Ќазаќстан Республикасы
Майра Шамсутдинова (1896-1929 жж.)
жүктеу/скачать 2,85 Mb.
|
| 9.13 Майра Шамсутдинова (1896-1929 жж.)
Майра Уәлиқызы Шамсутдинова 1896 жылы қазіргі Павлодар қаласында туды. Ол – халық әншісі, композитор. Әншілік өнерге 13 жасынын бастап ден қойған. Қазан төңкерісінен кейін Майра шығармашылығының дамуына кең жол ашылды. Баянауыл, Кереку, Семей, Коянды жәрмеңкелерінде ән салған; әнші ақын Иса Байзаковпен бірге ән шырқап, өз өнерін шыңдай түсті. 1926 жылы белгілі музыка этнографы, фольклоршы А.В. Затаевичпен жолығып, ән жаздырады. Ол «Майра» («Үбайра», «Райра», «Хара-раку-райра» деп те айтылады), «Ертіс», «Қызыл гүл» т.б. халық арасына кең тараған әндердің авторы. Оның орындаушылық және композиторлық шығармалары Арқаның әншілік дәстүрлерін ілгері дамытты. Майра ескілік әдет-ғұрыптан кол үзіп, өз өнерін кәсіби дәрежеде меңгерген қазақ әйелдерінің бірі. Ол әнді сырнаймен айтқан. Көптеген қазақтың халық әндеріне интонациялық, ритмикалық, динамикалық өзгерістер енгізген. Әнші қазақ әндерімен қатар татар, орыс әндерін де нақышына келтіре орындаған. Майраның әндерін композиторлар Е.Г. Брусиловский «Қыз Жібекте», А.А. Зильбер «Қайта туған Қазақстан» симфониясында, Б. Байқадамов «Майра» хор капелласында пайдаланды. Ә.Тәжібаев «Майра» атты пьеса, поэма жазды. Бүгінде оның 20-ға тарта әні белгілі. Майра Уәлиқызы атындағы әншілер байқауы өткізіліп тұрады. Майра 1929 жылы қайтыс болды. жүктеу/скачать 2,85 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|