«Қазақстан тарихы және әлеуметтік ғылымдар» кафедрасы
«Қазақ әдебиеті» пәні (Кино және ТВ факультеті «Көркем фильм режиссурасы» мамандығының 2 курс студенттеріне арналған )
Оқытушы: PhD доктор, доцент Бияздықова Ә.Ә.
2019-2020 оқу жылының 1 семестріне арналған емтихан сұрақтары:
Әдебиет тарихы туралы ғылым және оның зерттеу нысаны.
Әдебиет тарихын дәуірлеу мәселесі.
Фольклор және әдебиет
Тәңірлік дәуір әдебиеті – қазақ әдебиетінің ежелгі бастаулары. «Зориандр», «Томирис» дастандары. Ер Тоңға, Шу дастаны.
Ү-ҮІІІ ғасырлардағы тастағы жазулар.
Сақ, ғұн, түрік дәуірлеріндегі әдебиетттің көшпелілер мәдениетімен байланысы.
Түркілердің біздің дәуірімізге дейінгі кезеңдегі әліпбиі.
«Орхон ескерткіштері», оның жазылу себебі. Зерттелуі.
Оғыз дәуірінің ескерткіштері: «Қорқыт ата кітабы», «Оғыз қаған жыры».
Ислам дәуірінде қазақ жерінен шыққан ғұлама ғалымдар
Әбунасыр әл-Фараби, Ғаббас әл-Жауһари, Исмаил әл- Жауһари
.Жамал Түркістани
Махмұт Қашқари, оның «Диуани луғат-ат Түрік» сөздігі
Жүсіп Баласағұни, оның «Құтты білік» дастаны
Ахмет Иассауи еңбектері
А.Иүгнекидің «Ақиқат сыйы» кітабы
Алтын орда дәуіріндегі әдебиет
Хорезмидің «Махаббат наме» дастаны
Оғыз-қыпшақ, шағатай тілдерінде аралас жасалған әдебиет
Нәзира үлгісіндегі әдебиет
Ежелгі дәуір әдебиетінің зерттелуі
Рабғузи дастандары
Әл Фараби – әдебиетші, ақын
Сүлеймен Бақырғани поэзиясы
«Қорқыт ата кітабындағы» «Қам-Бураүлы Байсы-Бейрек» жыры және қазақ эпосы
Сайф Сараидың «Гүлістан бит-түрки» ескерткішінің жанрлық сипаты
М.Мағауин - әдебиет тарихыи зерттеуші.
Толғау жанрының табиғаты туралы.
Жыраулар поэзиясының даму ерекшеліктері.
Хандық дәуір эдебиетінің көркемдік-идеялық ерекшеліктері.
Асан Қайғы: ақиқат пен аңыз.
Асан Қайғы толғауларының элеуметтік мэні.
Шалкиіз- қазақ жырауларының атасы.
Жыраулар шығармашылығындағы арнау толғаулар.
ХҮШ ғасырдагы қазақ поэзиясьшың өзіндік ерекшеліктері.
Бұқар жырау толғауларындағы Абылай бейнесі.
Бұқар жырау толғауларының дидактикалық сипаты.
Бұқар толғауларындағы заман шындығы.
Шал ақын поэзиясының тақырыптық ерекшеліктері.
Қазақ хандығының саяси, элеуметтік жағдайы және оның әдебиетке ықпалы.
Жырау, жыршы, ақын: ерекшеліктері мен ұқсастықтары.
Толғау жанрының өзіндік ерекшеліктері.
ХҮ-ХҮІ ғасырлардағы жыраулар поэзиясы. .
ХҮШ ғ. өмір сүрген жырау толғауларының тақырыптық және көркемдік ерекшеліктері.
Жыраулар поэзиясының көркемдік сипаты.
Жыраулар поэзиясының қазақ эдебиетіндегі орны.
Хандық дәуір әдебиетіндегі ерлікті жырлау дәстүрі.
Жыраулар поэзиясындағы тарихи тұлғалар бейнесі.
Жыраулар поэзиясының кейінгі эдебиетке эсері.
19 ғ.қазақ әдебиетінің жалпы сипаты. «Зар заман» ақындары.
Дулат Бабатайұлы шығармаларынын тақырыптык, көркемдік ерекшеліктері.
Кодекс куманикус» шығармасы
Құтыбтың «Құсрау-Шырын» дастаны және көркемдік таным.
Бабырдың өлең құрылысы, музыка туралы еңбектері
Қазтуған, Доспамбет, Марқасқа, Ақтамберді, Тәтіқара, Үмбетей, толғаулары және дәуір әдебиеті.
32. Әдеби бағыттар. Дәстүрлі ауыз әдебиеті өкілдері – Шөже, Кемпірбай,Орынбай және т.б.
Махамбет шығармаларының тақырыптык, жанрлық, көркемдік ерекшеліктері.
Шернияздың шығармашылық мұрасы.
Шортанбай шығармалары - халық тағдырының айнасы.
Сүйінбай толғаулары, арнаулары, айтыстары.
Майлықожа шығармашылығы.
Мұрат Мөңкеұлының шығармашылық мұрасы.
19 ғ. поэзиясындағы әнші ақындардың шығармашылық ерекшеліктері.
Сараның лирикалық өлеңдері
Сараның айтыстары.
Әсеттің лирикалық өлеңдері/толғау, терме, арнау/.
Әсеттің айтыстары.
Әсеттің дастандары.
Біржан айтыстар
Біржан өлеңдері мен оның қоғамдағы ролі
Ақан сері шығармашылығы
Өнер тұтастығы мазмұнындағы акындық поэзия, дәстүр. Жалғастық.
Шоқанның фольклор, әдебиет тарихы, поэзия жанрлары туралы еңбектері.
Шоқан - қырғыз тарихы мен эпосын зерттеуші.
Шоқанның ғылыми очерктері, күнделігі, оның әдеби сипаты.
Ыбырайдың «Қазақ хрестоматиясы», әдеби-шығ. этнопедагогикалық тағылымы
Ыбырайдын «Мұсылманшылық тұтқасы» кітабы, ағартушылық-гуманистік ұлағаты.
Ыбырайдын өлендері.
Ыбырайдын әңгімелері.
Ыбырайдың публ.фолькл.-педагогикалық мақалалары.
Абайдың азаматтық көңіл-күй, философиялық сарындағы лирикасы.
Абайдың махаббат, табиғат лирикасы.
Абайдың ақындық, ән өнері туралы өлеңдері.
Абайдың оқу-білім, ағарту-тәрбие туралы өлеңдері.
Абайдың табигат пен адамдық мінез-құлықты тоғыстыра жырлаған өлеңі.
Абайдын сыншыл, сатиралық өлеңдері.
Абайдың ән-өлеңдері.
Абайдың аудармалық-нәзиралық шығармалары.
Абайдың Лермонтовтан аударған шығармасы.
Абайдың Крыловтың мысалдары ізімен жырлаған шығармасы.
Абайдың «Масғұт», «Әзім әңгімесі» поэмаларының фольк.-мифол.негізі және көркемдік шешім.
Абайдың «Ескендір» поэмасындағы дәстүрлі желі, авторлық көркемдік шешім.
Абай қарасөзіндегі халық тарихы, қоғамдық құрылыс, ел басқару мәселесі.
Қарасөздердегі оку-ағарту, ғылым, өнер-білім, халықтық тәлім-тәрбие мәселесі.
Қарасөздердегі еңбек, шаруашылық, тұрмыс туралы.
Абай қарасөзіндегі адамгершілік тәрбиесі, мінез-құлық мәселелері.
Қарасөздердегі дін, имандылық, өмір сырлары мәселесі.
Абайтану ғылымының қалыптасу, даму тарихы.
Абайдьң ақындық айналасы /Көкбай, Ақылбай, Мағауия шығармалары/.
Ақылбай Абайұлының шығармашылығы.
Мағауия Абайұлының шығармашылығы.
Көкбай Жанатайұлының шығармашылығы.
Шәкәрімнің Абай өмірімен кезеңдес жылдардағы шығармалары.
Ш.Бөкеев шығармашылығындағы лирикалывқ өлеңдер.
Шәңгерейдің «Сардар сегіз» дастаны, тарихи негізі, көркемдік сипаты
19 ғ. екінші жартысы мен 20 ғ. басындағы исламдық ағартушылық бағыттағы ақындар.
19 ғ қазақ эдебиеті дамуындағы «Зар заман ақындары» /М.Әуезов/ поэзиясының ұлттық сөз өнеріндегі сыншылдықты күшейтудегі ықпалы
Әнші-ақындар – Ақан сері, Біржан сал, Жаяу Мұса, Әсет, Сары, Балуан Шолақ және т.б. шығармашылығының ерекшеліктері
ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің өзіндік ерекшелігі
ХХ ғасыр басындағы оқу, баспа ісі, газет-журналдар
ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің бағыттары
Ағартушылық бағыттағы ақындар шығармашылығының дидактикалық-философиялық дәстүрі - М.Көпейұлы, Мақыш Қалтайұлы, Нұржан Наушабайұлы, Шәді Жәңгірұлы, Т.Ізтілеуұлы, М.Байзақұлы, Ж.Ешниязұлы, Ж.Шайхысламұлы т.б.шығармасы негізінде.
«Айкап» журналы, оның қазақ әдебиетінің өркендеуіне жасаған ықпалы.
«Қазақ» газеті және оның ұлт зиялыларын калыптастырудағы қызметі.
XX ғасыр басындағы қазақ мысалы
Жүсіпбек Шайхысламовтың шығармашылығы.
Ақылбек Сабал шығармашылығы.
Шәді төре Жәңгірұлының шығармашылығы.
Тұрмағанбет Ізтілеуовтің шығармашылығы.
Мұсабек Байзақұлының шығармашылығы.
убәкір Кердері Шоқанұлының шығармашылығы.
Ығылман Шөрековтың шығармашылығы. «Исатай-Махамбет» дастаны.
М.Ж.Көпеев шығармашылығы
Н.Наушабаев шығармашылығы
Ақмолла ақын
М.Қалтаев шығармашылығы
Т.Жомартбаев шығармашылығы
Шәкәрім Кұдайбердиевтің «Қалқаман-Мамыр» поэмасы.
Шәкәрім Кұдайбердиевтің «Еңлік-Кебек» поэмасы.
Шәкәрімнің «Ләйл»-Мәжнүн» дастаны және шығыстық нәзира үлгісі.
Шәкәрім Кұдайбердиевтің «Әділ-Мәрия» романы.
Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Адасқан өмір» поэмасы.
Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Кедей» поэмасы.
Сұлтанмахмұттың «Таныстыру» поэмасында аталатын тарихи тұлғалар
Сұлтанмахмүт Торайғыровтың «Айтыс» поэмасы.
Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Кім жазықты» романы.
Сұлтанмахмұт Торайғыровтың «Қамар сұлу» романы
Ахмет Байтұрсыновтың «Әдебиет танытқыш» еңбегі.
Мұхаметжан Сералиннің «Топжарған» поэмасы.
Мұхаметжан Сералиннің «Гүлхашима» поэмасы.
Ғ.Қараш поэзиясының көркемдік ерекшеліктері
Нарманбег Орманбетұлы өлеңдеріндегі тәуелсіздік идеясы
Сәбит Дөнентаевтың шығармашылығы және қазақ сатирасы.
С.Көбеевтің «Орыңдалған арман» романы және жанрлыкқ ерекшелігі.
Әріп Тәңірбергеновтің шығармашылығы.
Бернияз Күлеевтің шығармашылығының көркемдік ерекшеліктері.
Бекет Өтетілеуовтің шығармашылығы және көркем аударма мәселелері.
М. Көпеев шығармаларының тақырыбы, көркемдігі
Т. Ізтілеуов шығармаларындағы заман суреті
Ш. Жәңгірұлы шығармашылығы
М.Кәшімов шығармашылығы
Н.Құлжанова шығармашылығы
ХХ ғ.басындағы көркем аударма
С.Көбеевтің «Қалың мал» романы
1916 ж. ұлт-азаттық қозғалысы туралы жырлар. Ерекшелігі, көркемдігі
А. Байтұрсынұлы – ағартушы, ғалым, фольклорист
А. Байтұрсынұлының Қырық мысал» аудармалар жинағының, «Маса» өлеңдер жинағының идеялық мәні
М. Дулатұлының «Бақытсыз Жамал» романы
М.Дулатұлының «Оян қазақ!» жинағы
М. Жұмабайұлының шығармашылығы, өлеңдерінің тақырыптары
Мағжан поэмалары
Ж. Аймауытұлының «Ақбілек» романы
С.Сейфуллин поэмаларындағы өршіл романтикалық махаббат сарыны, «Аққудың айрылуы», «Лашын әңгімесі».
Бейімбет поэзиясындағы ауыл кедейінің бейнесі
Б.Майлин – драматург
Б.Майлиннің проза жанрындағы алғашқы шығармасы – «Шұғаның белгісі».
І.Жансүгіровтің лирикалық шығармалары
Ілияс – эпик ақын.
1940-50 жылдар әдебиеті
М. Әуезов шығармашылығы
М.Әуезовтің 1920-шы жылдары жазған әңгімелері мен повестері.
М.Әуезовтің драма жанрындағы туындылары.
М.Әуезовтің «Абай жолы» романы
Ұлы Отан соғысы жылдарындағы әдебиет
И.Байзақов шығармашылығы
1950-90 жылдар әдебиеті
Ғ.Мүсірепов шығармашылығы
Ғ.Мүсіреповтің проза, драматургия саласындағы еңбектері.
Ғ.Мүсіреповтің «Ұлпан» романы.
С.Мұқанов шығармашылығы
С.Мұқанов романдары
Ғ.Мұстафин шығармашылығы
Ғ.Мұстафин прозасы
Х.Есенжанов шығармашылығы
Х.Есенжановтың «Ақ Жайық» трилогиясы
Ә. Нұрпейісов шығармашылығы
Ә. Нұрпейісовтің «Қан мен тер» трилогиясы
Ә. Нұрпейісовтің «Соңғы парыз» романы.
Ә.Нұршайықов творчесивосы
Ә.Нұршайықовтың «Ақиқат пен аңыз» диалогиясы. - «Махаббат қызық мол жылдар» романы.
Ғ. Мүсіреповтің өмірі, шығармашылығы
Ғ. Мүсіреповтің «Ұлпан» романы
І.Есенберлин шығармашылығы
С.Сматаев шығармашылығы
Ә.Кекілбаев шығармашылығы
Қ.Жұмаділов шығармашылығы
Д.Досжанов шығармашылығы
Б.Момышұлы шығармашылығы
Қ.Қайсенов, Ә.Шәріпов, Ж.Саин шығармашылығы
-Б.Бұлқышев шығармашылығы
Қ.Исабаев және т.б. шығармаларындағы соғыс тақырыбы
С.Шаймерденов шығармалары
О.Бөкей шығармашылығы
Т.Әбдіков шығармалары
Д.Исабеков шығармашылығы
Т.Нұрмағанбетов творчествосы
Т.Ахтанов прозасы
Б.Соқпақбаев прозасы
С.Елубаев шығармалары және т.б.
1950-90ж.ж. қазақ поэзиясы
Қ.Аманжолов поэзиясы
Ә.Тәжібаев шығармалары
Х..Ерғалиев шығармашылығы
Қадір Мырза-Әлі шығармашылығы
Т.Айбергенов шығармашылығы
М,Мақатаев шығармашылығы
Ж.Нәжімеденов шығармашылығы
С.Мәуленов шығармашылығы
Ғ.Қайырбеков шығармашылығы
Ж.Молдағалиев шығармашылығы
С.Жиенбаев творчествосы
М.Хакімжанова шығармашылығы
Ф.Оңғарсынова шығармашылығы
К.Ахметова шығармашылығы
А.Бақтыгереева шығармашылығы және т.б.
Тәуелсіздіктен кейінгі әдебиет.
Қазақстан халықтары әдебиеті.
Емтиханға оқып келуге берілген міндетті шығармалар (ХХ ғасырдың ІІ жартысы мен қазіргі әдебиет):
Ғ.Мүсіреповтің «Қазақ солдаты» романы.
М.Мағауиннің «Жармақ» романы
Ш.Мұртазаның «Ай мен Айша» романы.
Қ.Жұмаділовтің «Дарабоз» романы.
М.Мақатаев поэзиясы.
М.Шаханов поэзиясы.
Қ.Мырзалиев поэзиясы.
С.Көбеевтің «Қалың мал» романы.
М.Мағауиннің «Бір атаның балалары», «Тазының өлімі» шығармалары.
С.Мұқановтың «Аққан жұлдыз» романы.
О.Сүлейменов поэзиясы.
М.Мағауиннің «Аласапыран» романы.
Ф.Оңғарсынова поэзиясы.
М.Дулатовтың «Бақытсыз Жамал» романы.
Б.Момышұлының «Ұшқан ұя» повесі.
Ә.Нұршайықовтың «Махаббат қызық, мол жылдар» романы.
Ғ.Қайырбеков поэзиясы.
Т.Айбергенов поэзиясы.
Қ.Аманжолов поэзиясы.
«Қазақәдебиеті» пәнінен емтихан тапсыру талаптары
Студент білуі керек:
Емтихан билетіндегі барлық сұрақтарға толық және жан-жақты жауап беруі тиіс;
Ақын, жазушылардың шығармаларын талдай алуы, шығармалардағы кейіпкерлердің мінез-құлқына сипаттама бере алуы, шығарманың көтерген идеясы мен тақырыбын, ондағы кішігірім сюжеттерді талдай алуы тиіс;
Ақындардың өлеңдерін жатқа айта білу қажет;
Автор мен дәуір тынысын ажырата білуі керек ;
Берілген автор мен оның шығармасы туралы айтылған пікірлерді білуі тиіс.
Студент міндетті:
Емтиханға кешікпей келуге;
Емтихан кезінде ұялы телефон, гаджеттерін өшіріп қоюға;
Өзгеге кедергі жасамауға;
Оқытушының талаптарын орындауға;
Өзінің және өзгенің уақытын құрметтеуге.
Достарыңызбен бөлісу: |