Пәннің тақырыптық жоспары
Тақырыптар атауы
|
Сағаттар
|
Дәріс
|
Практи
калық
|
СӨЖ-барлығы
|
соның ішінде СОӨЖ
|
І. Грамматика.
1-тақырып. Грамматиканың зерттеу нысаны туралы түсінік.
|
2
|
1
|
5
|
1
|
2-тақырып. Граматиканың салалары.
|
2
|
2
|
5
|
2
|
3-тақырып. Сөздің морфологиялық құрылымы.
|
2
|
2
|
5
|
2
|
4-тақырып. Түбір морфема мен негіз.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
5-тақырып. Аффикстік морфема және олардың түрлері.
|
2
|
2
|
5
|
2
|
ІІ. Грамматикалық тәсілдер.
6-тақырып. Аффиксация тәсілі.Ішкі флексия тәсілі. Қосарлану тәсілі.
|
2
|
2
|
5
|
2
|
7-тақырып. Бірігу тәсілі. Көмекші сөздер тәсілі. Сөздердің орын тәртібі тәсілі. Екпін және интонация тәсілдері.
|
2
|
2
|
5
|
1
|
ІІІ. Грамматикалық форма.
8-тақырып.Грамматикалық форма және сөз формалары жайында түсінік.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
9-тақырып. Сөздің синтетикалық формалары. Сөздің аналитикалық формалары.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
ІҮ. Грамматикалық категория.
10-тақырып. Грамматикалық категория туралы түсінік.
|
2
|
1
|
5
|
1
|
11-тақырып. Грамматикалық категорияның түрлері және олардың сөз таптарына қатысы.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
Ү.Сөз таптары.
12-тақырып. Сөз таптары және оның классификациясы.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
13-тақырып. Сөз таптарының шығуы мен дамуы.
|
2
|
1
|
5
|
1
|
ҮІ. Синтаксис мәселелері.
14-тақырып. Сөздердің байланысу амалдары мен формалары.
|
2
|
1
|
5
|
2
|
ҮІІ. Сөз тіркесі.
15-тақырып. Сөз тіркесі және оның түрлері.
|
2
|
1
|
5
|
1
|
БАРЛЫҒЫ
|
30
|
20
|
75
|
25
|
Әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет:
1. Ф.Ш. Оразбаева. т.б. (Бірлескен авторлық ) Қазіргі қазақ тілі Алматы, 2005
2. Ахметов Ә., Жүнісбекова К., Оразбаева Ф. Қазіргі қазақ тіліне арналған жаттығулар (морфология). Алматы, 1998.
3. Бектұров Ш., Бектұров А Қазақ тілі. Алматы: Білім, 1994. Оқу құралы
4. Қазақ грамматикасы. Астана, 2000
5. Ешмұхамедов Ә. Қызықты грамматика. Алматы: Рауан, 1995
6. Исаев С. Қазақ тілі. Алматы: Рарита 1996
7. Балақаев М., Қордабаев Т. Қазіргі қазақ тілі /синтаксис/. А., 1972
8. Оралбаева Н., Мадина Ғ., Қазақ тілі. Алматы 1993
9. Оралбаева Н., Әбдіғалиева Т., Шалабаев Б. Практикалық қазақ тілі. Алматы, 1993.
10. Оразбаева Ф фонетика, лексика). Алматы 1999
11.Төлеуов Ә. Сөз таптары. А.,1981.
12. Қордабаев Т.Р. Қазіргі қазақ тіліндегі құрмалас сөйлемдердің синтаксисі. А., 1995
13. Оразбаева Ф., Ахметов Ә Жүнісбекова К. Қазіргі қазақ тіліне арналған жаттығуларА., 1994
14. Балақаев М. Қазіргі қазақ тілі. Жай сөйлем синтаксисі. А., 1991.
15. Сайрамбаев Т. Сөз тіркесі және жай сөйлем синтаксисі. А., 1992.
16. Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. А., 1997.
17. Есенов Қ. Құрмалас сөйлем синтаксисі. А., 1995.
18. Жақыпов Ж. Сөйлеу синтаксисінің сипаттары. Қ., 1998.
Қосымша әдебиет:
Қалиев Б., Жылқыбаева А. Сөз мағыналарының негіздері. А., 2002.
Қалыбаева А., Оралбаева, Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. А., 1986.
Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. А., 1991.
Тіл білімі сөздігі. А., 2000.
Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. А., 1972.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ҚАЗАҚСТАН ТЕҢІЗ УНИВЕРСИТЕТІ
«Гуманитарлық пәндер» кафедрасы
«Бекітемін»
|
Оқу-ісі жөніндегі проректор
|
п.ғ.к,.доцент
|
Р.Ә. Нұрмұхаметова
«____» ________ 20_____ жыл
|
“5В011700 – Қазақ тілі мен əдебиеті”
мамандығы
«ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ГРАММАТИКАСЫ»
ПӘНІНІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
(SYLLABUS)
АҚТАУ, 2020 ж.
«Қаіргі қазақ тілінің граммматикасы»
пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені
Кафедра отырысында қаралды
«__» ________2020 ж. Хаттама№_______
Кафедра меңгерушісі
|
|
|
|
|
|
|
(қолтаңбасы)
|
|
(аты-жөні, тегі)
|
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
«__» ________2020 ж. Хаттама№_______
ОӘК төрағасы
|
|
(қолтаңбасы)
|
|
(аты-жөні, тегі)
|
1. Оқитын пәннің сипаттамасы
«Қазіргі қазақ тілінің грамматикасы» – жоғары оқу орындарының “Қазақ тілі мен әдебиеті ” мамандықтарында оқытылатын арнайы пән. Теориялық курстарды өтуге алдын-ала студенттерді хабардар етіп, практикалық жақтан дайындайды. Тіл білімінің барлық салаларының негізгі мәселелеріне арнайы тоқталып, тілдің орфографиялық, орфоэпиялық заңдылықтарына сүйене отырып сауатты жазуға, сөйлеуге дағдыландырады.
Курс
|
Се-
местр
|
Кредиттер
|
Аудиториялық сағаттар
|
Аудиторидан тыс сағ.
|
∑, са-
ғат
|
Бақылау түрі
|
ҚР
|
ECTS
|
ДС
|
ТС
|
ЗС
|
∑
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
∑
|
2
|
4
|
5
|
5
|
30
|
20
|
-
|
50
|
25
|
75
|
100
|
150
|
емтихан
|
БАРЛЫҒЫ:
|
5
|
5
|
30
|
20
|
-
|
50
|
25
|
75
|
100
|
150
|
1
|
Қысқартулар: ЕСТС- Еуропалық трансферт (аударым) және несиелік жинақтау жүйесі; ДС- дәрістік сабақтар; ТС- тәжірибелік (семинарлық) сабақтар; ЗС-зертханалық сабақтар; СӨЖ-студенттің өзіндік жұмысы; СОӨЖ-студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы.
2. Пәннің мақсаттары мен міндеттері
«Қазіргі қазақ тілінің грамматикасын» оқытудағы мақсат – кейін өтілетін теориялық курстарды толық меңгеруге студенттерді дайындау. Себебі қазақ тілінің мектеп бағдарламасы көлеміндегі негізгі, нақтылы мәселелерді білмеген студент тілдің теориялық курсында айтылатын күрделі мәселелерді жете түсіне алмайды. Сондықтан қазақ тілінің практикалық курсында студенттерге қазақ тілінің нақтылы негізгі мәселелерінен білім беріліп, бұрынғы білгендерін тиянақтап, студенттердің білімін бір жүйеге келтіру. Сондай-ақ, олардың жазу сауаттылығын арттырып, белгілі принциптерді қолдана білуге үйрету. Тілдің орфографиялық, орфоэпиялық заңдылықтарына сүйене отырып, дұрыс жазудың, дұрыс сөйлеудің негізін қалау.
Оқу пәнінің негізгі міндеттері:
Жоғарыда аталған мақсаттарды орындау үшін төмендегідей міндеттерді шешу жолға қойылды:
студенттің мектептен алған білім дәрежесін бақылау;
Қазақ тілінің нақтылы негізгі мәселелеріне жалпы шолу және оларды еске түсіру;
тілдік материалдарды өту барысында қазақ орфографиясы мен пунктуациясына назар аудару;
курста әр тілдік материалдарды өткенде, онымен байланысты тіл дамыту жұмыстарын жүргізу.
3. Оқытудың қорытынды нәтижелері
Курс соңында студенттер нормативті фонетика, нормативті лексика, нормативті грамматика, тілдің нормалану заңдылықтары, тілдің нормалануының қазіргі жайы, т. б. теориялық мәселелерді меңгеріп шығуы тиіс.
Пәнді оқыту нәтижесінде студент мыналарды білуі керек:
- сөздердің морфологиялық құрылымы, негізгі грамматикалық ұғымдар (грамматикалық мағына, граммтикалық форма, грамматикалық категория); сөздің құрамы және морфемалардың түрлері; сөз формалары және оалрдың жасалу тәсілдері, түрлерін біліп, морфологиялық талдау жасай алуы керек;
- Негізделген және қалыптасқан теориялық білімдерін жинақтай біледі.
Істей білуі тиіс:
- морфологиялық, синтаксистік талдау жасай білуі тиіс;
лингвистикалық әдебиетті түсініп, талдай білу;
педагогикалық қызметте өзінің шығармашылық, зерттеу тәсілін қолдана алуы керек.
Қалыптасатын құзіреттіліктер:
- тілдің теориялық мәселелері мен тарихын терең меңгеру;
- лингвистикалық мәселені әртүрлі көзқарастармен салыстыра білу;
- теориялық негіздемені саналы түрде саралай білу;
4. Пререквизиттер мен постреквизиттер
4.1 Пререквизиттер: Тіл біліміне кіріспе, Қазақ жазуының тарихы, Ежелгі дәуір әдебиеті,
Қазақ әдеби тілінің тарихы
4.2. Постреквизиттер:
Көне түркі тілі, Қазіргі қазақ тілінің жай сөйлем синтаксисі
5. Пәнді оқыту жоспары
5.1 Дәрістің тақырыптық жоспары
Рет.
№
|
Сабақтың тақырыптары
|
Көлемі,
сағаты
|
1
|
І.Грамматика.
Грамматиканың зерттеу нысаны туралы түсінік.
|
2
|
2
|
Граматиканың салалары.
|
2
|
3
|
Сөздің морфологиялық құрылымы.
|
2
|
4
|
Түбір морфема мен негіз.
|
2
|
5
|
Аффикстік морфема және олардың түрлері.
|
2
|
6
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |