Деректерді визуализациялау: оқу, түсіндіру және ұсыну

159 
2. Көрсетілген деректерді жай оқумен шектелмейтін сұрақтарға жауап беру 
үшін деректердің көрнекі көрінісінен ақпаратты пайдалану.
Математиканың когнитивтік салалары
МОДО тест тапсырмаларына дұрыс жауап беру үшін оқушылар 
математиканың мазмұнымен таныс болып қана қоймай, сонымен қатар бірқатар 
танымдық дағдыларды қолдануы керек.
Бірінші танымдық сала – «Білім» – оқушылар білуге тиісті фактілерді, 
ұғымдарды және процедураларды қамтиды. Екінші бағыт «Қолдану» 
оқушылардың есептерді шешу немесе сұрақтарға жауап беру үшін білімі мен 
тұжырымдамалық түсінігін қолдану қабілетіне бағытталған. Үшінші бағыт – 
«Пайымдау»-бейтаныс жағдайларды, күрделі контексттерді және көп сатылы 
тапсырмаларды қамту үшін күнделікті есептерді шешу шеңберінен шығады 
Сонымен, когнитивтік аймақтар мектеп оқушыларының ойлау қабілетінің кең 
ауқымын қамтиды.
Білім
Математиканы қолдана білу немесе математикалық есептер туралы ой 
қорыту қабілеті математикалық ұғымдарды білуге және математикалық 
дағдыларды еркін меңгеруге байланысты. Оқушының есте сақтау қабілеті 
неғұрлым өзекті болса және ол түсінетін ұғымдар ауқымы неғұрлым кең болса, 
соғұрлым кең ауқымды тапсырмаларға қатысу мүмкіндігі артады.
Тілді, негізгі фактілерді, сандық шарттылықты, символдық бейнелеуді 
және кеңістіктік қатынастарды еске түсіруді жеңілдететін білім базасынсыз 
оқушының мақсатты математикалық ойлауы мүмкін болмайды. Фактілерге 
математиканың негізгі тілін қамтамасыз ететін білімдер, сонымен қатар 
математикалық ойлаудың негізін құрайтын негізгі математикалық ұғымдар мен 
қасиеттер жатады.
Қолдану
Бұл сала математиканы әртүрлі контексте қолдануды қамтиды. Бұл салада 
фактілер, тұжырымдамалар мен процедуралар, сонымен қатар проблемалар 
таныс болуы керек. Осы салаға қатысты кейбір тапсырмаларда оқушылар 
фактілер, дағдылар және процедуралар туралы математикалық білімдерін 
қолдануы немесе көрнекі көріністерді жасау үшін математикалық ұғымдарды 
түсінгенін көрсетуі керек. Идеяларды бейнелеу математикалық ойлау мен 
коммуникацияның өзегін құрайды, ал баламалы бейнелерді жасау мүмкіндігі 
осы пәнде табысқа жетудің негізі болып табылады.
Мәселелерді шешу таныс және күнделікті тапсырмаларға баса назар аудара 
отырып, пайдалану аймағында орталық орын алады. Тапсырмалар нақты өмірлік 
жағдайларға негізделуі мүмкін немесе тек сандық немесе алгебралық өрнектерге, 
функцияларға, теңдеулер, геометриялық фигуралар немесе статистикалық 
деректер жиындарына қатысты сияқты математикалық сұрақтарға қатысты 
болуы мүмкін.
Пайымдау

160 
Тапсырмалар білім мен дағдыларды жаңа жағдайларда қолдануды 
қамтиды, ал ой қорыту дағдыларының өзара әрекеті әдетте мұндай 
тапсырмалардың ерекшелігі болып табылады.
«Пайымдау» аймағында табылған көптеген танымдық дағдылар жаңа 
немесе күрделі есептер туралы ойлау және шешу үшін пайдаланылуы мүмкін 
болғанымен, олардың әрқайсысы оқушылардың жалпы ойлауына әсер ету 
мүмкіндігі бар өз алдына математикалық білім берудің құнды өнімі болып 
табылады. Мысалы, пайымдау бақылау және болжау қабілетін қамтиды. Ол 
сондай-ақ нақты болжамдар мен ережелерге негізделген логикалық 
қорытындылар жасау және нәтижелерді негіздеу мүмкіндігін қамтиды.

жүктеу/скачать 7,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: