Қазақстан республикасы білім жəне ғылым

154
Жылжымайтын
мүл
i
кке
менш
i
к
кондоминиум
нысанында
пай
-
да
болуы
мүмк
i
н
, 
бұл
жағдайда
жылжымайтын
мүл
i
кт
i
ң
жекелеген
бөл
i
ктер
i 
азаматтардың
жəне
(
немесе
) 
заңды
тұлғалардың
дара
(
бө
-
лек
) 
менш
i
г
i
нде
болады
, 
ал
жылжымайтын
мүл
i
кт
i
ң
бөлек
менш
i
кте
емес
бөл
i
ктер
i 
ортақ
үлест
i
к
менш
i
к
құқығымен
жылжымайтын
мү
-
л
i
к
бөл
i
ктер
i
н
i
ң
иелер
i
не
тиес
i
л
i 
болады
.
Əрб
i
р
менш
i
к
иес
i
н
i
ң
ортақ
мүл
i
ктег
i 
үлес
i 
оның
жылжымайтын
мүл
i
кт
i
ң
өз
i
не
тиес
i
л
i 
бөл
i
г
i
не
бөлек
менш
i
г
i
нен
ажырағысыз
.
Əрб
i
р
менш
i
к
иес
i
н
i
ң
ортақ
мүл
i
ктег
i 
үлес
i
н
i
ң
мөлшер
i 
мен
оны
ұстауға
арналған
шығындарға
қатысу
дəрежес
i, 
егер
заң
акт
i
лер
i
нде
немесе
шартта
өзгеше
көзделмесе
, 
жылжымайтын
мүл
i
кт
i
ң
дара
(
бөлек
) 
менш
i
ктег
i 
бөл
i
ктер
i
н
i
ң
мөлшер
i
не
байланысты
болады
.
Инвестициялық
пай
қорының
активтер
i
не
ортақ
үлест
i
к
менш
i
кт
i
ң
құқықтық
режим
i
н
i
ң
ерекшел
i
ктер
i 
Қазақстан
Республикасының
инвестициялық
қорлар
туралы
заң
акт
i
с
i
мен
айқындалады
.
Егер
үлест
i 
менш
i
кке
қатысушылар
үлестер
i
н
i
ң
мөлшер
i 
заң
құжаттары
нег
i
з
i
нде
анықталуы
жəне
оған
барлық
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i
мен
белг
i
лену
i 
мүмк
i
н
болмаса
, 
үлестер
тең
деп
саналады
.
Үлест
i 
менш
i
кке
барлық
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i
мен
олардың
əрқайсысының
ортақ
мүл
i
кт
i 
құру
мен
көбейтуге
қосқан
салымда
-
рына
қарай
қатысушылардың
үлестер
i
н
анықтау
мен
өзгерту
тəрт
i
б
i 
белг
i
лену
i 
мүмк
i
н
.
Ортақ
мүл
i
кт
i 
пайдаланудың
белг
i
ленген
тəрт
i
б
i
н
сақтай
оты
-
рып
, 
оны
бөлмей
жақсартуды
өз
есеб
i
нен
жүзеге
асырған
үлест
i 
менш
i
к
қатысушысының
ортақ
мүл
i
кке
құқықтағы
өз
үлес
i
н
ти
i
с
i
нше
ұлғайтуға
құқығы
бар
.
Ортақ
мүл
i
кт
i 
бөл
i
п
алып
жақсарту
, 
егер
үлест
i 
менш
i
кке
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i
нде
өзгеше
көзделмесе
, 
оны
жасаған
қатысушының
менш
i
г
i
не
түсед
i.
Үлест
i 
менш
i
ктег
i 
мүл
i
кке
бил
i
к
ету
оның
барлық
қаты
-
сушыларының
кел
i
су
i
мен
жүзеге
асырылады
. 
Үлест
i 
менш
i
кке
əрб
i
р
қатысушы
өз
i
н
i
ң
үлес
i
н
өз
қалауы
бойынша
сатуға
, 
сыйға
тартуға
, 
өсиет
етуге
, 
кеп
i
лге
беруге
, 
не
Азаматтық
Кодекст
i
ң
216-
бабында
көзделген
шарттарды
сақтай
отырып
, 
оған
өзгеше
түрде
бил
i
к
етуге
құқылы
.
Үлесті
менш
i
ктег
i 
мүл
i
кт
i 
иелену
жəне
пайдалану
оның
барлық
қатысушыларының
кел
i
су
i
мен
, 
ал
кел
i
с
i
мге
келмеген
жағдайда
- 
сот
белг
i
лейт
i
н
тəрт
i
ппен
жүзеге
асырылады
. 
Үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
əрб
i
р
қатысушысы
ортақ
мүл
i
кт
i
ң
өз
үлес
i 
мөлшер
i
не
тең
бөл
i
г
i 
өз
i
н
i
ң
иелену
i
не
жəне
пайдалануына
бер
i
лу
i
не
құқылы
, 
ал
бұл
мүмк
i
н

155
болмаған
жағдайда
– 
өз
үлес
i
не
тиес
i
л
i 
мүл
i
кт
i 
иеленет
i
н
жəне
пай
-
даланатын
басқа
қатысушылардан
ти
i
ст
i 
ақша
сомасын
немесе
өзге
де
өтем
төлеуд
i 
талап
етуге
құқылы
. 
Үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
əрб
i
р
қатысушысы
ортақ
мүл
i
к
бойынша
өз
үлес
i
не
сəйкес
салықтар
, 
алымдар
жəне
өзге
де
төлемдер
төлеуге
, 
сондай
-
ақ
оны
күт
i
п
ұстау
мен
сақтауға
байла
-
нысты
шығындарға
қатысуға
м
i
ндетт
i.
Үлест
i 
менш
i
к
құқығындағы
үлест
i 
бөгде
адамдарға
сату
кез
i
нде
сатылатын
үлест
i 
оның
сатылатын
бағасы
бойынша
жəне
жария
саудаға
салып
сату
реттер
i
нен
басқа
тең
жағдайларда
үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
қалған
қатысушыларының
сатып
алуға
басым
құқығы
болады
. 
Үлес
i
н
сатушы
оның
сату
бағасын
жəне
оны
сатудың
басқа
да
шарттарын
көрсете
отырып
, 
үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
басқа
қатысушыларына
өз
үлес
i
н
бөтен
адамға
сату
ниет
i 
туралы
жазбаша
түрде
хабарлауға
м
i
ндетт
i. 
Егер
үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
басқа
қатысушылары
сатып
алудан
бас
тартса
немесе
қозғалмайтын
мүл
i
кке
менш
i
к
құқығындағы
сатылатын
үлест
i 
б
i
р
ай
i
ш
i
нде
, 
ал
басқа
мүл
i
к
жөн
i
нен
– 
хабар
алған
күннен
бастап
он
күн
i
ш
i
нде
сатып
алмаса
, 
сатушы
өз
үлес
i
н
кез
келген
адамға
сатуға
құқылы
.
Үлес
сатып
алудың
басым
құқығы
бұзыла
отырып
сатылған
жағдайда
үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
кез
келген
басқа
қатысушысы
үш
айдың
i
ш
i
нде
сотта
өз
i
не
сатып
алушының
құқықтары
мен
м
i
ндеттер
i
н
ауда
-
руды
талап
етуге
құқылы
. 
Үлест
i 
сатып
алудың
басым
құқығын
басқа
б
i
реуге
беруге
рұқсат
ет
i
лмейд
i.
Үлест
i 
менш
i
к
құқығындағы
үлес
, 
егер
тараптардың
кел
i
с
i
м
i
нде
өзгеше
көзделмесе
, 
шарт
жасасқан
кезден
бастап
шарт
бойынша
са
-
тып
алушыға
ауысады
.
Үлест
i 
менш
i
ктег
i 
мүл
i
к
оған
қатысушылар
арасындағы
кел
i
с
i
м
бойынша
өздер
i
н
i
ң
арасында
бөл
i
ну
i 
мүмк
i
н
. 
Үлест
i 
менш
i
кке
қатысушы
ортақ
мүл
i
ктен
өз
үлес
i
н
бөл
i
п
шығаруды
талап
етуге
құқылы
. 
Үлест
i 
менш
i
кке
қатысушылар
ортақ
мүл
i
кт
i 
бөлу
немесе
б
i
реу
i
н
i
ң
үлес
i
н
бөл
i
п
шығарудың
əд
i
стер
i 
мен
шарттары
жөн
i
нде
кел
i
с
i
мге
келе
алмаған
жағдайда
үлест
i 
менш
i
кке
қатысушы
ортақ
мүл
i
ктен
өз
үлес
i
н
заттай
бөл
i
п
беруд
i 
талап
етуге
құқылы
. 
Егер
үлест
i 
заттай
бөл
i
п
беруге
заң
құжаттарында
жол
бер
i
лмесе
неме
-
се
ол
ортақ
менш
i
ктег
i 
мүл
i
кке
шамадан
тыс
залал
келт
i
рмей
i
нше
мүмк
i
н
болмаса
, 
бөл
i
н
i
п
шығушы
менш
i
к
иес
i 
үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
басқа
қатысушыларынан
өз
үлес
i
н
i
ң
құнын
төлетуге
құқылы
.
Үлест
i 
менш
i
кт
i
ң
қатысушысына
заттай
бөл
i
п
бер
i
лет
i
н
мүл
i
кт
i
ң
менш
i
к
құқығындағы
оның
үлес
i
не
сəйкесс
i
зд
i
г
i 
ти
i
ст
i 
ақша
сомасын
немесе
өзге
өтем
төлеу
арқылы
жөнге
келт
i
р
i
лед
i.

156
Басқа
менш
i
к
иелер
i
н
i
ң
үлест
i 
менш
i
кке
қатысушыға
оның
үлес
i
н
заттай
бөл
i
п
беруд
i
ң
орнына
өтем
төлеу
i
не
қатысушының
кел
i
су
i
мен
жол
бер
i
лед
i. 
Ти
i
ст
i 
менш
i
к
иес
i
н
i
ң
үлес
i 
шамалы
болып
, 
нақты
бөл
i
п
шығару
мүмк
i
н
болмай
жəне
ол
ортақ
мүл
i
кт
i 
пайдалануға
онша
мүддел
i 
болмаса
, 
сот
бұл
менш
i
к
иес
i
н
i
ң
кел
i
с
i
м
i 
болмаған
күнде
де
үлест
i 
менш
i
кке
қатысушыларды
оған
өтем
төлеуге
м
i
ндеттей
алады
.
Ортақ
б
i
рлескен
менш
i
к
түлері
төмендегідей
:
1) 
ерл
i-
зайыптылардың
ортақ
менш
i
г
i;
2) 
шаруа
қожалығы
мүшелер
i
н
i
ң
ортақ
менш
i
г
i;
3) 
жекешеленд
i
р
i
лген
тұрғын
үйге
ортақ
менш
i
к
түр
i
нде
болады
.
Ортақ
б
i
рлескен
менш
i
к
, 
егер
оған
қатысушылар
арасындағы
шартта
өзгеше
көзделмесе
, 
тағайындалады
жəне
қолдануда
болады
.
Б
i
рлескен
менш
i
кке
қатысушылар
, 
егер
олардың
арасындағы
кел
i
с
i
мде
өзгеше
көзделмесе
, 
ортақ
мүл
i
кт
i 
б
i
рлес
i
п
иеленед
i 
жəне
пайдаланады
.
Мүл
i
кке
бил
i
к
ету
жөн
i
ндег
i 
мəм
i
лен
i 
қатысушылардың
қайсысы
жасағанына
қарамастан
б
i
рлескен
менш
i
ктег
i 
мүл
i
кке
бил
i
к
ету
барлық
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i 
бойынша
жүзеге
асырылады
. 
Егер
барлық
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i
нен
өзгеше
туындамайтын
бол
-
са
, 
б
i
рлескен
менш
i
кке
қатысушылардың
əрқайсысы
ортақ
мүл
i
кке
бил
i
к
ету
жөн
i
нде
мəм
i
лелер
жасасуға
құқылы
. 
Б
i
рлескен
менш
i
кке
қатысушылардың
б
i
реу
i 
ортақ
мүл
i
кке
бил
i
к
етуге
байланысты
жасаған
мəм
i
ле
басқа
қатысушылардың
талап
ету
i
мен
мəм
i
ле
жасаған
қатысушының
қажетт
i 
өк
i
летт
i
г
i 
болмады
деген
себеппен
мəм
i
ледег
i 
ек
i
нш
i 
тарап
бұл
жөн
i
нде
б
i
лген
i 
немесе
көпе
-
көр
i
неу
б
i
луге
ти
i
с
болғандығы
дəлелденген
ретте
ғана
жарамсыз
деп
танылуы
мүмк
i
н
.
Нотариаттың
куəландыруын
немесе
мемлекетт
i
к
т
i
ркеуд
i 
ке
-
рек
етет
i
н
мəм
i
лелер
жасасу
кез
i
нде
б
i
рлескен
мүл
i
кке
басқа
қатысушылардың
мəм
i
ле
жасауға
кел
i
с
i
м
i 
нотариалдық
тəрт
i
ппен
расталуға
ти
i
с
.
Ортақ
менш
i
кт
i 
б
i
рлескен
менш
i
кке
қатысушылар
арасында
бөлу
, 
сондай
-
ақ
олардың
б
i
реу
i
н
i
ң
үлес
i
н
бөл
i
п
шығару
қатысушылардың
əрқайсысының
ортақ
мүл
i
кке
құқығындағы
үлес
i 
алдын
ала
анықталған
жағдайда
ғана
жүзеге
асырылуы
мүмк
i
н
.
Ортақ
мүл
i
кт
i 
бөлу
жəне
одан
үлест
i 
бөл
i
п
шығару
кез
i
нде
, 
егер
заң
акт
i
лер
i
мен
немесе
қатысушылардың
кел
i
с
i
м
i
нде
өзгеше
көзделмесе
, 
олардың
үлестер
i 
тең
деп
танылады
.
Үлест
i 
немесе
б
i
рлескен
менш
i
кке
қатысушыға
несие
беруш
i 
қатысушыда
басқа
мүл
i
к
жетк
i
л
i
кс
i
з
болған
жағдайда
борышқордың

157
ортақ
мүл
i
ктег
i 
үлес
i
н
одан
ақы
өнд
i
р
i
п
алу
үш
i
н
бөл
i
п
беру
туралы
талап
қоюға
құқылы
.
Ортақ
менш
i
кт
i
ң
өзге
қатысушылары
борышқордың
үлес
i
н
са
-
тып
алудан
бас
тартқан
реттерде
несие
беруш
i 
борышқордың
ортақ
менш
i
к
құқығындағы
үлес
i
н
жария
саудаға
салу
жолымен
осы
үлестен
сот
арқылы
ақы
өнд
i
р
i
п
алуға
талап
етуге
құқылы
.
Егер
мұндай
жағдайда
үлест
i 
заттай
бөл
i
п
шығару
мүмк
i
н
бол
-
маса
, 
не
үлест
i 
немесе
б
i
рлескен
менш
i
кт
i
ң
қалған
қатысушылары
бұған
қарсылық
б
i
лд
i
рсе
, 
несие
беруш
i 
борышқордан
өз
үлес
i
н
ортақ
менш
i
кт
i
ң
өзге
қатысушыларына
осы
үлест
i 
нарықтық
құнына
сəйкес
бағамен
сатып
, 
сатудан
түскен
қаражатты
борышты
өтеуге
салуды
та
-
лап
етуге
құқылы
.
Ортақ
менш
i
ктің
құқытық
реттелуін
шаруа
немесе
фермер
қожалығы
негізінде
қарастырайық
. 
Шаруа
қожалығының
мүлк
i, 
егер
оның
мүшелер
i
н
i
ң
арасындағы
шартта
өзгеше
белг
i
ленбесе
, 
оларға
б
i
рлескен
менш
i
к
құқығында
тиес
i
л
i 
болады
.
Шаруа
немесе
фермер
қожалығы
мүшелер
i
н
i
ң
менш
i
г
i
нде
жер
учаскелер
i, 
жер
учаскес
i
ндег
i 
екпелер
, 
оның
i
ш
i
нде
жеке
ор
-
ман
қорындағы
екпелер
, 
ер
i
кс
i
з
жəне
(
немесе
) 
жартылай
ер
i
кт
i 
жағдайларда
өс
i
р
i
л
i
п
, 
ұсталатын
жабайы
жануарлар
, 
шаруашылыққа
арналған
жəне
өзге
де
қора
-
қопсылар
, 
мелиорациялық
жəне
басқа
да
құрылыстар
, 
өн
i
м
берет
i
н
жəне
жег
i
н
мал
, 
құс
, 
ауыл
шаруашылығына
арналған
жəне
өзге
де
техника
мен
жабдықтар
, 
көл
i
к
құралдары
, 
құрал
-
саймандар
жəне
қожалық
мүшелер
i 
берген
жəне
(
немесе
) 
қожалық
үш
i
н
оның
мүшелер
i
н
i
ң
ортақ
қаражатына
сатып
алынған
басқа
да
мүл
i
к
болуы
мүмк
i
н
.
Шаруа
(
фермерлік
) 
қожалығының
қызмет
i 
нəтижес
i
нде
алынған
жем
i
стер
, 
өн
i
м
мен
к
i
р
i
стер
шаруа
немесе
фермер
қожалығы
мүшелер
i
н
i
ң
ортақ
мүлк
i 
болып
табылады
жəне
олардың
арасында
кел
i
с
i
м
бойынша
пайдаланылады
.
Барлық
мүшелер
i
н
i
ң
шығып
кету
i
не
байланысты
немесе
өзге
де
нег
i
здер
бойынша
немесе
фермер
қожалығы
тоқтатылған
жағдайда
ортақ
мүл
i
к
бөл
i
нуге
ти
i
с
. 
Шаруа
немесе
фермер
қожалығы
мүшелер
i
н
i
ң
б
i
р
i 
одан
шыққан
кезде
, 
шаруашылықтың
өнд
i
р
i
с
құрал
-
жабдықтары
бөл
i
нуге
жатпайды
. 
Қожалықтан
шыққан
адамның
бұл
мүл
i
кке
ортақ
менш
i
ктег
i 
өз
үлес
i
не
сəйкес
ақшалай
өтем
алуға
құқығы
бар
.
Қожалық
мүлк
i 
нег
i
з
i
нде
шаруа
(
фермерлік
) 
қожалығының
мүшелер
i 
шаруашылық
сер
i
ктест
i
г
i
н
немесе
өнд
i
р
i
ст
i
к
коопера
-
тив
құруы
мүмк
i
н
. 
Қайта
құрылған
мұндай
шаруа
(
фермерлік
) 

158
қожалығының
заңды
тұлға
рет
i
нде
шаруа
(
фермерлік
) 
қожалығының
мүшелер
i 
өз
i
не
салымдар
жəне
басқа
жарналар
түр
i
нде
берген
мүл
i
кт
i
ң
, 
сондай
-
ақ
оның
қызмет
i 
нəтижес
i
нде
алынған
жəне
заңдарға
қайшы
келмейт
i
н
өзге
де
нег
i
здер
бойынша
сатып
алынған
мүл
i
кт
i
ң
менш
i
к
құқығына
ие
болады
.
Шаруа
(
фермерлік
) 
қожалығының
сер
i
ктест
i
кке
қатысушылары
не
-
месе
кооператив
мүшелер
i 
болып
табылатын
мүшелер
i 
салымдарының
мөлшер
i 
шаруа
(
фермерлік
) 
қожалығының
мүлк
i
не
ортақ
менш
i
к
құқығындағы
өз
үлестер
i
н
нег
i
зге
ала
отырып
белг
i
ленед
i.

жүктеу/скачать 18,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: