ХАҚНАЗАР
|
1538-1580жж
(ХVІ ғ ортасы)
|
Қасымның ұлы
|
● 42 жыл билік етті, ХVІ ғ ұзақ билік еткен хан
●Өзбек ханы Абдаллахпен «Қастаспай дос болу «шартын жасады
●Әлсіреген Қазақ хандығын нығайтты
●16 ғ ұзақ билік еткен хан
● Моғолстан ханы Абд ар Рашидпен соғысып, Жетісудың біраз жерінен айырылып қалды. (Шу мен Талас аралығын сақтап қалды)
●1580 жылы Бұхар билеушісі Баба сұлтан қолынан қаза тапты
7●1573 жылы Ресейден С.Мальцев пен Т. Чебуков елші келеді
●Хақназар хан дос болып, өзара көмектесу жөнінде ант жасасты кіммен: ІІ Абдаллахпен
Ноғай Ордасының бір бөлігінің қосылуымен Қазақ хандығының аумағы кеңейді
Хақназар өзін “қазақтарм ен ноғайлардың ханы” деп атады
1580 жылы Ташкент билеушісі Баба сұлтанынң қолынан қаза тапты
|
7
|
ШЫҒАЙ
|
1580-1582ж
|
Жәнібек ұрпағы
|
●80 жасында хан болды
|
8
|
ТӘУЕКЕЛ
|
1582-1598 жж
(ХVІ ғ соңы)
|
Шығайдың ұлы
|
● 16 жыл билік етті
●Ташкент түбінде Өзбек ханы Абдаллахты жеңіп, даңқы шығады
● 1582 жылы Баба сұлтанды жеңді
●1594 жылы Ресейге Құл-мұхаммед елшісін жіберді:
1. Өзбек хандығына қарсы күресте әскери одақтасу
2. Мәскеуде тұтқында отырған Ораз-Мұхаммед ханзаданы босату
●1595 жылы Ресейден елші В.Степанов келді, Ораз-Мұхаммедтің орнына ұлын аманатқа сұрайды
●1598 жылы бір мезгілде хандары қайтыс болған хандықтар: Өзбек хандығы
( Абдаллах) мен Қазақ хандығы ( Тәуекел)
●1598 жылы Бұхар түбінде жараланып Тәуекел қаза табады
●Ішкі қайшылықтарды пайдаланып, Тәуекел хан Ташкент түбінде Абдаллах ханның әскерін ойсырата жеңген уақыт:1597 ж
● XVI ғ.90жж Қазақ хандығы мен Орыс мемлекеті: Өзара елшілік алмасты.(Құлмұхаммед пен Степанов)
1598 жылы қаза тапқан хандар -Тәуекел мен Абдаллах
|
9
|
ЕСІМ
|
1598-1628ж
(ХVІ ғ соңы-ХVІІ ғ басы)
|
Шығайдың ұлы
|
● 30 жыл билік етті
● 1603-1624 ж жеті рет қазақ-бұхар соғысы болды
● Ташкентті Қазақ хандығына қосады
● Ташкентті басқаруды жақын інісі Тұрсынға береді
● 17 ғ Оңтүстікте бір мезгілде екі хан билік етті ( Есім мен Тұрсын)
● 1627 жылы «Тұрсын хан бүлігі» немесе «Қатаған қырғыны» оқиғалары болды
( 1613 жылы Тұрсын хан өз атынан ақша шығарған, 1627 жылы Есім хан екеуі шайқасады)
●Мәтін сұрақ: Алғашқы қазақ бұхар шайқасы болды: Самарқан маңында
Мәтінде баяндалған «Есім ханның ескі жолы» заң ережелерінің шыққан мерзімін анықтаңыз: XVII ғасыр
●Мәтін бойынша Есім ханның «Қасым ханның қасқа жолына» өзгертулер енгізудегі себебін анықтаңыз: Сыртқы саясатта тұрақтылықты сақтау үшін
|
