Қазақстан республикасының денсаулық сақтау министрлігі қаз мма жоғары және жоо-нан кейінгі мамандықтар бойынша білім беру оқу-әдістемелік секциясы


) Жатыр қосалқыларының қабынуында



бет101/360
Дата11.05.2022
өлшемі3,37 Mb.
#142708
түріОқулық
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   360
Байланысты:
Мәдікенұлы Ө.Хирургиялық аурулар 2008

4) Жатыр қосалқыларының қабынуында (аднексит) - іштің төменгі бөлігінің ауырсынуы, анамнезде бала көтермеуі, аборт, тоңу, ауыр жұмыс. Диспепсиялық бұзылыстар жоқ. Аднексит жас әйелдерде ғана емес, жас қыздарда және қарт әйелдерде де кездеседі.
Диагнозы анық емес әйелдер хирургиялық емханаға орналастырылады да, консилиум шешімі бойынша операцияның қажеттілігі анықталады. Операцияда анықталған аппендикс қабынуы аурудың клиникасына сәйкес болмаса жатыр қосалқыларын тексеру қажет.
Жатырдың оң қосалқыларының қабынуы іштің оң бөлімінде орналасқан мүшелерінің ауырсыну сезімін береді. Ауырудың айырмашылығы оның басқа орынға шабуында, (иррадиация) орнында. Жатыр қосалқыларының қабынуында ауыру төменге, жамбасқа (шапқа, бұтарасына) шапса, аппендицитте - жоғарыға шабады. Жатыр қосалқылары қабынған әйелдердің ішкі жыныс мүшелері ісінеді, ауырады, етек кірі бұзылады, ЭТЖ өтe шапшаңданады.
5) Аппендицитті инфекциялы аурулардан айыру - ең бірінші іш сүзегінен айыру қажет. Іш сүзегінде де әлсіздену, ішек жағдайы бұзылуы, дене қызуының көтерілуі байқалады. Бұл өзгерістер аппендицитте де кездеседі. Бірақта, іш сүзегінде қан анализінің өзгерістері анық. Лейкопения кездессе, аппендицитте керісінше лейкоцитоз. Іш сүзегінде көк бауыр ісінеді, теріде розеолалар, қанда Видаль реакциясы анықталады.
6) Өкпе қабынуы - бұл екі өзгеше мүшелер ауруларының қандай жақындығы бар деген сұрақтың тууы мүмкін. Бірақта, кейде пневмония ішке иррадиация беретін ауыру сезімін шақырып, ішті қатайтып, дене қызуын көтеріп қате диагнозға ұшыратады. Бұндай қателікке ұшырамау үшін ауруды толық тексеріспен жағдайын аныктау (қызу жоғары, тыныс ауырланған, өкпеде қырыл т.б.) қажет.
7) Жатырдан тысқары жүктілік - жыртылған жатыр қосалқыларынан аз мөлшерде қан аққанда аппендицитке ұқсас іш ауыруы, лоқсу, құсу (қанның ішпердесін қоздыруы) байқалады. Бірақта ауыру шапқа, қуыққа, тік ішекке беріледі, зәр шығару жиілейді. Анамнезде - етек кірінің бұзылуы (кешігу немесе мерзімінен ерте келуі, бала көтермеуі, гинекологиялық аурулар).
Объективті тексерісте - іші жұмсақ, бірақта оның төменгі бөлімі қатты ауырсынады (Куленкампф симптомы), Промптов симптомы, жыныс мүшесінің артқы күмбезінің ісінуі, емшектер емізіктерінің пигменттенуі, өсуі. Артқы күмбез арқылы пункциясымен қан алынуы керек.
Жыртылған түтігі алынып тасталады. Егер түтік жыртылуына қоса аппендицит анықталынса аппендэктомия қоса орындалынады.
8) Аналық ұрық безінің бұралуы - көбінесе бездің өзгеруінде байкалады. Бұндайда іш ауырсынуы тұрақты, ол шапқа, шат арасына, белге, аяққа беріледі. Бұнымен қатар құсық, іштің болмашы қатаюы және ішперде қозуы, операцияда іште геморрагиялық сұйық байқалады. Аналық безінің бұралған кистасын кері қарай бұрап түзеуге болмайды (тромбоэмболия қаупінен қорқыныш).
9) Аналық ұрық безінің апоплексиясы (жыртылуы) - апоплексиялық қан ағуының менструальды циклмен байланыстылығынан диагнозды айыру үшін менструация уақытын анықтаудың маңызы зор. Апоплексия менструацияның 12-15 күндері арасында, немесе келесі менструациядан 1-3 күн бұрын байқалады. Іш ауырсынуы жедел басталады, бірақта оның орны анық емес, оң немесе сол шап тұсында, кейде ауырсыну артқы тесікке, аяққа, белге беріледі.
Әлсіреу, бас айналу, лоқсу, кейде дене қалтырауы байқалады, бірақта дене қызбайды. Кан тамыры соғуы жиі, іштің сыртқы қөрінісі өзгермейді, іш дем алуға анық қатысады, іш жұмсақ, бірақта жамбас тұсы және шаптан жоғары орын ауырсынады. Алғашқыда Щеткин симптомы жоқ, ол 12 сағаттан соң байқалады. ЭТЖ, лейқоциттер саны өзгеріссіз.
Операциялы тактика - жас әйелдер мен қыздарда мүшені сақтау үшін аналық безі жарасын тігу немесе оның сына тәрізді резекциясы орындалады. Тек кистозды өзгерген немесе ауыр жарақаттанған аналық безін толық алып тастайды.
Кейінгі жылдары аппендициттің деструктивті асқынған түрлері жиілеп отыр. Бұл жасы қартаң тартқан адамдардың көбейуімен, олардағы ауру қлиникасының атипиялы өтуімен, аурудың белгілі клиникалық көріністерінің жоқтығымен, үйде емделуімен және осының әсерінен емханаға кешігіп жатқызылуымен байланысты. Аппендициттен өлім негізінде осы науқастарда кездеседі.
Диагнозды аныктау қиындығына келесі жағдайлар себеп болады:
1) Аурудың атипиялы ағымы (кәрілер мен нәрестелерде)
2) Аппендициттің қосалқы ауыр аулармен қоса басталуы. Бұл сәтте дәрігер бұрынғы көріністерге қосылған жаңа көріністерді анықтайды.
3) Аурудың диагностикалық көріністерін тегіс анықтамауы (вагинальды, ректальды, рентгенді, лабораторлы).
4) Дәрігерлердің тек аппендициттің жеке бір көрінісіне зор қөңіл бөліп, басқа көріністерімен санаспауы.
5) Іш ауыруының уақытша бәсеңденуіне немесе жоғалуына зор маңыз беру. Бұл аппендициттің гангренозды түріне көшуінде байқалады.
6) Аппендициттің клиникасын және симптомдарын (әсіресе әйелдерде, кәрілерде, балаларда) білмеу.
Апендициттің клиникалық көріністері өте көп және әр түрлі, олар келесі жағдайлармен байланысты:
а) аурудың түрі мен кезеңіне
б) аурудың жасы мен организм реакциясымен
в) аппендикстің орналасқан орнымен
г) асқынудың түрімен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   360




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет