184
құндылықтарды түсінеді. Осы тұрғыдан алғанда, бұл – теология, яғни
Сенім саласы.
И.Кантқа дейін танымның негізін
ойшылдар адамның қиялшыл
қабілетінде деп санап келсе (гректің «теория» сөзінің өзі «қиялға
берілу» деп аударылады), енді Кант
танымды адамның белсенді
әрекет ететін мәнімен байланыстырады. Өзінің априорлық (тәжірибеге
дейінгі) берілген формалары көмегімен адам оларды бір ретке келтіре
де, Әлемді құрастыра да алады.
Шын мәнінде, таным теориясында И.Канттың жасаған «Коперник
төңкерісі» деп біз осыны айтамыз.
И.Канттың таным теориясы сезінуге әсер ететін әртүрлі
құбылыстарға (феномен) талдау жасаудан басталады. Сезімдік қиялға
берілудің априорлық формалары – кеңістік пен уақыт көмегімен адам
оларды бір тәртіпке келтіреді. И.Кант бойынша, кеңістік пен уақыт –
сапасы жоқ, біртекті және бітпейтін ұзындықтар.
Сезімдік қиялға
берілудің таза формалары (трансценденталиялар) тәрізді, олар –
мүлтіксіз, бірақ адам қолымен істелетін
тәжірибемен қосылғанда, –
шынайы, нақты. Егер
Достарыңызбен бөлісу: 
