Тақырыбы: 10. Еркін қозғалыстағы зарядтардың электромагниттік өрісі
Дәріс мақсаты: Еркін қозғалыстағы зарядтардың электромагниттік өрісі туралы мағлұмат беру.
Кешігетін потенциалдар, олардың физикалық мағынасы.
Электрмагниттік толқындардың сәулеленуі, сфералық толқындар.
Еркін зарядтың электрмагниттік толқындарды шашыратуы. Томсон формуласы.
Электромагниттік индукцияның э.қ.к.-ін түсіндіру үшін Максвелл кез-келген айнымалы магнит өрісі өзінің айналасында құйынды электр өрісін туғызады деген гипотезаны ұсынды. Сонда индукциялық токтың пайда болуына себепкер сол құйынды электр өрісі болып табылады, ал оның кернеулік векторының циркуляциясы мынаған тең:
 .
Егер бетпен контурдың орындары өзгермесе, онда дифференциалау және интегралдау операцияларының ретін өзгертуге болады
 (30.1)
Максвелл пікіріне сәйкес, егер кез-келген айнымалы магнит өрісі өзін қоршаған кеңістікте құйынды электр өрісін қоздыратын болса, онда осыған кері құбылыста болуға тиіс, яғни: электр өрісінің кез-келген өзгерісі қоршаған кеңістікте құйынд магнит өрісінің пайда болуына әкеледі. Өзгеріп отыратын электр өрісі және ол қоздырған магнит өрісінің арасындағы сандық ара қатысты анықтау үшін Максвелл ығысу тогы ұғымын енгізді. Ығысу тогының тығыздығы  (30.2)
Өткізгіштік тогының өзіне
тән барлық физикалық қасиеттердің ішінен ығысу тогы тек біреуін, атап
30.1-сурет айтқанда, қоршаған кеңістікте магнит өрісін тудыру қабілеттілігін, иеленеді. Толық ток өткізгіштік тогымен ығысу тогының қосындысына тең. Толық ток тығыздығы
 .
Сонда  векторының циркуляциясы жайлы жалпы теореманы мына түрде жазуға болады
 . (30.3)
Достарыңызбен бөлісу: |
