Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі «мектепке дейінгі балалық шақ» республикалық орталығы балаларды толық КҮн болатын шағын орталықтарда
Балалардың жас ерекшелігінің сипаттамасы
жүктеу/скачать 1,29 Mb.
|
| Балалардың жас ерекшелігінің сипаттамасы
Сюжетті-рөлдік ойын баланың жалпы психикалық, интеллектуалды және тұлғалық дамуына неғұрлым қолайлы жағдай жасайтын жетекші іс-әрекетке айналады. Осы кезеңде бала тілге, оның дыбыстық және мағыналық жағына деген жоғары сезімталдыққа ие болады, шағын таныс әңгімелер айтады, танымдық қызығушылықтарын көрсетеді, құрдастарымен белсенді ойнайды. Осы жаста балалардың бойында фонематикалық естуі, түсті ажыратуы, көз өткірлігі, зат пішіндерін қабылдауы, жетіле түседі, балалар көру және сөзбен қабылдау негізінде заттармен танысуға кіріседі, заттың бір немесе одан көп белгілерін атап көрсетеді. Баланың жады еріксіз сипатқа ие болғандықтан, материал оның қосылған іс-әрекетіне қарай есте сақталады. Осы жастағы бала қиял мен шындық өмірді қиындықпен ажыратады, бала айналадағы барлық заттар өзі сияқты ойлай алады деп болжайды. Мектепке дейінгі кіші жаста баланың бойында кеңістік, уақыт, сан, туралы қарапайым түсініктер, табиғат құбылыстары және оның салдарлары арасындағы қарапайым байланыстар туралы, барлық тіршілік иелерінің өзара байланысы туралы қарапайым түсініктер қалыптаса бастайды. Осы кезеңде балалар қарапайым жалпылама операцияларды меңгереді (жинақтау, мыжу, жырту, құрастыру, қорытынды жасау және т.б.). Бала кейбір тұрмыстық заттарды, ойыншықтарды, орын ауыстыратын заттар мен сөз таңбаларды тұрмыста, ойында және қарым-қатынаста атқаратын іс-әрекетіне қарай пайдаланады; тәжірибелік іс-әрекетінде заттардың қасиеттерін (түсі, пішіні, көлемі, фактурасы, құрылысы) және олардың атқаратын іс-әрекетін ескереді, көп әрі белсенді түрде эксперимент жасайды, бақылайды. Осы жастағы балалар көркем мәтінді эмоционалды және тұтас тұрғыдан қабылдайды. Оның түсінігі сөйлеуден ғана емес, сонымен қатар заттық және ойын қимылдарынан білінеді. Бала үшін бейнелеу іс-әрекеті дегеніміз – бұл өзі жасаған бейне. Осы бейнелер тікелей қабылданған, аңғал, ашық-жарқын бейне болып келеді, фольклорлық бейнелерді еске түсіреді. Мүсіндеу, жапсыру, сурет салу үдерісі – бұл «бейнеге» кіру кезеңі, мұнда жағынды, сызықтар мен пішіндер баланың алдында жандана түседі. Сызық, пішін, түсті дақтар, жағындыларды пайдалана отырып, балалар күрделі емес сюжетті бере алады. Осы кезеңде көпшілік балаларға музыкаға деген эмоционалды үн қатудың жоғары деңгейі тән болып келеді, мұның өзі осы мәселені музыкалық іс-әрекетпен аса қолайлы ете түседі. Кіші жаста моторлық функциялар қарқынды дамиды. Балалардың қимыл белсенділігі дербес іс-әрекеттердің жеткілікті шамадағы жоғары болу деңгейімен сипатталады. Үш жасынан бастап қызығушылығы айқын әрі байыпты пайда болады, осы кезеңде бала өзін жеке бір адам ретінде сезіне бастайды. жүктеу/скачать 1,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|