Қазақстан республикасынын білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 63,27 Kb.
|
желі практика Азиза
- Бұл бет үшін навигация:
- Ерекшеліктер
- Ішкі шағымдану
- Шифрлау мен дешифрлаудың криптографиялық функцияларына сипаттама Криптография
| Ақпарат беру міндеті - мемлекеттік органдардың сұрауларға жауап беру және ақпарат беру міндеті. Бұған сұраулармен жұмыс істеу тетіктері және сұрауларға жауап берудің шекті мерзімдерін белгілеу кіреді;
Ерекшеліктер ақпараттың белгілі бір санаттарын ашпауға мүмкіндік береді. Әдетте бұл ақпаратты жасырмас бұрын оның ашылуы қандай зиян келтіруі мүмкін екенін көрсетуді талап етеді; Ішкі шағымдану - өтініш берушіге ақпарат беруден бас тартуы туралы айтуға мүмкіндік беретін тетіктер; Сырттай шағымдану және қадағалау - тәуелсіз органның шағымдарды қарауы; Ақпараттық жүйенің қауіпсіздігі – жүйенің ақпараттың құпиялылығы мен тұтастығын қамтамасыз ету, яғни оны ашуға, өзгертуге немесе бұзуға рұқсат етілмеген қолжетімділіктен қорғау қабілетінен тұратын қасиеті. Ақпараттық қауіпсіздікті ХХІ ғасырдың негізгі ақпараттық мәселелерінің ішінде жиі көрсетеді. Шынында да, ақпаратты жымқыру, оны әдейі бұрмалау және жою зардап шеккен тарап үшін фирмалардың ойсырауы мен банкроттығына, кейде тіпті адам қазасы сияқты қайғылы салдарларға әкеледі. Ақпараттың қауіпсіздігін бұзудан болатын апаттардың тізімі зор – миллиондаған долларды жоғалтуға әкеп соққан мыңдаған коммерциялық компьютерлік қылмыстар, құпия ақпаратты жымқырумен байланысты шығасылар. Егер революция немесе төңкерісті жасау үшін пошта мен телеграфты басып алу маңызды болса, бүгінде телекоммуникация жүйелердің берекесін кетіру қажет. Шифрлау мен дешифрлаудың криптографиялық функцияларына сипаттама Криптография(гр. κρυπτός — жасырын және гр. γράφω — жазамын) - деректер мен хабарлардың әлдеқайда қауіпсіз сақталуы мен таратылуы үшін оларға код тағайындауға арналған стандарттар мен хаттамалар жиынтығы. Таралым ортасы (мысалы, Интернет) сенімсіз болса, сіз өз сезімтал файлдарыңызды шифрлау үшін криптографияны қолдана аласыз — басқа адамның оны түсінуі мүмкіндігі азаяды және деректердің біріктірілуі олардың құпиялығын сақтау сияқты қамтамасыз етіледі. Сіз сандық қолтаңбалар мен куәліктерді пайдалана отырып, шифрланған деректер мен хабарлардың түпнұсқасын тексере аласыз. Криптографиялық әдісті қолдану кезінде криптографиялық кілттер құпия түрінде сақталуы тиіс. Дегенмен, алгоритмдер, негізгі өлшемдер және файл пішіндері қауіпсіздікке нұқсан келтірмей, ортақтастырылады. Криптографияның екі іргелі әрекеті шифрлау және шифрды анықтау болып табылады. Шифрлау түпнұсқа ақпаратты шығара алмайтындай етіп деректі кодтау болып табылады. Ал шифрды анықтауда кодталған дерек криптографиялық кілттерді пайдалана отырып түпнұсқаға қайта оралады. Шифрлау және шифрды анықтау үшін сізге шифр алгоритмі және кілт керек. Көптеген шифрлау алгоритмдері бар, соның ішінде Деректі шифрлау стандарты(ДЕС), Рівест/Сһармір/Адлеман (РСА) шифрлары, РЦ2 және РЦ5. Осы параметрлердің әрқайсысында кілт жай мәтінді (оқуға болатын) шрифтелген мәтінге (кодталған және оқуға мүмкін емес) түрлендіру үшін алгоритммен сәйкес қолданылады. ДЕС, РЦ2, және РЦ5 симметриялық кілт технологиясы немесе құпия кілт криптографиясы ретінде белгілі, себебі деректі шифрлауға қолданылған кілт оның шифрын анықтауға да бірдей қолданылады. Сол себепті, кілт деректі шифрлайтын топ пен оның шифрлауын анықтайтын топ арасында құпия түрде ортақ болуы керек. РСА ортақ кілт криптографисы немесе ассиметриялы криптография ретінде танымал, себебі ол екі кілт түрін қолданады: ортақ және жеке кілт. Кілттер өзара математикалық қатысты, бірақ олардың бірін білмесеңіз, екіншісін шығара алмайсыз. Жеке кілт құпия сақталады — тек қана криптографиялық жұпты жасағандар ғана оған кіре алады. Ортақ кілт Интернет сияқты қауіпсіз емес орталарда пайдаланылады. Ортақ кілт жүйелерін қолдану кезінде екі тарап арасында ортақтастырылған құпия болмайды. Егер ортақ кілт деректі шифрлау үшін пайдаланылса, онда оның шифрын тек жеке кілт қана шеше алады. Сол сияқты егер жеке кілт деректі шифрлау үшін пайдаланылса, онда оның шифрын тек ортақ кілт қана шеше алады. жүктеу/скачать 63,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|