Тапсырма:
1.Мәтінді оқып,аудару
2..Етістіктің райлары дегеніміз не?
3..Етістіктің райлары мен шақтарының арасында қандай ұқсастық пен өзгешелік бар?
Етті сорттау және бөлу
Соғым сою, соғым — қазақ халқының бұлжымас салты. Бұл әр жыл сайын қайталанып отыратын қыстық азық-түліктің мол қоры. "Қыс қамын жаз ойлайтын" ел жаз шығысымен-ақ күздік және қыстық соғымын ерте ойластыра, қарастыра бастайды. Соғымға түйе, жылқы, сиыр сияқты ірі мал сойылады.
Әр елде, әр ауылда кәсіпқой соғым союшылар болады. Оны «қасапшы» деп атайды. Мал союдың жөн жосығы, тәртібі болады. Соған орай әрбір жілік, омыртқа, қабырға, қазы тағы басқа кәделі мүшелер тиісті ет майымен бірге бөлінуі керек. Олай болмаған жағдайда қасапшыға да, табақ тартқанда үй иесіне де мін. Ірі малдың жіліктері мен қабырғалары екіге бөлінеді. Яғни бір жарты жілігі, басқа еттермен бірге бір табақ есебіне жүреді. Қазақ қасиетті мал есебіне жатқызатын түйе мен жылқының басын бөлмей асып, пісірген. Сиырдың басын ғана бөліп, жеке-жеке тартқан.Соғым сойылғаннан кейін міндетті түрде мол қуырдақ қуырылады. Одан қасапшылармен бірге, ақсақалдар, көрші-көлемдер тойғанша жейді. Қасапшыларға еңбегі үшін «қолкесер» яғни еңбегі үшін ет беріледі.Соғымнан жақын-жуық, туыс-туған, құда-жекжаттарға міндетті түрде ауыз тигізу керек. Немесе сыбағасын беріп жібереді.
Тапсырма:1.Мәтінді оқып,аудару
2.Төмендегі сөйлемдерді оқып, мағынасын түсіндір. Әр сөйлемнің құрамындағы сын есімді атап көрсет:
1. Әдептіге елікте.Әдепсізден жирен.
2. Жақсыдан үлгі ал.
3. Ақылы аздың тілі ұзын.
4. Жақсымен жолдас болсаң жетерсің мұратқа, жаманмен жолдас болсаң қаларсың ұятқа.
3. сын есімді тауып, сөйлемнің қай мүшесі болып тұрғанын айтыңыз:
Абайдың ағаш үйінің іші-сырты салтанатты, өте көрікті.
Оның сұлу көздерінің ақ-қарасы әлі де тап-таза.
Достарыңызбен бөлісу: |