Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі Тәрбие сағатының тақырыбы

1.Оқушыларға ел бірлігі, ауыл тірлігі туралы мазмұнды пікір, тұжырым қалыптастыру.

2.Халық тағылымдарымен,шешендік сөздермен таныстыра отырып, оқушылардың өзіндік пікірін қорытуға дағдыландыру.

3.Топтық жұмыстарда оқушының өз ойын жеткізу шеберлігін, ойлау қабілетін дамыту.

Иә, бірлігі бар ел азбас. Елді бірліктен, ауылды тірліктен айырмасын дейік. Бүгінгі өнеге сағатымыздың басты тақырыбы да бірлік болмақ.

Бұл әрекетті қалай ұйымдастырар едік?(оқушылар пікірін тыңдау)

Сурет бойынша әңгіменің қорытындысын шығару.

“Жұмыла көтерген жүк жеңіл.”

2.”Бірлігі күшті ел тозбайды.”

• 
  Балам, мынаны сындырып көрші.
  

• 
  Енді сол шыбықты біртіндеп сындыршы.
  

Әлібек би:

• 
  Бұдан не түсіндің, балам?-дейді.
  

• 
  Түсіндім,әке, бұл мысалыңыздың мәнісі ынтымағы, бірлігі мықты елді жау да, дау да ала алмайды. «Саяқ жүрген таяқ жейді» демекші,бірлігі, ынтымағы жоқты жау да оп-оңай алады дегеніңіз ғой.
  
• 
  Бәрекелді, балам, дұрыс таптың. Ел билеу үшін алдымен елді ауызбірлікке, ынтымаққа шақыра біл.“Бақ қайда барасың, ынтымаққа барамын” дегеннің мәнісі - осы,- депті.(Н.Төреқұл «Даланың дара ділмарлары»Алматы, «Қазақстан» 2001.106-бет.)
  

Ақыл, ғылым,бақыт-үшеуі бір-бірінен артықшылығын салыстырып, таласып сарапқа түсіпті. Сарапшылар оларға былай депті:

Бірінші-бақытқа: сен, тұрақсыз, опасызсың, орныңды таңдамай қонасың, қонғаныңды ісінтесің, тасытасың, ақырында бір күні лақтырып тастап кетесің. Ақылмен байланыс, сонда көп жасайсың,-депті.

Екінші-ғылымға: дүниеде сенен күшті нәрсе жоқ, қара тасты қайнатасың, дүние жүзін жайнатасың, сақауды сайратасың, жоқты бар, бардан жоқ жасайсың, бірақ та бар ғаламды өзіңе бағындырғың келеді, бағынбағанды демде әлек қыласың. Түзеу де, бұзу да сенен шығады. Ақылмен байланыс. Сонда абыроймен ұзақ жасайсың,-депті.

Үшінші –ақылға: дүниеде адамзатқа сенен артық дос жоқ. Бірақ та ашу үстіңе кіріп келгенде, орныңды беріп шығасың да, кетесің. Ашу бүлдіріп-бүлдіріп кеткен соң, кіресің де, ашудың бүлдіргенін оңдайсың. Әуелден орныңнан тұрмай отырсаң, ашу сенің үстіңе кірмеген болар еді.

Барыңдар, ақыл, сен адам бол, ғылым, сен ат бол, бақыт, сен қамшы бол. Үшеуің біріксең, ешбір мұқтаждарың болмайды, - депті.

“Біз бірге жүреміз” (жылы сөздері арқылы айналып пікір айту.Мысалы:Мен сен үшін мақтанамын; Біз тату достармыз; Сен өте тапқырсың; Күйді керемет тартасың! т.б.)

Шешендік сөздермен мұғалім қорытындысы.

(«Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы»Жауапты редактор

Шаяхметов Ш.Ш. Алматы, Рауан»1994ж.67-бет)
6. Шешендік сөздерден көрініс (оқушылардың орындауында)

Қызылбөрік Мақсот Қашағаннан:

-Елдің бірлігі неден бұзылады?-деп сұрайды.

-Өсек пен көре алмаушылықтан,-деп жауап беріпті би.
Сырлыбай датқа Қашағаннан

-Дүниеде не жаман?-деп сұрайды.

-Ынтымағы жоқ ел жаман. Бәрінен де халқына қадірсіз болған сол жаман,-деген екен тоқталмастан.
Қашағанның қартайған шағында:

-Еліңізден не тілер едіңіз?-деп сұрайды Солтанбек болыс.

-Абылайдай білігі болса, Райымбектей қорғаны болса,Төле бидей ғұламасы болса, бейбіт өмір тірлігі болса, Құдайдан осыны тілер едім,-деген екен. (Н.Төреқұл «Даланың дара ділмарлары» Алматы, «Қазақстан» 2001.424-425-беттер.)
7. Тәрбие сағатын қорытындылау.

Бата-тілек бетшелерін тарату (Мүмкіндігінше барлық оқушыларға таратқан жөн)