а) Тоқ ішектің ерекшеліксіз ойық жаралы колит ауруы. Аурудың себептері, көріністері, диагнозы, емделуі
Бұл көлденең және тік ішектердің кілегейлі қабатының ұзаққа созылатын жаралы-некрозды ауруы. Ауру әрбір 100000 адамның 1,2-сінде кездеседі.
Ауруға шалдыққан ішектің қабырғалары ісінеді, қызарады, оңай жарақаттанады. Кілегейлі қабатына көптеген эрозиялар мен ойық жаралар, олардың түбінде қанағыш тамырлар бар. Жаралар тереңдеп перфорация беруі мүмкін, кілегейлі қабаттың беті іріңді кілегеймен жабылған. Аурудың өте ауыр түрінде кілегейлі қабат үлкен аймақта сыдырылып қалады. Аталған өзгерістер көлденең және тік ішекті толық немесе олардың жеке бөлшектерін қамтиды.
Аурудың жедел, шапшаң, созылмалы түрлері бар. Шапшаң түрінде ішектен қан ағуы, перфорация, уландыру салдарынан науқастың аурудың алғашқы күндерінде немесе айларында өлуі мүмкін. Дегенмен, көбінесе аурудың созылмалы - қайталанбалы түрі кездеседі. Ойық жаралы колиттің барлық түрлерінде қан азаюы байқалады.
Бұл ауру туралы бірінші хабар 1669 жылдан басталады. Осы жылы Сиденгам "қанды тышқақ" ауруы туралы жазған. 1842 ж. Рокитанский колитте байқалатын морфологиялық бұзылыстарды тексеріп, бұл аурудың жеке ауру екендігін дәлелдеген.
Бұл аурудың көптеген аты болғанымен ең жиі пайдаланылатыны және аурудың ерекшелігін көрсететін аталуы – ерекшеліксіз ойық жаралы колит.
Аурудың ерекшеліктерімен клиникасын анықтау ректороманоскопия қолданылғаннан басталады. Алғашқы толық тексеріс 1925 ж. орындалған (Мейо, Робсон, А.В.Тихонов).
Бұл ауруды хирургиялық тәсілмен емдеуді 1913 ж. В.А.Оппель қолданған. Аурудың жиі кездесетіндігінен I960 ж. Америкада бұл ауруды емдеу комитеті кұрылған.
Достарыңызбен бөлісу: |
