Эндемиялы жемсаудың алдын алу үшін йодты профилактика жүргізіледі.
Спорадикалы жемсаудың басталу себептері өзгеше - бұған ішкі секреторлы бездердің эндокринді өзгерістері себеп болады.
Диффузды-токсикалы жемсаудың себептері де өзгеше - көбінесе аурудың бұл түріне психикалы травмалар (өрт, катастрофа, жақындардың өлімі) себеп болады.
Эпидемиялы жемсау ауруының клиникасы
1. Калканша безінің формасының өзгеруіне көңіл бөлінеді, без үлкейген бе жоқпа? Қай бөлігі үлкейген? Көбінесе оң бөлігі үлкейеді. Түйіншіктелген түрінде - домалақ немесе сопақ жеке түйіншіктер анықталады. Кейде диффузды ісінуге қоса жеке түйіншіктер байқалып бездің аралас түрі анықталады.
2. Безді сипалаумен - оның консистенциясын (жұмсақ, эластикалы, қатты) айырады. Паренхиматозды жемсау жұмсақ, ал фиброзды түрі қатты, кистозданған түрінде эластикалы.
3. Безді тыңдап одан қан тамыры дыбысы жоқтығын айырады.
4. Ауруға су жұтқызып бездің қозғалатындығын анықтайды. Егер "ісік" қалқанша безінен өссе ол жұтқыншақпен қоса қозғалады. Бұған қоса безді қолмен қозғап тексеру қажет.
Жемсау ауруының кейбір сирек кездесетін түрлерінде оны көзбен көрудің, қолмен тексерудін ерекшеліктері бар.
Сүңгігіш (ныряющий) жемсауда - демді ішке тартқанда "ісік" төс сүйегі артына тығылады, ал демді шығарғанда қайта көрінеді. Бұндай без кеңірдекті қысып асфиксияға ұшыратуы мүмкін. Кейде қалқанша безі төс сүйегінің артында өсіп өңешті, кеңірдекті қысып, олар ісік ауруларының көрінісін береді (ретроэзофагеальды, ретротрахеальды немесе ретрофарингеальды бездер).
Бұдан соң аурудың келесі симптомдары анықталынады:
1. Калқанша безінің жағдайын айыру үшін аурудың 3 түрі кездесетіндігін (эутиреоидты, гипертиреоидты, гипотиреоидты) ұмытпаған жөн. Бұл терминдер бездің қызметінің бұзылмағандығын, жоғарыланғанын және төмендегендігін сипаттайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
