Қазақстан Республикасы Маңғыстау облысын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған бағдарламасы
жүктеу/скачать 3,44 Mb.
|
| Нақты даму сценарийі. Аталған сценарий Маңғыстау облысының дәстүрлі салаларда бәсекеге қабілетті әлеуетін іске асыру есебінен, энергия-шикізаттық салалардың сапалы деңгейін арттыру және Маңғыстау облысының Қазақстандағы шикізат мамандандырылуын нығайту есебінен инерциялық дамудың шектеулерін жартылай алып тастауға мүмкіндік береді. Ол мынадай болып сипатталады:
өндірістің жаңа аудандарында өндеуді және тиісті құбырлардың құрылысын қамтамасыз ететін ірі жобаларды (оның ішінде, жеке және шетел инвестицияларын тартумен) іске асыру; жаңа технологияларды енгізу есебінен кен орындарын пайдалану тиімділігін күрт арттыру; қазақстандық көмірсутектердің экспорт бағытын әртараптандыру, тиісті инфрақұрылымды құру; атом және баламалы энергетиканың үлесін бірте-бірте арттырумен энергетиканы жаңарту және белсенді дамыту; технологиялық жаңаруды және бәсекеге қабілеттіліктің артуын қамтамасыз ететін энергетикада, отын және шикізат салаларында (металлургия, негізгі химия), біріккен машина жасау өндірістерінде инновациялық белсенділікті арттыру; жоғары технологиялық секторлардың инновациялық белсенділігінің төмен деңгейі және импорттың жоғары қарқынын сақтау. Мұнай-газ саласының жылдамдатылған дамуына негізделген өсудің жаңа көздерін қалыптастыру. Технологиялық даму түрткісіне өңдеу өнеркәсібі, машина жасаудағы мұнай-газ саласына арналған жабдықтар, химия өнеркәсібі ие болады. Экспорттық-шикізат ядросымен байланыссыз қалған салалар құлдырап жатқан бәсекеге қабілеттілікпен сипатталатын инерциялық режимде дамиды. Экономикалық өсу мүмкіндіктері негізінен мынадай факторлармен анықталады: қуат тасушыларының экспортын, шикізатты және көлік қызметтерін облыс экономикасын көмірсутектердің әлемдік нарық конъюнктурасынан тәуелділігімен түсіндіріледі; көлік инфрақұрылымының жылдамдатылған дамуымен; ішкі энергия тұтынуды қамтамасыз ету мүмкіндіктері, оның жоғары динамикасы экономика құрылымында энергияны көп қажет ететін шикізат салаларының басымдылығымен түсіндіріледі; энергия-шикізаттық және көлік салаларым ен байланыссыз өңдеу өндірістерінің технологиялық бәсекеге қабілеттілігінің артта қалуымен; адами капиталдың сапасын арттыру серпінінің жеткіліксіздігімен; әлеуметтік және өңірлік дифференциацияның және орта тапты қалыптастырудың төмен серпінінің сақталуымен. Облыстың ЖӨ өсу қарқыны 2015 жылға дейін жылына 4-5 пайызды құрайды. Оптимистік даму сценарийі. Бұл сценарий облыс экономикасының дәстүрлі және жаңа ғылымды көп қажет ететін секторларында және білім экономикасында нақты басымдықтарын іске асыру есебінен өсудің инновациялық көздерін пайдалануды сипаттайды. Ол мыналарды ескереді: жаңа технологияларды енгізу есебінен кен орындарды пайдалану тиімділігін арттыру, өндірілетін көмірсутектердің көлемін арттыру, көмірсутек шикізатының жаңа кен орындарын әзірлеу; Ақтау агломерациясын адами капиталдың сапасын және халықтың өмір сүрі стандарттарын арттыруды қамтамасыз ететін әлеуметтік инфрақұрылымды тереңдетілген жаңарту, оның ішінде білім беру, денсаулық сақтау, тұрғын үй секторы; экономиканың инфрақұрылымдық салаларын жаңарту – көлік, электр энергетикасы, байланыс және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар, ол екінші сценариймен салыстырғанда энергия сақтаудың тиімділігін арттырады; Маңғыстау облысында экономикалық дамудың өңірлік орталығын құру; өңдеу өнеркәсібінде және қызметтер саласында шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту есебінен жаңа жұмыс орындарын құру. Аталған сценарийді іске асыру мұнай-газ саласының жылдамдатылған дамуына негізделген өсудің жаңа көздерін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Технологиялық даму импульсіне өңдеу өнеркәсібі, машина жасаудағы мұнай-газ саласына арналған жабдықтау, химия өнеркәсібі, сонымен қатар құрылыс индустриясымен, туризммен байланысты экономиканың парспективалы секторлары ие болады. Ауыл шаруашылығында, негізінен мал шаруашылығында өнімділік артады. ЖӨӨ өсу қарқыны 2015 жылға дейін жылына 8-9 пайызды құрайды. Әлеуметтік қызмет саласының мемлекеттік-жек серіктестік принциптерінде дамуы, әлеуметтік салада қызмет көрсетудің сапасын арттыруды қамтамасыз етіп, экономикалық өсудің сапасына оң әсер етеді. Қорытындылай келе, жақын арада Маңғыстау облысының экономикалық дамуы экономика дамуының екіншүі сценарийі бойынша жүреді деп айтуға болады, оған энергия ресурстарына бағалардың артуы әсер етеді. Экономикалық дағдарыстың екінші толқынының пайда болуы кезінде, экономикалық даму дамудың бірінші сценарийіне ауысуы мүмкін, осы уақытқа қарай Қазақстан экономикасындағы инновациялық әлеуеті критикалық салмаққа ие бола қоймаған жағдайда байқалады. Әлемдік нарық өнімімен бәсекеге түсе алатын өнімі бар инновациялық инфрақұрылымды уақтылы қалыптастыру кезінде, Қазақстан мен Маңғыстау облысының экономикасы ұзақ мерзімді перспективада үшінші инновациялық сценарий бойынша дамиды. жүктеу/скачать 3,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|