы
|
Қазақ хандығын құрушы. 1470 жылы Түркістанға жорық жасады
|
2
|
ЖӘНІБЕК
|
1473-1480 жж
(ХVғ 2-жартысы)
|
Барақ ханның ұлы
|
Қазақ хандығын құрушы. 1470 жылы Созаққа жорық жасады
XV ғасырдың 70 жж Шайбанихан қазақтардан жеңіліс тапқан қала: Сауран
|
3
|
БҰРЫНДЫҚ
|
1480 (1474) -1511жж
ХVғ соңы-ХVІ ғ басы)
ХVІ ғ 1-ширегі
|
Керейдің ұлы
|
●31 жыл билік етті.
●Хандық билікті соңына дейін сақтамады, Самарқанға көшіп кетті.
●Қазақ хандығын Бұрындық хан билеген жылдар: 1474-1511 жж
ХVғ соңы мен ХVІ ғ басындағы билеуші
Хандықтың аумағын кеңейту үшін Әбілқайыр ханынң ұрпағы- Мұхаммед Шайбанимен күресті.
Сыр бойындағы қалаларды қаратуға күш салды
Бұрындықтан жеңілген Мұхаммед Шайбани қоныс аударды-Мауараннахрға
Шайбанилер басқарған мемлекет-Бұхара
ХVғ аяғындағы Қазақ хандығының негізгі қарсыласы-Мұхаммед Шайбани
Шайбани ханмен болған шайқаста көзге түскен Жәнібек ханның ұлы -Қасым
Ұлы даладан кетіп, Самарқанда қайтыс болған-Бұрындық
Бұрындық хан кезінде әскер басшысы болған сұлтан -Қасым
Мұхаммед Шайбани қаза тапты -1510 жылы
|
4
|
ҚАСЫМ
|
1511-1518жж
(ХVІ ғ басы)
ХVІ ғ 1-ширегі
|
Жәнібектің ұлы
|
●Қасымнан бастап қазақ хандығындағы билік Жәнібек ханның ұрпақтарына ауысты.
Шайбани ханды жеңгеннен кейін 1511 жылы бүкіл қазақ ханы болып сайланды
ХVІ ғ Дешті Қыпшақтың толыққанды билеушісіне айналды
●Қазақ хандығының аумағы кеңейді: батыста Жайыққа дейін, солтүстікте Қарқаралыға жетті
●Қазақ саны 1 млн-ға жетті, әскері 300 мыңға жетті
●Сырдария бойындағы қалалар үшін Мұхаммед Шайбанимен болған 30 жылдық соғысты жеңіспен аяқтады, Сыр бойындағы қалалар Қазақ хандығына қосылды.
● «Қасым ханның қасқа жолы» атанған бес бөлімді заң шығарды
1. Мүлік заңы 2. Қылмыс заңы 3. Әскери заң
4. Жұртшылық заңы 5. Елшілік заңы
●1511 ( 1523 ж) Сарайшықта қайтыс болған,сонда жерленген
●Қазақ хандығы дәуірледі
● «Қасым ханның қасқа жолының» мүлік заңына енді: жер дауы
●Қасым ханның Жетісудағы билігінің нығая түсуіне себеп болған жағдай:Саид ханның Шығыс Түркістанға көшіп кетуі.
●М.Х.Дулатидің дерегі бойынша Қасым ханның әскер саны: 300 мың
●Қасым ханның әскері 300 мыңға жектені туралы жазды- М.Х.Дулати, Бабыр
Қасым хан алғаш байланыс орнатты -Мәскеумен және Батыс Еуропаға танымал болды
“Тарихи Рашиди” кітабында : “Қасым хан Жошыданк ейін ешкім жете алмаған Дешті Қыпшақтағы билеушіге айналды” деп жазды.
|
5
|
МАМАШ
ТАһир
Тоғым
Бұйдаш
Қожа-Ахмет
|
1518(23)-1538жж
|
Жәнібек ханның ұрпақтары
|
Қасым ханнан кейін Қазақ хандығы әлсіреді
1532 жылы Таһир хан-------------------------
ХVІ ғ 20-30 ж таққа отырған Жәнібек ханның ұрпақтары
|
6
|
|
