Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Кәсіпқор» Холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы
жүктеу/скачать 1,63 Mb. Pdf көрінісі
|
1 til damytu negizderi
|
Тексеру жүргізу. Тәрбиеші материал дайындайды және дыбыс айтылуын ексере бастайды. Ол дыбыстың тек болмауын немесе алмасуын ғана белгілемей, сондай - ақ оның бұрмалануын, айтылымдағы қандай да бір дәлсіздігін анықтайды. Бала дыбысты қалай айтатындығын анықтау мүмкін емес болған жағдайда тәрбиеші дыбыстың көмескі айтылуын белгілейді. Кейде бала аталған дыбыста суретті атай отыра, оны сөзде дұрыс айта алмайды. Бұл жағдайда тәрбиеші балаға еліктеу бойынша дыбысты айтуды ұсынады. «Маса ұшып жүріп ызылдайды – з - з - з. Маса секілді сен де ызылда. Егер бала масаға еліктей отыра з дыбысын дұрыс айтса, бұл дыбыстың оқшауланып айтылуы мүмкін екендігін білдіреді, алайда бала оны сөзге әлі енгізген жоқ». Бұл жағдайда сол дыбыстың тек бекітілуі қажет, яғни оны сөздерге, сөз тіркестеріне, аудиожазылым және т.б. біртіндеп енгізілуі. Егер бала дыбысты басқамен ауыстырса немесе бұрмалап айтса, бұл балада сол дыбыстың әлі пайда болмағандығын білдіреді. Бұл жағдайда ең алдымен дұрыс дыбысты шығарып, кейін оны сөзге енгізу қажет. Педагог балалардың сөйлеуін тексеру кезінде олардың сөзінің қарқынына, анықтығына, сөздердің 53 IV ТАРАУ. ӘРТҮРЛІ ЖАСТЫҚ ТОПТАРДАҒЫ БАЛАЛАРДЫ ДҰРЫС АЙТЫЛЫМҒА ҮЙРЕТУ ӘДІСТЕМЕСІ 4.1. Сабақтарда және күнделікті өмірде сөйлеудің дыбыстық мәдениетіне тәрбиелеу Сөйлеу мәдениеті – сөйлеу қарым - қатынасы мен пікірдің мақсатын ескере отыра, айтылып жатқанның мазмұнына сәйкес барлық тіл құралдарымен (дыбыс құралдарымен, соның ішінде интонация, лексикалық қор, грамматикалық нысандар) дұрыс қолдану білігі болып табылады. Сөйлеудің дыбыстық мәдениеті сөйлеу мәдениетінің құрамдас бөлігі болып табылады. Мектеп жасына дейінгі балалар оларды қоршаған адамдарымен қарым - қатынас жасау процесінде меңгереді. Балалардың жоғары мәдени сөйлеуіне тәрбиеші зор әсер етеді. Сөйлеудің дыбыс мәдениетін тәрбиелеу жұмысының негізгі бағыттарын анықтай отыра, педагог алдына келесі міндеттер қойылады: балалардың сөздердегі дыбыстарды анық айтуын, сөздерді дұрыс айтуын, анық айтылымға (жақсы дикция), балалар сөйлеуінің мәнерлілігін тәрбиелеу [6]. Сөйлеудің дыбыстық мәдениетін тәрбиелеуін тек дыбыстардың дұрыс айтылымын қалыптастыруына ғана аудармау қажет. Дұрыс дыбыс айтылымын қалыптастыру сөйлеудің дыбыстық мәдениеті бойынша жұмыстың тек бір бөлігі болып табылады. Тәрбиеші балаларға сөзді дұрыс айтуын ,сөздердің анық шығарылуын, дауысты қолдануды білуін меңгеруге көмектеседі, балаларды асықпай интонациялық мәнерлі сөйлеуіне үйретеді. Тексеруге арналған материал тәрбиешімен таңдалады және дұрыс рәсімделеді. Дыбыс айтылымын тексеру үшін белгілі бір дыбыстарға заттық суреттер болуы қажет. Тәрбиеші тексерілетін дыбыстар сөздің басында, ортасында және аяғында орналасқан суреттерді таңдайды. Суреттер бояулы және мазмұны мен орындалуы бойынша қолжетімді болуы қажет. Заттық суреттердің өлшемі - 10*10 см. жүктеу/скачать 1,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|