Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Әрінов Қ. К., Мұсынов Қ. М., Апушев А.Қ

 

173 

себілген,  ал  XX  ғасырдың  басынан  республикамыздың  барлық 

жерлерінде өсірілуде. 

 

Бидайдың дүние жүзіндегі егіс  көлемі 220 млн га шамасында, екпе 

дақылдарының ішінде ол бірінші орын алады. 

 

Қазақстанның  ауыл  шаруашылығын  дамытуда  бидай  өндірісі  ең 

тартымды сала болып табылады (Кесте 24). 

 

 

Кесте 24. Қазақстанда бидай өндіру көрсеткіштері 

 

Көрсеткіштер 

2005ж.  2006ж.  2007ж.  2008ж.  2009ж.  Орта 

есеппен 

5жылда 

Егістік аумағы, 

мың га 

12638 

12803 

12885,0  13488,5  14753,9  13313,7 

Астық 

өнімі,ц/га 

9,5 

12,7 

13,0 

9,7 

11,9 

11,2 

Жалпы 

түсімі,мың т 

12006,1  16200 

16466,9  13083,8  17057,0  14962,8 

 

 

 

Агроөнеркәсіп  кешенінде  және  еліміздің  экономикасында  бидай 

өндірісі алдыңғы орындардың бірін иеленеді. Мұнда дәнді дақылдардың 

егістік  аумағы  бүкіл  егістіктің  80%  астамын  алып  жатса,  оның  ішінде 

бидайдың  үлесі  65-70%  жетеді.  Сыртқы  саудада  бидай  астығы  бағасы 

мен сапасы бойынша бәсекеге қабілетті деп есептеледі. 

 

Жер  шары  халқының  жартысынан  көбі  негізінен  бидаймен-  нан 

макарон,  кондитер  өнімдері  т.б.  қоректенеді.  Аталған  өнімдердің 

қоректілігі жоғары болып, халық мұқтажын қанағаттандыру үшін оларда 

бағалы сапа көрсеткіштері мен қасиеттері болған абзал. 

 

Бидай  дәнінің  сапасын  сипаттайтын  маңызды  көрсеткішке  белок 

мөлшері  мен  дән  уызы  (клейковинасы)  жатады.  Бұл  көрсеткіштер 

бидайдың пайдалану сипатын анықтайды. 

 

Өңдеу  өнеркәсібімен  экспорт  үшін  күшті  және  қатты  бидай 

сорттары  жоғары  бағаланады.  Күшті  бидайға  белогі  мен  дән  уызы  мол  

жұмсақ бидай жатады. 

 

жүктеу/скачать 12,59 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: