Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

53
отандық шикізатты барынша пайдалана отырып, Еуропа мен АҚШ елдерінің жетекші 
өндірушілерінің деңгейіне дейін арттыру мәселесі қарастырылған. жұмыс барысын-
да шиналардың пайдалану сипаттамаларына бұрын қолданылған Нейлон сымдарының 
орнына негізгі тірек құрылымдық элементтерде рудалық сымдарды қолданудың әсері 
анықталды. Өнімнің сапасын арттыру үшін табиғи каучуктың үлесін ұлғайту бөлігінде 
резеңке қоспалардың рецептуралары қайта қаралды, бұл тіркеме техникасының шина-
лары үшін ең өзекті болып табылатын шамадан тыс жүктемемен және нормаға қатысты 
төмен қысыммен жұмыс істеу кезінде иық аймағындағы шиналардың бұзылу қаупін 
азайту үшін.
Нейлон сымын анодпен алмастыру соңғысының айқын артықшылықтарына байланы-
сты, атап айтқанда: ацинді сым жоғары температурада жұмыс істейді, ол жоғары балқу 
температурасымен анықталады (212-216°C орнына 250-260°C); ыстыққа төзімділік, 
динамикалық төзімділік, салыстырмалы беріктік 8-10% жоғары, термиялық шөгу 3-5% 
төмен. Жоғары температурада вулканизация кезінде ацинді сым беріктігін аз жоғалтады 
сондықтан оның техникалық экономикалық қасиеттері жақсырақ болады [1,2].
«Нортек ЖШҚ» технологиялық регламентіне сәйкес мамандармен жылу 
тасымалдағышты ауыстыру бөлігінде вулканизация технологиясын ауыстыру кезінде 
өнім сапасын арттыру мақсатында кәсіпорында қолданылатын Нейлон сымдарын 
арақты және полиэфирлі сымдарға ауыстыру бойынша зерттеу жұмыстары жүргізілді. 
Жүргізілген есептеулер мен зертханалық-жол сынақтарының негізінде полиэфирлі 
сымдарды қолдану жеңіл және жеңіл жүк шиналары үшін неғұрлым орынды екендігі 
анықталды. Дегенмен, қазіргі уақытта Шина өнеркәсібінің ең көп сұранысқа ие секторы 
ауыл шаруашылығы болып табылады. Осы санаттағы шиналар үшін негізгі Техникалық 
сипаттама ішкі ауа қысымының салыстырмалы түрде төмен көрсеткіштерімен жоғары 
жүк көтергіштігі болып табылады. Ауыл шаруашылығы шиналарының сапасын артты-
ру бойынша негізгі жұмыс 560/60R22,5 мод шиналарының техникалық және пайдала-
ну сипаттамаларын арттыру мәселесі бойынша РУФ-2 тіркемелерін өндірушінің «Нор-
тек» ЖШҚ-ға жүгінуіне байланысты тіркеме техникасына арналған шиналар бойынша 
жүргізілді. 
Өнім сапасын арттыру және шиналардың негізгі сипаттамаларын жетекші еуропалық 
компаниялардың деңгейіне дейін арттыру және Тапсырыс берушінің талаптарын арттыру 
бойынша жұмыстарды жүргізу кезінде «Нортек» ЖШҚ мамандары тіркеме техникасына 
арналған шина «шамадан тыс жүктеме» режимінде жұмыс істейтінін ескерген. Өздеріңіз 
білетіндей, «шамадан тыс жүктеме» кезінде шиналардың істен шығуы «жақтаудың крест 
тәрізді жыртылуы» немесе «иық аймағындағы қаңқаның бұзылуы» деформацияның 
жоғарылауына байланысты. Жоғарыда айтылғандай, салқындатқыштарды ауыстыру 
кезінде жоғары температураның әсерінен Нейлон сымдары жойылып, беріктік сипатта-
маларын жоғалтады. Шиналардың жақтауына беріктік сипаттамаларының төмендеуін 
жою үшін балқу температурасы жоғары екені белгілі ареалды сымдар енгізілді [3,4].
Бу режимдеріндегі вулканизациядан кейінгі сымдардың физика-механикалық 
көрсеткіштерін салыстыру 1-кестеде келтірілген. 1-кестеде келтірілген мәліметтерден 
көріп отырғанымыздай, индикатор сымдары жарылғыш жүктеме бойынша жоғары 
көрсеткіштерді сақтайды және нәтижесінде көлік құралының шамадан тыс жүктелуі 
кезінде пайдалану процесінде жойылмайды. Конструкторлық бөлімнің мамандары 
қарастыратын екінші фактор-Тіркеме ауыл шаруашылығы техникасы егістіктерде де, ас-
фальт төселген жалпыға ортақ пайдаланылатын жолдарда да пайдаланылады. Протек-
тор үлгісінің тозуға төзімділігін арттыру үшін Резеңке қоспалардың шифрларын қайта 
қарау жүргізілді: N-220 техникалық көміртегі маркасы неғұрлым белсенді N-339-ға ау-
ыстырылды, регенерат алынып тасталды, СКИ-3 резеңкелерінің массалық үлесі 33% - 
дан 35,47% - ға дейін және СКД 9,2% - дан 17,71% - ға дейін ұлғайтылды. Зерттеулер-
ге сәйкес, протектор үлгісінің тозуға төзімділігі 8 % - ға өсті. Бүйір қабырғаларының 

54
физика-механикалық көрсеткіштерінің салыстырмалы сипаттамалары 2-кестеде 
келтірілген. Ауылшаруашылық техникасының жұмысына тән үшінші фактор-топырақтың 
тығыздығына байланысты шиналардың жұмыс қысымының өзгеруі.
Шинадағы ішкі қысымның өзгеруіне байланысты тұрақты деформация жағдайында 
жұмыс нәтижесінде бүйір қабырғалардың бұзылуын жою үшін бүйір қабырғадағы 
резеңке қоспалардың шифрлары ауыстырылды [5]. Табиғи резеңке рецептке енгізілді.
1 - кесте. Вулканизациядан кейінгі сымдардың физика-механикалық көрсеткіштерін 
салыстыру
Сым маркасы
20н ұзарту
Жыртылған кезде 
ұзарту
Жарылыс 
жүктемесі, Н
30КНТС
4,4
25,5
200,9
30АВУ
-
29,3
287,8
Конструкциялар мен рецептуралар толық қайта қаралғаннан кейін шиналарға 
зертханалық стендтік сынақтар жүргізілді. Сынақтар негізінде шиналардың жүруінің 
жоғарылауы және «бүйір қабырғасындағы жарықтар» ақауын жою анықталды. Нәтижелер 
3-кестеде келтірілген.
2 - кесте. Вулканизациядан кейінгі сымдардың физика-механикалық көрсеткіштерін 
салыстыру
Сым маркасы
300% ұзарту 
кезіндегі шартты 
кернеу, МПа
Шартты созылу 
беріктігі, МПа
Жыртылу кезіндегі 
салыстырмалы 
ұзарту, %
6,4 көп емес
12,5 кем емес
800 көп емес
Сериялық бүйір 
қабырғасы
6
15
620
Табиғи каучукты 
енгізумен
6,4
15,7
590
3 - кесте. Шиналарды стендтік сынау нәтижелері
Шиналардың дизайны
Стендте жүру, км
Құртылуы
Сериялық
3660
Грунтозацептердегі 
жарықтар
Қайта өңделген
3940
Бүйірлік жарықтар
Өткізілген стендтік зертханалық сынақтар және сым мен резеңке қоспалардың 
физикалық-механикалық қасиеттерінің көрсеткіштері негізінде:
- регенератты төмендету және шаңғы-3 және СКД резеңкелерінің массалық үлесін 
арттыру есебінен Резеңке қоспалардың тозуға төзімділігін арттыру;
- бүйір қабырғасының резеңке қоспасына табиғи резеңкелерді енгізу арқылы бүйір 
қабырғасының деформацияға қабілеттілігін арттыру;
- нейлон сымдарын амидпен алмастыру арқылы жақтаудың беріктігін арттыру.

жүктеу/скачать 5,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: