Ќазаќстан республикасыныњ

Мұндай тәсіл маркетингтік концепцияға сәйкес пайданы максималдауға деген ұмтылысқа қарама-қайшы болмайды. Бірақ ұзақмерзімді болашақта табысты қызмет ету үшін жағдайлар жасайды. Және де мұнда тиімділікті бағалау, стратегиялық басымдылықтарды ескере отырып жүргізіледі. Негізінде кәсіпкерлік төмендегі көрсетілген жағдайларға бағытталған кезде тиімді бола алады:

- бәсекеқабілетті өнімді өндіруге,

- өнімнің қасиеттері мен сапалық сипаттамаларын үздіксіз жақсарту үрдісіне.

Отандық кәсіпкерлер үшін өнімнің сапасын жақсарту мәселесі өте өзекті. Ол кәсіпкерлік құрылымның өз бетінше жұмыс істейтін, шаруашылық субъект ретінде қызмет етуіне тек қана сыртқы ғана емес, сонымен қатар ішкі орта да әсер ететін ашық әлеуметтік-экономикалық жүйе ретінде сипатталынады.

Зерттеу мәліметтері көрсеткендей, кәсіпкер жұмысының тиімділігін бағалау кезінде келесідей қағидаларды ұстану қажет:

• 
  тиімділік көрсеткіштерін серпінділігі тұрғысынан талдауды өткізу;
  
• 
  көрсеткіштерді орташа салалық, сонымен қатар тікелей бәсекелестердің ұқсас көрсеткіштерімен салыстыру;
  
• 
  кәсіпкерлік құрылымды басқару тиімділігін кешенді түрде бағалау;
  
• 
  жеке көрсеткіштер арасында себепті-салдарлы және функционалды байланыстарды ашып көрсететін нәтижелерді сараптамалық бағалау;
  
• 
  тиімділікті бағалау модельдерінің стратегиялық бағытталуы мен олардағы кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің өзгеруін есепке алу.
  

Интегралды түрде кәсіпкерлік қызметтің тиімділігін кәсіпорынмен алынған пайда мен рентабельділік бойынша бағалаған жөн. Бірақ, пайданың қандай фактордың есебінен алынғандығы, оның ұйымның болашағына қалай әсер ететіндігі бұл талдауда қарастырылмайды.

Кәсіпкер қызметінің тиімділігін бағалаудың қазіргі қағидаларын толығымен жүзеге асыру үшін критерий ретінде кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің өсімін пайдалану ұсынылады. Ол пайданы алудың негізі болып табылады. Өйткені бәсекеқабілеттіліктің төмендеуі өнім өткізу нарығын жоғалтуға әкеледі.

Қызмет тиімділігінің деңгейі қойылған мақсаттарға байланысты. Сондықтан да тиімділік моделін нақты кәсіпкерлік құрылымның басымдылығының бағытына байланысты – ұзақ уақыт қызмет ету ме, әлде жоғары пайдаға қол жеткізу ме - соған байланысты қою керек. Егерде біріншісі болса, онда ұйым бәсекеқабілеттілігінің өсіміне әкелетін кәсіпкерлік қызметті тиімді деп санау қажет. Және де мұнда шектеу ретінде теріс емес пайда немесе теріс емес шекті табыс (жеке мәмілелер бойынша) функциясы болуы қажет. t-1 мерзімінен t мерзіміне дейінгі кәсіпкер жұмысының тиімділігі, t-1 мерзімінің басына және t мерзімінің аяғына дейінгі бәсекеқабілеттілік деңгейлерінің арақатынасына байланысты бағаланады