Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі е. Ы. Бидайбеков, В. В. Гриншкун, Г. Б. Камалова, Д. Н. Исабаева, Б.Ғ. Бостанов білімді

174
-  файлдарды жəне қосымша гипермедиа-ақпараттарды жарияла-
натын материалдарға біріктіру механизмі;
- білім беру порталдарының жалпы іздеу жүйелерін түзету 
жұмыстары үшін ақпаратты қосымша іздеу жəне алу техноло-
гиялары;
-  берілген сайттар жиынтығын индексациялау;
-  ақпаратты тізбектеу детализациялау механизмі;
- ақпараттық ресурстарды жəне білім беру порталдарының 
қосымша тараулары жəне рубрикаторларын енгізу жəне 
қабылдау ережесі.
Мұғалімдер порталдарды қолдана отырып, порталды 
қалыптастырудағы бірыңғай саясатты жасауда, сонымен қатар 
оларға арналған ақпараттық ресурстарды жасауда осы күнге дейін 
шешімін таппаған күрделі мəселе болып табылатындығын түсінуі 
тиіс. 
 Аталған мəселе порталдарды қазіргі телекомуникациялық 
құралдардың мүмкіндіктеріне қатысты қалыптастыру кеңістік жəне 
уақыт бойынша бөлінгендігімен күрделене түседі: Ақпараттық-
қатынастық технологиялар əртүрлі уақытта əртүрлі шығарма-
шылық ұжыммен жасалады, бұдан соң дайын өнім порталда 
мəліметтерлі телекомуникациялық каналдар бойынша тасымалдау 
жолымен кіріктіріледі. Нəтижесінде педагогтар жəне оқушылар, 
білім беру порталдарының негізгі қолданушысы бола отырып, 
көптеген бірыңғай емес əртүрлі типті ақпараттардан адасады, 
құрылымдау негізінде əртүрлі критерийлер бар, оны тасымал-
дау, өңдеу жəне алу принциптері əртүрлі технологиялық тəсілге 
бағындырылған.
Білім беру үдерісі қатысушыларына білім беру порталына 
енетін əрбір жеке ақпараттық ресурс үшін компьютерлік техника 
жəне программалық қамтамасыз етілуімен қызмет жасаудың жаңа 
қосымша тəсілдерін меңгеру жеңілірек. 
Интернет желісінің (білім беру порталдарын немесе олар-
ды қолданбай) көмегімен алынған аудио жəне бейне ақпаратты 
қолданудың өзіндік ерекшелігі бар. Кейбір жағдайда мұндай 
ақпаратты беру оқушылардың денсаулығына кері əсері болуы неме-
се оқу үдерісінің тиімділігін төмендетуі мүмкін. 
Қазіргі педагогтар жалпы орта білім беру жүйесіндегі интер-
нет желісінен алынатын ақпараттық ресурстарды қолдану бары-

175
сында туындайтын керіағар мəселелерді білуі жəне көруі қажет. 
Жекеше алғанда, кейбір оқушылар білім берудегі Ақпараттық-
қатынастық технологиялар құралдары беретін еркіндікті пай-
далануға қабілетсіз. Жиі шиеленіскен жəне күрделі тəсілдер педагог-
тар мен оқушыларды меңгеретін материалдан алшақтатуы мүмкін. 
Бұған қарамастан, интернет-ресурстардағы мультимедиалық 
ақпараттың сызықтық емес құрылымы қолданушыны ұсынылған 
сілтемелер бойынша жүрумен «құштарландырады», бұл қол-
данушыны оқу материалынан берудің негізгі өзегінен алшақтатуы 
мүмкін. 
Күн өткен сайын мұғалімдер жеке ақпараттық ресурстарын жəне 
басқа Ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдарын жасау-
мен айналысуда, олардың көпшілігі интернет желісіне түседі. Егер 
мұғалім жеке программаларды жасаумен айналыспаса, онда бұрын 
құрылған сапасы, педагогикалық тиімділігі жəне эргономикасы 
 
жағынан сыннан өткен интернет-ресурстарды пайдалана алады. 
Осындай жағдайда, мұғалімдер денсаулыққа жəне психикасына кері 
əсер келтірмейтін білім берудегі Интернет-ресурстарға қойылатын 
негізгі талаптарды білуі тиіс.
Мектепте жұмыс жасайтын педагог қолданатын немесе 
құрылатын интернет-ресурсты безендірудің негізін құрайтын 
көркемдік шешім қабылдай білуі қажет, ол ресурстың пəндік 
бағытымен анықталады. Мұнда Ақпараттық-қатынастық технологи-
ялар құралдарын безендіру мектепте қолданылатын жəне ортаның 
денсаулық қорғау талаптарына сəйкес оқу жəне балалар əдебиетін 
безендіру тəсіліне қарағанда, сабақтас стилистік шешімде құрылуы 
тиіс. 
Оқушылардың психикасына əсер ететін кемшіліктерді азайту 
мақсатында, білім беру интернет-ресурстарын жасау мен пайдала-
нуда агрессивтік, визуалды жəне дыбыстық элементтерді қолдануға 
болмайды. Интернет-ресурстарды безендіру мұндай ресурстарды 
оқытуда мұғалім мен оқушының қолдануы есепке алынып орында-
луы қажет. 
Білім беру интернет-ресурстарының құрамында қажеттілігіне 
қарай баланың жасерекшелігі ескеріліп қабылдауына бағытталып 
безендірілген тарауларға бөлінуі тиіс. Сонымен қатар мұғалімнің 
сабаққа дайындалуына арналған тарауларды безендіру, күрделі 
шрифтерді, қараңғы фонды, анимацияланған объектілерді жəне ин-

176
тернет-ресурстары жұмыстарынан алшақтатын ұқсас элементтерді 
қамтымауы тиіс. 
Интернет-ресурстарды безіндіру электрондық басылымның 
негізгі мазмұны болып табылатын оқушыларды мəтіндік жəне 
графикалық ақпараттарды тиімді қабылдауын қамтамасыз ететіндей 
болуы маңызды. Ақпараттық беттерді безендіруде мəтіндік ақпа-
ратты оқуды күрделендіретін түстік жəне графикалық шешімдер аз 
болуы тиіс. Негізгі мəтіндік ақпаратты бейнелеуде қолданылатын 
құралдар жиынтығы экраннан оқуға жеңіл болуы қажет. Шрифтерді 
сызу символдардың толық жиынтығын қамтуы жəне кез келген сөзді 
немесе мəтінді бірыңғай визуалдық бейне ретінде қабылдауға жеңіл 
болуы тиіс.
Мектептің денсаулық сақтау кеңістігін қалыптастыру 
тұрғысынан, соның ішінде білім берудің электрондық ресурстары 
мен оқу кітаптарының айырмашылығын төмендету, мəтіндік білім 
беру интернет-ресурстарды версткалау полиграфия қабылдаған ар-
найы ережемен орындалуы маңызды. 
Бұдан басқа, интернетте орналастырылған мультимедиалық 
ақпарат үлкен көлемдегі компьютерлік файлдарды да қамтиды. Бұл 
интербелсендік құралдар, аудио-бейнеүзінділерді қосу, жоғарғы 
мүмкіндікті графикалық бейнелер жəне т.б. болуымен байланысты. 
Каналдардың өткізуші қабілеті мен сенімділігінің жеткіліксіздігімен 
байланысты мұндай ақпараттық ресурстарды оқу үдерісінде 
толыққанды қолдану қиындық келтіреді.  
Телеқатынастық желілердің сапасыздығы немесе жоқтығына 
байланысты проблемалардан аулақ болуы үшін, жергілікті желідегі 
ресурстармен жұмыс жасалуы тиіс. Мультимедиа-ресурстар-
мен жергілікті əрекет жасау барысында, оқушылар ақпаратты 
телекомуникациялық желіден емес, өз компьютерінің ішкі неме-
се сыртқы өзегінен ала алады. Мұнда ақпараттық ресурстардың 
мазмұны жəне ақпаратты беру тəсілі интернетте орналасуына 
толығымен сəйкес келеді. Мұндай ресурстар желілік өзектерден 
телекомуникациялық жұмыстар барысында көшіріледі, содан кейін 
оқушыларға жергілікті нұсқада ұсынылады. 

177
6.4 Оқушылардың сыни ойлауы интернет 
желісінен алынған теріс ақпаратқа сай 
қарым-қатынас факторы ретінде
Ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдары жəне басқа 
да ақпараттық ресурстарды қандай пəннен сабақ беретіндігіне 
қарамастан, барлық мектеп мұғалімдері қолданады. Сонымен қатар 
қазіргі мұғалім оқушыларды интернетті жəне желіде жарияланған 
ақпаратты қолдана отырып, желімен жəне ресурстармен еріксіз та-
ныстырады. 
Мұндай жағдайда интернет ресурстарының мазмұнымен жұмыс 
барысында мектеп оқушыларының денсаулығын сақтау мəселелері 
туындайды. Білім берудегі интернет ресурстарды қолданудан 
психологиялық-педагогикалық сипаттағы жəне ақпараттандыру 
құралдарының оқушының денсаулығының физиологиялық 
жағдайына кері əсерін тигізетін келеңсіз жағдайлар туындауы да 
мүмкін. Осы факторлардың барлығын мұғалім сəйкесінше дайындық 
барысында білуі жəне түсінуі тиіс.
Оқушыларды оқыту барысындағы желіде орналасқан ақпаратты 
қолдану екі сипатта: біріншіден, интернет-ресурстар ақпараттың 
өзегі ретінде көрінсе, екіншіден, ақпаратты алу құралы ретінде 
көрінеді. Осындай сипаттамалардан, осындай құралдарды білім 
беру мақсатында қолдану келесі негізгі дидактикалық міндеттерді 
шешуді қамтамасыз етеді:
- жалпы даму туралы жəне қызықтыратын оқу ақпаратын 
беру;
-  өзара қарым-қатынас құралдарымен қамтамасыз ету;
-  оқытудағы ақпараттық жəне телекомуникациялық технология-
ларды қолдану іскерлігін меңгеру тəсілімен қамту.
Мектептің барлық пəндері бойынша интернетті оқытуда 
қолдану  оқушыларға ақпаратты іздеу, қайта өңдеу жəне алудың 
жаңа технологиясын қолдану бойынша қосымша іскерліктерді 
меңгеруге мүмкіндік береді. Осыған орай интернет ресурстары мен 
құралдарын пəнаралық кіріктіруді практика жүзінде іске асыратын 
жолдардың бірі ретінде қарастыруға болады. Бұдан оқушылардың 
интернет желісінің ресурстарында қамтылатын ақпаратпен жұмыс 
жасау барысында дағдысы қалыптасатын информатиканың оқу пəні 
ретіндегі рөлі күшейеді. 

178
Бұдан басқа, компьютерлік желіден ақпаратты адекватты 
сыни түсіну қажеттігі, телеқатынастарды меңгерудегі ақпаратты са-
уатты өңдеу мен қабылдау тəсілдерін толықтыру қажетілігін туды-
рады.  
Интернет желісі ресурстарын меңгеруде оқушылардың 
мотиваициясына əсер ететін факторларды іріктеу жəне қолдану 
қажет. Мұндай мотивтерді ерекшелеу оқушылардың компью-
тердің көмегімен алынатын ақпаратпен жұмыстың психоло-
гиялық-педагогикалық ерекшеліктерін ескере отырып жүргізу 
керек.
Интернет желісі ресурстарында қамтылатын ақпарат, біржағы-
+нан ақыл-ой жəне эмоционалдық күш түсіруге əкелетін адамның 
қабылдауының бірнеше каналдарына əсер етеді. Көру, есту жəне 
тактилді ақпараттық каналдарды біруақытта қолдану ақпараттың 
өңдеу қиындық келтіреді. Бұл меңгеруге қажетті уақытты 
қысқартады. Оқушы интернеттен алынатын ақпаратты сыни түрде 
бағалау мүмкіндігінен айрылады. Сонымен қатар, оқушыларға оқу 
материалын дұрыс емес интерпретациялауға əкелетін таныс емес 
белгілік жүйеде бағдарлануға тура келеді.
Бірқатар ғалымдардың пікірі бойынша интернет желісіндегі 
ресурстарға жеткілікті түрде жоғары ақпараттық жəне кеңістіктік 
анықталмағандық тəн, сондай-ақ ол оқушылардың адекваттық 
бағдарлануын талап етеді. Көптеген оқушыларда интернетпен 
жұмыс жасаудағы эмиоционалдық күйзеліс жəне коммуникативтік 
тосқауыл осы анықталмағындықтың пайда болуының бір көрінісі 
болып табылады. 
Жасөспірімдер өз бетімен желіде орналасқан үлкен көлемдегі 
ақпаратты өңдей алмайды, қажетті ақпаратты іздеуге қиындықты 
сезеді, келеңсіз сипаттағы ақпараттың əсеріне түседі. 
Осыған ұқсас ақпараттың күшеюі, ақпараттың жетімсіздігі 
күрделі функционалдық жағдайсыздығын туғызады, сондай-ақ 
психикалық денсаулықтың бұзылуына əкеледі. Осыған байланыс-
ты оқушыларда интернет желісін қолдануға деген қызығушылық 
жəне мотивация жойылып кетеді немесе қызығушылығы əржақты 
бола бастайды. Желідегі жұмыстың келеңсіздігі, өз кезегінде, 
оқыту үдерісіндегі жəне күнделікті өмірдегі желі технологиясының 
мүмкіндіктерін практика жүзінде қолданылуынан бас тартуға əкеліп 
соғады. 

179
Оқушыларға интернеттің жағымсыз əсерін төмендетуге 
мүмкіндік беретін оқыту əдістемесі қажет. Практика мұндай 
əдістеменің бар екендігін көрсетеді.  Интернет желісінің ресурс-
тарымен жұмыс жасауға қызығатын оқушыларды бақылаудан, 
оқушылар жұмыстың басында ақпараттық-коммуникативтік сипатта 
болуымен түсіндіріледі. Алдыңғы мотив ретінде жаңа мазмұны көп 
емес, сыни тұрғыдан өңдеуді қажет етпейтін, бірақ оқушылардың 
қызығу тақырыбына байланысты ақпаратты алуға ұмтылысы жата-
ды. Оқушыларда желіні қолдануға деген қызығушылық жəне моти-
вация пайда болады. 
Бұл кезеңде оқушылардың психологиялық ерекшеліктерін 
ескере отырып, оларды қажетті білім саласына бағыттайтын 
мұғалімнің көмегі қажет.  Желіде ақпаратты немесе нысан-
дарды  іздеу алдында, оқушылар өзі нені іздесе сол ақпаратты 
немесе нысанды үлгілеуі қажет. Оқушылар интернет ресурстын не 
үшін қолданып отырғандығын нақты түсінуі, мектепте оқу үшін 
қажетті нақты мақсатқа бағытталған ақпаратты іздеуге мүмкіндік 
беретін құралдар мен технологияны меңгеруі қажет екенін сезінуі 
тиіс. 
Осындай жағдайда оқушылардың сыни ойлауы, ақпаратты 
сауатты интерпретациялау іскерлігі, проблемалық жағдайды 
əртүрлі тəсілдермен шешу, интернет желісіндегі ақпараттық ресурс-
тармен жұмыс жасау үдерісіне шығармашылық көзқараспен қарау 
дамиды.
Мектеп мұғалімі жасөспірімдердің желіден оқу-танымдық 
ақпаратын алуда мотивациясын арттыру қажеттігін ескеруі қажет. 
Оқушылардың қызығушылығын басшылыққа ала отырып, олар-
ды мектеп пəндерін меңгеру тиімділігін арттыру мақсатында 
оқушылардың денсаулығына психологиясына кері əсерін азайту 
арқылы желі ресурстарына бағыттау керек. 
 Оқушылардың интернет желісіндегі ақпараттық ресурстарға 
адекватты қарым-қатынасын қалыптасу қажеттілігін ескере отырып, 
денсаулығын сақтаудағы шараларды белгілеуге болады:
-  ақпаратты өңдеу жəне алу іскерлігі;
-  ақпараттың адрестік бағытталуы;
-  ақпаратты сыни тұрғыдан түсіну дағдысын қалыптастыру;
-  альтернативтік тұрғыдан негіздеу дағдысы;

180
-  ақпаратты интерпретациялау дағдысын қалыптастыру;
-  тлеқатынастық желі арқылы алынған ақпаратты оқытуда жəне 
күнделікті өмірде қолдану жəне сақтау.
Мұндай мүмкіндіктерге жету үшін оқыту əдістемесі оқушылар 
интернет желісіндегі ақпараттық ресурстар туралы түсініктер ала-
тындай болуы шарт. Сабақта оқушыларға жеткілікті танымал 
жəне белгілі желі ресурстарында нақты емес, толық емес жəне 
дұрыс емес ақпарат болуы мүмкін екендігі жөнінде мəлімет 
берілуі тиіс. Мұғалім оқушылардың зейінін жарнамалық ақ-
параттың қауіптілігіне аударуы қажет, онда əдейі жіберілген 
қателіктері жəне файлдармен еркін қарым-қатынас жасау мүмкіндігі 
беріледі. Барлық толық емес жəне нақты емес ақпаратттарға берілген 
мысалдар сəйкесінше мұғалімнің, сонымен қатар оқушының тара-
пынан берілген комментарийлер жəне түсініктемелермен берілуі 
тиіс.
Интернет желісінде орналасқан ақпаратты меңгеру мен 
қолдануға арналған оқытудың əдістемесі бар. Егер сабақ аз топ-
та жүргізілсе, əрбір оқушыда интернетке қосылған компьютер-
мен жұмыс істеу мүмкіндігі болса, мұғалім телекомуникациялық 
желідегі құралдар мен ресурстармен қарым-қатынас жасауына 
нұқсан келтірмей оқушылардың əрекетін бағыттап отырса жетеді. 
Шағын топтағы оқушылардың қарым-қатынасы өзара көмек сипа-
тында жəне оқушы өзінің шығармашылық қабелітін дамыту үшін 
нақты мүмкіндіктерге ие болады. Оқушылардың интернет желісі 
ресурстарын қолданудағы денсаулығына психикалық жағымсыз 
əсері аз болады. 
Сонымен қатар ақпаратты қабылдау үдерісінде интернет 
жəне желідегі жарияланған ресурстар орнын баса алмайтын 
мұғалімнің сөзі үлкен қызмет атқаратындығын ескеру маңызды. 
Мұғалім оқушылар дұрыс қабылдауы үшін оларға түсінікті тілмен 
жеткізе білуі тиіс. Əдістеменің маңызды элементі өздерінің нені 
меңгергендігі жəне интернет желісіндегі ресурстарды жəне олар-
мен жұмыс жасаудың мүмкін болатын технологиясын қолданудың 
мазмұндық элементтерінің негізін түсінгендігі туралы оқушылардың 
ауызша пікірі болуы тиіс. 

181
6-тарау сұрақтары мен тапсырмалары
1. Білім берудегі белгілі компьютерлік желідегі сервистерді қолдану 
ерекшеліктері мен тəсілдерін сипаттаңыз.
2. Интернет желісінде жарияланған білім берудегі электрондық ре-
сурстарды қолданудың мүмкіндіктері мен жағымды жақтарын 
сипаттаңыз.
3.  Web-бет дегеніміз не? Ол қандай компоненттерден тұрады?
4. Интернет желісінде ақпараттық ресурстарды іздеу кезеңдері мен 
құралдарын атаңыз.
5. 
Жалпы орта білім берудегі ақпараттық ресурстар каталогын 
қолданудың жағымды жақтары қандай?
6. Мектеп əкімшілігі, педагогтар, оқушылар, ата-аналардың интернет 
желісінде ақпараттық ресурстарды қолдануы не береді?
7. 
Интернет-портал дегеніміз не? Қандай интернет-порталдарды 
білесіз? Мысалдар келтіріңіз.
8. Федералды білім берудегі интернет-порталдар жүйесі құрылымын 
сипаттаңыз. 
9. Білім берудегі интернет-портал жүйесінде ақпаратты іздеуді қандай 
құралдар жүзеге асырады?
10. Білім берудегі интернет-порталдарды құру мен қолданудың 
жағымды жақтары неде? 
11. Интернет желісінде жарияланатын ақпараттық ресурстарды 
безендіру қандай болуы тиіс?
12. Оқушылардың интернет желісінде жарияланатын ақпараттық ре-
сурстармен жұмыс жасау барысында туындайтын мүмкін болатын 
мəселелерді көрсетіңіз?
13. Оқушыларды қарама-қайшы, толық емес жəне жағымсыз ақпараттан 
шектеуде қандай шаралар  қолданылады?
14. Оқушыларда сыни ойлауды қалыптастырудағы мұғалімнің рөлі 
қандай?

182
7-ТАРАУ БІЛІМ БЕРУДІ АҚПАРАТТАНДЫРУ 
ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ ПЕДАГОГТЫҢ КƏСІБИ ІС-ƏРЕКЕТІ
7.1 Оқыту үрдісіндегі ақпараттандыру құралдары
7.1.1 Оқытуды ақпараттандыру құралдарын жіктеу
Білім беруді ақпараттандырудың қазіргі кезеңдегі үрдісі 
электрондық анықтамалар, энциклопедия, оқыту бағдарламалары, 
білім алушылардың білімін автоматтандырылған басқару 
құралдары, компьютерлік оқулықтар жəне жаттығулар тəрізді 
əртүрлі компьютерлік оқыту құралдары мен ақпараттық-қатынас-
тық технологиялар құралдарын, электронды білім беру басылым-
дары жəне ресурстары (электрондық білім беру басылымдары) 
ретінде қарастырылатын, бірыңғай бағдарламалы-əдістемелік 
кешендерге біріктіру үшін жаппай ұмтылыс жасау. Бұл жердегі 
біріктіру (интеграция) дегеніміз мазмұндық жағынан толыққанды 
əртүрлі ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдарын физи-
калық тұрғыдан бір басылымға бірлестіру. Осылайша əрқилы 
ақпараттандыру құралдары электрондық білім беру басылымда-
ры ретінде қарастырылады, ал бұл терминнің өзі жинақтаушы 
сипатқа ие. 
Электрондық білім беру басылым ұғымының анықтамасы жал-
пы электрондық басылым ұғымы арқылы туындаған. 
Электрондық басылым (ЭБ) дегеніміз графикалық, мəтіндік, 
сандық, сөйлеу, музыкалық, бейне-, фотосурет- жəне басқа да 
ақпараттардың жиынтығы. Бір электрондық басылымның ішінде 
ақпараттық (немесе ақпараттық-анықтамалық) түпнұсқалар, 
ақпаратты жасау жəне өңдеу құрал-жабдықтары, басқару 
құрылымдары болуы мүмкін. Электрондық басылым кез келген 
электронды тасмалдауышта орындалуы мүмкін, сонымен қатар 
электрондық компьютерлі желілерде жариялануы ықтимал.
Бұл жағдайда электрондық білім беру басылым (электрондық 
білім беру басылымдары) дегеніміз сəйкесті ғылыми-практикалық 
білім саласындағы жүйелендірілген материалдардан құралатын 
электрондық басылым. Ол осы салада студенттердің жəне білім бе-
рушілердің шығармашылық белсенділігі жəне іскерлігі мен дағды-
сын қамтамасыз етеді. Электрондық білім беру басылым жоғарғы 

183
деңгейде орындалуы қажет жəне көркемділік безендіруі, ақпараттық 
толықтылығы, əдістемелік құрал-жабдықтың сапалылығымен, 
техникалық орындалу сапалылығымен, көрнекілігімен, логикалық 
жəне тізбекті мазмұндалуымен ерекшеленуі тиіс. Электрондық білім 
беру басылымы ешбір дидактикалық қасиеттерін жоғалтпай қағаз 
түріне ықшамдалуы мүмкін емес. 
Өзіндік анықтамасының ерекшелігіне қарай электрондық 
білім беру басылымдары  визуалды жəне аудио ақпараттық 
сапаны елеулі жоғарылатады, ол жарқын, əсем жəне қарқынды 
бола бастайды. Бұл тұрғыда заманауи мультимедиа технология-
лары өте зор мүмкіндікке ие. Сонымен бірге, электрондық білім 
беру басылымдарын білім беру жүйесіне пайдалану визуалды 
жəне аудио ақпаратты құру əдістерін түпкілікті түрде өзгертеді. 
Егер білім берудің дəстүрлі көрнекілігі, оқытатын объектінің 
нақтылығын түсіндіретін болса, онда компьютерлік техноло-
гияларды қолданған жағдайда тек шынайы объектілердің ғана 
емес, сонымен қатар ғылыми заңдылықтардың, теориялардың, 
ұғымдардың табиғи қасиеттерін қарқынды түсіндіруге мүмкіндік 
болады. 
Білім беруді ақпараттандырудың өзекті мəселелерінің бірі 
электрондық білім беру басылымдарын, ресурстарды жəне басқа 
да Ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдарын жіктеу 
мəселесі. Бұл тəрізді жіктеуді бірнеше əртүрлі критерийлер-
ге негіздеп жүргізуге болады. Бір жағынан, атқаратын қызметіне 
байланысты электрондық білім беру басылымдары дəстүрлі оқу 
басылымдарына жатқызады жəне сəйкесінше, оқу кітабына 
пайдаланатын жіктеу қағидаларын қолдануға болады. Екінші 
жағынан, олар электрондық басылымдар категориясына кіреді 
жəне оларға электрондық басылымдардың жіктелу қағидаларын 
қолданылу тиіс.
Электрондық білім беру басылымдарын жіктемес бұрын 
электрондық білім беру басылымдары сипаттайтын негізгі пара-
метрлерді ерекшелеу қажет. Осылайша олар жіктеуге арналған кри-
терийлер қатарына енетін еді. Жəне осындай параметрлердің ық-
тимал мəндері барынша нақты жəне алдын ала белгіленген-тарау-
ларды талап етеді. Осындай негізгі критерий-параметрлер ретінде 
мыналарды келтіруге болады:
·   электрондық басылымның типі;
·   білім беру саласының заттық құндылығы;

жүктеу/скачать 1,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: