Қазақстан Республикасының Ғылым және білім министрлігі Ш. Уалиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік унивеситеті


- кесте Топырақтың арамшөп тұқымдарымен ластануын бағалау



бет13/19
Дата29.03.2017
өлшемі9,45 Mb.
#12535
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   19

27- кесте Топырақтың арамшөп тұқымдарымен ластануын бағалау

Арамшөптер тұқымдарының саны млн./га

Ластану балы

Ластану дәрежесі

5 млн дейін

1

өте төмен

5,1 -15 млн

2

төмен

15,1-50 млн

3

орташа

50,1-100 млн

4

күшті

100 млн- нан астам

5

өте күшті

Көп жылдық арамшөптердің вегетативтік көбею мүшелерінің есептеуін көлемі 0,25 м2 немесе 0,5 м2 аландарда жасайды. Әр аланның периметрі бойы 35 см-ге дейін тереңдікке ор қазылады. Содан кейін күрекпен шымды кеседі де, оны абайлап алып полиэтиленді пленкаға салып, арамшөптердің барлық вегетативтік мүшелерін теріп алып, оларды сумен жуады. Содан соң тамырлардың салмағын, жалпы ұзындығын және санын анықтайды. Соның бәрін топырақтың әр қабаты бойыкша және 1 гектарға қайтадан аударып санайды. Анықтаған мөліметтерді 7- үлгіге 5 жазады.

5тур Аз жылдық арамшөптердің вегетативтік көбею мүшелерінің саны

Танаптың нөмірі_____________________________________

Алғы дақыл__________________________________________


Арамшөптің түрі

Ұзындығы, м


Вегетативтік бүршіктердің саны, дана

2

1 га

2

1 га
















Танаптардың арамшөптермен ластану картасын жасау әдістемесі

Танаптардың арамшөптермен ластану картасын жасау үшін бақылау жүргізген мәліметтерін қолданады /13- сурет/



Әрбір танаптың ластану дәрежесін балмен, ал типін шартты белгі немесе реңі арқылы көрсетеді. Кең тараған ластану типтері осындай болу мүмкін:

Қос жарнақты аз жылдықтар

- Сары бояумен немесе нүктелері

Дара жарнақты аз жылдықтар

- Көк бояу немес бойлай пунктирлі сызықтар

Көпжылдық қосжарнақты

- Жасыл бояумен немес тікбұрыштарының ұшын астына бұрып қатармен орналастыру

Дара жарнақты көпжылдықтар

- Көк бояумен немесе қаптаған тік сызықтар

Карантинді

- Қызыл бояумен қиылысқан тік және бойлай сызықтар

13сурет. Ауыспалы егісте танатардың арамшөптермен ластану картасы


Арамшөптердің бірнеше биологиялық топтары болған кезде басым топтың белгілері бойынша танапты боянды немесе сызады.

Әрбір танаптың ластану картасын келесі тәртіппен жасайды. Әр бір танаптың контурының тәсімінің оң жақ бұрышында диаметрі 2- 3 см дөңгелекті сызып оны бірнеше секторға бөледі /14- сурет/



14- сурет. Жаздық бидайдың ластану типін және дәрежесін көрсететін шартты белгіле

Олардың саны танапта анықтаған арамшөптер топтарынын санына сәйкес болып, ал әрбір сектордың көлемі осы арамшептердің ластану дәрежесіне тең болу керек. Содан соң секторға ластану балын санмен көрсетіп, бояу немесе белгілер арқылы ластану типін көрсетеді. Дөңгелектің ортасында орта балды және 1 м2 арамшөптердің санын жазып, сызықтын астында дақылдың аты және зерттеу жүргізген жылы көрсетіледі Танаптың жалпы ластану балы, жеке бір түрдің ең жоғары болған бағалауынан төмен болмауы керек. Танап суретінің ішіндегі алымында танаптың нөмірі, ал бөлімінде танап ауданынын гектары жазылады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   19




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет