Кәсіпкерлердің жеке бәсекеқабілеттілік әлеуеті кәсіпкерлік бизнес субъектілерінің кәсіби қабілеттерінің, кәсіби құзіреттерінің және жеке қасиеттерінің жиынтығымен анықталады. Бұл әлеует кәсіпкерлер жағынан істерді жүргізу және нарықтағы қарсыластарына төтеп беруге жұмсалады.
Кәсіпкерлік фирмалардың институционалды бәсекеқабілеттілігінің әлеуеті кәсіпорындардың материалдық және адами ресурстарының жиынтығымен анықталады. Бұл әлеуеттің типтік құрылымы әдетте келесідей міндетті элементтерден тұрады:
құрылған және өткізілуге тиісті тауарлардың, сонымен қатар кәсіпкерлік фирманың қаржы активтерінің жиынтығы;
ұйымдастырушылық әлеуеті, оның ішінде фирманың ұйымдастырушылық құрылымы, фирмаішілік менеджменттің деңгейі, аталған фирманың сыртқы коммуникацияларының болуы мен олардың жағдайы;
бизнестегі табыстылық пен кәсіпкерлер қызметінің нәтижелілігін іскерлік ортада мойындаудың сәйкестілік қағидасы;
«сәттілікті ұстауға» дайындалу қағидасы;
мотивтердің алуан түрлілік қағидасы;
бизнестегі эгоисттік және қоғамдық мүдделерді сәйкестендіру қағидасы.
Кәсіпкерлік бизнестегі ең маңызды түсініктердің бірі кәсіпкерлік жетістік болып табылады. Жетістік кәсіпкерліктің кез-келген субъектісі қызметінің сонғы нәтижесін сипаттайды.
Бизнес субъектісініңкәсіпкерлік жетістікке жетуі оның іскерлік қызметінің ең жоғары деңгейін, өзінің бәсекеқабілеттілігінің әлеуетін толық жүзеге асыруын және өзінің кәсіпкерлік миссиясын орындауын білдіреді.
Жетістік түсінігімен қатар кәсіпкерлікпен айналысудан түскен табыс және бизнестегі тиімділік сияқты маңызды түсініктерге де байланысты. Егер кәсіпкерлердің іс – әрекеті табысқа жеткізсе, онда бизнес тиімді болып саналады. Сонымен қатар, кез-келген бизнес табысты болады, егерде ол тиімділікті қамтамасыз етсе. Пайда табу адамдарды іскерлік қатынастарды жасауға итермелеп отырады. Бизнес аясы бойынша серіктестерді таңдау, бизнес түрлері мен мәміле жасауды ұтымды сипаттары тиімділікті жоғарылатуға әсер етеді.
Кез-келген кәсіпкерлік жетістік сандық тұрғыдан жетістік метрикаларының көмегімен анықталуы мүмкін. Әдетте олар кәсіпкерлік бизнес тіимділігінің немесе бизнесті жүргізуге деген шығындар тиімділігінің алуан түрлі көрсеткіштерімен сипатталады.
Әртүрлі жағдайларға байланысты жетістіктер төмендегі түрлерге бөлінеді:
Жетістікке жету үшін кәсіпкерге екі бірдей міндетті шешуге тура келеді. Бір жағынан, ол өз қызметінің қоғами тұрғыдан кең танылуына ұмтылады. Екінші жағынан – ол бәсекелік ортада алға шығуға бар мүмкіндігін жұмсайды. Қоғамдық аяда танылу негізінде кәсіпкерліктің аталған субъектісі бәсекеқабілеттілік әлеуетін ең ұтымды түрде пайдалана алғандығын және оны ары қарай күшейту үшін жағдайлары бар дегенді білдіреді.
Бизнес субъектілерінің жетістікке жетуі олардың кәсіпкерлік идеалы – кәсіпкерлік миссиясын қалыптастыру үрдісінде, істі бастау қарсаңында, әрқайсысының көз алдына, бизнестің ең жоғары қол жетімді бейнесі белгілі болады. Ол адамдардың кәсіпкерлікпен айналысуға деген мотивтерінің алуан түрлілігіне негізделеді. Олардың ішінде мыналарды бөліп көрсетуге болады: экономикалық, әлеуметтік, психологиялық, физикалық және гуманисттік (этикалық, философиялық және эстетикалық) мотивтер.