Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлiк қоғамы абиева г. С., Молдаш ы.Ә., Мауленова б. Т


Ішкі су құбыры желісі мен арматураны монтаждау



Pdf көрінісі
бет91/131
Дата19.05.2022
өлшемі12,6 Mb.
#143902
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   131
Байланысты:
143. kz 1403000 слесарь сантехник

3.2.2. Ішкі су құбыры желісі мен арматураны монтаждау 
 
Ішкі су құбыры желілері қыста ауа температурасы 2°С-тан жоғары үй-
жайларда салынады. Төмен температурада құбырларда судың қатып қалуын 
болдырмайтын шараларды қарастыру қажет. Ылғалдылығы жоғары үй-
жайларда коррозияны күшейтетін су буларының конденсациясын болдырмау 
үшін құбырлар оқшаулаумен жабылады. 
Желілер бұрандалы немесе балқытып біріктіріп қосылатын болат 
құбырлардан орнатылады. 
Қалыпты пайдалануды қамтамасыз ету үшін ішкі су құбырында ілмекті 
арматура орнатылады: сақиналы тарату желісінде – жекелеген учаскелерді 
ажырату үшін жарты сақинадан көп емес; өртке қарсы су құбырының 
сақиналы желісінде – ажыратуға бір қабатта бес өрт сөндіру кранын көп емес 
және биіктігі 50 м асатын ғимараттарда бір тік құбырдан көп емес; өндірістік 
су құбырының сақиналы желісінде – өндірістік су құбырының агрегаттарына 
екі жақты су беруді қамтамасыз ету үшін; өрт сөндіру тік құбырларының 
түбінде бес және одан да көп өрт сөндіру крандары; ғимараттардағы 
шаруашылық-ауыз су немесе өндірістік су құбыры тік құбырларының 
түбінде үш және одан да көп қабатты ғимараттарда; бес және одан да көп 
нүктені қоректендіретін тармақтарда; әр тармақтарда әрбір пәтерге; шаю 
бактарына келтірулерде, шаю крандарына, су жылытқыш колонкаларына, 
топтық себезгілер мен қол жуғыштарға келтірулерде; сыртқы суару 
крандарының алдында, арнайы мақсаттағы аспаптар мен агрегаттардың 
алдында; су құбырының магистральдық желілерінен барлық тармақтарда. 
Ішкі желілерде ғимараттар периметрі 60-70 м болған кезде бір кран 
есебінен суару шүмектері орнатылады.
Ғимараттың су құбыры желісін мынадай ретпен құрастырады: 
құбырлар мен құбырлық дайындамаларды таратады, бекіткіштерді орнатады, 
магистральдық құбыржолдарды төсейді, оларды жалғайды және бекітеді; 
көтергіштерді құрастырады және оларды магистральдармен жалғайды; су 
тарату арматурасына жеткізулерді құрастырады, қажет болған жағдайда ауа 
жинағыштарды орнатады. Құбырларды төсеу орындарын белгілеуді және 
бекітуді орнатуды мамандандырылған буын жүргізеді. 
Магистральдық құбырлар еңіспен салынады. Еңіс құбырларды сумен 
толтырған кезде ауаны шығару және желілерді босатқан кезде оны түсіру 
үшін қажет. Көлбеу бастапқы нүктенің құбырдың соңғы нүктесінен ұзындық 
бірлігіне қатынасы арқылы көрінеді. Мысалы, ұзындығы 2 м және 10 мм-ден 
асатын учаскеде көлбеу (10/2000) 0,005-ке тең болады. Құбырлардың еңістігі 
рельстің, деңгейдің және сымның көмегімен белгіленеді. Ол үшін салынған 
құбырдың осінің кез-келген нүктесін таңдаңыз. Осы нүктеден рельс пен 
деңгейді қолдана отырып, көлденең сызық салынып, оған сым тартылады. 
Содан кейін, осы нүктеден кез-келген қашықтықта, мысалы, 2 м, көлденең 
сызықтан жоғары немесе төмен, көлбеу бағытта, берілген көлбеу бойынша 
қажетті қашықтық және құбыр осінің екінші нүктесін табыңыз. Берілген еңіс 
кезінде, мысалы, 0,003, бұл қашықтық 2 м х 0,003 = 6 мм. Алынған екі нүкте 


214
бойынша сым тартылады және салынатын құбырдың осі белгіленеді. Сол 
сияқты, аспаптарға арналған контурлағыштардың осьтері белгіленеді. 
Құбырлардың түзу сызықпен салынуы, сынығы болмауы, берік 
бекітілуі және барлық бекітпелерге сүйенуі тиіс. Құбырлардың түзулігі 
созылған сыммен тексеріледі. 
Диаметрі 40 мм-ге дейінгі құбырлар алмалы-салмалы қамыттармен, ал 
диаметрі 40 мм-ден асатын құбырлар кронштейндер мен аспалардың 
көмегімен бекітіледі. Құбырларға бекітпелерді дәнекерлеуге жол берілмейді. 
Бекіткіштерді құбырлардың жалғанған жерлерінде орналастыруға болмайды. 
Дәнекерленген түйіспелер тіректің шетінен кемінде 50 мм қашықтықта 
орналастырылады. Магистральдық құбырды салу және бөлшектеу үшін 
сгондар орнатылады. Құбырдың төмен жерлерінде триггерлер орнатылады. 
Болат құбырдың бұрылыстары жалғағыш бөліктердің немесе иілген 
құбырлардың көмегімен орнатылады. Егер магистраль сақиналы болса, онда 
оған ысырмалар орнатылуы тиіс; оларды вентильдермен ауыстыруға жол 
берілмейді. 
Тік
 
құбыр
 
көтергіштері
әдетте кәріз көтергіштерімен бірге ашық 
немесе жасырын түрде салынады. Тік құбыр көтергіштері арасындағы 
қашықтық, сондай-ақ көтергіштен қабырғаға дейінгі қашықтық олардың 
диаметріне байланысты, монтаждау жағдайына сәйкес қабылданады. Тік 
құбыр көтергіштері жасырын орналасқан кезде арматуралар мен сгондар 
орнатылған жерлерде люктер қалдырылады (Сур.155,
а
). 
Сумен жабдықтау құбырларын төсеу бір қарағанда қарапайым процесс. 
Бірақ жобалаудан, материалдарды таңдаудан, су жүйесін орнату 
ережелерінен бастап кешенді тәсіл қажет болады.
Жобалау тұтастай алғанда су жүйесін салу үшін негіз болып саналады. 
Ең алдымен, сұлба орталықтандырылған немесе автономды болуы мүмкін 
сумен жабдықтауды қосу әдісіне негізделген. Бірінші жағдайда 
қолданыстағы сумен жабдықтау параметрлеріне бейімделу қажет. 
Жобалау процесінде орталықтандырылған әдіс үшін келесі нюанстарды 
ескеру қажет: 

Өз кезегінде коллекторлық немесе дәйекті болуы мүмкін құбыр 
сұлбасы 

Жасырын немесе сыртқы болуы мүмкін құбырларды төсеу әдісі; 

Су тұтыну нүктелерін таңдау; 

Құбыр диаметрін есептеу, материалды таңдау, түйісу әдісі және 
қосымша элементтер; 

Апаттық крандар мен ысырмаларды жобалау. 
Автономды сумен жабдықтау жүйесіне қосылу үшін құбырларға 
ықтимал жүктемені ескеру қажет, ал екі қабатты үй жағдайында бүкіл 
желідегі су бағанасы мен су қысымын есептеу қажет.
Дәйекті
 
ажыратып
 
қосқыш
.
Ол сондай-ақ үштармақ деп аталады, 
өйткені ол бір сызықта жүзеге асырылады, одан тройниктер мен бұрыштар 
сантехника құрылғыларына апарады. Бұл желінің кемшіліктері арасында 


215
жеке қосылыстың қабаттасуы мүмкін емес және бірден бірнеше 
құрылғылардың жұмыс істеуі кезінде су қысымының төмендеуі байқалады. 
Артықшылықтарға мыналар жатады: орнатудың қарапайымдылығы, 
коллекторлық түрге қарағанда материалдардың өте төмен құны (Сур.155,
б
). 
Пәтердегі немесе жеке үйдегі құбырларды коллектормен жинау. Бұл 
түрі жиі қажет болған жағдайда таңдалады: жолды сәндік панельдердің 
астына жасыру, құбырларды еденнің астына салу. Сумен жабдықтауға 
арналған коллектор кез-келген уақытта қажетті нүктені жабуға мүмкіндік 
береді, ал қалғандары бұрынғы режимде жұмыс істейді. Кемшіліктердің 
арасында желінің үлкен метражына және коллекторларға (тарақтарға) 
қажеттілікке байланысты жоғары құнды атап өткен жөн. 
Құбыр жолдардың қосылыстарын олар құрылыс құрылымдарын қиып 
өтетін жерлерде орналастыруға рұқсат етілмейді. Құбырлардың құрылыс 
құрылымдарымен қиылысқан жерлерінде оларға гильзалар кигізіледі. Жең 
мен құбыр арасындағы алшақтық шайырлы жіп пен битуммен толтырылады. 
Сгондар көтергіштердің түбіне және еденнен жоғары, сондай-ақ көтергіштің 
бұтақтарына орнатылады. Көтергіштің негізіне клапан немесе тығын краны 
орнатылады. Көтергіштер ілмектермен немесе қысқыштармен өзінің 
биіктігінің жартысына тең биіктікте бекітіледі. 
Жөндеу кезінде жүйені босату үшін келтірулер тік құбырларға қарай 
0,002-0,005 еңіспен төселеді. Келтірулер су тарату нүктелерінде орналасқан 
ілмектермен бекітіледі. Ұзындығы 1,5-2,5 м болған кезде ілмектер 
ортасында, ұзындығы үлкен болса бірінен 2,5 м қашықтықта 
орналастырылады. 
Су тарату арматурасына келтірулер ашық немесе жабық, яғни 
плинтуста немесе жасырын жүргізіледі. Келтірудің диаметрі арматураның 
түріне байланысты қабылданады. Арматураны ауыстыру үшін келтірулерде 
сгондар қарастырылады; қалтқы клапанға келтіруде вентиль орнатылады. 


216


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   131




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет