Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты» шжқ рмк
жүктеу/скачать 207,23 Kb.
|
лекция
| Мал шаруашылығы.Ауыл шаруашылығының бір саласы-мал шаруашылығы.Ол өсімдік шарушылығымен және тамақ өнеркәсібімен тығыз байланысты.Мал шаруашылығы:мүйізді ірі қара,түйе, жылқы,қой,құс шошқа,марал шарушылықтары болып бөлінеді.Мүйізді ірі қара(1,4 млрд бас,2000 жыл) дүние жүзінде біркелкі тарлған десе де болады.Бірақ оның даму бағыты мен өнімділік деңгйі бірдей емес.Мысалы,қоңыржай белдеудің орманды және орманды дала өңірінде ірі қара малдың сүтті-етті және сүтті бағыттары жақсы дамыған.Мұнда мал шаруашылығы қолда ұстау және жайылымдарда бағылу әдісімен жүргізіледі.Мал шаруашылығының осындай түрі Батыс Еуропа елдеріне тән. Етті бағыттағы мал шаруашылығы,негізінен,қоңыржай және субтропиктік белдеудің құрғақтау аудандарына тән.Мұндай жерде экстенсивті немесе көшпелі шаруашылық басым.Етті бағыттағы мал шаруашылығы Азия,Африка және Лаиын Америкасы елдеріне тән.Мал шаруашылығының осы екі бағыты да АҚШ-та,Канадада,Ресейде,Германияда,Австралияда және Жаңа Зеландияда жақсы дамыған.
Қой шаруашылығы- дүние жүзінің барлық жерінде дерлік таралған.Әсіресе ол шөлейтті,шөл, субтропиктік және тропиктік аймақтарға тән.Дүние жүзінде қазіргі кезде 1,2 млрд-қа жуық қой мен ешкі бар.Оның негізгі өнімі-ет пен жүн.Қой шаруашылығы Ұлыбритания,Испания,Түркия,Қытай,Орталыұ Азия елдерінде жақсы дамыған. Ауыл шаруашылығының ең тез өсіп келе жатқан салаларының бірі –құс шаруашылығы. Шошқа шаруашылығы(1 млрд-тан астам)дүние жүзіндегі ет өнімінң 40℅-ға жуығын береді.Еуропа елдері(германия,Франция,Италия,Ұлыбритания,Ресей,Украина,Польша) менАҚШ-тың үлесіне 10℅-ға жуық,ал Азия елдеріне (Қытай,Жапония,Корея,Үндіқытай елдері)1/3-і тиесілі. Дүние жүзілік саудада мал шаруашылығы өнімнің басым бөлігі эканомикасы дамыған елдермен қатар дамушы елдерге тиесілі.Сиыр етін-Австралия,Германия,Франция,Жаңа Зеландия,Нидерланды,АҚШ;қой етін- Австралия,Жаңа Зеландия, Ұлыбритния;шошқа етін-Нидерланды,белгия.Дания,Канада;құс етін-Франция,АҚШ,Нидерланд, Австралия,Жаңа Зеландия,Аргентина,Уругвай және ОАР береді. Пайдаланған әдебиеттер 1. Е.В. Вавилова. Экономическая и социальная география мира. М, Гардарики, 2006 2. А.Ю. Скопин. Введение в экономическую географию. М, 2001 3. М.М. Голубчик, Э. Л.Файбусович. Экономическая и социальная география России и новых независимых государства. М, 2001 4. В.П. Желтиков. Эконмическая география. (Высшее образование). Ростов- на- Дону, Феникс, 2004 5. Экономическая и социальная география стран ближнего зарубежья. (Под ред.М.П. Ратоновой) М, 2004 6.И.А. Родинова, Т.М. Бунакова « Экономическая география », М.2003 7.В.И. Бутов. Экономическая и социальная география: зарубежного мира и РФ, М, 2003. 8.Ю.Г.Липец и др. География мирового хозяйства, М, Владос, 1999 9.М. Байгісиев. Халықаралық экономикалық қатынастар.Алматы, 1998 10.М.М. Голубчик, Э. Л.Файбусович, А.М. Носов. Экономическая и социальная география. М, Владос, 2004 11. Н.Н. Петрова. География. Современный мир. М, Форум- Инфра-М, 2007 12С.Ю.Корнекова, С.П. Семенов. Социально- экономическая география (Пособие для подготовки к экзамену). С- Петербург/Москва/ Харьков/ Минск, Питер, 2001
жүктеу/скачать 207,23 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|