1.6.1 Индометацин
Индометациннің химиялық қасиеті және талдау әдісі молекуласындағы карбоксил, амид және метоксид функциональдық топқа байланысты.
Қышқылды – негіздік қасиеті. Индометацин карбоксил тобына байланысты –ОН қышқылына жатады (рКа − 4,2 әлсіз сірке қышылынан рКа − 4,5). Ол сілті және аммиак ерітіндісінде тұз түзе ериді.
Индометацинді метанолда еріткенде сонынан сілті қосқанда сары түске боялады да, иондалады және электрондық тығыздығы қайта топтасады.
Индометацин өзінің қышқылдық қасиетіне байланысты ауыр металдар иондарымен (Сu2+ және Fe3+) комплекс түзуші реакцияға түседі де, ерімейтін боялған тұнба түзеді.
Индометациннің қышқылдық қасиеті дәрілік заттардың сандық құрамын алкалиметрия әдісімен анықтау. Еріткіштер – ацетон немесе метанол, оларды көміртегі (IV) оксидінен тазалайды, ол үшін ерітіндіден азотты өткізеді. 0,1 М натрий гидроксид ерітіндісімен азот тогінде фенолфталеин қосып титрлейді.
1.6.2 Резерпин
Химиялық құрылысы бойынша ол резерпин қышқылының күрделі эфирі және резерпиннің екі деңгейлі күрделі эфир деуге болады. Резерпин қышқылының негізінде пентацикл жүйесі: иохимбан келесі циклден тұрады:
А + В – индол; С + D – хинолизидин; Е – циклогексан.
Резерпин алты асимметриялы көміртегі атомынан тұрады, сондықтан оптикалық белсенді, солға айналуына ие. Сапасын анықтау үшін меншікті айналу мөлшерін қолданады.
Резерпин ИҚ және УК спектр облысында жарықты сіңіреді. Хромофор тобы – индол және триметоксибензой қышқылы УК – спектрінде 2 – сіңіру максимумында 268 және 295 нм жолағын көрсетеді.
Осы берілгендер дәрілік заттардың тазалық бағасын ерекшелеу үшін қолданады.
Қышқылды-негіздік қасиеті. Резерпин бір қышқылды негіз. Қос электрондары бар хинолизидин циклінде 4-ші жағдайдағы азот атомы негізінің ортасын білдіреді. NH – тобы пирролді азот атомында қышқыл ортасын көрсетеді.
Азотты органикалық негіз резерпин жалпы алкалоидты реактивтермен комплекс тұзының тұнбасын береді, мысалы комплексті тұз аммоний рейнекатының балқу температурасымен (ТБ) анықтайды.
Негізділігіне байланысты ассоциат – ионын береді, ол қышқылдық қасиет көрсететін (мысалы индикаторлармен) әрекеттеседі. Оны сандық экстракционды – фотометриялық әдісте қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: |